*lert/a UV
*lerta
- 1.
-
Kapabla facile kaj
laŭcele fari ion pro la rapideco kaj fleksebleco
de siaj movoj:
mi saltas tre lerte
[1];
la knaboj grandiĝis kaj Esav fariĝis lerta ĉasisto,
kampisto, kaj Jakob fariĝis homo kvieta, sidanta en la tendo
[2];
li paŝtis ilin […] kaj per lertaj manoj li ilin kondukis
[3];
[ili] estas ĉarmaj junuloj, lertaj rajdistoj
[4];
mia lango estas kiel plumo de lerta skribisto
[5];
mi vidas, ke vi estas lerta knabo, ― pretigu do tie ion por manĝi!
[6];
ĉu lerta kapreolo povas forkuri de la okulo de sperta ĉasisto
Marta
?
ĉie estas francaj ĥirurgoj: unu el ili, kiu estis tre lerta, prizorgis nin
Kandid
;
verko simpla, prezentanta unu el la scenoj de la ĉiutaga vivo, sed, farita de
lerta kaj inspirita mano de talenta desegnisto
Marta
;
(figure)
mi havas nelertan buŝon kaj nelertan langon
[7].
facilmova, gracia
- 2.
-
Kapabla facile kaj
laŭcele plenumi ion pro la rapideco kaj trovemeco
de sia penso:
homo sperta kaj lerta
PrV
;
persono bonorda, akurata, lerta en kalkulado
Marta
;
li estas nelerta kaj naiva provincano
[8];
li estis lerta scienculo koncerne la instruon de Moseo
[9].
kompetenta
- 3.
-
Farita laŭ lerta maniero:
multaj pastroj ekiris la vojon de l' mensogo kaj per lertaj artifikoj trompas
la simplulojn
[10];
kun lerta saltetado ŝi iris rekte malsupren, al la marĉo
[11];
per lerta pafo [li] forpuŝis la kranion
[12];
tre malmultaj lasis sin kapti per lertaj vortoj
[13];
nevideble de ekstere pro lerta aranĝo de arboj kaj heĝo [troviĝis]
ĝardeno mirinde arte ornamita
ChR
;
per lerta admono (reklamo) alfluas la mono
PrV
.
arta, artifika, rafinita
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 40
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 25:27
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 78:72
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 23:6
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 45:1
6. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 4:10
8. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ezra 7:6
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XX
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
12. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Sesope oni trairas la tutan mondon
13. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 25:27
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 78:72
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 23:6
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 45:1
6. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 4:10
8. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ezra 7:6
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XX
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
12. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Sesope oni trairas la tutan mondon
13. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
- angle:
- skillful
- beloruse:
- умелы, спрытны, упраўны, увішны, удалы, хвацкі, майстэрскі
- ĉeĥe:
- dovedný, obratný, zběhlý, zručný
- ĉine:
- 熟練 [shúliàn], 熟练 [shúliàn], 巧 [qiǎo], 巧手 [qiǎoshǒu], 灵巧 [língqiǎo], 靈巧 [língqiǎo], 娴熟 [xiánshú], 嫻熟 [xiánshú], 輕靈 [qīnglíng], 轻灵 [qīnglíng], 手巧 [shǒuqiǎo], 有天分 [yǒutiānfèn]
- france:
- adroit, agile, habile
- germane:
- geschickt 1. gewandt, wendig, behände 2. fähig, geübt, tüchtig 3. kunstvoll, gekonnt
- hispane:
- hábil, diestro, ágil
- hungare:
- ügyes
- indonezie:
- cakap, mahir, pandai, sanggup 1. gesit, lincah, luwes, sigap, tangkas, terampil 2. berpengalaman, cakap, cekatan, terlatih, mahir, mampu, pandai, pintar, sanggup, terampil 3. artistik, bagus sekali
- japane:
- 器用な [きような], 巧みな [たくみな], 上手な [うわてな], 敏捷な [びんしょうな], すばしこい
- nederlande:
- handig, bekwaam
- pole:
- doświadczony, wprawny, zaradny, zręczny, zwinny
- portugale:
- esperto, ágil, habilidoso, hábil
- rumane:
- încercat, priceput, ingenios
- ruse:
- умелый, ловкий, искусный
- slovake:
- obratný, zručný, šikovný
- svede:
- skicklig
- tibete:
- སྤྱང་པོ་
- ukraine:
- умілий, вправний, удатний, спритний, моторний, меткий, проворний
lertaĵo
-
Faro lerta, montranta rapidecon, flekseblecon kaj senerarecon
de la plenumanto:
lertaĵoj politikaj
VivZam
;
[ili] povas fanfaroni nur pro malmulto da artoj aŭ lertaĵoj
Rob
;
mi promesis al ŝi surprizon ĉe la sekvanta koncerto
– etan muzikan lertaĵon, kiu aludos mian kaŝitan
amon al ŝi
[14].
akrobataĵo, artaĵo, majstraĵo
14.
