1elektr/o PV
elektro
Unu el la formoj de fizika energio, kiu montriĝas per lumaj, termikaj, ĥemiaj kaj meĥanikaj fenomenoj: ventinstalaĵoj por produktado de elektro [1]; en kelkaj partoj de Usono la elektroprovizo iĝas ne sufiĉe fidinda kaj devigas kompaniojn pli ol antaŭe investi en propra elektroproduktado [2]; se pro la kosto mankas laŭdrata elektro, oni uzas gaslumon [...] aŭ elektran lumon provizatan per sunpanelo kaj akumulatoro [3]. en la 70aj kaj 80aj jaroj la grandaj elektroproduktantoj konstruis nukleajn centralojn [4]; ili dissendas elektromagnetan ondon, kies frekvenco estas 9 192 631 770 hercoj [5].
generatoro, dinamo, alternatoro, motoro, transformilo, elektrolizo, baterio, hejtilo, lumilo
1.
Monato, Evgeni GEORGIEV: Ventelektrejoj en
ofensivo
2. Monato, Roland Rotsaert: Petrolo: Nehaltigeblaj prezaltiĝoj
3. Saliko: Ĝojoj kaj ĝuoj de finna somero, Monato, 2000/12, p. 12
4. Monato, Verda nature, science, socie
5. Monato, Tempo: Pli ekzakte ne eblas: Radi-regata horloĝo
2. Monato, Roland Rotsaert: Petrolo: Nehaltigeblaj prezaltiĝoj
3. Saliko: Ĝojoj kaj ĝuoj de finna somero, Monato, 2000/12, p. 12
4. Monato, Verda nature, science, socie
5. Monato, Tempo: Pli ekzakte ne eblas: Radi-regata horloĝo
- angle:
- electricity
- beloruse:
- электрычнасьць
- bulgare:
- електричество
- ĉeĥe:
- elektrika, elektřina
- france:
- électricité
- germane:
- Elektrizität
- hispane:
- electricidad
- hungare:
- villamosság, elektromosság
- indonezie:
- listrik
- katalune:
- electricitat
- nederlande:
- elektriciteit
- pole:
- elektryczność
- portugale:
- eletricidade
- ruse:
- электричество
- slovake:
- elektrina
- svede:
- elektricitet
- tibete:
- གློག་
- ukraine:
- електрика
elektra
- 1.
- Produktata de elektro: elektra fajrero, lumo; elektraj fenomenoj; la elektra cerba aktiveco povas esti [...] analizata elektroencefalografio [6]; mankas elektra kurento dum po 14 ĝis 16 horoj tagnokte [7].
- 2.
- Rilatanta al elektro; funkciigata per elektro: elektra maŝino, kondukilo; elektra forno; elektraj unuoj (ampero, farado, ĵulo, volto, vato, ktp); simenso estas la mezur-unuo de elektra konduktanco [8]; li posedis [...] elektran fervojon [9]; sistemo de elektra pumpado, certigantan akvon 24 horojn tage [10]; ĝi konstruis en 1879 la unuan elektran lokomotivon, en 1880 la unuan elektran lifton kaj en 1881 la unuan elektran tramon [11].
6.
Monato, Alberto García
Fumero
7. Monato, Bardhyl Selimi: Energia katastrofo
8. Monato, Virbovo-tirpovo
9. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Destino de Atrejo
10. Monato, KOSOVO: Vojaĝimpresoj, somero 2000
11. Walter Klag: Virbovo-tirpovo, Monato, 2000/11, p. 14
7. Monato, Bardhyl Selimi: Energia katastrofo
8. Monato, Virbovo-tirpovo
9. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Destino de Atrejo
10. Monato, KOSOVO: Vojaĝimpresoj, somero 2000
11. Walter Klag: Virbovo-tirpovo, Monato, 2000/11, p. 14
- afrikanse:
- elektriese
- albane:
- elektrike
- amhare:
- ኤሌክትሪክ
- arabe:
- كهربائي
- armene:
- էլեկտրական
- azerbajĝane:
- elektrik
- beloruse:
- электрычны
- bengale:
- বৈদ্যুতিক
- birme:
- လျှပ်စစ်
- bosne:
- električni
- bulgare:
- електрически
- dane:
- elektrisk
- estone:
- elektriline
- eŭske:
- elektrikoa
- filipine:
- de-kuryenteng
- france:
- électrique
- galege:
- eléctrica
- germane:
- elektrisch ~a forno: Elektroherd. ~aj unuoj: elektrische Einheiten.
