^*vast/a ^UV

1.

Havanta grandajn dimensiojn, grandspaca: vastaj kaj herboriĉaj kampoj [1]; iru en la vastan mondon, vi sendube trovos sukceson [2]; vasta ĉambro [3]; laŭvole laĉi la ŝuojn pli vaste aŭ pli malvaste.

2.

(figure) Havanta grandan amplekson: vasta programo; vastaj konoj; poste jam ŝi alpaŝis al vasta klarigo de sia amo [4].

3.

Prononcata kun lango pli malalta kaj resonujo pli vasta, ol alia sono, kun kiu oni komparas: vokaloj estas sonoj pli vastaj ol konsonantoj; en fermitaj silaboj la Esperantajn vokalojn oni ordinare prononcas vastaj fermita

Tre ampleksa, tre etendita: baldaŭ jam mankis libera loko sur la vastega placo ^Metrop .

Vasta, pli-malpli ebena loko: rokaltaĵoj […] estas alte sur la vastejo [5].

(tr)

1.

Fari ion vasta: duonhela kvieta lumo sin vastigis tra la tuta ĉambro [6]; la plej multe vastigita lingvo estas la Mandarina, kiu […] estas parolata en dek kvar aŭ dek kvin el la dek naŭ provincoj [7].

2.

(arkaismo) propagandi

(ntr)

Okupi pli grandan spacon en ĉiuj direktoj: malproksime en la fono, kie la riverbuŝo vastiĝas almare [8].

1.

Io vastigita.

2.

^PIV2 (de bildigo `f` laŭ superaro `bb A` de ĝia fonto-aro) Tia bildigo `g` de `bb A` al la celo-aro de `f`, ke `g(x)=f(x)` por ĉiu elemento `x` de la fonto-aro de `f`: trovu kontinuan vastigaĵon de funkcio `sin x//sqrt x` ĉe 0 (laŭ superaro de ĝia fonto-aro, kiu inkluzivu punkton 0, kie la funkcio ne estas difinita pro la divido per 0).

Rim.: Por ĉi tiu senco troveblas „plivastigo“ en MatVort. Vd rimarkon sub malvastigaĵo.

(tr)

1.

Igi dise vasta: cigno, kiu disvastigas la flugilojn [9]; disvastigi varmon, lumon; disvastigi malpacon^Z . disetendi, elradii, elsendi

2.

Ĉien diskonigi: tre disvastigita opinio; ili disvastigis lian famon en tiu tuta regiono [10]; la plej grava celo de nia gazeto estas ĉiam zorgi pri la disvastigado de nia lingvo^Z ; disvastiĝis lia influo. disfamigi, distrumpeti, etendi, propagandi, semi

(ntr)

Okupi pli kaj pli grandan spacon, atingi pli kaj pli da lokoj, da homoj...: lia famo disvastiĝis en la tuta Sirio [11].

1.

Havanta malgrandajn dimensiojn; kun manko de libera spaco: malvasta puto [12]; liaj piedoj […] ŝvelis kaj forte doloris al li en la malvastaj botoj [13]; en la malvasta kajuto brulas lumo [14]; malvasta strato [15]; via ruinigita lando estas tro malvasta por la loĝantoj [16]; (figure) butonumi iun malvaste (severe trakti) ^PrV . mallarĝa, strikta

2.

(figure) Havanta malgrandan amplekson; strikta, nelibera: viaj spiritoj ligiĝis al tro malvastaj konceptoj [17]; la aŭtoro parolas nur pri ideologio en pli malvasta senco de la vorto [18];

3.

(figure) Proksima unu al la alia, intima, forte interligita: ni estos maljunaj kaj vivos en malvasta komuneco [19]; inter sinjorino Snitchey kaj sinjorino Craggs estis malvasta ligo [20].

4.

Prononcata kun lango pli alta kaj resonujo pli malvasta, ol alia sono, kun kiu oni komparas: la rumana havas sep [vokalojn], kun centraj malvasta /ɨ/ kaj mezvasta /ə/ (ortografie î, ă) [21].

1.

Io malvastigita.

2.

^PIV2 (de bildigo `f` laŭ subaro `bb A` de ĝia fonto-aro) Tia bildigo `g` de `bb A` al la celo-aro de `f`, ke `g(x)=f(x)` por ĉiu `x in bb A`: la entjera adicio estas malvastigaĵo de la reela laŭ la aro de entjeroj. subbildigo.

Rim.: Por ĉi tiu senco troveblas „malplivastigo“ en MatVort. La elemento „pli“ ne aspektas tre utila, sed estas ĝuste, ke ankaŭ la sufikso „-aĵ“ en nia termino, kiu teorie povus servi por distingi la agon disde ĝia rezulto, en praktiko estas balasta.

(tr)

Igi malvasta: tiom neniu estas malvastigata en siaj rajtoj [22].

(ntr)

Iĝi malvasta, space malpli etendita; ŝrumpi: la valo pli kaj pli malvastiĝadis kaj la rivero en pli mallarĝa kuŝujo pli vigle kuris [23].

(ntr)

Iĝi pli ampleksa, pli etendiĝi: la nigraj okuloj plivastiĝis ^Marta . ŝveli, pufiĝi.

Etendiĝanta sur la tuta mondo: UEA organizis mondvastajn kampanjojn kun la celo diskonigi la enhavon de la Universala Deklaracio [24]; mondvasta vidpunkto de ekonomio rezultigos tute alian juĝon [25]; la mondvastaj elektronikaj, precipe komputilaj kaj interretaj, sistemoj ŝajnas fariĝi batalkampo de la estonteco [26]; etaj vortatakoj sen inteligenta argumentado ne meritas spacon en mondvasta gazeto kiel Monato [27]; senlaboreco estas mondvasta kaj ne precipe germana problemo [28]. tutmonda, universala²internacia, kosmopolita