^*ĝoj/i

(ntr)

Senti vivan plezuron en la animo: mi ĝojas vin vidi; [ŝi] kore ĝojis vidante lin kaj aŭdante la rakonton pri lia sukceso [1]; mi ĝojas, ke en ĉio mi povas fidi al vi [2]; ĝoji pri la bonaĵo, kiun alportis la juneco [3]; mi ĝojas pro via helpo [4]; mia koro ĝojas pro via savo [5]; naskinto de saĝulo ĝojos pro li [6]; mi ĝojas kaj kunĝojas kun vi [7]. ĝui.

Sentanta aŭ montranta ĝojon: Ĝojan feston! (mi deziras al vi) ― kia ĝoja festo! (estas hodiaŭ) [8]; ĝoja patrino de infanoj [9]; en gajeco kaj kun ĝoja koro, kiam vi ĉion havis abunde [10]; ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja [11]; estu kore unuigitaj […] en espero ĝojaj, en aflikto paciencaj, en preĝado persistaj [12]; dum la rendevuoj ili havis ĝojan tempon [13]; varia elekto de amuzaj, tristaj, ĝojaj […] kantoj [14]. gaja, kontenta.

1.

Viva plezuro de la animo: la juna virino lin ekvidis kaj akceptis lin kun ĝojo [15]; [ili] faris la feston de macoj dum sep tagoj en granda ĝojo [16]; ni vidas eĉ iun kaŝan ĝojon pri tio [17]; la ĝojoj de l' iamo [18]; pro ĝojo saltis mia koro [19]; obsedis ŝin jubilo, ĝojo kaj ebrio [20]; amiko en ĝojo kaj ploro^PrV ; vivi en silko kaj veluro, en ĝojo kaj plezuro (kp gajvivi) ^PrV .

2.

La kaŭzo de tiu plezuro: saĝa filo estas ĝojo (ĝojigaĵo) por sia patro [21]; por malsaĝulo estas ĝojo fari malbonon [22].

Igi ĝoja: laboro lacigas, sed akiro ĝojigas^PrV ; saĝa filo ĝojigas la patron [23]; amika vorto […] ĝojigas [24]; la korĝojiga vido kaj bonodoro de ŝarĝita fruktarbo ^FK ; la opinio de la gasto flatis kaj ĝojigis lin ^IK ; la dioj donis la ĝojigan sorton ^Ifigenio . delekti, plezurigi, plaĉi, ravi

(ntr)

Senti vivan malplezuron en la animo, afliktiĝi: kiel homo, kiu funebras pri sia patrino, mi profunde malĝojis [25]; ŝi ploris kaj malĝojis [26]; ŝi certe sopiras pri mi, malĝojas pri mi [27]; la fratinoj malĝojis, kiel malĝojas junaj koroj, tuŝitaj precipe de la doloro de la gepatroj: la patro estis malgaja, sed plej profunde premita estis la koro de la patrino [28]; post sep tagoj li vidis, ke la rezultato estas nula; li malĝojis kaj malesperis [29]; la reĝo ekmalĝojis, ke li estas perdonta ĉiujn siajn fidelajn servistojn pro unu [30]. funebri, malesperi, malluma, nuba.

1.

Sentanta aŭ esprimanta fortan malplezuron, kiel post perdo, adiaŭo de proksimulo: ŝi estis tre malĝoja […] kaj forte ploris [31]; la reĝo de Izrael iris hejmen malĝoja kaj afliktita [32]; li vokis per malĝoja voĉo [33]; kun malĝoja mieno [34].

2.

Kaŭzanta tian fortan malplezuron: ĉiu puno portempe ŝajnas esti […] malĝoja [35]; estas malĝoja afero, kiam oni devas vivi kiel fremdulo en fremda lando, kie oni neniun interesas [36]; ĉe la malĝoja rememoro ekfluis ŝiaj larmoj [37].

Sento malplezura, kiel post perdo, adiaŭo de proksimulo k.s.: amiko en ĝojo kaj malĝojo ^PrV ; kiun malĝojo ne turmentis, tiu ĝojon ne sentas ^PrV ; oni ĵetis la terbulojn sur la ĉerkon […] kaj li havis la senton, kvazaŭ pro malĝojo tuj krevos al li la koro [38]; malsano kaj malĝojo lin premis ĉe koro ^VivZam ; mi tiam pensis kun malĝojo: mi vidas vin je l' lasta fojo ^FK !

Ĝojo karakterizita de optimismo kaj aktiva vivo: indas mencii tion, kio flandrojn kaj valonojn kunligas: bonaj bieroj, fritoj, bona kuirarto, simple iu certa burgunda vivoĝojo, malfacile difinebla, sed vere komuna [39]; regajni per simpla operacio la propran vivoĝojon kaj denove senti sin aktiva homo [40]. optimismo.