*nigr/a UV

*nigra

1.
Samkolora kiel karbo kaj fulgo; sorbanta ricevatan lumon kaj ne reflektanta ĝin en la videbla spektro: haroj […] nigraj kiel korvo [1]; talpo en […] nigra velura pelto [2]; grandaj nigraj okuloj [3]; (figure) aperis granda nigra (tre malhela) nubo [4]; nigraj karbigitaj traboj, kiuj apogis sin al la kamentubo [5]; ĉiuj malaperis internen en la nigran teron, tiel ke oni ne povis plu vidi ian signon [6]; li ŝmiris al si la vizaĝon per bruna kaj nigra farbo [7]; sed post kelkaj tagoj li plene hejmiĝis inter la fulgonigraj viroj de la Torentaj uzinoj [8]; nigran kornikon sapo ne blankigos PrV ; eĉ plej nigra bovino donas lakton nur blankan PrV . ANT:blankaVD:grizaVD:nigra kesto, nigra listo, nigra truo
2.
Malluma: ĉirkaŭ li fariĝis plej nigra nokto [9]; ili atingis la monton, sur kiu la nigraj arbaroj levis sian supron al la ĉielo [10]. VD:Nigra Arbaro, Nigra Maro
3.
(figure) Funebra, malgaja, pesimisma: nigra humuro [11]; nigra ĉapitro de la historio [12]; la nigra standardo de la morto [13]; li komencis dronigadi siajn pensojn […] en brando, [kaj kiam] atakis lin lia nigra spirito, […] li fariĝadis nekvietigebla kaj kuradis tra la arbaro kiel ĉasata besto [14]. ANT:roza3VD:griza3, melankolia, nigrevidulo
4.
(figure) Malicega, abomeninda: nigra magio [15]; vi, nigraj semantoj de malpaco [16].
afrikanse:
swart
albane:
e zezë
amhare:
ጥቁር
angle:
black
arabe:
أسود
armene:
Սեւ
azerbajĝane:
qara
beloruse:
чорны
bengale:
কালো
birme:
အနက်ရောင်
bretone:
du (ag.)
bulgare:
черен
ĉeĥe:
černý, pokoutní
ĉine:
[hēi]
dane:
sort
estone:
must
eŭske:
beltza
filipine:
itim
france:
noir (adj.)
galege:
negro
germane:
schwarz
greke:
μαύρος
guĝarate:
કાળા
haitie:
nwa
hinde:
काला
hispane:
negro
igbe:
ojii
indonezie:
1. hitam 2. gelap, kelam
irlande:
dubh
islande:
svart
japane:
黒い [くろい]
jave:
ireng
jide:
שוואַרץ
jorube:
dudu
kanare:
ಕಪ್ಪು
kartvele:
შავი
kazaĥe:
қара
kimre:
du
kirgize:
кара
kmere:
ពណ៌ខ្មៅ
koree:
블랙
korsike:
neru
kose:
mnyama
kroate:
crn
kurde:
reş
latine:
nigrum
latve:
melna
laŭe:
ສີດໍາ
litove:
juodas
makedone:
црна
malagase:
mainty
malaje:
hitam
malajalame:
കറുത്ത
malte:
iswed
maorie:
mangu
marate:
काळा
monge:
dub
mongole:
хар
nederlande:
zwart (bn.) fulgo~a: gitzwart.
nepale:
कालो
njanĝe:
chakuda
okcidentfrise:
swart
panĝabe:
ਕਾਲਾ
paŝtue:
تور
pole:
czarny
portugale:
negro, preto
ruande:
umukara
rumane:
negru
ruse:
чёрный
samoe:
lanu uliuli
sinde:
ڪارو
sinhale:
කළු
skotgaele:
dubh
slovake:
pokútny
somale:
madow
ŝone:
nhema
sote:
batsho
sunde:
hideung
svahile:
nyeusi
svede:
svart
taĝike:
сиёҳ
taje:
สีดำ
tamile:
கருப்பு
tatare:
кара
telugue:
నలుపు
tibete:
ནག་པོ་
tokipone:
pimeja
turke:
1. kara, siyah 4. kara
ukraine:
чорний
urdue:
سیاہ
uzbeke:
qora
vjetname:
đen
volapuke:
1. blägik
zulue:
omnyama