- guĝarate:
- ઇલેક્ટ્રિક
- haitie:
- elektrik
- haŭse:
- lantarki
- hebree:
- חשמלי
- hinde:
- बिजली
- hispane:
- eléctrico
- hungare:
- villamos, elektromos ~a forno: villamos kemence, elektromos kemence. ~aj unuoj: villamos mértékegységek.
- indonezie:
- elektris
- irlande:
- leictreacha
- islande:
- rafmagns
- japane:
- エレクトリック
- jave:
- elektrik
- jide:
- עלעקטריש
- jorube:
- ina-
- kanare:
- ವಿದ್ಯುತ್
- kartvele:
- ელექტრო
- katalune:
- elèctric ~a forno: forn elèctric. ~aj unuoj: unitats elèctriques.
- kazaĥe:
- электр
- kimre:
- trydan
- kirgize:
- электрдик
- kmere:
- អគ្គិសនី
- koree:
- 전기
- korsike:
- ilettricu
- kose:
- ombane
- kroate:
- električna
- kurde:
- elatrîkî
- latine:
- electrica
- latve:
- elektriskᗑ
- laŭe:
- ໄຟຟ້າ
- litove:
- elektros
- makedone:
- електрични
- malagase:
- elektrika
- malaje:
- elektrik
- malajalame:
- വൈദ്യുത
- malte:
- elettriku
- maorie:
- hiko
- marate:
- विद्युत
- monge:
- hluav taws xob
- mongole:
- цахилгаан
- nederlande:
- elektrisch
- nepale:
- बिजुली
- njanĝe:
- magetsi
- okcidentfrise:
- elektrysk
- panĝabe:
- ਬਿਜਲੀ ਦੇ
- paŝtue:
- برقي
- pole:
- 1. elektryczny 2. elektryczny ~a forno: piec elektryczny.
- ruande:
- amashanyarazi
- ruse:
- электрический
- samoe:
- uila
- sinde:
- بجليء
- sinhale:
- විදුලි
- slovene:
- električni
- somale:
- korontada
- ŝone:
- zvemagetsi
- sote:
- motlakase
- sunde:
- listrik
- svahile:
- umeme
- svede:
- elektrisk
- taĝike:
- барқӣ
- taje:
- ไฟฟ้า
- tamile:
- மின்சார
- tatare:
- электр
- telugue:
- విద్యుత్
- ukraine:
- електрична
- urdue:
- بجلی
- uzbeke:
- elektr
- vjetname:
- điện
elektrejo
- beloruse:
- электрастанцыя atom~ejo: АЭС, атамная электрастанцыя.
- ĉeĥe:
- elektrárna
- france:
- centrale électrique
- germane:
- Kraftwerk atom~ejo: Atomkraftwerk, Kernkraftwerk. vent~ejo: Windkraftwerk, Windrad, Windgenerator.
- hebree:
- תחנת כוח
- hispane:
- central electrica
- hungare:
- villamos erőmű
- indonezie:
- pembangkit listrik
- katalune:
- central elèctrica
- nederlande:
- elektriciteitscentrale
- pole:
- elektrownia
- ruse:
- электростанция atom~ejo: АЭС, атомная электростанция.
- slovake:
- elektráreň
- ukraine:
- електростанція
elektrigi
- 1.
- Igi elektra, transformi en elektron: elektrigi varmenergion, energion de vento kaj tajdoj.
- 2.