Wang Chongfang:
Amo per Violono, 2010-07-26
- beloruse:
- праява спрыту, трук, выкрут
- ĉine:
- 功績 [gōngjī], 功绩 [gōngjī], 花招 [huāzhāo]
- france:
- tour (d'adresse)
- germane:
- Kunststück
- hispane:
- habilidad, destreza
- japane:
- 巧みな動き [たくみなうごき], 腕前 [うでまえ]
- pole:
- okazanie zdolności
- rumane:
- demonstrarea abilității
- ukraine:
- уміння, спритність, спритний прийом, трюк
lerteco
-
Kapablo por rapide, facile, celtrafe fari ion:
ĉia laboro kaj ĉia lerteco en la faroj estas nur konkurado de unu kontraŭ alia
[15];
kun granda lerteco li kolektis la regimentojn
[16];
ili batalas ne pro vivo aŭ morto, sed por elmontri sian lertecon
QuV
;
la viroj, junaj kaj maljunaj, tributis al la beleco kaj la lerteco de la
dancistinoj la plej malavaran admiron
Iŝtar
;
mi volis akiri profesion, […] kiun sen speciala lerteco mi povas
ellerni
VaK
;
li estis rimarkinda pro la lerteco de sia spirito, kaj pro la mirinda riĉeco
de siaj elpensoj
Rob
;
ŝi legis iom el la tragedio per mallaŭta kaj dolĉa voĉo, kaj Brown ne povis ne
admiri ŝian lertecon
TAA
;
kun lerteco de l' kato glitas li sur kornicoj
Metrop
.
gracio, takto4
15.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 4:4
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro VI
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro VI
- beloruse:
- спрыт, спрытнасьць, умельства
- ĉeĥe:
- dovednost
- ĉine:
- 技艺 [jìyì], 技藝 [jìyì], 技巧 [jìqiǎo], 敏捷 [mǐnjié]
- france:
- adresse (habileté), agilité, habileté
- germane:
- Geschicklichkeit, Geschick, Gewandtheit, Tüchtigkeit
- hispane:
- agilidad, habilidad
- indonezie:
- kebolehan, kecekatan, kelincahan, kepandaian, kepintaran, ketangkasan, keterampilan, kecerdasan
- japane:
- 巧みさ [たくみさ], 器用さ [きようさ], 敏捷さ [びんしょうさ]
- pole:
- biegłość, sprawność, zręczność
- rumane:
- îndemânare, adresă, dexteritate
- ruse:
- ловкость, сноровка, умение, искусность, мастерство
- slovake:
- zručnosť
- ukraine:
- уміння, ловкість, спритність, вправність, умілість, моторність, меткість, проворність
lertiĝi
(ntr)
- beloruse:
- налаўчыцца, злаўчыцца
- france:
- devenir habile
- hispane:
- volverse hábil
- indonezie:
- melincah, memandai, memintar, mencerdas, memahir, mencakap
- japane:
- うまくなる, 熟練する [じゅくれんする]
- pole:
- stać się zwinnym
- rumane:
- devin agili
- ruse:
- наловчиться
- ukraine:
- наловчитися, набути вправності, набути спритності, набути проворності, набути уміння
lertulo
-
Homo kapabla rapide, efike fari ion, pli bone ol aliaj:
faritaĵo de lertuloj
[18].
aŭskultu, vi lertuloj, liveru al ni ion por manĝi, vi estas ruzaj kaj
artifikemaj
[19];
vi, la lertuloj, devus kompati nin, prefere ol riproĉi nin
Rsp
;
leĝo mallertulon ligas, lertulon fortigas
PrV
.
artisto, majstro1.b
- beloruse:
- умелец, майстар, спрытнюга
- ĉeĥe:
- zručný člověk
- ĉine:
- 能人 [néngrén]
- france:
- homme habile, malin (homme habile)
- germane:
- Meister
- hispane:
- hombre hábil, astuto
- indonezie:
- ahli, juru
- japane:
- 器用な人 [きようなじん], 巧者 [こうしゃ], 熟練者 [じゅくれんしゃ]
- pole:
- biegły
- rumane:
- expert
- ruse:
- умелый человек, умелец
- slovake:
- zručný človek
- ukraine:
- спритна, проворна людина, ловкач, умілець, мастак
mallerta
- 1.
