*lav/i UV
*lavi
(tr)
- Purigi per akvo aŭ alia fluaĵo: ŝi tuj lavis sian kruĉon kaj ĉerpis akvon […] de la fonto [1]; mi lavis min en mia ĉambro, kaj ŝi lavis sin en sia ĉambro [2]; [ili] kombis ŝiajn harojn, lavis ilin en akvo kaj vino [3]; li lavis sian vizaĝon [4]; ili lavis siajn vestojn [5]; oni alportos iom da akvo, kaj vi lavu viajn piedojn [6]; la virŝafon dishaku en partojn, kaj lavu ĝian internaĵon [7]; la filino de Faraono malsupreniris, por lavi sin en la Rivero [8]; ci lavu tiun makulon [9]; brilaj ondoj […] lavas la bordojn [10]; (figure) lavu de la malbono vian koron [11]; (figure) fari al iu bonan lavon (severan riproĉon. tani, prediki, leciono) PrV ; (figure) [pri tiu afero] mi lavas al mi la manojn (mi ne prirespondas pri tio) PrV ; mano manon lavas PrV . bani, gargari, lesivi
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 15
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 18
3. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 43:31
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 19:14
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 18:4
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 29:17
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 2:5
9. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dektria
10. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto V
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 4:14
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 18
3. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 43:31
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 19:14
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 18:4
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 29:17
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 2:5
9. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dektria
10. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto V
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 4:14
- afrikanse:
- wash
- albane:
- laj
- amhare:
- ታጠብ
- angle:
- wash
- arabe:
- غسل
- armene:
- լվանալը
- azerbajĝane:
- yuma
- beloruse:
- мыць, прамываць, праць
- bengale:
- ধোয়ার
- birme:
- ရေချိုး
- bosne:
- pranje
- bretone:
- gwalc'hiñ, kannañ (vestaĵo), skaotañ (teleroj, ktp)
- ĉeĥe:
- mýt, prát, umývat
- ĉine:
- 渲 [xuàn], 濯 [zhuó], 涤 [dí], 滌 [dí], 浣濯 [huànzhuó], 洴 [píng], 盥 [guàn], 沐 [mù], 汏 [dà], 糔 [xiǔ], 浣 [huàn]
- dane:
- vask
- estone:
- pesu
- eŭske:
- garbiketa
- france:
- laver
- galege:
- lavado
- germane:
- waschen, spülen mi ~as al mi la manojn: ich wasche meine Hände in Unschuld.
- greke:
- πλένω
- guĝarate:
- ધોવું
- haitie:
- lave
- hebree:
- לרחוץ \רחץ\, לשטוף \שטף\, לכבס
- hinde:
- धोने
- hispane:
- lavar
- hungare:
- mos, elmos, mosogat fari al iu bonan ~on: megmossa a fejét. mi ~as al mi la manojn: mosom kezeimet.
- igbe:
- na-asacha
- indonezie:
- mencuci
- irlande:
- nigh
- islande:
- þvo
- itale:
- lavare
- japane:
- ウォッシュ
- jave:
- wisuh
- jide:
- וואַשן
- jorube:
- ínrọ
- kanare:
- ಮುಖ
- kartvele:
- სარეცხი
- kazaĥe:
- жуу
- kimre:
- golchi
- kirgize:
- жуунуу
- kmere:
- លាងសមាត
- koree:
- 세척
- korsike:
- artigianali
- kose:
- hlamba
- kroate:
- pranje
- kurde:
- cil
- latine:
- lava
- latve:
- mazgāšana
- laŭe:
- ການລ້າງ
- litove:
- skalbimas
- makedone:
- миење
- malaje:
- mencuci
- malajalame:
- കഴുകുക
- malte:
- aħsel
- maorie:
- horoi
- marate:
- वॉश
- monge:
- ntxuav
- mongole:
- угаалгын
- nederlande:
- wassen fari al iu bonan ~on: iemand de mantel uitvegen. mi ~as al mi la manojn: ik was mijn handen in onschuld.