-
Elektrizi1:
oni elektrigis la fervojon en nia lando;
li fondis kooperativon de laboristoj por elektrigi la vilaĝon
[14];
en 1893 George Westinghouse gajnis la oferton elektrigi la Mondan Kolumban
Ekspozicion en Ĉikago per alterna kurento, forbatante la oferton de Edison
elektrigi la foiron per kontinua kurento
[15];
unutraka kaj plejparte neelektrigita branĉfervojo
[16].
Rim.: Tiusencan formon elektrigi2 donas PV; oni ĝin pravigas per „igi fervojon elektra = elektrigi la fervojon“. Tamen dum oni efektive povas diri „elektra fervojo“, oni povus heziti esprimi „vilaĝo ekprovizita per elektro“ per la formo „elektrigita vilaĝo“. Al kelkaj tia derivaĵo impresas malkonvene. Tial la vortaroj pli novaj (inklude PIV-on) preferas por tiu signifo „elektrizi“.
- beloruse:
- 1. пераўтвараць у электрычнасьць 2. электрыфікаваць
- bulgare:
- 2. електрифицирам
- ĉeĥe:
- elektrizovat
- france:
- 1. transformer en électricité 2. électrifier
- germane:
- 2. elektrifizieren
- hebree:
- לחשמל
- hispane:
- 2. electrificar
- hungare:
- 2. villamosít
- katalune:
- 1. transformar en electricitat 2. electrificar
- nederlande:
- 2. elektrificeren
- pole:
- 2. elektryfikować
- ruse:
- 1. преобразовать в электричество 2. электрифицировать
- slovake:
- elektrizovať
- ukraine:
- електрифікувати
elektristo
- beloruse:
- электрык
- bulgare:
- електротехник
- ĉeĥe:
- elektrikář
- france:
- électricien
- germane:
- Elektriker
- hebree:
- חַשׁמַלַאי
- hispane:
- electricista
- hungare:
- elektrikus, elektrotechnikus
- katalune:
- electricista
- nederlande:
- elektricien
- pole:
- elektryk, elektrotechnik
- ruse:
- электрик
- slovake:
- elektrotechnik
- svede:
- elektriker
- ukraine:
- електрик
elektrumi, elektri
(tr)
- 1.
Estigi sur materia objekto elektran ŝargon: elektrumi sukcenon per frotado.
- 2.
Meti sub la influo de elektro, kuraci per elektro: en la elektroterapio oni elektr(um)as la malsanulojn.
- 3.
- (figure) Eksciti, entuziasmigi, movigi, skui: Zamenhof elektr(um)adis la kongresanaron per siaj paroladoj; kaj ĉi tio elektras la surbalkone sidantan maljunan fraŭlon ĝis tia grado, ke li en la sekva tago post la unua prezentado anoncas sian edziĝon [19].
19.
K. Scheinpflug, trad. M. Lukaŝ: Kio estas
pseŭdoartaĵo?, la nica literatura revuo n-ro 4:5
- beloruse:
- электрызаваць
- bulgare:
- наелектризирвам
- ĉeĥe:
- zásobovat elektřinou
- france:
- électriser
- germane:
- elektrisieren
- hebree:
- לחשמל
- hungare:
- 1. feltölt elektromossággal 2. elektromosan kezel 3. felvillanyoz
- katalune:
- electritzar
- nederlande:
- elektriceren
- pole:
- 1. elektryzować, naelektryzować 3. elektryzować, naelektryzować
- ruse:
- наэлектризовать
- slovake:
- zásobovať elektrinou
- ukraine:
- електризувати
akvelektra, akvoelektra
Rilata al elektro produktata per la hidraŭlika energio de fluanta akvo; hidroelektra: akvelektraj centraloj [20]; la akvoelektra stacio Hinckley, konstruita de ĉina elektrokonstruada kompanio Power China, ne havis damaĝon en tiu ĉi tertremo [21].
20.
