*nul/o UV
*8nul (0)
- 1.
-
La numeralo
esprimanta la kvanton neniom,
la plej malgrandan nenegativan nombron:
akceli en 9 sekundoj de nul al 100 km/h
[1];
[dungi farmiston] estus por ni plus minus nul, do pura malgajno
[2];
mi mem fine gajnis nul poentojn, tamen certe ĝuis la kvizon
Kon11
;
kie antaŭe staris nul pordo, […] oscedas nun la enira aperturo de
dek-tria ĉambro
[3].
nombroRim.: Apud la Fundamenta substantivo ‚nulo‘ estas oficialigita la numeralo ‚nul‘ AdE.Rim.: La nombro 0 estas elparolata nul [4]. - 2.
-
La nomo de la cifero 0 uzata ĉe voĉlego de
numeraloj aŭ numeroj:
nul komo nul nul tri
(t.e. 0,003);
la agento nul nul sep.
Rim.: Eble estus pli konvene rigardi kaj skribi ĉi tiun nul2 kiel apostrofan formon de nulo1, do kiel nul'. [Sergio Pokrovskij]
1.
Monato, Virbovo-tirpovo
2. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Sia propra mastro
3. Jorge Camacho: La Majstro kaj Martinelli, Ĉapitro 3
4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 7
2. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Sia propra mastro
3. Jorge Camacho: La Majstro kaj Martinelli, Ĉapitro 3
4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 7
- angle:
- zero
- beloruse:
- нуль
- ĉine:
- 零 [líng], 〇 [líng]
- france:
- zéro
- germane:
- null
- hispane:
- cero
- indonezie:
- nol
- japane:
- ゼロ [ぜろ]
- ruse:
- ноль
- tibete:
- ཀླད་ཀོར
- ukraine:
- нуль
*nulo
- 1.
- La cifero 0, uzata por prezenti la nombron nul, aŭ por obligi la valoron de ciferoj, ĉe kies dekstro ĝi estas lokita: en la nombroprezento 001,2050 la komencaj kaj la vostaj nuloj estas sensignifaj kaj oni povas ilin forigi, lasante nur la signifajn ciferojn 1,205.
- 2.
- (figure) Io tute senvalora aŭ iu tute senkapabla: ĉiuj nacioj estas antaŭ Li kiel nenio, estas rigardataj de Li kiel nulo kaj senvaloraĵo [5]; la utilo de la lingvo denove dependus de la nombro da adeptoj, kaj ĉe manko de la lastaj ĝi prezentus nulon [6]; sen mono oni estas nulo, kun mono saĝulo PrV .
- 3.
[7]
Neŭtra
elemento
rilate al adicie signata operacio.
5.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 40:17
6. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
7. Sergio Pokrovskij: Komputada Leksikono, neŭtra elemento
6. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
7. Sergio Pokrovskij: Komputada Leksikono, neŭtra elemento
- angle:
- 3. null element, zero
- beloruse:
- нуль
- bretone:
- zero
- ĉeĥe:
- nula, nula (při odpočítávání)
- ĉine:
- 〇, 零 [líng]
- france:
- 1. zéro 2. nul (personne incapable), zéro, rien 3. élément nul, zéro
- germane:
- Null 3. Nullelement
- hebree:
- אפס
- hispane:
- 1. cero 2. nulo (persona incapaz), cero 3. elemento nulo, cero
- hungare:
- 1. nulla, zérus, zéró 2. semmi, nulla 3. nulla, zérus
- indonezie:
- nol
- japane:
- ゼロ [ぜろ], 零 [ゼロ], 無価値なもの [むかちなもの], つまらない人 [つまらないじん]
- nederlande:
- nul
- norvege:
- null
- pole:
- 3. zero
- portugale:
- zero, nulo 1. zero 2. nada
- ruse:
- нуль, ноль 3. нуль
- slovake:
- nič, nula
- tokipone:
- ala
- ukraine:
- нуль (іменникова форма)
nula
- 1.
- Kies numero estas 0: nula horo [8]; la nula, la tria kaj la kvina vertikaloj de la vektoro estas lineare sendependaj.
- 2.
- Kies mezuro, enhavo, valoro estas 0: ĺa kurso […] ekiras de la nula punkto (kompleta nescio, vd origino) [9]; ne ekzistas nula risko [10]; bruo potenca, nula esenco PrV .
- 3.
- (figure)
Neefektiviĝinta; tute senvalora:
la utileco […] estos preskaŭ nula
[11];
la rezultato de tiu milito estos nula
[12];
tio kaŭzis ĉirkaŭ 150 000 nulajn (nuligitajn)
balotilojn
[13].
vana,
senfrukta - 4.
