*paf/i PV
*pafi ↝
(tr)
-
Ĵeti
aĵon tre
rapide al iu celo aŭ direkto:
pafi ŝtonon per ŝtonĵetilo;
(figure)
francino, pafante per la ridantaj okuloj
Marta
;
eĉ kiu plej bone pafas, tamen iam maltrafas
PrV
.
- a)
Ĵeti objekton per rapidiga ilo, celante detrui, vundi aŭ mortigi: pafi kuglon per karabeno, obuson per kanono; li pafĵetis la sagon[1]; hodiaŭ vi pafos vian provpafon, por ke mi povu proklami vin ĉasistoj [2]; mi blinde pafos, eble trafos PrV ; mi pafos preter ĝin tri sagojn, kvazaŭ pafante al celo [3]; pafi birdon, al birdo; pafi kontraŭ iu; (figure) trapafadi la aeron (vane labori) PrV .
- b)
Ĵetegi pilkon aŭ alian ludobjekton al celaĵo: la kroata atakisto ĉiam pafas la pilkon al la golgardisto [4].
celi, forpafi, trafi
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel
20:36
2. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 20:20
4. -: komentoj, 2006
2. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 20:20
4. -: komentoj, 2006
- angle:
- shoot
- beloruse:
- страляць
- bulgare:
- стрелям
- ĉeĥe:
- střelit, střílet, vystřelit, zastřelit
- france:
- tirer (un projectile)
- germane:
- schießen
- hebree:
- לירות \ירה\
- hispane:
- disparar
- hungare:
- lő
- indonezie:
- tembakmenembak
- katalune:
- llançar, disparar tra~adi la aeron : esforçar-se en va
- nederlande:
- schieten
- norvege:
- skyte
- pole:
- 1.a strzelać 1.b strzelać
- portugale:
- atirar
- ruse:
- стрелять
- slovake:
- streliť, vystreliť, zastreliť
- svede:
- skjuta
paf
↝ 
pafo 
- Ago pafi aŭ rezulto de tiu ago: mi aŭdis du pafojn[5]; pafo el pafarko [6]; la pafo de la pafilego Hamlet ; ni ekaŭdis pafojn kaj tuj poste aliajn krakojn [7]; zumis la kugletaĵo kaj krakis pafo post pafo [8]; ĉiu ĝemo sonis kiel malgranda pafo [9].
5.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro,
§ 40
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 21:16
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Abio
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 21:16
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Abio
- angle:
- shot
- beloruse:
- стрэл
- bulgare:
- стрелба, изстрел
- ĉeĥe:
- rána, výstřel
- france:
- coup de feu, tir
- germane:
- Schuss
- hebree:
- ירייה
- hispane:
- disparo
- hungare:
- lóvés
- indonezie:
- tembakan
- katalune:
- tret
- nederlande:
- schot
- norvege:
- skudd
- pole:
- strzał
- ruse:
- выстрел
- slovake:
- streľba
- svede:
- skott
pafaro, *pafado
[10]
↝ 
- Ripetitaj pafoj: la pafado daŭris tre longe [11]; la afero finiĝis, kiel la pafado ĉe Hornbergo, kaj ili devis foriri kun longa nazo [12]; kia pafaro! […] unu ― du ― tri BdV ; saluta pafaro.