-: Baraĵo Tri Gorĝoj, Vikipedio, 2022-05-20
21. Zhang Xiaotong: Konstruaĵoj faritaj de Ĉinio ne estis damaĝitaj en la 7.8-magnituda tertremo en Ekvadoro, El Popola Ĉinio, 2016-04-25
21. Zhang Xiaotong: Konstruaĵoj faritaj de Ĉinio ne estis damaĝitaj en la 7.8-magnituda tertremo en Ekvadoro, El Popola Ĉinio, 2016-04-25
- beloruse:
- гідраэлектрычны
- france:
- hydroélectrique
- germane:
- hydroelektrisch
- greke:
- υδροηλεκτρικός
- hispane:
- hidroeléctrica
- hungare:
- hidroelektromos
- itale:
- idroelettrico
- nederlande:
- hydro-elektrisch
- pole:
- hydroelektryczny
- portugale:
- hidroelé(c)trico
- ruse:
- гидроэлектрический
- ukraine:
- гідроелектричний
atomelektrejo
Elektrejo funkcianta per dispartigo de atomoj de taŭga materialo, plej ofte uranio kaj/aŭ plutonio: „ĉeĥa opinio pri atomelektrejo en Temelín“ [22]; ekologieco de atomelektrejoj ne estas tiom elstara pro eksterordinare granda investado dum konstruo kaj poste malkonstruo de la elektrejoj, krome konstruado de deponejoj por foruzita nuklea brulaĵo [23].
- angle:
- nuclear power plant
- beloruse:
- атамная электрастанцыя, АЭС
- france:
- centrale nucléaire
- germane:
- Atomkraftwerk, Kernkraftwerk
- hebree:
- תחנת כוח גרעינית
- hispane:
- central nuclear
- hungare:
- atomerőmű
- indonezie:
- PLTN
- itale:
- centrale nucleare
- nederlande:
- atoomcentrale
- pole:
- elektrownia atomowa, elektrownia jądrowa
- ruse:
- АЭС, атомная электростанция
- slovake:
- atómová elektráreň
elektra fajrero
Fajrero estigita per elektra ŝargo: en benzina motoro miksaĵo benzin-aera disĵetiĝas en cilindron, piŝto premas la miksaĵon kaj elektra fajrero bruligas ĝin [24]; la kapsulo estis plenigita ne de kutima aero, sed de oksigeno sub normala atmosfera premo [...] estiĝis elektra fajrero, kiu kaŭzis dum minuto fajron kaj tiele la mortojn [25].
- beloruse:
- іскра (электрычны), разрад (электрычны)
- ĉeĥe:
- elektrická jiskra
- germane:
- Funkenentladung, Zündfunken
- hebree:
- ניצוץ חשמלי
- hispane:
- chispa eléctrica
- hungare:
- elektromos szikra, villamos szikra
- katalune:
- arc elèctric
- pole:
- iskra elektryczna
- ruse:
- искра (электрическая), разряд (тока)
- slovake:
- elektrická iskra
elektra fluo
(arkaismo)
- beloruse:
- электрычны ток, электраток
- bulgare:
- ток
- ĉeĥe:
- elektrický proud
- france:
- courant électrique
- germane:
- Strom
- hebree:
- זרם חשמלי
- hispane:
- corriente eléctrica
- hungare:
- villamos áram
- indonezie:
- arus listrik
- katalune:
- corrent
- nederlande:
- stroom
- pole:
- prąd elektryczny
- ruse:
- электрический ток
- slovake:
- elektrický prúd
elektra kampo
- 1.
[26] Parto de spaco, kie estas sentebla la efiko de elektraj ŝargoj super ŝargitaj korpoj: en aplikita elektra kampo ĉiuj elektronoj movas laŭ unu direkton [27]; elektra kurento en la metaloj estas pro ekstera elektra kampo, kiu igas ordigatan movadon de la elektronoj [28].
- 2.
- [29] Elektra kampintenso: la proporcio inter la kurenta denseco kaj la elektra kampo [30].
26.