- nepale:
- धुनु
- njanĝe:
- wosambitsa
- okcidentfrise:
- waskje
- panĝabe:
- ਧੋਣ
- paŝtue:
- سیل
- pole:
- myć, zmywać, prać
- portugale:
- lavar
- ruande:
- gukaraba
- ruse:
- мыть
- samoe:
- fuluga
- sinde:
- ڌوئڻ
- sinhale:
- වොෂ්
- skotgaele:
- nighe
- slovake:
- oprať, poumývať, prať, umývať
- slovene:
- pranje
- somale:
- dhaqmo
- ŝone:
- geza
- sote:
- hlatsoa
- sunde:
- nyeuseuh
- svahile:
- osha
- svede:
- tvätta
- taĝike:
- шустан
- taje:
- ล้าง
- tamile:
- கழுவும்
- tatare:
- юу
- telugue:
- వాష్
- tibete:
- དྲེག་འཁྲུ་རྒྱག་
- tokipone:
- telo
- turke:
- yıkamak
- ukraine:
- прання
- urdue:
- واش
- uzbeke:
- yuvish
- vjetname:
- rửa
- zulue:
- ukuhlamba
lavejo
- Loko aranĝita por lavado: mi estis en lavejoj, sekigejoj, manĝejoj [12]; tondotaj ŝafinoj […] elvenas el la lavejo [13]; la littolaĵo brilas pro blankeco, kvazaŭ ĝi ĉiutage venas el ĉina lavejo Metrop ; marmora lavejo kun spegulo Metrop ; en la teksfabriko estas lavejo, en kiu mi vidis malgrandan varmakvujon [14]; ni kutimiĝis al tio, ke en lavejoj oni ne sole lavas, sed ankaŭ flikas tolaĵojn [15]; la apartamento konsistas plej ofte el dormejoj, kuirejo, saloneto kaj apartenaĵo: necesejo, provizejo, banejo, […] lavejo kaj remizo [16]. lavĉambro
12.
Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XIV
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Alta kanto 4:2
14. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Deknaŭa Ĉapitro
15. I. Ilf, E. Petrov, trad. V. Okc: Unuetaĝa Usono, ĉapitro 42a, La Novjaro en San-Antonio
16. J. Chvosta: Tekstoj por konversacio, ĉapitro 2a, loĝado
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Alta kanto 4:2
14. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Deknaŭa Ĉapitro
15. I. Ilf, E. Petrov, trad. V. Okc: Unuetaĝa Usono, ĉapitro 42a, La Novjaro en San-Antonio
16. J. Chvosta: Tekstoj por konversacio, ĉapitro 2a, loĝado
- beloruse:
- купальня, пральня
- ĉeĥe:
- prádelna, umývárna
- ĉine:
- 水房 [shuǐfáng], 盥洗室 [guànxǐshì]
- france:
- buanderie, laverie
- germane:
- Waschraum, Wäscherei, Waschschuppen, Waschstelle
- hispane:
- lavandería
- indonezie:
- benara, dobi, penatu, ruang cuci
- itale:
- lavanderia, lavatoio
- japane:
- 洗面所 [せんめんじょ], 洗濯場 [せんたくば]
- nederlande:
- wasplaats, wassalon
- pole:
- umywalnia, myjnia, łaźnia, pralnia
- slovake:
- práčovňa, umyváreň
- ukraine:
- умивальня, пральня, місце для прання (на річці), прало
lavilo
- 1.
- Instrumento aŭ aparato uzata por lavado: la ferdeko estas striglita kaj lavita de la ŝipanaj laviloj ĝis la pargeta brilo Metrop ; mi larĝe malfermas pordon de la eta kabino, frapinte ĝin sur randon de lavilo Metrop ; niaj lavmaŝino kaj manĝilarlavilo proponas dekojn da programoj [17]; tolaĵlavilo. ŝvabrilo
- 2.
- Substanco, per kiu oni preparas lavakvon: ilian tinkturon ne povas ellavi sapoj, negrave kiel potencaj laviloj ili estas [18]; tiuj borkombinaĵoj […] estas uzataj en manĝaĵoj kaj laviloj [19]; (figure) unu skatolo da sapo, iom da cerbolavilo [20]. lesivo, potaso, sapo, ŝampuo
17.
