*ŝu/o
*ŝuo
Piedvesto kun solida
plandumo, taŭga por uzo eksterhejma:
paro da ŝuoj
[1];
la botisto faras botojn kaj ŝuojn
[2];
deprenu viajn ŝuojn de viaj piedoj, ĉar la loko […] estas tero
sankta
[3];
la akvo fluis de ŝiaj haroj kaj vestoj, kaj verŝiĝis en ŝiajn ŝuojn kaj elen
[4];
li ordigis siajn pantoflojn, ĉar tio estis ŝuoj,
kiujn li estis
tretplatiginta
[5];
ĉe botisto la ŝuo estas ĉiam kun truo
PrV
;
ŝi havis sur si belegajn ruĝajn marokenajn ŝuojn
[6];
klakbruo de klakŝuoj
(ligna sandalo)
sur asfalto
[7];
(figure)
esti sub la ŝuo de sia edzino
(humile kaj sklave obei)
PrV
.
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Amos 2:6
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 3:5
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Reĝidino sur pizo
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtisto de porkoj
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Ruĝaj ŝuoj
7. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2011-2013, Pafiloj kaj kas-kalkuliloj
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 3:5
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Reĝidino sur pizo
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtisto de porkoj
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Ruĝaj ŝuoj
7. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2011-2013, Pafiloj kaj kas-kalkuliloj
- afrikanse:
- skoen
- albane:
- këpucëve
- amhare:
- ጫማ
- angle:
- shoe
- arabe:
- حِذَاءٌ ج أَحْذِيَةٌ
- armene:
- պայտ
- azerbajĝane:
- ayaqqabı
- beloruse:
- чаравік, туфель, пантофля, абутак
- bengale:
- জুতো
- birme:
- ဖိနပ်
- bosne:
- cipela
- bulgare:
- обувка
- ĉeĥe:
- bota, střevíc, polobotka
- ĉine:
- 鞋 [xié]
- dane:
- sko
- estone:
- kinga
- eŭske:
- zapatila
- filipine:
- sapatos
- france:
- soulier, chaussure ĉe botisto la ~o estas ĉiam kun truo: c'est le cordonnier le plus mal chaussê. esti sub la ~o de: être à la botte de.
- galege:
- zapatos
- germane:
- Schuh ĉe botisto la ~o estas ĉiam kun truo: der Schuster trägt die schlechtesten Schuhe. klak~o: Klapperlatsche. esti sub la ~o de: unter dem Pantoffel stehen.
- greke:
- παπούτσι
- guĝarate:
- જૂતા
- haitie:
- soulye
- hebree:
- נעל
- hinde:
- जूता
- hispane:
- zapato
- hungare:
- cipő
- igbe:
- akpụkpọ ụkwụ
- indonezie:
- sepatu
- irlande:
- bróg
- islande:
- skór
- itale:
- scarpa
- japane:
- 靴 [くつ]
- jave:
- spatu
- jide:
- שוך
- jorube:
- bata
- kanare:
- ಶೂ
- kartvele:
- ფეხსაცმლის
- katalune:
- sabata
- kazaĥe:
- туфли
- kimre:
- esgid
- kirgize:
- бут кийим
- kmere:
- ស្បែកជើង
- koree:
- 신발
- korsike:
- scarpa
- kose:
- isihlangu
- kroate:
- cipela
- kurde:
- pêlav
- latine:
- calceum
- latve:
- apavu
- laŭe:
- ນາມ
- litove:
- batų
- makedone:
- чевли
- malagase:
- kiraro
- malaje:
- kasut
- malajalame:
- ചെരുപ്പ്
- malte:
- żarbun
- maorie:
- hu
- marate:
- जोडा
- monge:
- khau
- mongole:
- гутал
- nederlande:
- schoen
- nepale:
- जूता
- njanĝe:
- nsapato
- okcidentfrise:
- shoe
- okcitane:
- sabata
- panĝabe:
- ਜੁੱਤੀ
- paŝtue:
- بوټ
- pole:
- but, półbut, trzewik
- portugale:
- sapato
- ruande:
- inkweto
- ruse:
- ботинок, башмак, туфля
- samoe:
- seʻevae
- sinde:
- بوٽن
- sinhale:
- සපත්තු
- skotgaele:
- bròg
- slovene:
- čevelj
- somale:
- kabaha
- ŝone:
- shangu
- sote:
- boots
- sunde:
- sapatu
- svahile:
- kiatu
- svede:
- sko
- taĝike:
- кафш
- taje:
- รองเท้า
- tamile:
- காலணி
- tatare:
- аяк киеме
- telugue:
- షూ
- tibete:
- ལྷམ་
- turke:
- ayakkabı
- ukraine:
- взуття
- urdue:
- جوتا
- uzbeke:
- tufli
- vjetname:
- giày
- volapuke:
- juk
- zulue:
- izicathulo
dancŝuo, balŝuo
-
Ŝuo
speciale farita por dancado:
vidu, kiaj belegaj dancŝuoj!
