*trakt/i
*trakti
(tr)
- 1.
- Diskuti pri la kondiĉoj de iu afero por finveni al interkonsento; pritrakti, intertrakti: oni ne traktas kun ŝtelistoj [1]; mi atendis, ĝis kvietiĝis la patra doloro, mi iom manĝis kaj trinkis kaj ni komencis trakti la aferon [2]; la ministro de lia sankteco havas la rajton trakti kun la najbaraj monarĥoj [3]; li konsentis trakti kun mi la aferon [4]; trakti la negocojn de miaj mendantoj kun la tuta kompetento dezirinda kaj per tia maniero, ke ili estu plene kontentaj [5]; mi volas paroli pri temo, kiun mi ne estus kuraĝinta trakti en ŝia ĉeesto [6]. negoci, marĉandi, kontrakti
- 2.
- Agi, konduti iamaniere kontraŭ iu aŭ io: trakti afable la gaston; trakti iun severe, nedece, laŭmerite, perfide, kiel krimulon; oni ne povis trakti la garantiulinon kiel militkaptitinon [7]; la komitato traktos (plenumos kaj konsideros) sian taskon serioze [8]; tiuj esperantistoj, kiuj traktas (konsideras) la esperantismon kiel ideon, predikas reciprokan justecon kaj fratecon inter la popoloj [9]; petu la gepatrojn, ke ili traktu tiun ĉi aferon kiel sekreton [10]; li tute nove traktis la pianon [11]; en Konstanco, ĉe la koncilio, neniu efektive lin protektis, male oni traktis lin […] kvazaŭ li estus pleja krimulo [12]; Jakobo vidis la kruelan kaj malnoblegan manieron laŭ kiu oni traktis unu el siaj fratoj [13]; la potenculoj traktas ilin kiel gregojn [14]. akcepti2, konsideri3, preni5
- 3.
- Metode esplori, klarigi, disvolvi kaj pridiskuti iun temon: pri l' unua fako, la lingva, li detale traktis en la raporto [15]; verko, kiu traktas pri unu el la aktualaj sociaj demandoj Marta ; la teatraĵo traktis pri du geamantoj, al kiuj la sorto ne permesis ricevi sin reciproke [16]; la psikologio traktas la lingvon precipe el la vidpunkto de la mensaj operacioj koncernantaj la rilaton inter vorto kaj ideo [17]; fakajn problemojn traktas regula Cirkulero al la membroj [18]; instruisto pri evangelia religio, traktis en iu naŭa klaso mian artikolon dum du horoj [19]; ni klasifiku ilin laŭ kvin niveloj, kiujn ni traktu en la inversa ordo [20]; li traktis plurajn tiutempe novajn temojn: feminismon […] kaj la movadon por universala paco [21]. prilumi, temi, traktato2
- 4.
- Prilabori, submeti al efiko de rimedo aŭ procezo: trakti malsanulon per antibiotikoPIV ; nur 100-jare vivanta homo ne traktu aĵon, kiu kelkmiljare radioaktivas [22]; kuracista institucio havanta avangardan teknologion por trakti la Ebolo-pacientojn [23]; psikiatro, kiu traktas siajn pacientojn kuŝante [24]; kemiaĵoj, necesaj por elminadi kaj trakti rarajn metalojn, fluas al riveroj [25]. apliki, kuraci
1.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIX
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro V
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro V
4. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro I
5. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sepa
7. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
8. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Sesa Kongreso Esperantista en Washington en la 15a de aŭgusto 1910
9. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado en la Guildhall (Londono) en la 21a de aŭgusto 1907
10. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro XVI
11. Monato, Franz-Georg Rössler: Geniulo mondcivitana
12. Gerrit Berveling: Tro senkosta pentemo, Monato, 2000/08, p. 22
13. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro III
14. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XX
15. Edmond Privat: Vivo de Zamenhof, Vivo de Zamenhof
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtistino kaj kamentubisto
17. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
18. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
19. Ulrich Matthias: Fajron sentas mi interne, I
20. Julij Muraŝkovskij: Kien fluas roj’ Castalie, III. Atomoj de evoluo