8.
Monato, El Mia Vidpunkto, 95/03
9. La Ondo de Esperanto, 1999, No 4 (54)
10. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Inter riskoj kaj timoj
11. L. L. Zamenhof: Originala Verkaro, Al d-ro L. Couturat, 13. 1. 1907, n-ro 28. „Esperanto“ XVII. 1921, n-ro 247, paĝ. 44
12. Ernest Drezen: Zamenhof, Lasta tragedio de Zamenhof
13. Monato, Hektor Alos I Font: 150 000 orfoj, 2003
9. La Ondo de Esperanto, 1999, No 4 (54)
10. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Inter riskoj kaj timoj
11. L. L. Zamenhof: Originala Verkaro, Al d-ro L. Couturat, 13. 1. 1907, n-ro 28. „Esperanto“ XVII. 1921, n-ro 247, paĝ. 44
12. Ernest Drezen: Zamenhof, Lasta tragedio de Zamenhof
13. Monato, Hektor Alos I Font: 150 000 orfoj, 2003
- angle:
- 4. null, zero
- beloruse:
- нулявы
- bretone:
- null
- ĉeĥe:
- neexistující, nulový
- france:
- 3. nul 4. nul
- germane:
- 4. Null-
- hebree:
- אפסי
- hispane:
- nulo
- hungare:
- 3. nulla, semmi 4. null-
- indonezie:
- 3. nihil 4. nol
- japane:
- ゼロの [ぜろの], 無の [むの], 無価値の [むかちの]
- nederlande:
- waardeloos
- norvege:
- verdiløs
- pole:
- 4. zerowy
- portugale:
- nulo
- ruse:
- 3. нулевой 4. нулевой
- slovake:
- nulový
- ukraine:
- нульовий, нічийний (про гру)
nuli
- 1.
-
Esti nula, esti nulo:
japanlingva legkapablo de misiistoj preskaŭ nulas
[14].
malesti,
manki - 2.
MatVort
nuliĝiRim.: Eblas vidi nuancon inter „nuli“ kaj „nuliĝi“, nome ke la unua koncernas nevariajn objektojn, dum la dua prefere aplikiĝas al variabloj aŭ funkcioj, kiuj en difinitaj cirkonstancoj alprenas nulan valoron. Tia nuanco tamen ne tiom gravas, ĉar en ambaŭ okazoj oni ne hezitus uzi la saman adjektivon „nula“, lasante la kuntekston precizigi la celitan sencon.
14.
Monato, Kimura Goro Christoph: Utimura Kanzo antaŭ 150 jaroj naskiĝis, 2011
- beloruse:
- 1. быць роўным нулю, быць нулём 2. абнуляцца
- ĉeĥe:
- rovnat se nule
- germane:
- 1. Null sein 2. Null werden, zu Null aufgehen
- hispane:
- 1. ser nulo 2. hacerse nulo
- hungare:
- 1. nulla, semmi 2. eltűnik
- indonezie:
- 1. menjadi nol
- slovake:
- rovnať sa nule
nulejo
- beloruse:
- нуль (функцыі)
- ĉeĥe:
- místo, ve kterém funkce nabývá hodnotu nula
- hispane:
- lugar donde el resultado de una función es cero
- slovake:
- miesto, v ktorom funkcia nadobúda hodnotu nula
- ukraine:
- нуль (у функції)
nuligi
- 1.
-
Senvalorigi, senefikigi, oficiale deklari senvalora, igi
nula:
nuligi juĝon, baloton, antaŭan regularon;
nuligi sian lukontrakton
[15];
nuligi ĉiujn ŝuldojn
[16];
ĉar li nun nuligis sian kalkulon per la morto, ni ne ricevos eĉ unu speson
[17];
konfirmitan interligon […] neniu nuligas nek prialdonas
[18];
oni devas plej rapide nuligi la fremdajn regimentojn
[19]!
elimini2,
estingi,
forigi,
likvidi,
malvalidigi,
senvalorigi - 2.
(fakula ĵargono)
(funkcion, polinomon, esprimon)
Esti nuliganto de ĝi, doni al ĝi nulan valoron:
trovi ĉiujn argumentojn, kiuj nuligas la funkcion
`sin(x^2+x)`;
por ke y dependu nur de h, estas necese nuligi la koeficienton
[20];
la funkcio alprenas maksimuman valoron, kiam ni nuligas
ĝian variablon.
15.
Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Kuniĝo
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro III
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
18. La Nova Testamento, Galatoj 3:15
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
20. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro III
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
18. La Nova Testamento, Galatoj 3:15
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
20. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
- angle:
- 2. nullify
- beloruse:
- ануляваць, абнуляць, зводзіць на нуль
- bretone:
- nullañ
- ĉeĥe:
- anulovat, derogovat, odřeknout, rušit, zrušit (činit neplatným)
- ĉine:
- 取消 [qǔxiāo]
- france:
- annuler
- germane:
- annullieren aufheben, streichen, für ungültig erklären, annullieren, begleichen
- hebree:
- לאפס, לבטל
- hispane:
- anular
- hungare:
- 1. megsemmisít, annulál 2. eltüntet
- indonezie:
- 1. membatalkan 2. mengenolkan
- japane:
- ゼロにする [ぜろにする], 取り消す [とりけす], 無効にする [むこうにする], キャンセルする [きゃんせるする]
- nederlande:
- annuleren, te niet doen
- norvege:
- annulere, tilintetgjøre
- pole:
- 2. zerować
- portugale:
- anular
- ruse:
- аннулировать, отменить, свести к нулю 2. обнулить
- slovake:
- anulovať, odvolať, zrušiť
- ukraine:
- анулювати, скасовувати, зводити до нуля, до нічиєї, вважати недійсним
nuliganto

-
- a)
- [21]
(de funkcio)
Ĉiu elemento, kies bildo per la funkcio estas
0:
`pi` estas nuliganto de funkcio sinuso;
la polinoma funkcio `x^2-1`
akceptas
1 kaj -1 kiel nuligantojn.
radiko de ekvacio,
radiko de polinomo.
Rim.: Ial PIV2 preferas nomi tion „nulejo“. Vd rimarkon sub maksimumiganto. - b)
- PIV2
(de elemento `a` en
ringo)
Ĉiu elemento, kiu multiplikite per `a`
donas nulan rezulton:
en la ringo de 6-modulaj restoklasoj
elemento 2 akceptas 0 kaj
3 kiel nuligantojn.
nuldivizoro.
Rim.: Senco 1.b povas vastiĝi ankaŭ p.p. skalaro rilate al elemento de modulo aŭ eĉ p.p. funkcio rilate al elemento de ĝia fonto-aro: la karakteriza polinomo de endomorfio (konsiderata kiel polinoma funkcio super la aro de endomorfioj) estas nuliganto de tiu endomorfio. La du subsencoj respegulas dualan aliron al la fenomeno: funkcio nuligas sian argumenton, aŭ argumento nuligas la funkcion. Oni tiam atentu, ke ambaŭ sencoj ne koliziu, kiam ankaŭ la argumentoj estas funkcioj.
- angle:
- 1.a null (of a function), zero (of a function)
- beloruse:
- нуль (функцыі)
- ĉeĥe:
- nula, nulový bod
- france:
- 1.a zéro (d'une fonction)
- germane:
- 1.a Nullstelle
- hispane:
- cero, raíz
- hungare:
- zérushely
- indonezie:
- 1.a nol fungsi
- pole:
- 1.a miejsce zerowe (funkcji), zero (wielomianu)
- portugale:
- zero, raiz
- ruse:
- 1.a нуль (функции)
- slovake:
- nulový bod
- ukraine:
- нуль (у функції)
nuliĝi
- 1.
- Iĝi nula, nuligita, senvalora; iĝi nulo: la titolo […] nuliĝos [22]; la influo de Tigellinus tute nuliĝis [23]; li pereis kaj ĉiuj, kiuj lin obeis, dispeliĝis kaj nuliĝis [24]; la fido nuliĝis, kaj la promeso vantiĝis [25].
- 2.
[26]
Alpreni nulan valoron.
22.
H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro XVI
23. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XL
24. La Nova Testamento, La agoj 5:36
25. La Nova Testamento, Romanoj 4:14
26. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 20
23. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XL
24. La Nova Testamento, La agoj 5:36
25. La Nova Testamento, Romanoj 4:14
26. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 20
- angle:
- 2. vanish
- beloruse:
- абнуляцца, анулявацца, сыходзіць на нуль
- france:
- s'annuler
- germane:
- 1. Null werden, ungültig werden, aufgehoben werden, gänzlich entwertet werden, ausgelöscht werden 2. Null werden, zu Null aufgehen
- hebree:
- להתאפס, להתבטל
- hispane:
- anularse, hacerse nulo
- hungare:
- 1. megsemmisül, nullázódik, annulálódik 2. eltűnik
- indonezie:
- 1. batal
- nederlande:
- 2. verdwijnen
- norvege:
- 2. forsvinne
- pole:
- 2. zerować się
- portugale:
- anular-se
- ruse:
- 1. аннулироваться, сойти на нет 2. обращаться в нуль, обнулиться