nigro

1.
Nigra koloro: nigro sur blanko (= skribaĵo) pruvas sen manko PrV .
2.
SPO Unu el la du ludantoj en ludoj kiel ŝako, goo, damoj, ktp.
angle:
black
beloruse:
чарната, чорны колер
bretone:
du (ak.)
bulgare:
черен цвят
ĉeĥe:
černá barva, čerň
ĉine:
黑暗 [hēiàn]
france:
noir (subst. couleur)
germane:
Schwärze
hispane:
negro (subst. color)
indonezie:
hitam
japane:
[くろ]
kurde:
reş
nederlande:
zwart (zn.)
pole:
czerń
portugale:
negro, preto
rumane:
negru
ruse:
чернота, чёрный цвет
slovake:
čerň

nigraĵo

Nigra parto de io.
angle:
black
beloruse:
чарната, чорнае (наз.), чорная пляма
germane:
Schwarzes
hispane:
negro
japane:
黒い部分 [くろいぶぶん], よごれ
nederlande:
iets zwarts
pole:
czarna plama, czerń
rumane:
pată neagră, plama neagră, negru

nigrigi

(tr)
1.
Fari nigra: nigrigi grizajn harojn; nigraj traboj transsaltis super niaj kapoj, kun fumnigrigita plafono super ili [17].
2.
(figure) Malgajigi: la malsano nigrigis lian spiriton, vivon.
3.
(figure) Malbonfamigi: kalumniante konstante, oni eĉ anĝelojn nigrigasZ ; nigrigi ies intencojn.
17. A. Giridhar Rao: La triumfo de rezono, Monato, 2001
angle:
1. blacken
beloruse:
1. чарніць 2. азмрочваць 3. ачарняць
bretone:
duañ
ĉeĥe:
načernit, očernit, pomluvit, pošpinit
ĉine:
3. [lán], 谰 [lán], 扣屎盆子 [kòushǐpénzi], 詆譭 [dǐhuǐ], 诋毁 [dǐhuǐ], 誣 [wū], 诬 [wū], 熏黑 [xūnhēi], 燻黑 [xūnhēi], 說…壞話 [shuō…huàihuà], 说…坏话 [shuō…huàihuà]
france:
1. noircir 2. attrister, noircir (attrister) 3. calomnier, médire de, noircir (calomnier)
germane:
1. schwärzen 2. verdüstern 3. anschwärzen
hispane:
1. ennegrecer 2. entristecer 3. calumniar
indonezie:
1. menghitamkan
japane:
黒くする [くろくする], 黒く塗る [くろくぬる], よごす, 陰気にする [いんきにする], けがす
nederlande:
1. zwart maken fum~igita: zwartgeblakerd. 2. bedroeven 3. zwart maken
pole:
1. czernić 2. czernieć 3. oczerniać
rumane:
1. înnegri 2. defăima 3. blestemă
ruse:
1. чернить 2. омрачить 3. очернить
slovake:
načierniť, očierniť
turke:
1. karalamak
ukraine:
робити чорним, темним, затьмарювати, чорнити

nigrulo

Malhelhaŭta persono kun sudsahar-afrika deveno: la bonhumora ĉeesto de la nigruloj vere mankis al mi poste [18]. SIN:negro
angle:
black person, black, negro
beloruse:
нэгар, чарнаскуры
bretone:
morian
bulgare:
негър
ĉeĥe:
negr, černoch
ĉine:
黑人 [hēirén]
france:
noir (subst. personne), nègre
germane:
Schwarzer, Neger
hebree:
כושי, שחור (כושי)
hispane:
negro (subst. persona de color)
hungare:
néger, fekete
ide:
nigro
indonezie:
negro
japane:
黒人[こくじん]
katalune:
negre (melanoderm)
nederlande:
zwarte, neger
perse:
سیاهپوست
pole:
murzyn, afroamerykanin
portugale:
negro
rumane:
negru, afroamericană
ruse:
негр
slovake:
černoch
svede:
neger
turke:
zenci
ukraine:
чорний, чорношкірий (ім.)

administraj notoj

~aĵo: Mankas dua fontindiko.
~aĵo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~igi: Mankas verkindiko en fonto.