*glit/i PV

*gliti  ↝

(ntr)
1.
Facile surŝoviĝi sur glata aŭ grasa supraĵo: oni glitas kiel sur sapo; ŝtono glitas sur la glacio; mi lasis min gliti en la kavaĵon; molekuloj de fluidaĵo facile glitas unu sur alia; dehakitaj arboj glitis laŭlonge de la deklivo; fiŝoj glitas en akvo, birdoj en aero; glitkalkulilo [1].
a)  ↝
Antaŭeniĝi sur glata supraĵo, konservante sian ekvilibron: la infanoj glitis gaje sur la nova glacio; grandegaĵo glitis memmove malrapide la stratspiralon supren, sen tio, ke ĝi estis ŝovata aŭ tirata [2].
b)  ↝
Perdi la starecon kaj ekvilibron, marŝante sur glata supraĵo: mia piedo ekglitis sur la vaksita pargeto, kaj mi falis; Liza glitis kaj preskaŭ falis [3].
2.
(figure) Pasi senbrue, facile, nerimarkite: la servistoj senbrue glitis inter la manĝantoj; ekglitis post li ŝipeto kun unu remisto kaj tri veturantoj [4]; centoj da bildoj glitis tra liaj pensoj [5]; senvole glitis miaj okuloj al mia ŝranko; homan koron traglitas mallumaj nuboj [6]; li traglitis inter la ĉeestantaro; li atingis la tegmentofenestron kaj glitis internen [7]; la pejzaĝo rapide preterglitis antaŭ liaj okuloj; ili glitas (falas) iom post iom en profundan mizeron.
VD:flugi, flui, naĝi, preterportiĝi, ŝvebi
1. Vikipedio, Glitkalkulilo
2. M. Ende, trad. W. Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Batalo je la Ebura Turo
3. R. Rossetti k. a.: Liza kaj Paŭlo, 1985
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 17a
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, El fenestro en Vartou
7. M. Ende, trad. W. Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Vidanta Mano
angle:
glide
beloruse:
сьлізгаць, сьлізгацець , сьлізгацца, коўзацца
ĉeĥe:
klouzat se, proklouznout, prokluzovat, smekat se
france:
glisser (intr., sur qc), passer sans bruit, sombrer (dans) (s'abandonner) tra~i: se glisser (parmi), se couler (parmi), se faufiler (parmi) preter~i: défiler (se dérouler) , se dérouler (défiler)
germane:
gleiten ~kalkulilo: Rechenschieber
hispane:
1. deslizarse, patinar 1.a deslizarse, patinar 1.b resbalar
hungare:
1. csúszik, siklik tra~i: átsiklik preter~i: tovasiklik 2. siklik 1.a csúszkál 1.b megcsúszik
katalune:
1. lliscar, patinar 1.a lliscar, patinar 1.b relliscar, resquitllar
nederlande:
glijden, slippen preter~i: voorbijglijden
pole:
1. ślizgać, ślizgać się 2. prześlizgiwać się 1.a ślizgać się 1.b poślizgnąć się
portugale:
escorregar, deslizar, resvalar
ruse:
скользить
slovake:
kĺzať(sa), šmýkať sa
svede:
glida

glito

1.
Ago gliti.
2.
FON Preskaŭ neperceptebla transiro inter du sinsekvaj distingeblaj pozicioj de la voĉorganoj.
3.  ↝
POE Metrika licenco, pro kiu oni toleras anstataŭigon de komenca jambo per trokeo: „sígno de kór' sováĝa kaj senbrída“Z (en kvinjambo); kelkaj poetoj volis eĉ iri plue: ili provis duoblan gliton, t.e. la trokeigon de la du unuaj piedoj [8].
8. Kalocsay: Waringhien: Bernard: Parnasa Gvidlibro, p. 23
beloruse:
1. сьлізганьне , сьлізгаценьне, коўзаньне
ĉeĥe:
skluz, smyk
france:
1. glissement
germane:
2. Glissando
hispane:
1. patinaje
hungare:
1. csúszás 2. glissando
katalune:
1. lliscament, patinatge
nederlande:
1. het glijden
pole:
1. poślizg
portugale:
1. deslize, deslizamento, escorregadela, escorregadura, escorregamento, escorregão, escorrego, resvalo, resvalamento, resvaladura
ruse:
1. скольжение
slovake:
kĺzanie, šmyk, šmýkanie