21. Monato, Nicolino Rossi: Familio-sagao, kun larĝe variigitaj psikologiaj portretoj
22. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Nia elspezemo propulsas nuklean energion
23. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
24. Johán Valano: Ĉu rakonti novele?, La fantoma bovino
25. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Klimata ŝanĝiĝo
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro V
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro V
4. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro I
5. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sepa
7. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
8. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Sesa Kongreso Esperantista en Washington en la 15a de aŭgusto 1910
9. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado en la Guildhall (Londono) en la 21a de aŭgusto 1907
10. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro XVI
11. Monato, Franz-Georg Rössler: Geniulo mondcivitana
12. Gerrit Berveling: Tro senkosta pentemo, Monato, 2000/08, p. 22
13. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro III
14. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XX
15. Edmond Privat: Vivo de Zamenhof, Vivo de Zamenhof
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtistino kaj kamentubisto
17. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto
18. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto
19. Ulrich Matthias: Fajron sentas mi interne, I
20. Julij Muraŝkovskij: Kien fluas roj’ Castalie, III. Atomoj de evoluo
21. Monato, Nicolino Rossi: Familio-sagao, kun larĝe variigitaj psikologiaj portretoj
22. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Nia elspezemo propulsas nuklean energion
23. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
24. Johán Valano: Ĉu rakonti novele?, La fantoma bovino
25. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Klimata ŝanĝiĝo
- angle:
- 1. deal (with) 2. treat 3. deal (with), address 4. treat
- beloruse:
- 1. весьці перамовы 2. ставіцца, абыходзіцца, трактаваць 3. вывучаць, трактаваць, разглядаць 4. апрацоўваць, лячыць
- ĉeĥe:
- domlouvat se, domluvit se, jednat mezi stranami, vyjednávat mezi stranami, vést rozhovor s někým
- ĉine:
- 相待 [xiāngdài], 疗 [liáo], 療 [liáo], 医治 [yīzhì], 醫治 [yīzhì], 处理 [chǔlǐ], 處理 [chǔlǐ], 待遇 [dàiyù], 从事 [cóngshì], 從事 [cóngshì], 处置 [chǔzhì], 處置 [chǔzhì]
- france:
- traiter
- germane:
- behandeln 1. verhandeln 2. umgehen mit, behandeln 3. abhandeln, behandeln 4. anwenden auf, behandeln
- hispane:
- tratar
- hungare:
- 1. tárgyal 2. kezel, bánik 3. tárgyal (kifejt), szól (vről) 4. kezel (anyagot, beteget)
- japane:
- 取り扱う [とりあつかう], 扱う [あつかう], 待遇する [たいぐうする], 論じる [ろんじる], 処理する [しょりする], 交渉する [こうしょうする], 談判する [だんぱんする]
- nederlande:
- 1. onderhandelen 2. behandelen 3. behandelen 4. behandelen
- pole:
- traktować, pertraktować, przetwarzać
- portugale:
- 1. tratar
- ruse:
- 1. вести переговоры 2. обходиться, обращаться (с кем-л.), трактовать 3. рассмотреть (вопрос и т.п.) 4. обработать
- slovake:
- jednať, pojednávať, rokovať
- ukraine:
- вести переговори, обходитися, поводитися, ставитися, відноситися (до кого-н.)
trakto
Ago trakti:
- 1.
- nur la morto de la tirano liberigis lin de liaj malbonaj traktoj [26]; Gestapo nomis Esperanton „sekreta lingvo de komunistoj“, tiel ke ili ofte ricevis pli severan trakton ol iliaj neesperantistaj kamaradoj [27]; sufiĉe libera trakto de tonaloj [28]; manifestiĝas neegalrajta trakto de la lingvoj [29].
- 2.
- se objekto ne estas tre malgranda (kio bezonus trakton pere de kvantumfiziko), ne estas tre granda (kio bezonus trakton pere de ĝenerala relativeco) kaj ne moviĝas kun rapido komparebla kun la rapido de la lumo (kio bezonus trakton pere de speciala relativeco), la teorio de Newton funkcias tute bone [30].
- 3.
- [pro malpermeso] de ketamino, pro kio bestkuracistoj devis rifuzi kirurgiajn traktojn aŭ fari tion sen anestezio (anestezo) [31].
