metr/o

^*metro (m)

1.: Baza mezurunuo de longo en la Internacia Sistemo de unuoj (SI): kvar metroj da tiu ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn [1]; la drapo kostas po 2 spesmiloj por metro = ĉiu metro (ne la tuta drapo) kostas 2 spesmilojn [2]; muro kelke da metroj alta [3]; duono da metro [4]; ekde 1983 unu metro egalas al longo trairata de lumo en vakuo dum 299 792 548-ono de sekundo; antaŭe la metron oni difinis kiel dekmiliononon de kvarono de la tera meridiano kaj poste kiel onon de la ondolongo de iu radiado, emisiata de kriptono; la metra sistemo. (m) kilometro, hektometro, dekametro, decimetro, centimetro, milimetro
2.: Mezurilo, havanta unumetran longon: mezuri laŭ sia metro (ne objektive pritaksi) ^PrV.
3.: Aparta aranĝo de piedoj, konsistiganta la ritman skeleton de verso. ritmo, prozodio, metriko; n-amfibraĥo, n-anapesto, n-jambo, n-trokeo, n-silabo, heksametro, pentametro.

1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 14
2. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 13. Prepozicioj
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VI
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIV

angle:: meter 1. metre, meter (American)
beloruse:: 1. мэтар (адзінка вымярэньня) 2. мэтар (прылада для вымярэньня) 3. мэтар (у вершы), памер (вершаваны)
bretone:: metr ~a sistemo: reizhiad metrek.
bulgare:: 1. метър 2. метър 3. версификация
ĉeĥe:: metro, podzemní dráha
ĉine:: 1. 公尺 [gōngchǐ], 米 [mǐ] 2. 量表 [liángbiǎo], 测试器 [cèshìqì], 測試器 [cèshìqì], 計 [jì], 计 [jì], 量具 [liángjù]
france:: 1. mètre (unité de mesure) ~a sistemo: système métrique. 2. mètre (instrument de mesure) 3. mètre (forme de vers)
germane:: 1. Meter 2. Metermaß 3. Metrum
hispane:: metro
hungare:: 1. méter 3. metrum, versmérték
indonezie:: 1. meter
japane:: メートル, メートル尺 [メートルしゃく], 歩格 [ふかく], 韻律 [いんりつ]
katalune:: metre ~a sistemo: sistema mètric.
nederlande:: 1. meter 2. meter 3. metrum
pole:: 1. metr ~a sistemo: system metryczny. 2. metr 3. metrum
portugale:: metro
ruse:: 1. метр (единица измерения) 2. метр (инструмент измерения) 3. размер (стихотворный) , метр (в стихе)
slovake:: metro, podzemná dráha
ukraine:: метр (міра довжини)

: Mezurunuo de areo en la Internacia Sistemo de unuoj, egala al la areo de kvadrato, kies latero egalas al unu metro; simb. m²: unu arbetaĵo de tiu ĉi kreskaĵo ombras la spacon de tri kvadrataj metroj ^FK; la provoj, kiujn oni faris kun tiu ĉi reto sub Quiberon, sur la spaco de 800 kvadrataj metroj, donis rezultaĵojn tiel bonajn, ke […] ^FK; apartamentoj ĉe la marbordo kun areo de 100 kvadrataj metroj kostas 75 000 eŭrojn [5]; areo de cirklo kun unumetra radiuso estas π kvadrataj metroj.

5. Monato, Bardhyl Selimi: Ankaŭ eksterlandanoj aĉetas domojn

: Mezurunuo de volumeno en la Internacia Sistemo de unuoj, egala al la volumeno de kubo, kies eĝo egalas al unu metro; simb. m³: oni konstruis akvujon, kiu povis enteni ĉirkaŭ tri miliardojn da kubaj metroj [6]; unu kuba metro da ligno en formo de ŝtipoj kostas 60 € [7]; unu kuba metro da neĝo pezas 300-500 kilogramojn [8]; kuba metro da akvo pezas proksimume unu tunon.

6. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VII
7. Monato, Walter Klag: Brulanta afero
8. Monato, Hori Jasuo/pg: Revenas la neĝo

: Mezurunuo de rapido en la Internacia Sistemo de unuoj; simb. m.s^-1 aŭ m/s: unu metro en sekundo estas la rapido de korpo kun unuforma movado, kiu trairas unu metron dum unu sekundo; la rapido de la lumo estas 3.10⁸ metroj en sekundo ^PIV1; [li] ĵetas la pilkon je rapido de proksimume 40 metroj en sekundo [9]; ŝtono estas lanĉata de ponto 12 metrojn alta, vertikale, de supre malsupren, kun rapido de 1,8 metroj en sekundo […] [10].

9. Monato, Vus-Tit Zik: Iom da historio kaj iom da fiziko
10. Monato, Roberto Pigro: Ŝtonĵeto sen cenzuro

: Mezurunuo de akcelo en la Internacia Sistemo de unuoj; simb. m⋅s^-2, m/s² aŭ m/s/s: unu metro en kvadrata sekundo estas la akcelo de korpo kun unuforme akcelata movado, kies rapido varias je unu metro en sekundo dum unu sekundo; la akcelo de la tera gravito egalas proksimume al 9,81 metroj en kvadrata sekundo.