*acid/a PV
*acida ↝
- 1. ↝
- Havanta akran guston, kiel tiu de vinagro aŭ citrono: via vino estas nur ia abomena acidaĵo [1]; post dolĉa vino restas acida vinagro PrV ; li […] eltrinkis acidan bieron [2]; kvazaŭ acidaĵo en la lakto Hamlet ; la acideco de tiu ĉi vinagro estas tre malforta [3].
- 2. ↝
- (figure) Malagrable pika: li estas en acida humoro PrV ; la duone acida, duone apatia mieno montris homon ĥronike malsanan IK ; acida tono.
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, ekzercaro, § 35
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro IV
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro IV
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 35
- angle:
- acerbic 1. acidic
- beloruse:
- 1. кіслы 2. з'едлівы
- bretone:
- 1. trenk, put 2. flemmus, c'hwerv
- bulgare:
- кисел
- ĉeĥe:
- kyselý
- france:
- ~aĵo: piquette 1. acide (adj.), aigre 2. acerbe, caustique, acrimonieux
- germane:
- sauer 2. säuerlich
- hebree:
- חוּמצָה
- hispane:
- 1. ácido
- hungare:
- 1. savas, savanyú 2. savanyú, maró
- indonezie:
- 1. asam
- itale:
- acido (agg.)
- japane:
- 1. 酸っぱい [すっぱい] 2. 辛辣な [しんらつな]
- katalune:
- àcid (adj.)
- malaje:
- 1. asid
- nederlande:
- zuur
- perse:
- ترش
- pole:
- 1. kwaśny 2. kwaśny, uszczypliwy
- portugale:
- ácido
- rumane:
- 1. acid 2. acid, acru
- ruse:
- 1. кислый 2. едкий
- slovake:
- kyslý 1. kyslý 2. ostrý
- svede:
- 1. sur 2. syrlig
- taje:
- เปรี้ยว 2. แสบ
acido ↝
Kombinaĵo de hidrogeno kun acida restaĵo (SO42-, NO3-, Cl- kaj aliaj), kiu reagas kun metaloj kaj bazoj, formante salojn, kaj ruĝigas lakmuson: bora acido FK ; en tiuj ĉi boteletoj sin trovas diversaj acidoj: vinagro, sulfuracido, azotacido kaj aliaj [4]; citrono estas frukto […] acidhava [5].
4.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, ekzercaro, § 35
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Abocolibro
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Abocolibro
- angle:
- acid
- beloruse:
- кіслата
- bretone:
- trenkenn
- bulgare:
- киселина
- ĉeĥe:
- acidum, kyselina
- france:
- acide (subst.)
- germane:
- Säure
- hebree:
- חוּמצָה
- hispane:
- ácido
- hungare:
- sav
- indonezie:
- asam (senyawa)
- itale:
- acido (sost.)
- japane:
- 酸 [さん]
- katalune:
- àcid (subst.)
- nederlande:
- zuur
- perse:
- اسید
- pole:
- kwas
- portugale:
- ácido
- rumane:
- acid
- ruse:
- кислота
- slovake:
- kyselina
- svede:
- syra
- taje:
- กรด
aminacido, amina acido ↝
Eta molekulo konsistanta el acido (-COOH) kaj amino (-NH2 aŭ -NH-), baza elemento de proteino: la proteinaj fibroj entenataj de la silkaĵoj havas aminajn acidojn utilajn al la homa sano, kiuj estas efikaj por preventi radiadon de sunlumo [6]; sciencistoj pensas, ke formiĝis el la mineralaj eroj de la unuaj ŝtonoj kun la helpo de la fulmenergioj la unuaj aminacidoj [7]. nomoj de la plej oftaj aminoacidoj: Glicino (Gly, G), Alanino (Ala, A), Valino (Val, V), Leŭcino (Leu, L), Izoleŭcino (Ile, I), Fenilalanino (Phe, F), Tirozino (Tyr, Y), Triptofano (Trp, W), Serino (Ser, S), Treonino (Thr, T), Prolino (Pro), Asparagino (Asn, N), Cisteino (Cys, C), Glutamino (Gln, Q), Aspartato (Asp, D), Glutama acido/Glutamato (Glu, E), Lizino (Lys, K), Arginino (Arg, R), Histidino (His, H) kaj Metionino (Met, M). [8]
6.
