*vel/o UV
*velo
- 1.
Granda forta tuko, fiksita ĉe masto kaj streĉita por
kapti la venton:
sur ĉiuj ŝipoj oni mallevis la velojn
[1];
nur unu velo estis levita, ĉar estis nenia bloveto
[2];
hisi la velojn
[3];
ferli, malferli, brajli,
refi la velojn;
la tuta belega maro kuŝis nun etendita […], sed eĉ unu velo ne
montriĝis tie
[4];
kun veloj sub la vento li naĝas en tiu ĉi malluma nokto al la maro
[5];
laŭ la mastoj kaj la veloj mi tuj povis diri, ĉu ŝipo estas
brigo,
kutero,
skuno,
trimasta barko
[6];
laŭ la vento ĝi devis luvadi […] kun veloj sur ambaŭ mastoj
[7];
la velo estis plena je vento
[8];
ni levis tiom da veloj, kiom niaj velstangoj
povis elporti
[9];
la kajto-velo estis farita el ruĝa papero
[10];
la vento blovis en ŝian mantelon, kiu etendiĝadis ĉiuflanken simile al granda
velo
[11].
- 2.
postpalato
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
3. Monato, Alejandro Cossavella: Poemoj de Alejandro Cossavella, 2005
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
5. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo
6. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
7. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
8. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
9. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto I
10. Monato, Shang Xiao-han: Kajtoj de Vejfango, 2013
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
3. Monato, Alejandro Cossavella: Poemoj de Alejandro Cossavella, 2005
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
5. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo
6. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
7. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
8. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
9. Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto I
10. Monato, Shang Xiao-han: Kajtoj de Vejfango, 2013
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
- afrikanse:
- vaar
- albane:
- lundrojnë
- amhare:
- መርከብ
- angle:
- 1. sail
- arabe:
- الشراع
- armene:
- վարել
- beloruse:
- 1. ветразь, парус, жагель 2. мяккае паднябеньне (анат.)
- bengale:
- পাল তোলা
- birme:
- ရွက်
- bulgare:
- платно
- ĉeĥe:
- měkké patro, plachtovitá řasa, vélum, závoj
- ĉine:
- 1. 帆 [fān], 篷 [péng], 蓬 [péng]
- dane:
- sejl
- estone:
- puri
- eŭske:
- sail
- filipine:
- layag
- france:
- 1. voile (marine) 2. palais mou, voile du palais
- galege:
- vela
- germane:
- 1. Segel
- guĝarate:
- સઢ
- haitie:
- vwal
- haŭse:
- ze tashi
- hispane:
- 1. vela
- hungare:
- 1. vitorla 2. ínyvitorla, lágy íny, velum
- igbe:
- na-akwọpụ
- irlande:
- seol
- islande:
- sigla
- itale:
- 1. vela 2. velo, palato molle, palato posteriore
- japane:
- 帆 [ほ]
- jide:
- זעℷל
- jorube:
- ta asia
- kanare:
- ಪಟ
- kartvele:
- მოტორიანი
- kazaĥe:
- жүзу
- kimre:
- hwylio
- kirgize:
- парус менен жүрүү
- kmere:
- បើកក្ដោង
- koree:
- 항해
- korsike:
- navigheghja
- kose:
- iseyile
- kroate:
- jedro
- kurde:
- bapaçavjenîn
- latine:
- vela
- latve:
- bura
- laŭe:
- ປ່ອຍ
- litove:
- burė
- makedone:
- едро
- malagase:
- niondrana an-tsambo
- malaje:
- belayar
- malajalame:
- കപ്പല്യാതചെയ്യുക
- malte:
- qlugħ
- maorie:
- rere
- marate:
- शीड
- mongole:
- онгоцны далбаа
- nederlande:
- 1. zeil
- njanĝe:
- matanga
- okcidentfrise:
- sile
- panĝabe:
- ਜਹਾਜ਼
- pole:
- 1. żagiel 2. podniebienie miękkie
- portugale:
- 1. vela
- ruande:
- ubwato
- rumane:
- 1. velă 2. palat moale
- ruse:
- 1. парус 2. мягкое нёбо
- samoe:
- folau
- sinde:
- ترنديون
- sinhale:
- රුවල්
- skotgaele:
- seòl
- slovake:
- dvadsať jedna, oko, velus
- slovene:
- jadra
- somale:
- shiraaq
- ŝone:
- kwasva
- sote:
- tsamaea ka sekepe
- sunde:
- balayar
- svahile:
- meli
- svede:
- 1. segel
- taĝike:
- шара
- taje:
- ใบเรือ
- tamile:
- புறப்பட்டது
- tatare:
- җилкән
- telugue:
- ప్రయాణమయ్యారు
- ukraine:
- вітрило
- urdue:
- سیل
- uzbeke:
- suzmoq
- vjetname:
- buồm
- zulue:
- useyili
veli
(ntr)
-
Veturi per veloj, puŝata de vento:
du marojn inter kiuj staras Korint', mi velis
[12];
la boato priskribis kurban linion kaj tuj poste ĝi velis tra du gvidmarkiloj
[13];
(figure)
oni ludis pie kaj intense […] biletoj de kvindek kaj cent kronoj gaje
velis tien kaj reen sur la tablo
[14];
Komence anseraro, blankaj cignoj velas, ⫽ Dorse vent’, kiel falko, ilin kune
pelas
[15].