glita

1.
Tia, ke ĝi facile glitas: glita angilo; okazon kaptu ĉe l' kapo, ĉar la vosto estas glitaPrV ;
2.
(figure) Evitema: angile glitaj argumentoj.
beloruse:
сьлізкі, коўзкі
ĉeĥe:
kluzký
france:
glissant, insaisissable (fuyant), fuyant (insaisissable)
germane:
glatt, rutschig, schmierig
hispane:
1. resbaladizo
hungare:
csúszós, síkos
katalune:
1. relliscós, lliscadís
nederlande:
glad
pole:
1. śliski 2. śliski
portugale:
escorregadio
ruse:
скользкий
slovake:
klzký, šmykľavý
svede:
hal

glitiga

1.
Tia, ke oni facile glitas pro ĝi: glita pargeto, ŝoseo;
2.
(figure) malfacile kaptebla, prezentanta riskojn de mispaŝo: spiritoj glitigaj, kiel serpenta korpoZ ; glitiga temo, demando.
beloruse:
сьлізкі, коўзкі
ĉeĥe:
kluzký
france:
glissant
germane:
glatt, rutschig, schmierig
hispane:
1. resbaladizo
hungare:
csúszós, síkos
katalune:
1. relliscós, lliscadís
nederlande:
glad
pole:
1. śliski 2. śliski
portugale:
escorregadio
ruse:
скользкий
slovake:
klzký, šmykľavý
svede:
hal

glite-glate, glite kaj glate  ↝

(frazaĵo) Tre facile, sen ajna ĝeno: la kontakto kun la gravaj sinjoroj efektiviĝis glite kaj glate [9].
9. Raymond Schwartz: Kiel akvo de l' rivero, 1:3
france:
les doigts dans le nez, sans anicroche, superfacile
pole:
jak po maśle, gładko, lekko

glitado

Ago aŭ stato de glitanto: glitado de sportistoj; fali pro glitado; vintra glitado sur la maro [10]; deklivglitado [11].
10. A. Bach: Vintra glitado sur la maro, Jutubo, 2016-03-29
11. Vikipedio, Deklivglitado
angle:
dekliv~ado: slope movement
beloruse:
сьлізганьне, сьлізгаценьне, коўзаньне
ĉeĥe:
klouzání se
france:
glissade
germane:
Gleiten, Rutschen dekliv~ado: Rutschung
hungare:
csúszás, siklás, csúszkálás
nederlande:
het glijden
pole:
ślizg, poślizg
ruse:
скольжение
slovake:
kĺzanie, šmyk, šmýkanie

glitemigi  ↝

(tr)
=lubriki
beloruse:
змазваць, змазываць, мазаць, намазаць, шмараваць, нашмараваць, вышмараваць
france:
lubrifier, graisser
hungare:
megken, beolajoz
pole:
smarować
ruse:
смазать, смазывать