10.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro,
-ad'
11. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §40
12. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
11. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §40
12. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
- angle:
- shooting
- beloruse:
- залп, пальба, стральба, страляніна
- bulgare:
- стрелба, стреляне
- ĉeĥe:
- salva
- france:
- fusillade, rafale, salve (de tirs)
- germane:
- Schießen, Salve la ~ado ĉe Hornbergo: das Hornberger Schießen
- hebree:
- ירי
- hungare:
- lövöldözés
- indonezie:
- salvo
- katalune:
- ràfega, tiroteig, salva
- nederlande:
- salvo
- norvege:
- salve
- pole:
- salwa, palba, kanonada
- ruse:
- стрельба, залп
- slovake:
- salva
- svede:
- skutande
pafaĵo ↝
- beloruse:
- снарад
- bulgare:
- снаряд
- france:
- projectile
- germane:
- Geschoß, Projektil, Munition, Ladung (Gewehr)
- hebree:
- קליע, טיל
- hungare:
- lövedék
- indonezie:
- proyektil
- katalune:
- projectil
- nederlande:
- projectiel
- pole:
- pocisk
- ruse:
- снаряд
- svede:
- skott, projektil
pafejo
- angle:
- firing range, shooting range
- beloruse:
- цір
- bulgare:
- стрелбище
- ĉeĥe:
- střelnice
- france:
- stand de tir
- germane:
- Schießstand
- hebree:
- מטווח
- hungare:
- lőtér
- katalune:
- camp de tir, sala de tir
- nederlande:
- schietstand
- pole:
- strzelnica
- ruse:
- тир
- slovake:
- strelnica
- svede:
- skjutfält, skjutbana
pafiĝi, sin pafi ↝
(ntr)
-
Ĵetiĝi rapidege:
raketoj pafiĝas alten;
(figure)
li pafis sin for (subite malaperis)
PrV
;
docento de botaniko, kiu, dum klasekskurso en arbaro,
ekmalaperas kaj troviĝas
morta pro pafiĝo
[17].
forpafiĝi, forpafi sin,
17.
Monato, Donald Broadribb: Nova
krimromano el Aŭstralio
- bulgare:
- изстрелвам се
- ĉeĥe:
- střelit, střílet, vystřelit, zastřelit
- france:
- se propulser
- slovake:
- streliť, vystreliť, zastreliť
*pafilo
[18]
↝ 
- 1. ↝
-
Ĉia ilo por pafi:
kun urso promenu, sed pafilon prete tenu
PrV
;
la pizoj estas ĝuste bonaj por lia krakpafilo
[19].
armilo
pafarko, ŝtonĵetilo
- 2. ↝
- (komune)
pulvopafilo
- 3. ↝
- (komune)
Fusilo:
Adolfo kaj Jono pafis per la pafarkoj super la tombon, ĉar
ili ne havis
pafilojn aŭ kanonojn
[20];
tubaperturo de pafilo
[21];
li ŝargis la pafilon kaj ĉirkaŭrigardis
[22];
pli vere kuglo rekuros en la tubon de la pafilo kaj dancos en
la internaĵo de
sia pafanto
[23].
celilo, celgrajno, ĉano, kolbo
18.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro,
paf'il'
19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kvin en unu silikvo
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Malbona princo (Legendo)
22. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
23. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kvin en unu silikvo
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Malbona princo (Legendo)
22. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
23. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
- angle:
- 1. firearm, gun
- beloruse:
- 1. стрэльба
- bulgare:
- 1. стрелково оръжие 2. огнестрелно оръжие
- ĉeĥe:
- puška, střel. zbraň
- france:
- 1. arme lance-projectiles
- germane:
- 1. Schusswaffe 3. Gewehr, Flinte
- hebree:
- 1. כלי-נשק
- hispane:
- 1. arma de fuego
- hungare:
- 1. lőfegyver
- indonezie:
- 1. pistol
- katalune:
- 1. arma 2. arma de foc 3. fusell
- nederlande:
- 1. vuurwapen
- norvege:
- 1. gevær
- ruse:
- 1. стрелковое оружие 2. огнестрельное оружие
- slovake:
- puška, strelná zbraň
- svede:
- 1. skjutvapen
*pafilego [24][25]
↝ 
Granda pulvopafilo priservata de pluraj soldatoj-artileriistoj: por muŝon mortigi oni pafilegon ne bezonas PrV ; ne kunvenis regnestroj, nek ministroj, por ŝanĝi la politikan karton de la mondo, ne brilas luksaj vestoj kaj multego da imponantaj ordenoj en nia salono, ne bruas pafilegoj ĉirkaŭ la modesta domo, en kiu ni troviĝas [26].
