*kruc/o UV
*kruco
- 1.
- Objekto el du transversaj pecoj: la du bastonoj formis krucon; arbo ĉe la vojkruco [1]; heroldoj stariĝis en la stratkrucoj, placoj, eĉ kampoj [2]; fenestrokruco. krucbekulo, krucmasto, krucvortenigmo
- 2.
- En Romio kaj najbaraj kulturoj antikvaj, pendigilo el fostego kun transversa trabo, sur kiu oni ligis aŭ alnajlis krimulojn por mortigo: morti sur kruco FK ; apud la kruco de Jesuo staris lia patrino [3].
- 3.
- La kruco sur kiu mortis Jesuo, figurata kiel simbolo de kristana religio: genufleksi antaŭ kruco kaj altaroj [4]; pardoneme la juĝo agas kun vi, malvirtulo, se vi nun tuj rampos al la kruco kaj petegos pri kompato kaj indulgo [5]; renovigata, ligna kruco tie sur la altaĵo [6]; li prenis de la tombo la krucon, levis ĝin supren [7]; la Kristana pastro levis alte la krucon, kiu malproksimen radiis oran brilon, kaj el lia buŝo sonis la kantado de meso [8]; faru la signon de la kruco, diris la pastro FK ; la preĝejo de la Sankta Kruco Marta ; ĉiam flirtis la ruĝa flago kun la blanka kruco [9]; la reĝo donacis al la ambaŭ […] kavaliran krucon kaj la titolon FK . krucifikso
- 4.
- Figuro el du transversaj strekoj: desegni krucon sur papero; fari krucon sur balotilo; ŝi markis per peco da kreto sur la pordo grandan krucon [10].
- 5.
- (figure) Ŝarĝo, sufero, kiun oni devas elporti: kiu ne prenas sian krucon kaj sekvas post mi, tiu ne estas inda je mi [11]; la ortografio en la plimulto da lingvoj […] prezentas veran krucon por la lernanto FK .
1.
Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XV
3. La Nova Testamento, Johano 19:25
4. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Peco da perlovico
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fajrilo
11. La Nova Testamento, Mateo 10:38
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XV
3. La Nova Testamento, Johano 19:25
4. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Peco da perlovico
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fajrilo
11. La Nova Testamento, Mateo 10:38
- angle:
- cross fenestro~o: muntin, glazing bar, sash bar.
- beloruse:
- крыж
- ĉeĥe:
- kříž fenestro~o: okenní příčle.
- ĉine:
- 十字 [shízì], 叉 [chā], 十字架 [shízìjià]
- france:
- croix fenestro~o: croisillon (d'une fenêtre) .
- germane:
- Kreuz fenestro~o: Fensterkreuz. 5. Kreuz (Last), Krux
- hispane:
- cruz
- hungare:
- kereszt, feszület fenestro~o: ablakkereszt.
- indonezie:
- 1. palang 2. salib 3. salib 4. silang
- itale:
- croce
- nederlande:
- kruis
- pole:
- krzyż fenestro~o: szpros.
- portugale:
- cruz
- rumane:
- cruce
- ruse:
- крест fenestro~o: оконный переплёт , крестовина.
- slovake:
- kríž fenestro~o: priečky v okne.
- svede:
- kors
kruca
- 1.
- En kruca formo aŭ interrilato: kruca signo, entranĉo; dilemo ĉe la kruca vojo [12]; verŝajne ekzistas malgranda kruca imuneco al diversaj variaĵoj de la sama subtipo de gripaj virusoj [13]. rimaranĝo
- 2.
- Rilata al la kruco de Jesuo: krucaj militiroj KPr ; en la jaro 1292 okazis la naŭa kruca militiro KrB ; kruca ĉeno [14]; [li] devis trapasi „krucan“ vojon (kp kalvaria vojo), kontraŭis lin plejparte la urba konsilio kaj la paroĥestro, kiu kredis, ke solenaĵo malhonorigos la nacion [15]; solenaĵojn okaze de la Kruca Tago (ortodoksa kristnasko, la sesa de januaro) [16].
