*brid/o UV
*brido
-
Kaprimeno por konduki
ĉevalon aŭ alian beston:
rajdas mi sen brido
FK
;
ni al la ĉevaloj enmetas la bridojn en la buŝojn, por ke ili obeu al ni
[1];
ne estu […] kiel senprudenta mulo, al kiuj oni devas kateni la buŝon
per brido kaj buŝpeco
[2];
vipo estas por ĉevalo, brido por azeno
[3];
[ili] kondukis la ĉevalon de l' princo per la bridoj
[4];
(figure)
li metos bridon sur la absolutismon de l' pastroj
[5];
riĉeco sen gvido kiel ĉevalo sen brido
PrV
.
gvidrimeno, kondukilo1
1.
La Nova Testamento, Jakobo 3:3
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 32:9
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:3
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXII
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 32:9
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:3
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXII
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
- angle:
- bridle
- beloruse:
- аброць
- ĉeĥe:
- brzda, tlumení, uzda, zábrana
- ĉine:
- 繮繩 [jiāngshéng], 馬銜 [mǎxián], 韁繩 [jiāngsheng]
- france:
- bride
- germane:
- Zügel
- hebree:
- רֶסֶן
- hispane:
- brida, rienda
- hungare:
- kötőfék
- japane:
- 馬勒 [ばろく]
- katalune:
- brida, regna
- nederlande:
- teugel
- pole:
- cugle, uzda, lejce, wodze, smycz
- portugale:
- freio (para cavalos), entrave
- ruse:
- узда, уздечка
- slovake:
- kantár, uzda
- ukraine:
- вузда, вуздечка, гнуздечка
bridi
(tr)
- 1.
-
Surmeti bridon al:
[ili] tuj salte leviĝis kaj komencis bridi la ĉevalojn
[6];
oni devis sendanĝerigi la simion kaj bridi ĝin per ŝnuro
QuV
.
jungi1
- 2.
-
Malrapidigi beston tirante la bridon:
Hamul ekbridis sian kamelon, kaj kun silenta admiro rigardis la okulfrapan
vidaĵon
Iŝtar
;
nedecideme kaj nerve ŝi bridis la ĉevalon, kaj ĉirkaŭrigardis, ne sciante, kie
ŝi sin trovas
Iŝtar
.
bremsi, haltigi
- 3.
- (figure)
Moderigi, kvietigi, obeigi:
mi bridos mian buŝon, kiam malpiulo staras kontraŭ mi
[7];
ne bridante sian langon
[8];
homo, kapabla bridi ankaŭ la tutan korpon
[9];
[li] sidis silente, koleron en sian koron bridinte
FK
;
Elsa ne povis bridi sian scivolon
InfanTorent2
;
[la] maljuna Kristoforo […] ŝatis moderan ĝuon kaj
briditan ĝojon
HsT
.
bremsi2, butonumi malvaste, kateni, regi, teni
6.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIV
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 39:1
8. La Nova Testamento, Jakobo 1:26
9. La Nova Testamento, Jakobo 3:2
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 39:1
8. La Nova Testamento, Jakobo 1:26
9. La Nova Testamento, Jakobo 3:2
- angle:
- 1. to bridle 3. to bridle, restrain
- beloruse:
- 1. забрытаць, закілзаць 2. стрымліваць, спыняць (жывёлу за аброць) 3. утаймаваць, уціхамірыць
- ĉeĥe:
- krotit, nasadit uzdu
- ĉine:
- 2. 約束 [yuēshù], 勒 [lè], 克制 [kèzhì], 缰 [jiāng] 3. 路边 [lùbiān], 韁繩 [jiāngsheng]
- france:
- brider
- germane:
- 1. halftern, die Zügel anlegen 2. zügeln 3. zügeln
- hebree:
- לרסן
- hispane:
- 1. poner riendas 3. contener, moderar, reprimir
- hungare:
- megfékez, féken tart 1. kötőféket tesz rá
- japane:
- 馬勒をつける [うまろくををつける], 手綱を締める [たづなをしめる], 抑制する [よくせいする]
- katalune:
- 1. embridar 3. contenir, moderar, reprimir
- nederlande:
- 3. beteugelen
- pole:
- 1. nakładać uzdę, zakładać smycz 3. kiełznać
- ruse:
- 1. взнуздать 3. обуздать
- slovake:
- dať na uzdu, skrotiť
- ukraine:
- гнуздати, загнуздувати
nebridebla
-
Tiel impeta,
ke ĝin oni ne povas bridi, ĉesigi, malfortigi:
nebridebla furiozo
[10];
perfidus lin lia nebridebla ridado
MortulŜip
;
elmetitaj al la krudaj, nebrideblaj naturaj fort-impulsoj
KKr
;
pli simpla solvo estus eviti la tutmondan plivarmiĝon, la kaŭzon de tiom da
nebrideblaj komplikaĵoj
[11].
libera1.a, nesubpremebla
10.
