mem
(adverbo)- 1. ↝
- Ne alia, la sama, ja la koncernataj persono aŭ afero: mi eĉ mem uzas tiujn vortojnZ ; lasi la akceptadon al la decido de la esperantistoj memZ ; fiziko estas la nomo de la scienco memZ ; tio tuŝas la esencon mem de la demandoZ ; mi parolas ne pri la ago de la ekokupo mem, sed pri la stato, en kiu mi troviĝasZ ; tion ĉi garantias al ni la karaktero mem de ilia landoZ ; mi deziras paroli al li mem; li amas sin memZ ; mi amas lin kiel min mem; la komitato ne riskos preni sur sin mem la kreadon de tute nova lingvoZ ; se vi volas trinki, prenu (sk vi) mem akvonZ ; ĉiun demandu, sed (subkomrenate: vi) mem al vi komandu PrV ; kiu kritikas kuraĝe, (subkomrenate: tiu) mem agas malsaĝe PrV .
- 2.
- Nur per si, sen helpo aŭ iniciato de iu alia; fare kaj vole de si sendepende de iu alia; spontanee, propramove kaj propraforte: malsaĝuloj kreskas mem, sen plugo kaj sem' PrV ; kio mem ne venas, oni per la dentoj prenasZ ; ne venas rato mem al kato PrV ; ĉiu el vi post kelka meditado facile mem trovos la respondojnZ ; la celo de la Delegacio estis elekti mem komitaton, kiu esplorus la demandonZ ; tio estas komprenebla per si memZ ; la vivo jam mem solvis la diritan demandonZ .
mem- ↝
Prefikso uzata samsence- 1. ↝
- kiel mem2: memmova; memstara; memvoleZ ; meminstruito; memlerninto; memfarita homo; memestimo; memdisciplino; memhelpi al siZ ; memelektitaj heredojZ ; memsemiĝinta grenoZ ; memkomprenebla; memevidenta; memsekva.
- 2. ↝
-
Signifanta „koncerne sin mem“ kaj uzata
samsence kiel
mem1 por
insisti pri la nealieco kaj identeco de la koncernata persono en
la
apartaj okazoj, kie la sama persono estas samtempe faranto
(subjekto) kaj suferanto (komplemento) de la ago:
memestimo;
memamo;
memkonservo;
memdefendo;
memmortigo;
memkono;
memkontenteZ
;
tio ne estas aŭtora memfidoZ
;
memfidemaZ
;
ne perdi la memregeconZ
.
Rim.: En tiu ĉi uzado oni povas kaj, en kelkaj vortoj, oni kutimas anstataŭigi mem per sin: sinamo, sinhelpi, sinregi, sinmortigo, sindefendo, sinforgeso, sindonaZ , sindoneco, singardaZ . Vidu tiun klarigon.
mema ↝
- 1.
- Individua, originala, karakteriza por ies memo: ankaŭ ĉe Mallia legeblas poemoj esperantismaj kun „aliro tro patosa kaj maltro originala kaj mema“, laŭ la vortoj de Neves en la enkonduko [1].
- 2. ↝
- (evitinde)
La sama,
pri kiu temas aŭ kiun koncernas la afero;
identa1.
Rim.: Tian uzon oni efektive trovas en la Reto, sed mi ne konas ĝin ĉe la bonaj aŭtoroj. Ĝi ŝajnas al mi evitinda francaĵo, kiu ne rilatas logike al la senco de la partikulo mem. En PIV2 ĝi ne aperas. [S. Pokrovskij]
memo
-
Subjekto, portanto de propra menso kaj personeco,
individua aŭ kolektiva.
- a)
- Individuo: io, lia pli bona memo, instigis lin, kontraŭe, paroli pri la maltrankviligaj aferoj [2].
- b)
- Kolektivo: dum jarcentoj ĉi tiu popolo batalis por konservi sian nacian memon; la literaturo iĝis ligilo por miloj da esperantistoj kaj rimarkinde kontribuis al la formiĝo de nia „verda“ memo en ĉi mondo skuata kaj kruele disŝirata per militoj, naciaj malamoj, rasaj konfliktoj kaj lingvaj baroj [3].
memeco ↝
personecoidenteco 2
memismo ↝
-
Granda interesiĝo pri sia memo,
pri siaj personaj ecoj kaj inklinoj:
senbrida memismo kaj avido
[4]
egoismo
enmemiĝi ↝
Sin turni al interna penso, forgesante la ĉirkaŭan
mondon kaj cirkonstancojn:
ankaŭ mi morgaŭ posttagmeze enmemiĝos
en preĝado
[5].
absorbiĝi,
enpensiĝi,
mediti