Stefan Maul: Kiom da elektroniko?, Monato, 2010/01, p. 5
18. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Kvar
19. Werner Fuss: Novtipa gasminado: ĉu vere danĝera?, Monato, 2014/08, p. 34
20. Thierry SALOMON: La mondolingvo, Monato, 2003/09, p. 25
18. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Kvar
19. Werner Fuss: Novtipa gasminado: ĉu vere danĝera?, Monato, 2014/08, p. 34
20. Thierry SALOMON: La mondolingvo, Monato, 2003/09, p. 25
- beloruse:
- 1. апарат для мыйкі, мыйня 2. мыйны сродак
- ĉine:
- 內心淨化 [nèixīnjìnghuà], 内心净化 [nèixīnjìnghuà], 去污 [qùwū], 洗涤 [xǐdí], 洗滌 [xǐdí], 消毒 [xiāodú], 净化剂 [jìnghuàjì], 淨化劑 [jìnghuàjì], 洗面奶 [xǐmiànnǎi], 洗洁剂 [xǐjiéjì], 洗潔劑 [xǐjiéjì], 使淸潔的東西 [shǐqīngjiédedōngxi], 使清洁的东西 [shǐqīngjiédedōngxi], 擦亮粉 [cāliàngfěn], 淸洗劑 [qīngxǐjì], 清洗剂 [qīngxǐjì], 淸潔劑 [qīngjiéjì], 清洁剂 [qīngjiéjì]
- germane:
- Reinigungsgerät 2. Waschmitttel, Spülmittel
- indonezie:
- 1. alat cuci 2. detergen, sabun cuci
- nederlande:
- 2. wasmiddel
lavistino, lavisto
- Iu, kiu profesie lavas, precipe ŝtofojn, vestojn: la lavistino alportis mian tolaĵon: ĉemizojn, kolumojn, manumojn [21]; la maljuna lavistino enŝovis la kapon tra la pordo [22]; li ne estas lavisto, li estas lavistinedzo [23]; oni enĵetis la malpurajn tolaĵojn […] el kie la lavistoj ilin verŝajne forportis [24]; zumas en lesivtino nova kepra tuko en la manoj de lavistino [25].
21.
L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
23. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 36
24. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
25. A. Kivi, trad. I. Ekström: Sep fratoj, 1947
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
23. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 36
24. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Sesa Ĉapitro
25. A. Kivi, trad. I. Ekström: Sep fratoj, 1947
- beloruse:
- прачка
- ĉeĥe:
- pradlena
- ĉine:
- 洗衣女工 [xǐyīnǚgōng]
- france:
- lavandière
- germane:
- Wäscherin, Wäscher
- indonezie:
- pencuci, tukang cuci
- japane:
- 洗濯屋 [せんたくや]
- nederlande:
- wasvrouw
- slovake:
- práčka (žena)
- ukraine:
- праля
lavujo
- Pelvo por lavi (sin, legomojn, tolaĵojn kc): faru kupran lavujon kun […] piedestalo [26]; kvar ulnojn havis ĉiu lavujo, ĉiu lavujo staris sur unu bazaĵo [27]; la pordo estis larĝe malfermita, la lavujo dispecigita [28]; la lumo en egalformaj strioj falas sur […] marmoran lavujon kaj tabletojn Metrop ; kraneto kun lavujo (nur malvarma akvo) kaj apude, malantaŭ ligna faldebla ŝirm-ekraneto, estas la necesejo [29]; senŝeligo[n…] vi devos fari […] zorge por ne ŝtopi la tubon de la lavujo [30].
26.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 30:18
27. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 7:38
28. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La sep kapridoj
29. Petro Desmet': Surrealismo, surrealismo, Monato, 2008/03, p. 11
30. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Estu bela, nature
27. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 7:38
28. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La sep kapridoj
29. Petro Desmet': Surrealismo, surrealismo, Monato, 2008/03, p. 11
30. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Estu bela, nature
- angle:
- sink
- beloruse:
- рукамыйніца, умывальнік
- bulgare:
- мивка
- ĉeĥe:
- káď, lavor, umyvadlo, štoudev
- ĉine:
- 洗手池 [xǐshǒuchí], 洗手盆 [xǐshǒupén], 脸盆 [liǎnpén], 臉盆 [liǎnpén], 洗脸盆 [xǐliǎnpén], 洗臉盆 [xǐliǎnpén], 手盆 [shǒupén]
- france:
- évier, lavabo
- germane:
- Waschbecken, Spüle
- hispane:
- lavabo, pila (lavadero)
- indonezie:
- bak cuci, wastafel
- itale:
- lavabo, lavello, lavandino
- japane:
- 洗濯桶 [せんたくおけ], たらい, 流し [ながし]
- nederlande:
- wasbak, wastafel
- pole:
- umywalka
- slovake:
- lavór, umývadlo
- ukraine:
- таз для вмивання, балія
lavumi
(tr)
- beloruse:
- растушоўваць
- ĉeĥe:
- lavírovat
- france:
- travailler au lavis
- germane:
- lavieren (Maltechnik)
- hungare:
- elmos, lavíroz, árnyal
- itale:
- lavare (pitt.)