- 3.
- (evitinde)
Decida,
esenca:
kruca parto de tiu ĉi projekto estas evoluigi „pontajn programojn“
[17].
Rim.: Tiun metaforan sencon verŝajne oni komprenas nur fone de malmultaj nacilingvoj, angle, france, itale: crucial(e). Prefere uzu nemetaforan vorton „decida“, „precipa“ aŭ „esenca“.
12.
Manoel BORGES DOS SANTOS: Poemoj, Monato, 2000/04, p. 32
13. Vladimir Lemelev: Kelkaj meditoj rilate al la porka gripo, Monato, 2009/10, p. 21
14. Jomo Ipfelkofer: Krucifiksoj ..., Monato, 2008/08, p. 17
15. Zofia BANET-FORNALOWA: Pollando ― Premiiĝas homo homa, Monato, 2002/11, p. 18
16. Bardhyl Selimi: Kructagaj kolizioj, Monato, 2012/03, p. 9
17. A. Giridhar Rao: Gepatralingva edukado por indiĝenoj, Monato, 2005/09, p. 21
13. Vladimir Lemelev: Kelkaj meditoj rilate al la porka gripo, Monato, 2009/10, p. 21
14. Jomo Ipfelkofer: Krucifiksoj ..., Monato, 2008/08, p. 17
15. Zofia BANET-FORNALOWA: Pollando ― Premiiĝas homo homa, Monato, 2002/11, p. 18
16. Bardhyl Selimi: Kructagaj kolizioj, Monato, 2012/03, p. 9
17. A. Giridhar Rao: Gepatralingva edukado por indiĝenoj, Monato, 2005/09, p. 21
- angle:
- 1. cruciform ~aj militiroj: crusade.
- beloruse:
- 1. крыжовы, крыжападобны 2. крыжовы
- ĉeĥe:
- křížový
- ĉine:
- 1. 十字 [shízì]
- france:
- 1. croisé (en forme de croix), cruciforme 2. croisé (relatif aux croisades) ~aj militiroj: croisade.
- germane:
- 1. Kreuz- ~a vojo: Scheideweg. ~a imuneco: Kreuzimmunität. ~aj militiroj: Kreuzzüge.
- hispane:
- 1. cruciforme ~aj militiroj: cruzada.
- hungare:
- 1. kereszt-, kereszt alakú 2. keresztes ~aj militiroj: keresztes háború.
- indonezie:
- 1. silang ~a vojo: persimpangan. ~a imuneco: imunitas silang. 2. salib ~aj militiroj: Perang Salib. 3. bersilangan
- japane:
- 十字架の [じゅうじかの], 十字形の [じゅうじけいの]
- nederlande:
- 1. kruis-, kruiselings ~a vojo: kruisweg. ~aj militiroj: kruistocht.
- pole:
- 1. krzyżowy ~a vojo: Droga Krzyżowa. 2. krzyżowy ~aj militiroj: wojny krzyżowe {pl}.
- rumane:
- 1. cruciform ~aj militiroj: cruciade.
- ruse:
- 1. крестовый, крестообразный, перекрёстный 2. крестовый ~aj militiroj: крестовый поход.
- slovake:
- krížový
- ukraine:
- хресний, хрестовий, перехресний, вирішальний (про експеримент)
krucigi, kruci
(tr)
- 1.
- Formi el du aĵoj krucon: la oficistoj krucas la manojn sur la brusto kaj klinas la kapojn [18]; skribisto sidiĝis sur la planko, krucinte la krurojn [19]; [en la kaleŝo] sidis la korpulenta figuro de virino de matura aĝo, kruciginte la nudajn brakojn super korbo, kiun ŝi portis sur la genuoj ; lana tuko kovrante ŝian kapon kaj krucigita sur la brusto Marta ; (figure) rezignacie kruci la brakojn (resti nelaboranta, senaga) [20].
- 2.