26.
Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Tria Parto
27. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvina Parto
28. Monato, Paŭlo Moĵajev kaj Jefim Zajdman: Kantoj belaj, eĉ simfoniaj, 2005
29. La Ondo de Esperanto, 2002, № 10
30. Monato, Bruce Sherwood: Naturo de scienco, 2010
31. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
27. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvina Parto
28. Monato, Paŭlo Moĵajev kaj Jefim Zajdman: Kantoj belaj, eĉ simfoniaj, 2005
29. La Ondo de Esperanto, 2002, № 10
30. Monato, Bruce Sherwood: Naturo de scienco, 2010
31. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Ĉefartikolo
- angle:
- treatment
- beloruse:
- 1. стаўленьне, абыходжаньне 2. разгляд, вывучэньне, трактаваньне 3. сродак (апрацоўкі, лячэньня), мэтад
- ĉine:
- 对待 [duìdài], 對待 [duìdài], 疗法 [liáofǎ], 療法 [liáofǎ], 医治 [yīzhì], 醫治 [yīzhì], 治疗法 [zhìliáofǎ], 治療法 [zhìliáofǎ]
- germane:
- Behandlung 3. Anwendung
- japane:
- 取扱い [とりあつかい], 待遇 [たいぐう]
- pole:
- traktowanie
traktilo
- 1.
- datumtraktilo
- 2.
- Parto de programo plenumanta ian specialan prilaboron, precipe de esceptaj situacioj aŭ eksteraj interrompoj: desegnita por trakti sonon tute ciferece, tiel preterpasante analogan traktilon kaj konservante la klarecon [32]; plenumstako estas stako en kiu dum rulado de komputila programo estas registrataj la datumoj pri la subprogramoj kaj diversaj traktiloj aktivaj je koncerna tempopunkto [33].
- angle:
- 1. processor 2. handler
- beloruse:
- 1. працэсар 2. апрацоўшчык
- ĉeĥe:
- centrální procesor počítače
- germane:
- Handler, Behandlungsroutine
- hispane:
- 1. procesador 2. manejador
- hungare:
- 1. processzor 2. kezelő(program)
- pole:
- procesor, sterownik, program obsługi
- ruse:
- 1. процессор 2. обработчик
- slovake:
- centrálny procesor počítača
- ukraine:
- оброблювач
antaŭtraktado
- 1.
- Traktado, kiu okazas prepare al la ĉefa intertraktado: kun Kosovo la antaŭtraktadoj ankoraŭ stagnas, ĉar […] la Sankta Seĝo preferas ne riski perturbi la nunan trankvilecon inter la balkanaj ŝtatoj [34].
- 2.
- Datumtraktado plenumata super donaĵoj por pretigi ilin al ĉefa komputado (akordigi interfacojn, kontroli la validon, forigi redundaĵojn ktp). posttraktado
34.
Monato, Armando Zecchin: Vatikano diplomatie rilatas kun 177
landoj
- angle:
- 2. preprocessing
- beloruse:
- 1. папярэднія перамовы 2. папярэдняя апрацоўка
- france:
- 2. prétraitement
- germane:
- 1. Vorverhandlung 2. Vorverarbeitung
- hispane:
- 2. pretratamiento
- hungare:
- 2. előfeldolgozás
- pole:
- 2. przetwarzanie wstępne
- ruse:
- 2. предварительная обработка
antaŭtraktilo
- Programo por antaŭtraktado: la antaŭtraktilo CPP estas ĝenerale aparta programo, kio permesas, ke dosieroj antaŭtraktiĝu, sen tio ke ili estu plene tradukitaj [35]. datumtraktiloposttraktilo
