*dolĉ/a PV
*dolĉa ↝
- 1. ↝
- Agrable impresanta guston, kiel sukero aŭ mielo: la patro donis al mi dolĉan pomon [1]; pli dolĉa ol mielo [2]; dolĉa nektaro FK ; dolĉaj fruktoj [3]; [li] kuiris por li dolĉan vinon [4]; glaciaĵo estas dolĉa glaciigita frandaĵo [5]; eĉ per dolĉa kuko vi min ne allogos PrV ; post dolĉa vino restas acida vinagro PrV ; akvoj ŝtelitaj estas dolĉaj [6].
- 2. ↝
-
Agrabla por la sentumoj:
dolĉa kantado
[7];
dolĉa voĉo, agrablega sono
Ifigenio
;
dolĉa odoraĵo
Ifigenio
.
ĉarma, glata, ĝuiga, plaĉa, velura.
- 3. ↝
-
Agrabla por la korsento, milda, malsevera, karesa:
dolĉa homo, vizaĝo;
dolĉaj anĝelaj infanoj
DL
;
dolĉaj sonĝoj
DL
;
dolĉa estas la dormo de laboranto
[8];
en plej dolĉaj tremoj tuj ekbatis homa koro
FK
;
dolĉa kora ĝojo
FK
;
dolĉa la morto por la maljunulo, la laca de vivo
FK
;
pri dolĉa (karesa) vorto ne fieru, maldolĉan ne koleru
PrV
;
dolĉa melankolia rideto
FK
;
el [lia] buŝo fluadis dolĉamiela parolo
FK
;
la malbono estas dolĉa en lia buŝo
[9];
dolĉanimeco de Kristo
[10].
delikata 2, facila, glata, kvieta, malakra, miela, modera
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 10
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 14:18
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malbonkonduta knabo
5. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 9:17
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 5:12
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 20:12
10. La Nova Testamento, II. Korintanoj 10:1
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 14:18
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malbonkonduta knabo
5. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 9:17
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 5:12
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 20:12
10. La Nova Testamento, II. Korintanoj 10:1
- angle:
- sweet
- beloruse:
- салодкі
- bulgare:
- сладък
- ĉeĥe:
- sladký
- france:
- 1. doux, sucré 2. agréable, doux 3. doux
- germane:
- süß, lieblich
- hispane:
- dulce 1. dulce, azucarado 2. agradable, dulce 3. suave, dulce
- indonezie:
- manis
- itale:
- dolce
- nederlande:
- zoet
- perse:
- 1. شیرین 2. شیرین، خوشایند، دلنشین، دلپذیر 3. شیرین، ملایم، نرم، لطیف
- pole:
- słodki
- portugale:
- 1. doce 2. doce, suave, ameno, fagueiro, meigo, agradável 3. doce, suave, ameno, fagueiro, meigo, agradável
- ruse:
- 1. сладкий 2. сладостный, приятный 3. сладостный, приятный
- tokipone:
- suwi
*dolĉe
- En dolĉa maniero: li parolas, kaj lia parolo fluas dolĉe kaj agrable [11]; dolĉe dormadi [12]; la ĉarmaj malgrandaj infanoj dormas kaj sonĝas tiel dolĉe [13]; [la] najtingalo […] kantadis tiel dolĉe [14]; dolĉe ŝmiri al iu la lipojn (flati) PrV ; paroli dolĉe en la orelon PrV .
11.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 31
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Elfo de la rozo
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Cikonioj
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Elfo de la rozo
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Cikonioj
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
maldolĉa
- 1. ↝
-
Havanta akran, mordan guston, kiel galo aŭ pipro:
maldolĉa kiel absinto
[15];
maldolĉa migdalo
[16];
maldolĉa akvo
[17];
macojn kun maldolĉaj herboj ili manĝu
[18];
maldolĉa por la lango, sed saniga por la sango
PrV
.
amara
acida
- 2. ↝
-
Doloriga, prema, peza por la psiĥo aŭ rilata al
tia sento:
kaj ili faros al si pro vi kalvaĵon,
ĉirkaŭzonos sin per sakaĵo, kaj
ploros pri vi kun maldolĉa koro maldolĉan ploron
[19];
ŝi verŝis maldolĉajn larmojn
BonaS-ino
;
tiel denove pasis iom da tempo, longa kaj maldolĉa
[20];
neniu pokalo de la vivo enhavas ekskluzive nur vermuton,
neniu bona homo povus regali homon nur per la maldolĉa
kaliko da suferoj
[21];
ia maldolĉa ironio sonis en la voĉo de la nejuna
virino
Marta
;
maldolĉa sento de neplenumita espero
[22];
ili maldolĉigis al ili la vivon
[23].
amara
15.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 5:4
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 5:23
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 12:8
19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 27:31
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Knabino, kiu paŝis sur panon
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
22. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
23. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 1:14
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 5:23
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 12:8
19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 27:31
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Knabino, kiu paŝis sur panon
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
22. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
23. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 1:14
- beloruse:
- горкі
- bulgare:
- горчив
- france:
- amer
- germane:
- bitter
- hebree:
- טעם מר
- hispane:
- amargo 1. amargo 2. amargo
- indonezie:
- pahit
- itale:
- amaro
- nederlande:
- bitter
- perse:
- 1. تلخ 2. تلخ، ناگوار، ناخوشایند، اندوهبار
- pole:
- gorzki
- portugale:
- 1. amargo 2. amargo
- rumane:
- amar
- ruse:
- горький
dolĉaĵo ↝
Manĝaĵo kun precipe dolĉa gusto pro mielo, sukero aŭ aliaj dolĉaj konsistaĵoj: la ursoj amas dolĉaĵojn [24]; manĝu grasaĵon kaj trinku dolĉaĵon, kaj sendu porciojn al tiuj, kiuj nenion pretigis por si [25]; Nebukadnecar, reĝo de Babel, […] plenigis sian ventron per miaj dolĉaĵoj, kaj forpelis min [26]; la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo [27].
frandaĵo
24.
Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Ursa Felo
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Neĥemja 8:10
26. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 51:34
27. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 27:9
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Neĥemja 8:10
26. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 51:34
27. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 27:9
- angle:
- piece of confectionery, sweets, candy
- france:
- patisserie (produit), sucrerie
- germane:
- Süßigkeit
- hebree:
- ממתק
- hispane:
- pastel (producto), dulce
- indonezie:
- gula-gula, manisan, permen
- itale:
- dolce (cibo)
- nederlande:
- zoetigheid, zoetwaar, snoep, suikergoed
- pole:
- słodycze {pl}
- tokipone:
- suwi (subst.), ijo suwi
dolĉaĵejo ↝
-
Vendejo kie oni vendas dolĉaĵojn:
posttagmeze ili iris en dolĉaĵejon por manĝi torton
[28];
okaze de la sendependiĝo de Kosovo la dolĉaĵejo […] pretigis
eksterordinaran kukon
[29].
sukeraĵejo
- angle:
- sweet shop, candy store, confectioner's (shop)
- france:
- patisserie (lieu)
- germane:
- Konditorei, Süßwarenladen
- hispane:
- pastelería (tienda)
- itale:
- pasticceria (negozio)
- nederlande:
- snoepwinkel
- pole:
- cukiernia
- rumane:
- cofetărie