*dispon/i
*disponi
(x)
- 1.
-
Havi ion en sufiĉa kvanto
kaj preta por uzi:
[mi] donas balojn, plenajn tridek unu balojn, pli da noktoj mi ne
disponas
[1];
ĉiujare li disponos tute sufiĉan monon por laŭdezira uzo
HsT
;
mi uzis la lastan rimedon, kiun mi povis ankoraŭ disponi
KPr
;
niaj prauloj disponis nek pri skribo, nek pri literaturo
Ret
;
kiu metion disponas, mizeron ne konas
PrV
.
posedi
- 2.
-
Decidi pri io aŭ iu laŭ sia aŭtoritato kaj plaĉo:
la sinjoro havas la rajton disponi la trezorojn de [s]iaj antaŭuloj
[2];
ŝia vivo apartenas al ŝi sola: ci ne havas rajton disponi pri ĝi
ChL
;
min sendas la alta estraro, kiu disponas pri vivo kaj morto
[3];
li paŝis meze de ili […] kun tia certeco, kvazaŭ li mem povus disponi
favorojn
QuV
;
laŭplaĉe disponanta sian tagon
Ifigenio
;
li jam dediĉis pli longan tempon […] ol li rajtis disponi, kaj ne
ŝatis la ideon de plua perdo
KKl
;
kie mi disponas, tie mi ordonas
PrV
;
homo proponas, Dio disponas
PrV
.
dekreti, estri,
komandi, proponi, submeti
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Dekdu per la poŝto
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIII
3. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIII
3. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
- angle:
- 1. have at one's disposal, have available
- beloruse:
- мець, распараджацца
- bulgare:
- 1. разполагам (с нещо)
- ĉeĥe:
- 1. disponovat, činit opatření
- france:
- 1. disposer (de)
- germane:
- 1. verfügen (über) 2. etwas verfügen
- hispane:
- 1. disponer
- hungare:
- 1. rendelkezik (vmivel)
- japane:
- 自由に使う [じゆうにつかう], 処理する [しょりする], 処置をとる [しょちをとる]
- katalune:
- 1. disposar de
- perse:
- 1. در اختیار داشتن، در دسترس داشتن
- pole:
- 1. dysponować, mieć do swojej dyspozycji
- portugale:
- 1. dispor de, ter à disposição
- ruse:
- 1. располагать
- slovake:
- 1. disponovať
- ukraine:
- мати в своєму розпорядженні, розпоряджатися (чим-н.)
dispono
- 1.
-
Uzeblo pri io:
li diris al siaj disĉiploj, ke malgranda ŝipeto estu je lia dispono
[4];
por la kuracado de la konjunktivo mem ni antaŭ […] havas por nia
dispono la nitran arĝenton, kiun oni uzas por ŝmirado
FK
;
vi havas la tempon je via dispono kaj la monon necesan
KKl
;
ili nur havas kelkajn minutojn je sia dispono
KKl
;
mia havo estas je via dispono
Iŝtar
.
rimedo, servo, fruktuzo, uzo
- 2.
-
Decideblo pri io aŭ iu:
homo potenca, kiu povis havi al sia dispono la [tutan] policon
QuV
;
David metis trionon de la popolo sub la disponon de Joab
[5];
li sin metas en la disponon de la juĝistaro
ChL
;
mi estas je via dispono
KKl
;
mia tuta tempo estas al via dispono
PatrojFiloj
;
seso da viroj, kiuj por sufiĉe da arĝento sin metus absolute je ĉies dispono
Iŝtar
;
por trankviligi la popolon oni faris novajn disponojn pri la disdonado de greno
QuV
;
li haltu en Kumoj kaj atendu tie pluajn disponojn
QuV
.
dekreto, ordono
- angle:
- disposal, availability
- beloruse:
- распараджэньне (напр. маёмасьцю)
- france:
- disposition
- germane:
- Verfügung
- japane:
- 自由裁量 [じゆうさいりょう], 使用 [しよう]
- ukraine:
- розпорядження (чим-н.)
disponaĵo
Aparato, aranĝaĵo kiu estas parto de komputa sistemo kaj estas disponigebla al ties taskoj: la kerno, peliloj de disponaĵoj kaj plej gravaj sistemaj programoj, kia la ŝelo, estas disvolvataj en la sama koda arbo [6]; transistoro estas duonkonduktaĵa disponaĵo uzata por amplifado kaj ŝaltado de elektronikaj signaloj [7].