- angle:
- preprocessor
- france:
- programme de prétraitement
- germane:
- Präprozessor
- hispane:
- preprocesador
- hungare:
- előfeldolgozó, preprocesszor
- pole:
- preprocesor
- ruse:
- препроцессор
intertrakti
(x)
- Plurpartie trakti, interparoli por trovi akordon: nun ni reciproke intertraktu […] nun ni povas nin reciproke kompreni [36]; nia tasko tute ne estas, starigi nin kiel […] juĝistojn inter du nacioj intertraktantaj [37]. debati, diskuti
36.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
37. J. Sommer: Respondo, Vekiĝo !, 1913:07 (9)
37. J. Sommer: Respondo, Vekiĝo !, 1913:07 (9)
- angle:
- negotiate
- beloruse:
- весьці перамовы (паміжсобку)
- ĉeĥe:
- domlouvat se, domluvit se, jednat mezi stranami, vyjednávat mezi stranami, vést rozhovor s někým
- ĉine:
- 磋商 [cuōshāng], 談判 [tánpàn], 谈判 [tánpàn], 交涉 [jiāoshè], 商談 [shāngtán], 商谈 [shāngtán]
- france:
- négocier
- germane:
- verhandeln
- hispane:
- negociar
- japane:
- 協議する [きょうぎする]
- pole:
- rokować, paktować, układać się
- slovake:
- rokovať, vyjednávať
- ukraine:
- вести між собою переговори
mistrakti
(tr)
- Senzorge, mallerte, difekte trakti: ŝia pseŭdopatro fimistraktis ŝin [38]; se oni neglektas aŭ iel mistraktas ĝin, ĝi malsaniĝas [39]; Francesco […] en la dramo malagnoskas siajn infanojn, torturas, sklavigas, kaj mistraktas ilin [40]; raportoj pri mistrakto de eksterlandanoj [41]; mistrakto de homaj rajtoj kaj religia libereco [42].
38.
Monato, Donald Broadribb: Bone prezentita dramo
malkvietiga
39. Hori Yasuo: „Purikula“ piko, Monato, 1997:8, p. 13a
40. Monato, Donald Broadribb: Bone prezentita dramo malkvietiga
41. Garbhan MacAoidh: Ne tiom negative ..., Monato, 2001/02, p. 14
42. Monato, Marko Naoki Lins: Konkeri korojn kaj animojn
39. Hori Yasuo: „Purikula“ piko, Monato, 1997:8, p. 13a
40. Monato, Donald Broadribb: Bone prezentita dramo malkvietiga
41. Garbhan MacAoidh: Ne tiom negative ..., Monato, 2001/02, p. 14
42. Monato, Marko Naoki Lins: Konkeri korojn kaj animojn
- angle:
- mistreat, abuse
- beloruse:
- дрэнна абыходзіцца, прыгнятаць
- ĉeĥe:
- špatně zacházet
- ĉine:
- 欺負 [qīfu], 欺负 [qīfu], 虐待 [nu:èdài], 誶 [suì], 谇 [suì]
- france:
- brimer, maltraiter
- germane:
- misshandeln
- hispane:
- maltratar
- hungare:
- rosszul bánik, bánt, bántalmaz, elintéz (pej.)
- japane:
- 虐待する [ぎゃくたいする], 酷使する [こくしする]
- pole:
- znęcać się
- ruse:
- третировать, грубо обходиться, плохо обращаться
- slovake:
- zle zaobchádzať
pritrakti
(tr)
- Trakti pri: ĉi tie ne estas la ĝusta loko por pritraktado de sciencaj demandoj [43]; britaj doganistoj komencis suspekte pritrakti ĉiun ŝarĝaŭton el Litovio [44]; mi ĉesigas mian pritraktadon por respondi al demando [45]; en sciencaj pritraktoj oni zorge distenu koron kaj cerbon [46]; tio por li estas nepritraktinda normalaĵo [47].