- Transverse trairi: se vi vidos iun, ne krucu lian vojon […], ĝis li preterpasis MortulŜip ; mian vojon krucigis la granda ŝoseo […] al Voroneĵ VojaĝImp ; iom fluginte laŭ sia strateto, Margarita deturnis la balailon kaj rajdis en alian (straton), kiu orte krucis la unuan MkM .
- 3.
- Rekombini aferojn el du diversaj fontoj: detekti eventualajn suspektatojn kontrolante la identecon de ĉiu vojaĝanto kaj krucante ĝin kun informoj de la policaj informservoj [21]; ĉar multaj el la hibridoj estis krucitaj dum pluraj generacioj, estas malfacile identigi iliajn respektivajn originojn [22].
Rim.:
Estus sistema diri kun Zamenhofo, „krucigi“ (rondigi, pufigi,
buligi...) parolante pri la ago „doni formon“, kaj
„kruci“ (rondi, zigzagi ktp) parolante pri la stato „esti
en formo“ (la vojoj krucas ĉi tie); kp
ŝi ĵetiĝis en brakseĝon, apogis la kapon al la
densa parto de la seĝo, krucigis la krurojn, montrante per tio tre
belformajn piedojn
Marta
;
diris Zminska, trankvile krucigante la brakojn
sur la brusto
Marta
.
Tamen PIV kaj Kabe preferas diri „kruci“ por la ago ― kaj
sekve, „kruciĝi“ por la stato (iom misa uzo de „-iĝ“).
[S. Pokrovskij]
18.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIII
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXIII
20. Alberto García Fumero: Espero, Monato, 2003/03, p. 22
21. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2002-2004, Totala kontrolo
22. Vikipedio, Bugenvilo
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXIII
20. Alberto García Fumero: Espero, Monato, 2003/03, p. 22
21. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2002-2004, Totala kontrolo
22. Vikipedio, Bugenvilo
- angle:
- cross
- beloruse:
- скрыжаваць
- ĉeĥe:
- křížit, zkřížit
- ĉine:
- 交叉 [jiāochā], 交錯 [jiāocuò], 交错 [jiāocuò], 抱臂 [bàobì]
- france:
- croiser
- germane:
- kreuzen ~i la brakojn: die Hände in den Schoß legen.
- hispane:
- cruzar (dos objetos)
- hungare:
- kereszbe rak, kereszbe tesz, keresztez
- indonezie:
- 1. menyilangkan 2. menyeberangi 3. menyilangkan
- japane:
- 交差させる [こうささせる], 十字に組む [じゅうじにくむ], 横切る [よこぎる], 交配させる [こうはいさせる]
- nederlande:
- kruisen
- pole:
- krzyżować, skrzyżować
- rumane:
- încrucișa
- ruse:
- скрестить
- slovake:
- krížiť
- svede:
- korsa
- ukraine:
- схрещувати
kruciĝi, interkruciĝi
(ntr)
- 1.
- Kunformi krucon: standardo [kun] blua ankro kaj blua ŝlosilo kruciĝantaj sur blanka kampo FK .
- 2.
- Sin renkonti transverse: en la arbaro la vojoj kruciĝis, kaj ŝi plu ne sciis, kien ŝi devas iri [23]; multfoje kruciĝantaj malebenaj kaj sablaj vojoj [24]; la historio […] certe povus esti ornamita, beligita per multo da kruciĝantaj sentoj, frapantaj kontrastoj, tondrosimilaj okazaĵoj Marta ; plej diversaj deziroj kaj celadoj volviĝadis kaj kruciĝadis en la miloj da kapoj de la grandurba loĝantaro Marta .
- 3.
- Rekombiniĝi el du diversaj fontoj: kruciĝado de rasoj FK ; variaĵoj malrapide ŝanĝiĝis por fariĝi fiksitaj specioj, kiuj ne plu povas interkruciĝi [25].
- 4.
- (tradicia lingvaĵo en elementa geometrio)intersekci sin.