rimedo
- angle:
- device, facility, equippment
- beloruse:
- прылада, апарат
- bulgare:
- устройство
- ĉine:
- 发行债券条件 [fāxíngzhàiquàntiáojiàn], 体势 [tǐshì], 警報 [jǐngbào], 設備 [shèbei], 設施 [shèshī], 保护者 [bǎohùzhě]
- france:
- unité, dispositif
- germane:
- Einrichtung, Vorrichtung, Ausstattung, Baugruppe, Einheit, Gerät
- hebree:
- מֶזֶג
- hispane:
- dispositivo
- hungare:
- eszköz, készülék
- katalune:
- dispositiu
- perse:
- ابزار، دستگاه
- pole:
- urządzenei
- portugale:
- dispositivo
- ruse:
- устройство
disponebla
- Neokupata, libera, vaka, havebla: neniu kaleŝo montriĝis tuje disponebla ChL ; [ili] havis liton disponeblan KPr ; tuj kiam li havis minuton disponeblan, li realiris al sia observa posteno KPr ; okupi la tutan disponeblan spacon ChB ; malgraŭ ia limigiteco de la disponeblaj rimedoj […] ĉiam pli kreskanta EeP ; ĉu Arne Kristiansen estas disponebla? venigu lin tuj CKv .
- angle:
- available
- beloruse:
- даступны, незаняты, наяўны
- bulgare:
- наличен, на разположение
- ĉine:
- 可处理 [kěchǔlǐ], 可自由使用 [kězìyóushǐyòng], 可支配 [kězhīpèi]
- germane:
- verfügbar, frei (verfügbar)
- hispane:
- disponible
- japane:
- 自由に使える [じゆうにつかえる]
- ukraine:
- наявний, вільний, незайнятий
disponebleco
- angle:
- availability
- beloruse:
- даступнасьць, наяўнасьць
- bulgare:
- наличност
- ĉeĥe:
- disponibilita, možnost nakládání, upotřebitelnost
- ĉine:
- 可用率 [kěyòngshuài]
- germane:
- Verfügbarkeit
- hispane:
- disponibilidad
- slovake:
- upotrebiteľnosť
disponigi
-
Meti ion sub (je) ies dispono:
li estis ordoninta disponigi terareon al la privata persono
Metrop
;
inaŭgura parolado […] afable disponigita por tiu ĉi eldono
Ret
;
Nikolaj Rytjkov komplete disponigis sian teatran talenton al la Internacia Lingvo
EeP
;
UEA disponigas al la aliĝintaj […] specialigitaj organizaĵoj
senpagajn ejojn dum la UK kaj tiamaniere favoras diskutojn
EeP
;
ĉiu disponigita sumo tuj komencas produkti interezon
EeP
;
neniam la grandpotencoj disponigis siajn armeojn por protekti atakitan landon
dum tiu epoko de la Ligo
FSp
.
havigi, provizi1, prunti1
- angle:
- make available, provide
- beloruse:
- даць, дазволіць распараджацца
- bulgare:
- предоставям
- ĉeĥe:
- dát k dispozici, nabízet k užívání, předkládat
- ĉine:
- 配用 [pèiyòng]
- france:
- fournir (mettre à disposition), mettre à disposition
- germane:
- verfügbar machen, zur Verfügung stellen, bereitstellen
- hebree:
- לתת זכות שימוש
- hispane:
- hacer disponible, poner a disposición
- hungare:
- rendelkezésre bocsát
- japane:
- 自由裁量にまかせる [じゆうさいりょうにまかせる]
- katalune:
- fornir, disposar (per a)
- perse:
- در اختیار گذاشتن، در دسترس گذاشتن
- pole:
- zadysponować, oddać do czyjejś dyspozycji, udostępnić
- portugale:
- disponibilizar
- ruse:
- предоставить
- slovake:
- prikázať, umiestniť
- ukraine:
- надати в розпорядження
disponita
- (arkaismo)
Preta, bonfarta, en la humoro por akcepti ion aŭ iun, prikonsideri
gravan aferon ks:
mi zorgos, ke ili ne venu tien ĉi, mi diros, ke vi estas nun ne disponita
Hamlet
;
la plej bonaj oratoroj […] povas al si permesi tian paroladan pentradon,
[sed] la publiko devas en ĉiu okazo esti iamaniere antaŭdisponita por ĝi
Ret
.
akceptema, dispozicio1, konveni1.a
- germane:
- bereit, vorbereitet ne ~ita: unpässlich, indisponiert.