*glitilo [12] Vikipedio

Ĉia ilo glitanta, servanta por gliti aŭ glitigi: la dentrado estas muntita en ĉaro aŭ glitilo, kiu moviĝas se la dentrado turniĝas [13]; la glitigebla parto (glitilo) [de glitkalkulilo] [14]; ŝtuparo por fiŝoj kaj glitilo por kanuoj [15]; kaj pli speciale:
1.  ↝
F Glitŝuo: hodiaŭ estas bela frosta vetero, tial mi prenos miajn glitilojn kaj iros gliti [16]; la vesperojn li pasigadis en pretigado de glitiloj, ĉar li sciis, ke post kelke da semajnoj oni fervore uzos tiun gajan ŝuaĵon [17]; mi donacos al vi [...] paron da novaj glitiloj [18]. LST:ludilo
2.  ↝
PV Glitveturilo: neĝoglitilo estas [...] gvidebla rapida ligna glitilo por unu persono (svisa biciklosimila glitveturilo) [19].
3.  ↝
PIV1 [20] Lameno kun antaŭa kurbiĝo muntita malsupre de ŝuo aŭ veturilo por uzi ĝin sur neĝo aŭ glacio: sketilo [...] estas piedvesto plenigita de sube per glitilo, en kiu eblas moviĝi sur glacia areo [21]. VD:skio
12. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, glit'il'
13. Vikipedio, Dentorelo
14. Vikipedio, Glitkalkulilo
15. Vikipedio, Sieg
16. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 32
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Dekdu per la poŝto
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
19. Vikipedio, Neĝoglitilo
20. R. Eichholz: Bildvortaro de Esperanto
21. Vikipedio, Sketilo
beloruse:
1. канёк
germane:
~ilo por kanuoj: Bootsrutsche Gleiter (Bauteil), Schlitten (Bauteil) 1. Schlittschuh Velogemel 3. Kufe
hispane:
1. patín
hungare:
1. korcsolya
katalune:
1. patí
nederlande:
1. schaats, ijsschaats
pole:
1. łyżwa
portugale:
1. patim
ruse:
1. конёк

degliti

(ntr)
Malproksimiĝi de io glitante, malsupreniri glitante: miaj fingroj kaptis la randon: mi penis teni min, sed miaj fingroj deglitis, kaj mi refalegis [22]; kvankam la viro aspektis maljuna, li deglitis de la kamelo kun rimarkinda facilmoveco [23]; (figure) [la suno] plu deglitis malsupren longigante la ombrojn [24].
22. Harry Harrison, trad. Reinhard Fössmeier k.a.: Naskiĝo de la rustimuna ŝtalrato, ĉapitro 4
23. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 6
24. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 16
beloruse:
сасьлізнуць
ĉeĥe:
sklouznout, smeknout se
france:
glisser (intr., de qc)
pole:
ześlizgiwać się, zjeżdżać
slovake:
pošmyknúť sa

deglitilo  ↝ Vikipedio

SPO(evitinde) Tobogano: deglitilo estas infana atrakcio troviĝanta plej ofte en infanludejoj, ĉe basenoj, naturaj akvaj areoj destinitaj por baniĝado [25]
25. Vikipedio, Deglitilo

deglitejo  ↝ Vikipedio

SPO Tobogano: 12. tobogano, deglitejo [26] LST:ludilo
26. Lernu! - Bildvortaro , ĉ. 84, Urbaj parkoj
ĉeĥe:
skluzavka
france:
tobogan
germane:
Rutsche, Rutschbahn
slovake:
nájazd (lyžiarsky)

elgliti, forgliti

(ntr)
1.
Foriĝi glitante: fiŝo elglitas el mano; el lia mano ĉiu monero elglitas (li estas tute malŝparema). PrV
2.
(figure) Foriĝi nerimarkite, ellasiĝi: elgliti el domo, el ĉambro; subite el figa bosko elglitis homo en nigra mantelo kaj baris la vojon [27]; lia ombro forglitas super la pejzaĝo [28]; tiu vorto senvole elglitis el lia buŝo; elglitiĝis el sub ŝiaj piedoj la fundamento de ŝia materiala ekzistadoMarta ; la povo elglitis el viaj manoj [29]; el sub la ŝajno de ĝentileco elglitis (aperis, elvidiĝis) ĉiumomente ilia fiero kaj malŝato [30]; tiu demando elglitis la registarojn (la registaroj ne atentis tiun demandon).
27. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro 17a
28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
29. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 16a
30. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 6a
beloruse:
высьлізгваць, высьлізнуць
ĉeĥe:
vyklouznout
france:
s'échapper (en se glissant hors de) , esquiver (en s'échappant), glisser (des mains, etc.), tomber (des mains, etc.) el lia mano ĉiu monero el~as: l'argent lui coule entre les doigts
germane:
2. entgleiten, entwischen
hungare:
kicsúszik, kisiklik
nederlande:
2. wegschuiven, wegglijden
pole:
1. wyślizgiwać się 2. wyślizgiwać się, wymykać się
portugale:
1. sair deslizando
ruse:
1. выскользнуть, выскальзывать 2. ускользнуть , ускользать
slovake:
vykĺznuť, vyšmyknúť sa

