tradukoj: be br cs de en es fr he hu nl pl pt ru sk tr

^*17valor/i

^*valori  ↝

1.

Esti juĝata kiel havanta ian kvaliton aŭ meriton: ĉu tiu lernanto valoras? via hieraŭa parolado ne multe valoris; „Ho, vi povas tuj elpensi ian fabelon!“ ― „Jes, sed tiaj fabeloj […] nenion valoras“ [1]; valoras ne la vesto, valoras la enesto ^PrV .

2.

Esti juĝata kompare kun iu aŭ io: Vergilio ne valoras Homeron; unu pasero alian valoras ^PrV ; la sukceso ne ĉiam (egal)valoras la laboron; pli valoras oro ol arĝento; pli valoras kontenta spirito, ol granda profito ^Prv ; unu amiko malnova pli valoras ol du novaj ^PrV ; pli valoras io ol nenio.

3.

Esti juĝata kiel inda, merita je io: ne valoras paroli pri tio; ĝi estis ŝerco, kiun ne valoras aŭskulti [2]; vi konsolis min [...], kvankam mi ne valoras esti egala al iu el viaj sklavinoj [3]; la profito ne valoras la penojn; via mono ne valoras la maltrankvilon, kiun ĝi kaŭzas al mi^B ; la ludo kandelon ne valoras ^Prv ; la felo tanadon ne valoras ^Prv ; la diablo aspektas malbele, ne penvaloras lin vidi [4].

4.

Esti taksata je ia prezo: tiu ŝtofo ne valoras pli ol dek frankojn por metro kvankam ĝi kostas duoble; kio multe kostas, multe valoras ^PrV .

5.

Esti konsiderata kiel egala je ia kvanto: unu metro valoras 100 centimetrojn; unu germana marko valoris proksimume 6 francajn frankojn.

^*Antvaloro  ↝

1.

Grado de ŝatebleco; grado, je kiu iu aŭ io estas ŝatata pro siaj kvalitoj aŭ meritoj: tiuj ĉi arĥaismoj neniam estos elĵetitaj kaj tiamaniere neniu verko Esperanta eĉ el la plej frua tempo iam perdos sian valoron kaj kompreneblecon [5] kia estas via laboro tia estas via valoro ^PrV ; se iu trovis kapablan edzinon, ŝia valoro estas pli granda ol perloj [6]; scienculo de alta valoro; esploradi la komparan valoron de ĉiuj religioj [7]; ambaŭ floroj de samaj valoroj ^PrV ; tiu argumento nenion perdis el sia valoro; koni la valoron de la vortoj.

2.

Grado de taksebleco; sumo, je kiu io estas mone taksata: la oro havas neniun valoron en la dezerto^B ; la valoro de tiu varo malaltiĝis en la lastaj monatoj; la prezo de tiu maŝino estas de 2000 markoj, sed ĝia vera valoro ne superas 500.

3.

Tio, kion homoj juĝas morale aŭ estetike grava: laŭ ili, „la valoroj de la Unio inkludas la valorojn de tiuj, kiuj kredas je Dio kiel fonto de la vero, justo, bono kaj belo, same kiel la valorojn de homoj, kiuj ne kunhavas tiun kredon sed respektas ĉi tiujn universalajn valorojn kiel ali-fontajn“ [8].

4.  ↝

Io iel valoranta: en malfacila horo eĉ groŝ' estas valoro ^PrV ; ni devas klopodi, ke la veraj valoroj de tiu nacio estu konigataj al la mondo; valorpapero.

5.  ↝

Individua elemento de studata aro aŭ datumtipo, indikita per variablo, konstanto aŭ esprimo (formulo, ekvacio): determini la valoron de nekonato.

valora

1.

Havanta ian konsiderindan meriton, kvaliton aŭ prezon: mi ne estas malpli valora ol vi [9]; posedo de saĝo estas pli valora ol perloj [10]; la malgranda „Plena vortaro de esperanto“, kune kun sia „Suplemento“ [...] estas tre valora normiga vortaro [11]; por skribi fantaziaĵojn la tempo estas tro mallonga kaj tro valora; mezvalora lernanto; la ideo de evoluo estas valora ankaŭ en la astronomio.