- japane:
- 淡彩を施す [あわあやをほどこす], 薄く塗る [うすくぬる]
- nederlande:
- wassen (v. tekening)
- pole:
- lawować
- ruse:
- затушёвывать
- slovake:
- lavírovať
ĉirkaŭlavi
(tr)
- Lavi ĉiuflanke: [maraj ondoj] kun tondrego faladis, disfluis sur la ferdekoj, ĉirkaŭlavante vandetojn de l' kabinoj [31]; Tromsø […] malgraŭ sia norda lokiĝo, […] estas ĉirkaŭlavata de la golfa marfluo [32]; la flamoj ĉirkaŭlavis lin, kaj li grumble ruliĝis sur la alian flankon [33].
31.
V. Varankin: Metropoliteno, ĉap. 9
32. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Nordluma renkontiĝo en Norda Norvegio
33. Frank Roger: La brulanta virino, Monato, 2004/02, p. 23
32. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Nordluma renkontiĝo en Norda Norvegio
33. Frank Roger: La brulanta virino, Monato, 2004/02, p. 23
- beloruse:
- абмываць
- ĉeĥe:
- omýt
- france:
- laver le pourtour de
- germane:
- umspülen
- pole:
- obmywać
- slovake:
- omyť
ellavi
- 1.
- Forlavi: oni devas ellavi ĝin per sapo kontraŭ sangomakuloj [34]; li ploris tiel forte, ke la spegula grajneto ellaviĝis el lia okulo [35]; [tiun] permanentan koloron […] oni ne povas ellavi per aŭ sen sapo [36].
- 2.
- Lavi de interne: li devas dismunti kaj ellavi iun memlubrikantan maŝinparton [37].
- beloruse:
- змываць, вымываць
- ĉine:
- 冲洗 [chōngxǐ], 沖洗 [chōngxǐ], 浣 [huàn], 浣濯 [huànzhuó], 澆灌 [jiāoguàn]
- germane:
- auswaschen, ausspülen
- japane:
- 洗い落とす [あらいおとす], 洗い流す [あらいながす]
forlavi
(tr)
- Forigi lavante: ŝtonojn forlavas la akvo [38]; mi forlavis de vi vian sangon [39]; (figure) baptiĝu kaj forlavu viajn pekojn [40]; evitu malsekan sezonon, kiam pluvo kaj inundo kutime forlavas vojojn [41]. lesivi
38.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 14:19
39. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:9
40. La Nova Testamento, La agoj 22:16
41. La Ondo de Esperanto, 2001, №4
39. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:9
40. La Nova Testamento, La agoj 22:16
41. La Ondo de Esperanto, 2001, №4
- beloruse:
- змываць
- ĉeĥe:
- odplavit, smýt, spláchnout, vyplavit
- ĉine:
- 洗刷 [xǐshuā], 抹掉 [mǒdiào]
- france:
- faire partir en lavant, purifier de
- germane:
- wegwaschen, auswaschen, wegspülen
- japane:
- 洗い落とす [あらいおとす], 洗い流す [あらいながす]
- slovake:
- spláchnuť, zmyť
- ukraine:
- вимивати, змивати
cerbolavo, cerbolavado
- (frazaĵo) Premado al malliberulo, por perforte ŝanĝi liajn opiniojn, lian personecon: la ideo estas tute identa al tiu ĉe cerbolavado: vi zorgu ke iu perdu sian senton de realeco [42]; iom da cerbolavilo [43]; homoj tiel brutale subpremataj kaj torturataj per cerbolavado kiel nord-koreoj [44].
42.
P. Desmet': Blogo,
2008-01-18
43. Thierry Salomon: La mondolingvo, Monato, 2003/09, p. 25
44. Stefan Maul: Monstra atompotenco, Monato, 2009/07, p. 7
43. Thierry Salomon: La mondolingvo, Monato, 2003/09, p. 25
44. Stefan Maul: Monstra atompotenco, Monato, 2009/07, p. 7
- angle:
- brainwashing
- beloruse:
- прамываньне мазгоў
- ĉeĥe:
- vymývání mozku
- ĉine:
- 洗脑 [xǐnǎo], 洗腦 [xǐnǎo]
- france:
- lavage de cerveau
- germane:
- Gehirnwäsche
- indonezie:
- cuci otak, pencucian otak
- itale:
- lavaggio del cervello
- japane:
- 洗脳 [せんのう]
- nederlande:
- hersenspoeling
- pole:
- pranie mózgu
- slovake:
- vymývanie mozgov
- svede:
- hjärntvätt
vazlavisto
- angle:
- dishwasher
- beloruse:
- пасуднік, пасудамыйнік
- france:
- rinceur
- germane:
- Tellerwäscher