23.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Historio de unu patrino
24. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
25. Ĉarlz Darvin, trad. Klivo Lendon: La Origino de Specioj, Historia Skizo
24. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
25. Ĉarlz Darvin, trad. Klivo Lendon: La Origino de Specioj, Historia Skizo
- angle:
- 4. cross
- beloruse:
- крыжавацца, скрыжавацца, перасячыся
- ĉine:
- 交叉 [jiāochā], 相交 [xiāngjiāo]
- france:
- se croiser
- germane:
- sich kreuzen
- hispane:
- cruzarse (dos objetos)
- hungare:
- kereszteződik
- indonezie:
- 1. bersilangan
- japane:
- 交差する [こうさする], 交配される [こうはいされる]
- nederlande:
- cross kruisen
- pole:
- przecinać się 1. krzyżować się, skrzyżować się 2. krzyżować się, skrzyżować się 3. krzyżować się
- rumane:
- se intersectează, încrucișat
- ruse:
- скреститься, пересечься
krucisto, krucmilitisto
- Partoprenanto de kruca militiro: pereadu Krucistoj-hundfratoj! FK ; en 1090 krucmilitistoj detruis la sinagogon [26]; la okazaĵo enhavas parte historian fakton: eble krucmilitisto revenis ĉi tien kaj kunveturigis krokodilon el Nilo [27].
26.
Franz-Georg Rössler: Jerusalemo apud Rejno, Monato, 2014/01, p. 16
27. Dominique Vallet: Impona popolfesto en Monso, Monato, 2007/05, p. 14
27. Dominique Vallet: Impona popolfesto en Monso, Monato, 2007/05, p. 14
- angle:
- crusader
- beloruse:
- крыжак
- ĉeĥe:
- křižák, příslušník bojového řádu
- ĉine:
- 十字军 [shízìjūn], 十字軍 [shízìjūn]
- france:
- croisé (soldat des croisades)
- germane:
- Kreuzfahrer, Kreuzritter
- hispane:
- cruzado
- hungare:
- keresztes (lovag)
- indonezie:
- Laskar Salib, salibis
- japane:
- 十字軍兵士 [じゅうじぐんへいし]
- nederlande:
- kruisridder
- pole:
- krzyżowiec
- rumane:
- cruciat
- ruse:
- крестоносец
- slovake:
- križiak
- ukraine:
- хрестоносець
*krucumi
(tr)
- Mortigi per pendigo sur kruco: ili denove ekkriis: krucumu lin [28]; krimulo! mi tuj vin ordonos krucumi FK !
28.
La Nova Testamento, Marko 15:13
- angle:
- crucify
- beloruse:
- укрыжаваць
- ĉeĥe:
- ukřižovat, ukřižovávat
- ĉine:
- 釘死 [dìngsǐ], 钉死 [dìngsǐ], 十字形 [shízìxíng]
- france:
- crucifier
- germane:
- kreuzigen
- hispane:
- crucificar
- hungare:
- keresztre feszít
- indonezie:
- menyalib
- japane:
- 十字架にかける [じゅうじかにかける], 磔にする [はりつけにする]
- nederlande:
- kruisigen
- pole:
- ukrzyżować
- rumane:
- crucifica, răstigni
- ruse:
- распять
- slovake:
- ukrižovať
- svede:
- korsfästa
- ukraine:
- розпинати на хресті
greka kruco, regula kruco
- Kruco kun ĉiuj branĉoj egale longaj, tradicia figuro en orienta Kristanismo: konstruaĵo […] en formo de greka kruco [29]; la Kruco de Kalatrava […] konsistas el greka kruco […] ruĝa kaj liliflorigita [30].
29.