artilerio
bombopafilo, haŭbizo, kanono
24.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala
Vortaro, paf'il'eg'
25. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 38
26. Zamenhof: La parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista (Boulogne sur Mer, 1905-08-05).
25. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 38
26. Zamenhof: La parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista (Boulogne sur Mer, 1905-08-05).
- angle:
- cannon
- beloruse:
- гармата
- bulgare:
- оръдие
- france:
- canon
- germane:
- Geschütz, Kanone
- hispane:
- cañón
- hungare:
- löveg
- indonezie:
- meriam
- katalune:
- canó, llançacoets
- nederlande:
- kanon
- norvege:
- kanon
- pole:
- armata, działo
- ruse:
- орудие (арт.)
pafisto ↝
- Sportisto aŭ milisto (precipe infanteriano) kies fako estas celpafi: arkpafisto [27]; kaŝpafisto [28]; sportpafisto [29]; la pafistoj pafis sur viajn servantojn de sur la muro [30]; la plej bonaj pafistoj ĉiam celas al la radiaj celiloj kaj distanciloj de la malamikaj pafilegoj [31].
27.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 21:20
28. Monato, Stefan Maul: Kompatindaj irakanoj
29. Monato, Stefan Maul: Kia konsekvenco!
30. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 11:24
31. E. Rice Borroughs, trad. K. R. C. Sturmer: Princino de Marso, 1938
28. Monato, Stefan Maul: Kompatindaj irakanoj
29. Monato, Stefan Maul: Kia konsekvenco!
30. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 11:24
31. E. Rice Borroughs, trad. K. R. C. Sturmer: Princino de Marso, 1938
- angle:
- kaŝ~isto: sniper marksman
- beloruse:
- стралок, стралец
- bulgare:
- стрелец
- ĉeĥe:
- střelec
- france:
- tireur
- germane:
- Schütze ark~isto: Bogenschütze kaŝ~isto: Heckenschütze sport~isto: Sportschütze
- hebree:
- קלע, צלף
- hungare:
- lövész
- indonezie:
- tembakpenembak jitu
- katalune:
- tirador
- pole:
- strzelec
- ruse:
- стрелок
- slovake:
- strelec
Pafisto (Sgr) (♐︎) ↝
Stelfiguro kaj signo de la zodiako (Sagittarius): la plej suda stelo en la Serpento ĉe la limo kun la najbara konstelacio Pafisto [32].
- angle:
- Sagittarius
- beloruse:
- Стралец, Лучнік
- bulgare:
- Стрелец
- ĉeĥe:
- střelec
- france:
- Sagittaire (constellation)
- germane:
- Schütze (Sternbild)
- hebree:
- מזל קשת
- hispane:
- Sagitario
- hungare:
- Nyilas
- indonezie:
- Danub, Kaus, Sagitarius
- katalune:
- sagitari
- latinece:
- Sagittarius
- nederlande:
- boogschutter
- pole:
- strzelec
- ruse:
- Стрелец
- slovake:
- strelec
fingropafo ↝
maŝinpafilo ↝
- angle:
- machine gun, automatic rifle
- beloruse:
- кулямёт
- bulgare:
- картечница
- france:
- arme automatique à rafale, pistolet mitrailleur
- germane:
- Maschinengewehr
- hebree:
- מכונת ירייה
- hispane:
- ametralladora
- hungare:
- gépuska
- indonezie:
- senapan mesin, mitraliur
- katalune:
- metralladora
- nederlande:
- machinegeweer
- norvege:
- maskingevær
- pole:
- karabin, pistolet maszynowy
- ruse:
- пулемёт
- svede:
- maskingevär
mortpafi ↝
pafmortigi
Rim.: Kvankam „mortpafi“ estas pli mallonga, tamen „pafmortigi“ estas pli kutima kaj preferinda: unue, ĉar temas pri mortigo per pafo (sed se temas pri neintenca pafo morta, „mortpafi“ povas pli konveni); kaj due, pro la similsencaj vortoj kiel „ŝtonmortigi“. [S. Pokrovskij]
- angle:
- shoot to death
- beloruse:
- застрэліць, падстрэліць, прыстрэліць
- bulgare:
- застрелвам
- ĉeĥe:
- odstřelit, zastřelit
- france:
- abattre (tuer qn), fusiller, flinguer
- germane:
- totschießen
- hungare:
- agyonlő
- indonezie:
- tembakmenembak mati
- katalune:
- matar (amb una arma)
- nederlande:
- neerschieten
- norvege:
- skyte ned
- pole:
- zastrzelić
- ruse:
- пристрелить, застрелить
- slovake:
- odstreliť, zastreliť
pulvopafilo
↝ 
- Pafilo ĵetanta pafaĵon per eksplodo de pulvo: mi ne rajtis uzi pulvopafilon aŭ lancon, dum li tenas nur glavon [36].