Plena Ilustrita Vortaro, artikolo: kampo
27. Vikipedio, Elektrona truo
28. Vikipedio, Elektra rezistanco
29. Plena Ilustrita Vortaro, artikolo: tensio
30. Vikipedio, Elektra konduktivo
27. Vikipedio, Elektrona truo
28. Vikipedio, Elektra rezistanco
29. Plena Ilustrita Vortaro, artikolo: tensio
30. Vikipedio, Elektra konduktivo
- beloruse:
- электрычнае поле, электрастатычнае поле
- ĉeĥe:
- elektrické pole
- france:
- champ électrique
- germane:
- elektrisches Feld
- hebree:
- שדה חשמלי
- hispane:
- campo eléctrico
- hungare:
- villamos tér
- indonezie:
- medan listrik
- katalune:
- camp elèctric
- pole:
- pole elektryczny, pole elektrostatyczne
- ruse:
- электрическое поле, электростатическое поле
- slovake:
- elektrické pole
elektra kampintenso
[31]
Fizika grando, prezentebla per vektora kampo kaj esprimanta la direkton kaj intenson de la efiko de elektraj ŝargoj unuj super aliaj; simbolo E: la dimensioj de elektra kampo estas M1L1T-3I-1; en elektra kampo E korpo kun elektra ŝargo q estas almetita al forto egala al q.E (vektore).
volto je metro;
elektra kampo 2.
Rim.: Ĉar oni prezentas tiun grandon per matematika kampo, oni ofte skribas „elektra kampo“ anstataŭ la pli pedantan „elektra kampintenso“.
31.
Plena Ilustrita Vortaro, artikolo: kampo
- beloruse:
- напружанасьць электрычнага поля
- france:
- (intensité du) champ électrique
- germane:
- elektrische Feldstärke
- hebree:
- חוזק שדה חשמלי
- hispane:
- intensidad del campo eléctrico
- hungare:
- villamos térerősség
- indonezie:
- intensitas medan listrik
- katalune:
- intensitat del camp elèctric
- pole:
- natężenie pola elektrycznego
- ruse:
- напряжённость электрического поля
elektra streĉo
(arkaismo)
- beloruse:
- напружаньне (электрычнае)
- france:
- tension électrique
- germane:
- elektrische Spannung
- hebree:
- מתח חשמלי
- hispane:
- voltaje
- hungare:
- villamos feszültség
- indonezie:
- tegangan listrik
- katalune:
- tensió, diferència de potencial
- nederlande:
- spanning
- pole:
- napięcie elektryczne
- ruse:
- напряжение
elektrokvanto
- beloruse:
- колькасьць электрычнасьці, электрычны зарад
- ĉeĥe:
- množství elektřiny
- hebree:
- כמות חשמל
- hungare:
- villamos töltés
- indonezie:
- muatan listrik
- katalune:
- càrrega
- pole:
- ładunek elektryczny
- ruse:
- количество электричества, электрический заряд
- slovake:
- množstvo elektriny
- ukraine:
- величина заряду
administraj notoj
pri
elektr/o :
~a fluo: Mankas dua fontindiko.
~a fluo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~a kampintenso: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~a streĉo: Mankas dua fontindiko.
~a streĉo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
Pri ~igi / ~(um)i : PIV1 havas tute alian manieron prezenti la aferojn. ~i: havas du sencojn: la unua ŝajne respondas al ~(um)i 1, sed en iom malsama senco (~i barilon) kaj la dua respondas al ~(um)i 3. ~igi: havas du sencojn: la unua respondas al ~(um)i 1 (pri elektrostatikaj ŝargoj) kaj la dua (almeti al ~o) respondas al ~(um)i 2). ~izi: prenas la lokon de ~igi en PV. Notu la terminologian hxaoson en la kampo de elektro kaj la multajn nekoheraĵojn inter PV kaj PIV1: kondukilo/konduktilo, kapacito/kapacitanco, kondensatoro/kondensilo... [MB]atom~ejo: Mankas verkindiko en fonto.
~a fluo: Mankas dua fontindiko.
~a fluo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~a kampintenso: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~a streĉo: Mankas dua fontindiko.
~a streĉo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.