Vikipedio, artikolo „Libra turo“,
2006-06-22
30. Vikipedio, Kruco de Kalatrava
31. Hugo Gerard Ströhl, Hugo Gerard Ströhl: Heraldischer Atlas, Stuttgart 1899: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ströhl-HA-LI-Fig._02.png
30. Vikipedio, Kruco de Kalatrava
31. Hugo Gerard Ströhl, Hugo Gerard Ströhl: Heraldischer Atlas, Stuttgart 1899: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ströhl-HA-LI-Fig._02.png
- beloruse:
- грэцкі крыж
- france:
- croix grecque
- germane:
- Griechisches Kreuz
- hispane:
- cruz griega
- indonezie:
- salib Yunani
- itale:
- croce greca
- pole:
- krzyż grecki
- rumane:
- cruce greacă
hokokruco, hokkruco
- Kruco kun branĉoj orte fleksitaj, bonaŭgura figuro en Hindujo kaj Orientazio, historia insigno de Naziismo en Eŭropo; svastiko: Lauburu estas ronda hokkruco, uzata kiel ornamaĵo en Eŭskio [32]; kelkaj broŝuroj surhavas la hokokrucon, tiuj esprimiĝoj de kruda naziismo apudas [33].
32.
Vikipedio, artikolo „Lauburu“,
2006-11-09
33. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2005-2007, Ĉu eblas egalecosigno inter la stalina subpremo kaj la judocido?
33. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2005-2007, Ĉu eblas egalecosigno inter la stalina subpremo kaj la judocido?
- beloruse:
- свастыка
- ĉeĥe:
- hákový kříž, svastika
- ĉine:
- 卐 [wàn], 卍 [wàn]
- france:
- croix gammée, svastika
- germane:
- Hakenkreuz
- hispane:
- esvástica, cruz gamada
- hungare:
- horogkereszt
- indonezie:
- swastika
- itale:
- croce uncinata, svastica
- japane:
- ハーケンクロイツ, かぎ十字 [かぎじゅうじ]
- pole:
- swastyka
- rumane:
- svastică
- slovake:
- hákový kríž
kelta kruco
- Kruco kun ringo ĉirkaŭ la centro, tradicia figuro en nordokcidenta keltlingva Eŭropo: gravuritaj kolonoj en la formo de antikva kelta kruco, videbla en arkeologejoj kaj tombejoj en la tuta insulo [34]; kelta kruco en Monasterboice, Irlando [35].
34.
Garbhan MacAoidh: La tulamora tombejo, Monato, 2009/01, p. 20
35. P. Carlos Musazzi: La dua vatikana koncilio por la unueco de la kristanoj, Espero Katolika, 1986-2
36. Duebbers, propra foto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Keltischer_Grabstein.jpg
35. P. Carlos Musazzi: La dua vatikana koncilio por la unueco de la kristanoj, Espero Katolika, 1986-2
36. Duebbers, propra foto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Keltischer_Grabstein.jpg
- beloruse:
- кельцкі крыж
- france:
- croix celtique
- germane:
- Keltisches Kreuz
- hispane:
- cruz celta
- indonezie:
- salib Keltik
- pole:
- krzyż celtycki
- rumane:
- cruce celtică
latina kruco
- Kruco kun pli longa malsupra branĉo, tradicia figuro en okcidenta Kristanismo: ĝia formo estas tiu de latina kruco [37]; la barokstilan preĝejon oni planis en la formo de latina kruco, entenanta du turojn, kupolon kaj duonrondan absidon [38].
37.
A. Čižikaitė:
57a Kongreso de Internacia Katolika Unuiĝo
Esperantista, 2004-07
38. last: Litovio ― La plej konata baroka monumento en Vilnius, Monato, 2017/07, p. 20
38. last: Litovio ― La plej konata baroka monumento en Vilnius, Monato, 2017/07, p. 20
- beloruse:
- лацінскі крыж
- france:
- croix latine
- germane:
- Lateinisches Kreuz, Passionskreuz, Langkreuz
- hispane:
- cruz latina
- indonezie:
- salib Latin
- itale:
- croce latina
- pole:
- krzyż łaciński
- rumane:
- cruce latină
malta kruco
- Kruco kun branĉoj dispintaj, larĝiĝantaj al ekstero, insigno de la malta ordeno: la instanco stampis ilin per ruĝa stampo en la formo de malta kruco [39]; la malta kruco malaperis de la rusia blazono, la kavaliroj foriris al Eŭropo [40].