36.
E. Rice Borroughs, trad. K. R. C. Sturmer: Princino de Marso, 1938
- angle:
- firearm
- beloruse:
- агнястрэльная зброя
- bulgare:
- огнестрелно оръжие
- ĉeĥe:
- palná zbraň
- france:
- arme à feu
- germane:
- Feuerwaffe
- hungare:
- tűzfegyver
- indonezie:
- senjata api, senpi
- katalune:
- arma de foc
- nederlande:
- vuurwapen
- ruse:
- огнестрельное оружие
- slovake:
- strelná zbraň
sagpafo ↝
ŝrotpafilo ↝
pafilkapo ↝
- (arkaismo) Kolbo: li alpremas al li la pafilkapon al la vizaĝo [39]; ili batis lin teren per la pafilkapoj [40]; ni senprokraste lin atakos per bajoneto kaj pafilkapo [41].
39.
Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
40. A. Strindberg, trad. G. H. Backman: La konscienco riproĉas, 1928
41. B. von Suttner, trad. A. Caumont: For la batalilojn!, 1914
40. A. Strindberg, trad. G. H. Backman: La konscienco riproĉas, 1928
41. B. von Suttner, trad. A. Caumont: For la batalilojn!, 1914
- bulgare:
- приклад, дръжка
- ĉeĥe:
- hlaveň, lauf (hovor.)
- germane:
- Kolben
- hungare:
- puskatus, agy (puskáé)
- katalune:
- culata
- ruse:
- приклад
- slovake:
- hlaveň (strelnej zbrane)
administraj notoj
pri
~ilo
3.:
mort~i: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
Ĉi tiu senco ne plu aperas en PIV1. Temas nur pri komuna uzo de la ĝenerala termino "~ilo" anstataŭ la pli preciza "fusilo". Mi tamen ne forigis ĝin tute pro la germana traduko. Mi proponas, ke oni ŝovu la tradukon al alia loko kaj transformu snc 2 kaj 3 al simpla rimarko kun referencoj. [MB]pri pulvo~ilo:
Indus enkonduki norman manieron nomi ambaŭ tipojn de ~ilo en preciza lingvaĵo. PV ŝajne uzas jen "eksplodĵetilo", jen "pulvo~ilo" por la dua senco, sed mi ne scias, ĉu tio havas bazon en la uzado. "Pulvo~ilo" aspektas pli kohera kaj estas uzata en la difino de aliaj tiaj armiloj, ankaŭ en PIV1. Tial mi ĝin elektis. Tamen sub "armi" PIV1 enkondukis "pafarmilo" kun ĝuste tiu senco kaj tio aspektas la mi nek logika (ja "pafi" ne neprigas uzon de pulvo), nek kohera kun la ceteraj artikoloj. [MB]mort~i: Mankas dua fontindiko.
mort~i: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.