43.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
44. Laimius Stražnickas: Kontrabanditaj cigaredoj invadas Brition, Monato, 2000/04, p. 13
45. Jean-Yves Santerre: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
46. Manuel Halvelik: Kaj la suno haltis ..., Monato, 1993/11, p. 23
47. Michel Duc Goninaz: Eks-Jugoslavio: kiu kiun mistifikas?, Monato, 2000/06, p. 8
44. Laimius Stražnickas: Kontrabanditaj cigaredoj invadas Brition, Monato, 2000/04, p. 13
45. Jean-Yves Santerre: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
46. Manuel Halvelik: Kaj la suno haltis ..., Monato, 1993/11, p. 23
47. Michel Duc Goninaz: Eks-Jugoslavio: kiu kiun mistifikas?, Monato, 2000/06, p. 8
- angle:
- tackle
- beloruse:
- разглядаць, абмяркоўваць
- ĉeĥe:
- projednávat, vyjednávat
- ĉine:
- 对待 [duìdài], 對待 [duìdài], 从事 [cóngshì], 從事 [cóngshì], 相待 [xiāngdài], 处理 [chǔlǐ], 處理 [chǔlǐ]
- france:
- régler (une affaire), traiter
- germane:
- behandeln
- hispane:
- tratar (un asunto), negociar
- japane:
- 取り扱う [とりあつかう], 論じる [ろんじる]
- pole:
- raportować
- slovake:
- pojednávať, prerokovať
- ukraine:
- обговорювати, розглядати
posttraktado
- 1.
- Traktado, kiu okazas post la ĉefa traktado, ekz-e por finklarigi detalojn aŭ por alĝustigi ne tute kontentigan rezulton: parte dependas de la posttraktado de la administrantoj, parte dependas de la uzantoj ke ili kontrolu kaj korektu siajn datumojn [48].
- 2.
- Datumtraktado plenumata super la rezultoj de ĉefa datumprilaboro (por plibonigi ilian formon, akordigi interfacojn ktp). antaŭtraktado
- angle:
- 2. preprocessing
- beloruse:
- 1. заключныя перамовы 2. наступная апрацоўка
- france:
- 2. posttraitement
- germane:
- 1. Nachbehandlung, Nachverhandlung 2. Nachverarbeitung
- hispane:
- 2. postprocesado
- hungare:
- 2. utófeldolgozás
- pole:
- 2. przetwarzanie końcowe
- ruse:
- 2. предварительная обработка
posttraktilo
- Programo por posttraktado: la ĉi-foruma posttraktilo unue vokos literumilon […] kaj poste aŭtomate iksigos la tekston [49]. datumtraktiloantaŭtraktilo
49.
Sergio Pokrovskij: Dangxero! Nova viruso, soc.culture.esperanto
- angle:
- postprocessor
- france:
- programme de posttraitement
- germane:
- Postprozessor
- hispane:
- postprocesador
- hungare:
- utófeldolgozó, postprocesszor
- pole:
- postprocesor
- ruse:
- постпроцессор
datumtraktado, datumpritraktado
- angle:
- data processing
- beloruse:
- апрацоўка даных
- ĉine:
- 数据处理 [shùjùchǔlǐ], 數據處理 [shùjùchǔlǐ], 信息处理 [xìnxīchǔlǐ], 信息處理 [xìnxīchǔlǐ], 数据加工 [shùjùjiāgōng], 數據加工 [shùjùjiāgōng]
- france:
- traitement de données
- germane:
- Datenverarbeitung
- hispane:
- procesamiento de datos
- hungare:
- adatkezelés, adatfeldolgozás
- pole:
- przetwarzanie danych
- ruse:
- обработка данных
datumtraktilo
- Programo prilaboranta datumojn de iu speciala tipo (ekz-e lingvotraktiloj: tradukilo, interpretilo, makrootraktilo ktp). datumtraktado
- angle:
- processor
- beloruse:
- працэсар
- ĉine:
- 处理器 [chǔlǐqì], 處理器 [chǔlǐqì]
- hispane:
- procesador
- hungare:
- processzor
- pole:
- procesor
- ruse:
- процессор
administraj notoj
~i:
Mankas verkindiko en fonto.
antaŭ~ado: Mankas dua fontindiko.
antaŭ~ilo: Mankas dua fontindiko.
post~ado: Mankas dua fontindiko.
post~ilo: Mankas dua fontindiko.
datum~ado, datumpri~ado: Mankas dua fontindiko.
datum~ilo: Mankas fontindiko.
datum~ilo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
antaŭ~ado: Mankas dua fontindiko.
antaŭ~ilo: Mankas dua fontindiko.
post~ado: Mankas dua fontindiko.
post~ilo: Mankas dua fontindiko.
datum~ado, datumpri~ado: Mankas dua fontindiko.
datum~ilo: Mankas fontindiko.
datum~ilo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.