39.
D. Fielding:
Esperanto - asap, ĉapitro 19a, 2007-02
40. Malta Ordeno - Vikipedio
41. Adrio (talk): https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Malteserkreuz_2_Euro.png
40. Malta Ordeno - Vikipedio
41. Adrio (talk): https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Malteserkreuz_2_Euro.png
- beloruse:
- мальтыйскі крыж
- ĉine:
- 馬爾他十字 [mǎěrtāshízì], 马尔他十字 [mǎěrtāshízì]
- france:
- croix de Malte
- germane:
- Malteserkreuz
- hispane:
- cruz de Malta
- indonezie:
- salib Malta
- pole:
- krzyż maltański
- rumane:
- crucea malteză
Ruĝa Kruco
- Unu el naciaj kaj internaciaj neŝtataj organizoj laborantaj sub komuna simbolo de ruĝa kruco (resp. ruĝa lunarko) kaj helpantaj al homoj ĉe malsanoj, akcidentoj, malsato ks: en 1860 kompato por vunditaj soldatoj inspiris Henrikon Dunant fondi la Ruĝan Krucon FSp ; je la nomo de Sveda Ruĝa Kruco [ili] helpis al dekmiloj da hungaroj, judoj kaj nejudoj, saviĝi de la naziaj persekutoj VojaĝImp ; la Internacia Ruĝa Kruco en Ĝenevo FSp .
- angle:
- Red Cross
- beloruse:
- Чырвоны Крыж
- ĉine:
- 紅十字 [Hóngshízì], 红十字 [Hóngshízì], 紅十字會 [hóngshízìhuǐ], 红十字会 [hóngshízìhuǐ], 紅十字 [hóngshízì], 红十字 [hóngshízì], 紅十字會 [hóngshízìhuì], 红十字会 [hóngshízìhuì], 紅會 [hónghuì], 红会 [hónghuì], 国际红十字会 [guójìhóngshízìhuì], 國際紅十字會 [guójìhóngshízìhuì]
- france:
- Croix-Rouge
- germane:
- Rotes Kreuz Internacia Ruĝa K~o: Internationales Rotes Kreuz.
- indonezie:
- Palang Merah Internacia Ruĝa K~o: Palang Merah Internasional.
- pole:
- Czerwony Krzyż
- rumane:
- Cruce Roșie
Suda Kruco, Kruco[42] (Cru)
- Stelfiguro en la suda duonsfero (Crux): NGC 4052 estas malfermita stelamaso en konstelacio Suda Kruco [43]; Esperanto sub la Suda Kruco (aŭstralia revuo) [44].
- angle:
- Crux
- beloruse:
- Паўднёвы Крыж
- ĉeĥe:
- kříž
- ĉine:
- 南十字座 [nánshízìzuò]
- france:
- Croix du Sud
- germane:
- Kreuz des Südens
- hispane:
- Cruz del Sur
- indonezie:
- Crux, Salib Selatan
- itale:
- Croce del sud
- japane:
- 十字架 [じゅうじか], はりつけ台 [はりつけだい], 十字形のもの [じゅうじけいのもの], 苦難 [くなん]
- latinece:
- Crux
- nepale:
- पार
- pole:
- Krzyż Południa (gwiazdozbiór)
- rumane:
- Crucea Sudului (constelație)
- ruse:
- Южный Крест
- slovake:
- kríž
- ukraine:
- хрест
vojkruciĝo, vojkruco
- Loko, en kiu du aŭ pluraj vojoj renkontiĝas transverse: ĝi staras [...] apud la vojo, ĉe la vojkruciĝoj [45]; kiam li venis al la vojkruciĝo, li renkontis la malgrandan Nikon [46]; ĉe ĉiu vojkruco la trumpetistoj ludis signalon [47]. trafikrondo, vojnodo
45.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 8:2
46. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
47. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 10a
46. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
47. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 10a
- beloruse:
- скрыжаваньне
- ĉine:
- 路口 [lùkǒu], 十字路口 [shízìlùkǒu]
- france:
- carrefour, croisée des chemins, croisement, intersection
- germane:
- Kreuzung
- hebree:
- צומת
- hispane:
- encrucijada
- hungare:
- útkereszteződés
- indonezie:
- persimpangan (jalan), perempatan (jalan)
- itale:
- incrocio (di strade e sim.)