2.  ↝

Grandvalora: tre valora trezoraĵo ^VivZam ; la korespondado forrabas valoran tempon.

valoraĵo  ↝

Valoro⁴: la valoraĵoj de la Borso; mian arĝenton kaj mian oron vi prenis, kaj miajn plej bonajn valoraĵojn vi transportis en viajn templojn [12]; Tarŝiŝ komercis kun vi per multo da diversaj valoraĵoj, arĝenton, feron, stanon, kaj plumbon ĝi alportadis al via komercejo [13]; la bono ofte ne estas rimarkata kaj la mezvaloraĵo kontraŭe estas aplaŭdata [14].

altvalora  ↝

Grandvalora: ornamita per oro kaj altvaloraj ŝtonoj kaj perloj [15]; ni ne perdu altvaloran tempon, sinjoroj [16];

grandvalora  ↝

Havanta grandan valoron: kiel grandvalora estas Via favoro, ho Dio [17]! ili fordonas siajn grandvaloraĵojn pro manĝaĵo [18]; grandvalorajn juvelojn ŝi neniam havis ^Marta . kara ³, perlo, trezoro ²

interŝanĝvaloro

Interŝanĝrilato de laŭdezire reprodukteblaj varoj, difinita laŭ la kvanto da socie necesa labortempo, en ili entenata: interŝanĝvaloro ekzistas nur en varojn produktanta socio.

multvalora, multevalora  ↝

Grandvalora: trovinte unu multevaloran perlon, li iris kaj vendis ĉion, kion li posedis, kaj aĉetis ĝin [19]; buŝo prudenta estas multevalora ilo [20]; multvaloraj ŝtonoj [21]; ĉi tiu malgranda peco da oro en la realeco posedas neniajn multvalorajn ecojn: ĝi estas flava, peza; ne rustas, jen ĉio [22].

samvalora

Havanta saman valoron kiel: samvaloraj esprimoj; ofte la homoj supozas, ke „spirita” kaj „religia” estas samvaloraj [23]; la IRK restis ĉiam validaj kaj ĉie estis proksimume samvaloraj (nome afranko de internacia letero) [24].

senvalora  ↝

Havanta neniun valoron: literature senvaloraj romanoj [25]; ne al ĉiu senvalorulo oni ja povas doni sian protektadon [26]; senvalorigi argumenton per lerta kritiko (vanta); senvaloraĵo. bagatelo, banalaĵo, elĵetaĵo, feĉo, forbalaaĵo, rekremento, sensignifaĵo, skorio, ventumaĵo

plivaloro

1.

Diferenco inter la fakta vendvaloro kaj la valoro rezultanta el la fiksado sur merkato.

2.

Atingita prezdiferenco en vendado inter reala valoro kaj vendoprezo.

plusvaloro  ↝

1.

Aldona valoro: ĉu tio ekscese ekspluatas aŭtoro-rajtojn? la posteuloj neniel alportas krean plusvaloron al la artprodukto [27]; ne venis multaj klientoj, kiuj pretus pagi la „artan plusvaloron” aldone al la materiala [28].

2.

(en Marksismo) Laboro, kiun kapitalistoj alproprigas al si senpage, egala al la diferenco inter la sumigita laboro de produktantaj salajruloj kaj la salajro prezentanta nur la kostojn de reprodukto de la varo „laborforto“: kapitalo estas valoro, donanta plusvaloron [29]; klasika teorio diras, ke mono estas „realigita plusvaloro”, pli simple dirante, oni devas produkti varon kaj vendi ĝin [30].

plivalorigi

Pligrandigi valoron: agrablaj paroloj plivalorigas la instruon [31]; respektante la fundamentajn celojn de francaj regionaj naturparkoj, la briera parko celas protekti kaj plivalorigi sian naturan kaj kulturan heredaĵojn [32].

uzvaloro

Utilo de iu objekto: posedanto de mono devas trovi en merkato tian varon, kies uzvaloro mem havus originalan econ esti fonto de valoro [33].

vervaloro  ↝

(de propozicio) La valoro „vera“ aŭ „falsa“, al ĝi asociita: la vervaloro de propozicio oni ofte signas per simbolo V aŭ F (alternative: 1 aŭ 0).

absoluta valoro  ↝

(de reelo x) La pli granda el la nombroj x kaj -x: la absoluta valoro de -5 estas 5; la absoluta valoro de reela nombro estas ĝia numera valoro senkonsidere de ĝia signumo [35]; la absolutan valoron de x oni signas per |x| (legu: ikso absoluta). modulo de komplekso.

    PIV1 ne samopinias. [MB]