* -er UV
-
-er
- 1.
-
Sufikso signifanta unu el la konsistigaj elementoj de tutaĵo:
akvero,
fajrero,
hajlero,
neĝero,
pluvero,
polvero,
sablero,
ŝvitero;
ĉenero,
fadenero,
kablero,
kudrero,
varpero,
veftero;
aknero,
haŭtero,
herbero,
lignero,
monero,
panero,
pargetero,
pavimero,
pensero;
blogero,
informero,
iteraciero,
kodero,
listero,
menuero,
programero,
sumero;
bruero,
foliero,
fruktero,
vortero,
versero;
hakado de ligno donas lignerojn
PrV
el malgrandaj akveroj (gutoj)
fariĝas grandaj riveroj
PrV
de ŝafo senlana eĉ lanero taŭgas
PrV
- 2.
- (malofte)
Unufoje, nedaŭre okazanta:
tremeri;
venĝema streko kuŝiĝis sur ŝian malheliĝintan vizaĝon kaj,
danĝere brilerinte, malaperis
[1].
ek-2
1. A. Grin, trad. J. Finkel: La mondo brilanta, 2010- beloruse:
- афікс, які вызначае частку цэлага, у эспэранта
- hispane:
- 1. sufijo para referirse a cada elemento que constituye un todo 2. sufijo que denota un suceso momentáneo
- portugale:
- 1. sufixo que exprime um dos elementos em que consiste um todo
- signune:
- i@10
-
Memstara samsignifa vortero:
ero
-
Peceto, elemento:
ereto da pano
[2];
ekregis tia silentoj, ke oni povis aŭdi la erojn, falantajn en la
sablohorloĝo
[3];
tenante en la manoj rozarion, sur kies eroj (bidoj)
estis skribitaj iaj signoj
[4];
li flamigis la fajron el la eroj kaj varmigis sin
[5];
ekzistas ankoraŭ ero da espero
ChL
;
ĉiu ero de vivo estis neripareble forfluginta
ChL
;
Matildo zorge kolektis ĉiujn vitrajn erojn, kaj ilin ĵetis for de sia
fenestro
KPr
;
la ĉefa ero dum la vespero estis la ludado de […] la Orkestro
KKl
;
li enpaŝis la domon, ignorante ĉiun eron de
elementa ĝentileco
[6];
escepte de unu, la eroj ne vere plenumas la difinon de
poemo
[7].
atomo,
floko,
fragmento,
guto,
konsistaĵo,
parto,
peceto
ero (tempokalkulo)2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXII
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VII
5. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fabelo pri iu, kiu migris por ekkoni timon
6. Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 3
7. F.-G. Rössler: Tempo tempesta, Monato, 1996:12, p. 19a- angle:
- element, grain, particle, piece, unit
- beloruse:
- часьцінка, кавалак, кропля
- ĉeĥe:
- nejmenší část něčeho malá část, položka, prvek, článek, částečka, částice
- ĉine:
- 計件 [jìjiàn], 一幅 [yīfú], 一件 [yījiàn], 滑稽场面 [huájichǎngmiàn], 一团 [yītuán], 一把 [yībǎ]
- france:
- bout (morceau), composant, élément, miette (petit morceau), morceau
- germane:
- Stück, Teil, Brösel, Glied, Tropfen, Korn, Span
- hispane:
- elemento, grano, partícula, pieza, unidad
- japane:
- 粒 [つぶ], 構成要素 [こうせいようそ]
- pole:
- cząstka, element, odrobina, kawałeczek
- portugale:
- elemento, partícula
- ruse:
- кусочек, частица
- slovake:
- malá časť, čiastočka
- tibete:
- རྡུལ་ཕྲན་
erigi
(tr)
- beloruse:
- раздрабняць, дзяліць на часткі (дробныя)
- ĉeĥe:
- drobit, rozdělit, rozkouskovat, tříštit
- ĉine:
- 破碎 [pòsuì], 成碎片 [chéngsuìpiàn], 弄碎 [nòngsuì]
- france:
- désassembler, diviser
- germane:
- unterteilen, zerkleinern
- hebree:
- לחלק לחלקים
- hispane:
- desensamblar, desunir, dividir
- pole:
- rozdzielać na części, dzielić na części, drobić, rozdrabniać, rozkawałkowywać
- ruse:
- разделять на части, делить на части, дробить, раздробить
- slovake:
- rozdeliť
diserigi
-
Disigi en elementojn:
[tiuj] informoj […] estis tiel kaŝitaj en arkivoj kaj
diserigitaj, ke apenaŭ oni povis rekonstrui difinitan fakton
EeP
;
la prokuratoro […] fojfoje tuŝis panon, ĝin diserigis, glutis
malgrandajn pecetojn
MkM
;
antaŭe en Aŭstrio oni malkovris la skarabon kaj
devis 50 arbojn diserigi kaj poste bruligi
[9].
analizi,
dismembrigi.
- angle:
- decompose, disassemble, disintegrate, separate into elements
- beloruse:
- раздрабняць
- ĉeĥe:
- drtit, rozdrobit, rozdělit na částečky, rozložit, roztříštit
- ĉine:
- 磨碎 [mòsuì]
- france:
- décomposer (en ses éléments), désagréger, disloquer, disséquer, morceler
- germane:
- zerkleinern, zerstückeln, zerbröseln
- hebree:
- לְהִתְפּוֹרֵר
- hispane:
- descomponer, desensamblar, desintegrar, dividir en elementos
- japane:
- ばらばらにする
- pole:
- rozdzielać na części, dzielić na części, rozkładać na części, drobić, rozdrabniać, rozkawałkowywać
- ruse:
- раздробить, размельчить
- slovake:
- rozkúskovať
diseriĝi
-
Disiĝi en elementojn:
troviĝas eroj de torio, radioaktiva izotopo, kiu povas, post iom da tempo,
diseriĝi en gason radono
Kon11
;
okazis la mirakla trovo de alia manuskripto, dum viro fosis en torfejo
[…] ĝi devas esti tuj rekovrita per malseka torfo, por ke ĝi ne
diseriĝu
[10].
disfali
10. Monato, Garbhan MacAoidh: Ornamitaj manuskriptoj, 2007- angle:
- fall apart
- beloruse:
- раздрабняць, дзяліцца на часткі (дробныя), распадацца на часткі
- ĉine:
- 腐朽化 [fǔxiǔhuà], 四分五裂 [sìfēnwǔliè], 破敝 [pòbì], 崩 [bēng]
- france:
- se décomposer, se désagréger, se disloquer, se morceler
- germane:
- zerfallen
- hispane:
- descomponerse, disgregarse, dividirse
- pole:
- rozdzielać się na części, dzielić się na części, rozdrabniać się, rozkawałkowywać się
diseriĝema
-
Peceto, elemento:
ereto da pano
[2];
ekregis tia silentoj, ke oni povis aŭdi la erojn, falantajn en la
sablohorloĝo
[3];
tenante en la manoj rozarion, sur kies eroj (bidoj)
estis skribitaj iaj signoj
[4];
li flamigis la fajron el la eroj kaj varmigis sin
[5];
ekzistas ankoraŭ ero da espero
ChL
;
ĉiu ero de vivo estis neripareble forfluginta
ChL
;
Matildo zorge kolektis ĉiujn vitrajn erojn, kaj ilin ĵetis for de sia
fenestro
KPr
;
la ĉefa ero dum la vespero estis la ludado de […] la Orkestro
KKl
;
li enpaŝis la domon, ignorante ĉiun eron de
elementa ĝentileco
[6];
escepte de unu, la eroj ne vere plenumas la difinon de
poemo
[7].