engliti

(ntr)
Eniri glitante: ĉiuj ekiris al la truo kaj singarde englitis tra ĝi [31]; (figure) la polvo englitas en keston [32]; (figure) diversaj malordoj englitis en mian kortegon [33].
31. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 7a
32. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 10a
33. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 6a
beloruse:
прасьлізнуць
ĉeĥe:
lehce vsunout, vklouznout
france:
se glisser (dans), se couler (dans), se faufiler (dans), s'insinuer, s'introduire
hungare:
becsúszik
pole:
wślizgiwać się, wkradać się
portugale:
entrar deslizando
ruse:
проскользнуть
slovake:
vkĺznuť
svede:
halka in i

glitfali  ↝

gliti1.b la pluvo pli kaj pli grandiĝis, por ne glitfali, Wang demetis siajn ŝuojn kaj ŝtrumpojn [34]; (figure) glitfali en pacan dormon [35].
34. Gua Bao: Wang Yingyi, kompartiano sin dediĉanta al la popolo, espero.com.cn, [2007?]
35. J. Ribillard: Majorkaj azuleĥoj, Nica Literatura Revuo, 3:6
beloruse:
пасьлізнуцца , пакаўзнуцца
ĉeĥe:
smeknout se a upadnout, uklouznout s pádem
france:
tomber (à la suite d'une glissade)
germane:
ausgleiten
hungare:
elcsúszik
nederlande:
uitglijden
pole:
poślizgnąć się
ruse:
поскользнуться
slovake:
padnúť pokĺznutím

glitkuri, glitumi  ↝

SPO Gliti1.a por amuziĝi, korpe ekzerciĝi: se mi povus tion fari, mi irus nun malsupren sur la glacion por glitkuri [36].
36. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Neĝulo
beloruse:
бегчы (на канькох) , катацца (на канькох) , коўзацца
ĉeĥe:
bruslit, klouzat se
france:
patiner (en patins à glace), faire du patin (à glace)
germane:
Schlittschuh laufen
hungare:
korcsolyázik
nederlande:
schaatsen
pole:
jeździć na łyżwach
slovake:
korčuľovať sa

glitpunkta, glitkoma  ↝

KOMP Rilata al la maniero prezenti nombron en la formo M×bE, kie b estas la bazo de pozicia nombrosistemo; M estas la mantiso (b-uma frakcio) kaj E estas la eksponento: 12.3×101, 1.23×102, 0.123×103 estas egalaj nombroprezentoj glitpunktaj; la glitpunkta kalkulpovo de Celeron do estis jam pli granda ol tiu de P5 [37]; la algoritmo estas realigata per glitkoma aritmetiko [38]; glitkomaj nombroj [39]. TUT:poziciaj frakciojTUT:reelojVD:fikspunkta, fikskoma
37. Vikipedio, Celeron
38. Vikipedio, QR-faktorigo
39. Vikipedio, -0
angle:
floating-point
ĉeĥe:
s pohyblivou desetinou čárkou
france:
à virgule flottante
germane:
Gleitkomma-
hungare:
lebegőpontos
pole:
zmiennoprzecinkowy
ruse:
с плавающей точкой (или запятой)
slovake:
s pohyblivou desatinnou čiarkou
svede:
flyttals-

administraj notoj

pri ~emigi: 
Ne trovis ekzemplon ekster vortaroj en Interreto
  [WD]
pri de~ilo: 
    Trovebla nur ĉe Vikipedio. Ĉie alie uzatas deglitejo
    aŭ preferinda tobogano.
    [SC]
pri el~i, for~i 2.: 
      La ekz-o kun „el~iĝi“ meritus klarigon pri la
      sencnuanco disde el~i. La lasta ekz havas strangan konstruon:
      el~i iun = el~i el ies atento. Indus trovi aliajn ekz-ojn kaj krei
      apartan sencon.
      [MB]
~o: Mankas verkindiko en fonto.
~iga: Mankas verkindiko en fonto.
~emigi: Mankas dua fontindiko.
~emigi: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.