-
Korpe embarasata en siaj movoj, ne glate gestanta aŭ aganta:
ili falis, ĉar ili estis ankoraŭ tro
mallertaj
[20];
la birdetoj faris malgrandan mallertan moviĝon
[21];
neniam antaŭe ŝi vidis […] tian grandan, tian mallertan kaj
malgracian birdon
[22];
vi tiel tiris mian manikan surtuton, ke vi tute ĉifonigis ĝin, vi mallertaj
maldelikatuloj
[23]!
tiu aktorino estas tre maltaŭga, la aktoro, kiu ludas kun ŝi, estas eĉ pli
mallerta
Kandid
.
plumpa, stumbli
- 2.
-
Mense ne trafanta la ĝustajn solvojn, do ne aganta bone por
plenumi siajn celojn:
ha, mallerta urso, vi pafis ja preter la arbon
FK
!
la patrino de Matildo timis ke, per mallerta intermeto, ŝi vundus la
karakteron iom ofendsenteman
KPr
;
sciigita tro maldelikate de mallerta amiko, [ŝi nun] estis tiel forte
frapita de tiu neatendita batego, ke ŝi estas malsanega
KPr
;
tie kuŝas profita entrepreno, kiu al vi gajnigos multe da mono, se vi ne estas
tro mallerta
KPr
;
ĉe ni malŝlosus tiun pordon eĉ la plej mallerta ŝtelisto
VaK
.
malsprita, naiva, senmalica
- 3.
-
Aspektanta kiel rezulto de mallerta agado:
[ili] komencis aperigi […] la unuajn mallertajn prozajn
skizojn
EeP
;
mallerta, ebriula gesto
CKv
;
ŝi ridetis sian mallertan, timeman rideton, kiun [oni] malfacile
povus akordigi kun la ideo, ke tiu tajpistino antaŭ nelonge malvarme mortigis
du personojn
ChV
.
sinĝena2
20.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, cikonioj
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, cikonioj
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
23. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino kaj Rozulino
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, cikonioj
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
23. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino kaj Rozulino
- beloruse:
- няўмелы, нязграбны, няўклюдны, цельпукаваты
- ĉeĥe:
- nevzdělaný, nezručný, nešikovný
- ĉine:
- 拙 [zhuō], 拙笨 [zhuōbèn], 不灵巧 [bùlíngqiǎo], 不靈巧 [bùlíngqiǎo], 笨拙 [bènzhuō], 伹 [qū], 别扭 [bièniu], 彆扭 [bièniu]
- france:
- gauche (maladroit), maladroit, malhabile
- germane:
- ungeschickt, unbeholfen 2. unfähig
- hispane:
- lerdo, inhábil, inepto
- indonezie:
- 1. kaku 2. canggung
- japane:
- 不器用な [ぶきような], へたな, 不細工な [ぶさいくな], ぎこちない, 機転の利かない [きてんのきかない], 不手際な [ふてぎわな]
- pole:
- niezdarny, nieudolny, niezręczny
- rumane:
- stângaci, neîndemânatic, nepriceput
- ruse:
- неловкий, неумелый
- slovake:
- nemotorný, nešikovný, ťarbavý
- ukraine:
- неспритний, неловкий, невмілий, недотепний, невправний, незграбний, неповороткий, вайлуватий, неоковирний
manlerta
-
Lerte uzanta siajn manojn:
li estis tiel manlerta ekde la infaneco ke li
propramane faris miniaturon de fortikaĵo por ludi
batalludon
[24].
ĵongli, manipuli, manumi
24.
-:
Petro la la Unua certe estis ĉarma viro!, Lernu la rusan lingvon!, 2013-10-23
- beloruse:
- умелы, рукаты, зручны (аб чалавеку)
- ĉine:
- 手指灵活 [shǒuzhǐlínghuó], 手指靈活 [shǒuzhǐlínghuó], 佽 [cì], 趫 [qiáo], 巧手 [qiǎoshǒu]
- france:
- adroit de ses mains
- germane:
- fingerfertig, behände
- hispane:
- hábil con sus manos
- indonezie:
- bertangan terampil, terampil (dlm menggunakan tangan)
- pole:
- sprawny manualnie
- rumane:
- lucrând manual