12.
J. Racine, trad. G. Lagrange: Fedra, 1991
13. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
14. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Sia propra mastro
15. Adam Mickiewicz, trad. Antoni Grabowski: Sinjoro Tadeo, Libro III.
13. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
14. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Sia propra mastro
15. Adam Mickiewicz, trad. Antoni Grabowski: Sinjoro Tadeo, Libro III.
- angle:
- sail
- beloruse:
- плыць пад ветразем
- ĉeĥe:
- plachtit, plout pod plachtami
- ĉine:
- 篷 [péng], 駕帆船 [jiàfānchuán], 驾帆船 [jiàfānchuán]
- france:
- faire voile
- germane:
- segeln
- japane:
- 帆走する [はんそうする]
- nepale:
- पाल
- pole:
- żeglować
- rumane:
- naviga
- slovake:
- plachtiť (plachetnicou)
- ukraine:
- іти під вітрилом/парусом
velaro
-
Tuto da veloj de ŝipo:
veturi kun plena velaro
[16].
velaro16.
La Nova Plena Ilustrita Vortaro, Artikolo
„vel“
- angle:
- sails
- beloruse:
- ветразевае ўзбраеньне
- bulgare:
- всички платна на един кораб
- ĉeĥe:
- plachtoví
- germane:
- alle Segel
- pole:
- ożaglowanie
- rumane:
- greement
- ruse:
- парусное вооружение, паруса (все на корабле), парусность (корабля)
- slovake:
- plachtovie
Velaro [17] (Vel)
Sud-hemisfera stelfiguro
(Vela):
NGC 2547 estas malfermita stelamaso en konstelacio Velaro
[18].
- angle:
- Vela
- beloruse:
- Ветразі (сузор’е)
- bulgare:
- Корабни платна (съзвездие)
- ĉine:
- 船帆座 [Chuánfānzuò]
- france:
- Voiles (constellation)
- germane:
- Segel des Schiffs (Sternbild)
- japane:
- 総帆 [そうほ]
- latinece:
- Vela
- pole:
- Żagiel (gwiazdozbiór)
- rumane:
- Velele (constelație)
- ruse:
- Паруса (созвездие)
- ukraine:
- вітрила, паруси, парусність, сукупність вітрил/парусів
antaŭvelo, frontvelo
-
Velo,
fiksita ĉe la
antaŭmasto:
suprenlevinte la antaŭvelon kontraŭ la vento,
ili sin direktis al la sablaĵo
[19].
ĵibo,
stajvelo
19.
La Nova Testamento, La agoj 27:40
- angle:
- foresail
- beloruse:
- фок (ветразь)
- bulgare:
- фок, платно на предната мачта
- france:
- foc, misaine
- germane:
- Fock, Focksegel
- hungare:
- orrvitorla, előtörzsvitorla
- itale:
- fiocco (naut.)
- pole:
- fok, fokżagiel
- rumane:
- foc (velă)
- ruse:
- фок
- ukraine:
- клівер
bramvelo
bumbramvelo, reĝvelo
-
Kvara velo,
kalkulante de malsupre.
- angle:
- royal
- beloruse:
- бом-брамсэль
- germane:
- Royal
- hungare:
- póznavitorla
- japane:
- ローヤルスル, 最上檣帆 [もがみほ･ばしらほ]
- pole:
- bombramsel, bombramżagiel
- rumane:
- bondar, sail regal
- ruse:
- бом-брамсель
- ukraine:
- бом-брамсель
ĉefvelo, grandvelo
flankvelo
-
Ekstra
velo,
kun trapeza formo, kiun oni metas flanke de
rekta velo.
- angle:
- studding-sail
- beloruse:
- лісэль
- germane:
- Leesegel
- hungare:
- szárnyvitorla, toldatvitorla
- pole:
- lizel, żagiel wytykowy
- rumane:
- lizelă
- ruse:
- лисель
oblikva velo
-
Velo,
situanta laŭlonge de la ŝipo, ofte triangula.