- japane:
- 交差点 [こうさてん], 十字路 [じゅうじろ]
- nederlande:
- kruispunt
- pole:
- skrzyżowanie, krzyżówka dróg, przejazd (np. kolejowy)
- portugale:
- encruzilhada
- rumane:
- traversa, răscruce
- ruse:
- перекрёсток
- ukraine:
- схрещення доріг, перехрестя
Krucolevo
- Unu el la kristanaj dekduopaj festoj, dediĉita al la rememoro pri retrovo de la kruco sur kiu Jesuo suferis la krucumon (festata la 14an de septembro).
- beloruse:
- Узьнясеньне крыжа (сьвята)
- france:
- Exaltation de la Croix
- germane:
- Kreuzerhöhung
- greke:
- Ὕψωσις τού Τιμίου Σταυρού
- indonezie:
- Peninggian Salib
- pole:
- Święto Podwyższenia Krzyża Świętego
- rumane:
- Sărbătoarea Înălțării Sfintei Cruci
- ruse:
- Крестовоздвижение
turnokruco GDEF
- Aranĝaĵo en formo de turnebla horizontala kruco muntita sur fosteto, kiajn oni instalas ĉe enirejo en stadionon, kasejon ktp, por tralasi publikon po unu homo laŭvice, eventuale kontrolante biletojn ktp: en la butiko ŝi aĉetis sunfloran oleon, kaj jen, kontraŭ la turnokruco la litrujo rompiĝis, la tuta jupo makuliĝis MkM ; ĵetinte kvinfrankan moneron en aŭtomaton, oni eniras tra sekureca turnokruco [48].
48.
M. Ecott: Velka eta floro, Monato, 1998/06, p. 12
- angle:
- turnstile
- beloruse:
- турнікет
- ĉine:
- 十字轉門 [shízìzhuànmén], 十字转门 [shízìzhuànmén], 閘機 [zhájī], 闸机 [zhájī], 十字轉門 [shízìzhuǎnmén], 十字转门 [shízìzhuǎnmén], 十安接头 [shíānjiētóu], 十安接頭 [shíānjiētóu], 絞盤 [jiǎopán], 绞盘 [jiǎopán], 繞杆 [ràogān], 绕杆 [ràogān]
- france:
- tourniquet
- germane:
- Drehkreuz (Tür)
- indonezie:
- gerbang putar
- pole:
- bramka obrotowa
- rumane:
- turnichet
- ruse:
- турникет
- ukraine:
- турнікет
administraj notoj
pri
~igi, ~i:
greka ~o, regula ~o: Mankas verkindiko en fonto.
kelta ~o: Mankas verkindiko en fonto.
malta ~o: Mankas verkindiko en fonto.
K~olevo: Mankas dua fontindiko.
K~olevo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
Plena Vortaro de Esperanto proponas figuran sencon, por kiu realaj ekzemploj mankas: "~igi la intencojn de iu" (malhelpi, bari). [ĵv]pri ~igi, ~i:
Laŭ PIV1 la normala formo estu ~i. ~igi estas (ark.?) sinonimo. [MB]~igi, ~i: Mankas verkindiko en fonto.
greka ~o, regula ~o: Mankas verkindiko en fonto.
kelta ~o: Mankas verkindiko en fonto.
malta ~o: Mankas verkindiko en fonto.
K~olevo: Mankas dua fontindiko.
K~olevo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.