-:
Silkaĵoj estas utilaj..., [2003]
7. G. V. Lüpke, trad. Donjo kaj Cezar: Ĉu ŝtonoj tamen vivas?, 2008-11-14
8. Vikipedio, Aminacido
7. G. V. Lüpke, trad. Donjo kaj Cezar: Ĉu ŝtonoj tamen vivas?, 2008-11-14
8. Vikipedio, Aminacido
- beloruse:
- амінакіслата
- ĉeĥe:
- aminokyselina
- france:
- acide aminé
- germane:
- Aminosäure
- hispane:
- aminoácido
- indonezie:
- asam amino
- itale:
- amminoacido, aminoacido
- katalune:
- aminoàcid
- pole:
- aminokwasy {pl.}, aminokwas {sing.}
- rumane:
- aminoacid
- slovake:
- aminokyselina
- svede:
- aminosyra
desoksiribonuklea acido (DNA) ↝
Nukleacido enhavanta la plenajn genajn informojn de ĉelo: la desoksiribonuklea acido […] estas la portanto de genetika informo [9]; la strukturo de la DNA estis […] malkovrita en 1953 [10].
9.
D. Benoit-Browæys, trad. J.-M. Cash:
Kaj nun : konstrui vivan materialon, le Monde diplomatique, 2010-08
10. Vikipedio, DNA, 2010-08-21
10. Vikipedio, DNA, 2010-08-21
- beloruse:
- дэзоксырыбануклеінавая кіслата
- ĉeĥe:
- DNA, deoxyribonukleová kyselina
- france:
- acide désoxyribonucléique, ADN
- germane:
- Desoxyribonukleinsäure
- hispane:
- ácido desoxirribonucleico, ADN
- indonezie:
- asam deoksiribonukleat, ADN, DNA
- itale:
- acido desossiribonucleico, acido deossiribonucleico, DNA
- katalune:
- àcid desoxiribonucleic, ADN, DNA
- pole:
- kwas deoksyrybonukleinowy, DNA
- rumane:
- acid dezoxiribonucleic, ADN
- slovake:
- DNA, deoxyribonukleová kyselina
- svede:
- deoxiribonukleinsyra, DNA
karbonacido ↝
nukleacido, nuklea acido, kernacido ↝
Granda molekulo el serio de nukleotidoj, trovebla en la ĉeloj de ĉiuj vivuloj: Asimov laboris kiel profesoro de bioĥemio […], esplorante pri nukleacido [13]; laŭ nuna scio, el ĉiuj molekuloj sin reprodukti povas nur molekuloj de nuklea acido [14].
- beloruse:
- нуклеінавая кіслата
- france:
- acide nucléique
- germane:
- Nukleinsäure
- hispane:
- ácido nucleico
- indonezie:
- asam nukleat
- itale:
- acido nucleico
- katalune:
- àcid nucleic
- pole:
- kwas nukleinowy
- rumane:
- acid nucleic
- svede:
- nukleinsyra
ribonuklea acido (RNA) ↝
Nukleacido povanta interalie kopii kaj transporti partan informon de DNA-serio: oni klasas la nukleajn acidojn en du kategoriojn: acidajn acidojn (RNA), troviĝantajn ĉefe en la citoplasmo de vivantaj ĉeloj kaj desoksiribonukleajn acidojn (DNA), troviĝantajn en la nukleoj de ĉeloj [15].
15.
Vikipedio,
nuklea acido, 2010-08-03
- beloruse:
- рыбануклеінавая кіслата
- ĉeĥe:
- ribonukleová kyselina
- france:
- acide ribonucléique, ARN
- germane:
- Ribonukleinsäure
- hispane:
- ácido ribonucleico
- indonezie:
- asam ribonukleat, ARN, RNA
- itale:
- acido ribonucleico, RNA
- katalune:
- àcid ribonucleic, ARN, RNA
- pole:
- kwas rybonukleinowy, RNA
- rumane:
- acid ribonucleic, ARN
- slovake:
- ribonukleová kyselina
- svede:
- ribonukleinsyra, RNA