- beloruse:
- косы ветразь
- france:
- voile goélette
- germane:
- Gaffelsegel
- hungare:
- élvitorla
- japane:
- 縦帆 [じゅうはん]
- pole:
- żagiel skośny
- rumane:
- vela este oblică
- ruse:
- косой парус
rekta velo, kvadrata velo
-
Rektangula velo,
pendanta sur velstango, situanta transverse de la ŝipo.
- beloruse:
- прастакутны ветразь
- bulgare:
- право платно
- france:
- voile carré
- germane:
- Quersegel
- hungare:
- keresztvitorla
- itale:
- vela quadra
- japane:
- 横帆 [おうはん]
- pole:
- żagiel prostokątny
- rumane:
- vela dreptunghiulara
- ruse:
- прямой парус, поперечный парус
skunvelo
-
Kvarangula oblikva
velo,
fiksita ĉe gafo.
- beloruse:
- гафэльны ветразь
- bulgare:
- гафелно платно
- germane:
- Schonersegel
- hungare:
- csonkavitorla, gaffvitorla
- itale:
- vela aurica
- pole:
- szkuner
- rumane:
- pahar înalt pentru bere
- ruse:
- гафельный парус
stajvelo
-
Triangula oblikva
velo,
hisata laŭ
stajo
kaj situanta ĉe la pruo aŭ inter mastoj.
- angle:
- staysail
- beloruse:
- стаксэль
- bulgare:
- стаксел
- germane:
- Flieger
- hungare:
- tarcsvitorla, előkötél-vitorla
- itale:
- vela di straglio
- pole:
- sztaksel
- rumane:
- trinca
- ruse:
- стаксель
- ukraine:
- стаксель
topvelo
-
Velo
de topmasto,
dua, kalkulante de malsupre:
mia ŝipo [...] topvelon sian klinas pli
malalten ol kilo
[20].
20.
William Shakespeare, trad. Alfred E. Wackrill: La Venecia komercisto, akto 1a, sceno 1
- angle:
- top sail, tops'l
- beloruse:
- топсэль, марсэль (ветразь)
- ĉeĥe:
- svrchní stěžňová plachta
- germane:
- Toppsegel, Marssegel
- hungare:
- csúcsvitorla, derékvitorla
- japane:
- トップスル, 中檣帆 [ちゅう･しょうはん]
- nederlande:
- marszeil
- pole:
- marsel, żagiel gniezdny
- rumane:
- gabier
- ruse:
- марсель, топсель
- slovake:
- plachta na sťažni s plošinkou
- ukraine:
- марсель
velsono
-
Konsonanto,
produktata per fermo aŭ malvastigo de la buŝkanalo
per alproksimigo de la langa dorso al la velo2 (k, g, ĥ).
- angle:
- velar consonant
- beloruse:
- вэлярны гук
- ĉine:
- 軟齶音 [ruǎnèyīn], 软腭音 [ruǎnèyīn], 舌根音 [shégēnyīn]
- france:
- vélaire (subst.)
- germane:
- Velar, Gaumensegellaut
- hispane:
- velar
- hungare:
- veláris mássalhangzó, hátsó szájpadláshang
- japane:
- 軟口蓋音 [なんこうがいおん]
- katalune:
- velar
- nederlande:
- velaar, velair
- pole:
- spółgłoska miękkopodniebienna
- portugale:
- velar
- rumane:
- consoană velară
- ruse:
- велярный звук, задненёбный звук
- ukraine:
- велярний/ задньопіднебінний/м’якопіднебінний приголосний
administraj notoj
~aro:
Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
bram~o: Mankas dua fontindiko.
bram~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
bumbram~o, reĝ~o: Mankas dua fontindiko.
bumbram~o, reĝ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
ĉef~o, grand~o: Mankas dua fontindiko.
ĉef~o, grand~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
flank~o: Mankas dua fontindiko.
flank~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
oblikva ~o: Mankas dua fontindiko.
oblikva ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
rekta ~o, kvadrata ~o: Mankas dua fontindiko.
rekta ~o, kvadrata ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
skun~o: Mankas dua fontindiko.
skun~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
staj~o: Mankas dua fontindiko.
staj~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~sono: Mankas dua fontindiko.
~sono: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
bram~o: Mankas dua fontindiko.
bram~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
bumbram~o, reĝ~o: Mankas dua fontindiko.
bumbram~o, reĝ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
ĉef~o, grand~o: Mankas dua fontindiko.
ĉef~o, grand~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
flank~o: Mankas dua fontindiko.
flank~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
oblikva ~o: Mankas dua fontindiko.
oblikva ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
rekta ~o, kvadrata ~o: Mankas dua fontindiko.
rekta ~o, kvadrata ~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
skun~o: Mankas dua fontindiko.
skun~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
staj~o: Mankas dua fontindiko.
staj~o: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~sono: Mankas dua fontindiko.
~sono: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.