[8];
ĉu vi do estas pli deca en balŝuoj?
InfanTorent2
.
8.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, ruĝaj ŝuoj
- angle:
- dance shoe, ballet shoe, pointe shoe, ghillie
- beloruse:
- бальны абутак
- ĉeĥe:
- taneční bota
- france:
- ballerine, chaussure de dance
- germane:
- Tanzschuh
- indonezie:
- sepatu balet, sepatu dansa
- itale:
- scarpa da ballo
- pole:
- buty do tańca, baleriny, baletki (buty do baletu)
- turke:
- dans ayakkabısı
- ukraine:
- бальне взуття, бальні туфлі
glitŝuo
Ŝuo aŭ fiksebla plandumo kun suba lameno por glitado
sur glacio:
infanoj […] ŝajne neniam laciĝis gliti […] sur siaj
neakrigitaj glitumŝuoj
HsT
;
vi, kiel ŝatanto, spertos plezuron gliti kvazaŭ sur grandega glitŝuo
[9].
9.
Kuranta
sur ondoj
10. en:User:Dr.frog, en:Image:Figure-skates-1.jpg: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Figure-skates-1.jpg
10. en:User:Dr.frog, en:Image:Figure-skates-1.jpg: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Figure-skates-1.jpg
- angle:
- ice skate
- beloruse:
- канёк
- ĉeĥe:
- brusle
- ĉine:
- 冰刀 [bīngdāo], 溜冰鞋 [liūbīngxié], 冰刀鞋 [bīngdāoxié], 平底雪橇 [píngdǐxuěqiāo], 雪撬 [xuěqiào]
- france:
- patin à glace
- germane:
- Schlittschuh
- hebree:
- מחליקיים (יחיד)
- hispane:
- patín (de hielo)
- hungare:
- korcsolya
- indonezie:
- sepatu es
- itale:
- pattino da ghiaccio
- japane:
- スケート靴 [スケートぐつ]
- katalune:
- patí (de gel)
- nederlande:
- ijsschaats, schaats
- pole:
- łyżwa z butem
- portugale:
- patim
- ruse:
- конёк
- svede:
- skridsko
- ukraine:
- ковзанярський черевик, лижний черевик
haltigŝuo
- Ligna aŭ fera peco, servanta por haltigi per frotpremado sur la rado.
- beloruse:
- башмак (тормазны)
- france:
- patin (de frein)
- germane:
- Bremsschuh
- hispane:
- zapata de freno, pastilla de freno
- hungare:
- fékpofa
- indonezie:
- rem blok
- japane:
- 制動片 [せいどうかた], ブレーキシュー
- nederlande:
- remblok
- pole:
- klocek hamulcowy, okładzina hamulca
- portugale:
- pastilha de freio
- rumane:
- plăcuță de frână, garnitură de frână
- ruse:
- тормозной башмак
laborŝuo
lignoŝuo, ligna ŝuo
-
Ŝuo
farita tute el ligno:
li […] disbatis la glacion per sia ligna ŝuo
[11];
la ligna ŝuo fornaĝis, en la akvo estis sufiĉe rimarkebla fluado
[12];
li estis lerta lignoŝuisto
[13].
galoŝo
11.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Sterkskarabo
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Sterkskarabo
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino
- angle:
- sabot, wooden shoe
- beloruse:
- абутак на драўлянай падошве
- ĉeĥe:
- dřevák
- ĉine:
- 木鞋 [mùxié], 屧 [xiè]
- france:
- sabot
- germane:
- Holzschuh
- hebree:
- קבקב, נעל עץ
- hispane:
- zueco (de madera), zapato de madera
- hungare:
- facipő, klumpa
- indonezie:
- sepatu galos
- itale:
- zoccolo
- japane:
- 木靴 [きぐつ]
- katalune:
- esclop, galotxa
- nederlande:
- klomp
- pole:
- kierpc (reg.), mokasyny
- turke:
- takunya
- ukraine:
- взуття на дерев’яній підошві
montoŝuo
-
Tre firma kaj alta ŝuo por protekti la piedon en montaro de ŝtonoj, akvo ktp:
eĉ kun la montoŝuoj ŝi sukcesas beli, Bob pensis, dum li paŝis malantaŭ
Veronika laŭ kruta arbara vojeto
ChV
.
- beloruse:
- горны чаравік
- ĉine:
- 樏 [lěi]
- germane:
- Bergschuh
- pole:
- but górski
neĝŝuo
-
Rakedforma ilo por promeni sur neĝo:
vestita en longa trikita jaketo kaj ŝalo kaj malnovaj, duonĉifonaj neĝŝuoj
VRA
.
.jpg/180px-Raquettes_%C3%A0_neige_-_20150802_13h01_(10683).jpg)
14.