J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978
11. Monato, Vladimir Lemelev: Epidemiaj sekvoj en Eŭropo, 2007
11. Monato, Vladimir Lemelev: Epidemiaj sekvoj en Eŭropo, 2007
- beloruse:
- неўтаймоўны, нястрымны
- ĉine:
- 横 [hèng], 虣 [bào], 悍 [hàn], 盭 [lì], 狂烈 [kuángliè], 狂躁 [kuángzào]
- france:
- irréfrénable
- germane:
- unbändig, ungestüm
- japane:
- 飼い馴らせない [かいならせない], 御しがたい [ぎょしがたい]
- pole:
- nieokiełznany
- ukraine:
- неприборкний, невтримний, нестримний
senbrida
- 1.
- Ne malrapidigita de brido: dum la senbrida galopado de la ĉevaloj ŝi montris eksplodan ĝojon InfanTorent2 .
- 2.
- (figure)
Malmodera, senlima,
trolibera:
kor’ sovaĝa kaj senbrida
Hamlet
;
la seka tono […] kvietigis la senbridan fantazion
[12];
ambicia, enviema, postulema kaj senbrida en siaj postuloj ŝi estis
Marta
;
infano mia, balbutis Maziero, […] kortuŝita de tiu senbrida ammontro
ChL
.
impeta, frivola3, kruda, primitiva, senĝena3, sovaĝa, spontanea
12.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XI
- angle:
- unbridled
- beloruse:
- 1. раскілзаны 2. разбэшчаны, распушчаны
- ĉeĥe:
- bujný, divoký, hýřivý, nevázaný, nezkrotný, prostopášný, rozpustilý
- ĉine:
- 1. 上脸 [shàngliǎn], 停不下來 [tíngbùxiàlái], 刹不住 [chàbúzhù], 沒有約束 [méiyǒuyuēshù], 沒有限制 [méiyǒuxiànzhì], 狂烈 [kuángliè] 2. 浪 [làng], 过度 [guòdù]
- france:
- débridé
- germane:
- ungezügelt, ungestüm 2. zügellos
- hispane:
- 2. sin riendas, sin moderación
- hungare:
- féktelen 1. kötőfék nélküli
- japane:
- 抑制の無い [よくせいのない]
- katalune:
- desbocat, desenfrenat
- nederlande:
- 2. teugelloos, wild
- pole:
- 1. niesforny, żywiołowy 2. rozpasany, wyuzdany
- portugale:
- desenfreado, imoderado, impetuoso, árdego
- ruse:
- разнузданный, необузданный
- slovake:
- bujný, divoký, hýrivý, neviazaný, rozpustilý
- ukraine:
- розгнузданий, розгнузданий, розбещений, розперезаний, нічим не приборканий/ приборкуваний, нічим не стриманий/стримуваний
senbridigi
- 1.
- Demeti bridon de: la ĉevaloj staras selitaj, [sed] mi tuj senbridigos, se vi tiel deziras [13].
- 2.
- Lasi la bridon por permesi liberan kuradon: kelke da veturiloj kun senbridigitaj ĉevaloj, rapide ruliĝis sur mallarĝa flanka vojo PatrojFiloj .
- 3.
- (figure)
Lasi plenan liberecon:
en la jaro 1240 la senbridigita popolo faris inter ili grandan sangobanon,
kiun oni nomis la unua buĉado de la hebreoj
RBa
.
deĉenigi2
13.
Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvara
- angle:
- to unbridle
- beloruse:
- 1. раскілзаць 2. папусьціць лейцы 3. разбэсьціць
- ĉeĥe:
- učinit nezkrotným
- ĉine:
- 3. 听其自然 [tìngqízìrán], 听任 [tìngrèn], 順其自然 [shùnqízìrán], 无为 [wúwéi]
- france:
- débrider
- germane:
- 1. abhalftern, die Zügel abnemen 3. freien Lauf lassen
- hispane:
- 3. dejar plena libertad
- hungare:
- szabadjára enged 1. leveszi a kötőféket
- japane:
- 馬勒を外す [うまろくををはずす], 束縛を解く [そくばくをとく]
- katalune:
- 1. desbridar, desembridar 3. donar plena llibertat
- pole:
- 1. spuszczać ze smyczy, puszczać luzem, puszczać wolno 3. spuszczać ze smyczy
- ruse:
- разнуздать
- slovake:
- 1.sňať uzdu, 2.ponechať úplnú voľnosť (pren.)