© William Crochot, propra verko: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Raquettes_à_neige_-_20150802_13h01_(10683).jpg
- angle:
- snowshoe
- beloruse:
- сьнегаступ
- ĉeĥe:
- sněžnice
- ĉine:
- 穿雪鞋走路 [chuānxuěxiézǒulù], 雪鞋 [xuěxié]
- germane:
- Schneeschuh
- hispane:
- raqueta de nieve
- itale:
- ciaspola, racchetta da neve
- pole:
- rakiety śnieżne (karple)
- turke:
- kar ayakkabısı
sportŝuo, kurŝuo
-
Malpeza ŝuo faciliganta kuradon, saltadon ktp:
[li] surhavis buntan ĉemizon, ĉifitan blankan pantalonon kaj nigrajn
sportoŝuojn
MkM
;
li vestas sin kiel junulo, per lana ĉapo, T-ĉemizo, sakforma pantalono kaj
kanvasaj sportŝuoj
[15];
ŝatata vestaĵo: kurvesto kaj kurŝuoj
[16].
15.
Monato, Albisturo Kvinke: Proksimaj kaj malproksimaj najbaroj, 2009
16. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Mark Fettes – Enamiĝinta al UEA
16. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Mark Fettes – Enamiĝinta al UEA
- beloruse:
- красоўка, спартовы абутак
- ĉine:
- 运动鞋 [yùndòngxié], 運動鞋 [yùndòngxié], 旅游鞋 [lǚyóuxié], 旅遊鞋 [lǚyóuxié]
- germane:
- Sportschuh
- pole:
- but sportowy, tenisówka (pot.)
rulŝuo, radŝuo
-
Ŝuo aŭ fiksebla plandumo kun radetoj, por glitado sur
glata grundo:
la laboristoj […] luprenas rulŝuojn, por pli bone malstreĉiĝi sur
la ĉefplaco
[17];
uzo de rultabuloj, skutiloj kaj rulŝuoj estas malpermesata
en la ĝardenaro
[18].
17.
Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2011-2013, La fabriko-urboj de Foxconn
18. Aŭstralia Nacia Botanika Ĝardenaro, trad. D. Broadribb k.a.: Bonvenon... , 2002-06-11
19. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Roller-skate.jpg
18. Aŭstralia Nacia Botanika Ĝardenaro, trad. D. Broadribb k.a.: Bonvenon... , 2002-06-11
19. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Roller-skate.jpg
- angle:
- roller skate
- beloruse:
- ролікавы канёк
- ĉeĥe:
- kolečková brusle
- ĉine:
- 輪滑 [lúnhuá], 轮滑 [lúnhuá], 滚轴溜冰鞋 [gǔnzhóuliùbīngxié], 滾軸溜冰鞋 [gǔnzhóuliùbīngxié], 用滚轮溜冰 [yònggǔnlúnliùbīng], 用滾輪溜冰 [yònggǔnlúnliùbīng]
- france:
- patin à roulettes, roller
- germane:
- Rollschuh
- hebree:
- ℷלℷילית
- hispane:
- patín (de ruedas)
- hungare:
- görkorcsolya
- indonezie:
- sepatu roda
- itale:
- pattino a rotelle
- japane:
- ローラースケート靴 [ローラースケートくつ]
- katalune:
- patí (de rodes)
- nederlande:
- rolschaats
- pole:
- wrotka z butem
- ruse:
- роликовый конёк
- svede:
- rullskridsko
- ukraine:
- роликове взуття, взуття на роликах, ролики
tolŝuo
-
Ŝuo
tute
aŭ grandparte el tolo:
la viroj kun falditaj pantalonoj, ĉemizoj de konataj
markoj, […] tolŝuoj ankaŭ de konataj markoj
[20];
ili portas bazopilkajn ĉapojn kaj blankajn palmopied-similajn tolŝuojn: kiel
sencerbaj anasoj ili aspektas
[21];
tradiciaj tolŝuoj kaj vasta pantalono montras lin tipa
pekinano
[22].
20.
-:
Mogao-grotoj, vilaweb, [vidita je 2006-01-31]
21. Garbhan MacAoidh: Ho, tempoj! Ho, moroj!, Monato, 2000/09, p. 19
22. Ĉina Radio Internacia: Triciklisto de Pekino, 2004-01-07
21. Garbhan MacAoidh: Ho, tempoj! Ho, moroj!, Monato, 2000/09, p. 19
22. Ĉina Radio Internacia: Triciklisto de Pekino, 2004-01-07
- angle:
- sneaker (shoe), canvas shoe, athletic shoe, running shoe, runner (shoe), tennis shoe, boat shoe, gym shoe, deck shoe, bowling shoe
- beloruse:
- тканінны абутак
- ĉeĥe:
- plátěnka
- france:
- basket (chaussure), chaussure de toile, tennis (chaussure)
- germane:
- Stoffschuh
- indonezie:
- sepatu tenis
- itale:
- scarpa di tela
- japane:
- スニーカー, ズック靴 [ズックくつ]
- pole:
- łapeć, walonka