*ced/i UV

*cedi

1.
(ntr)
Ne kontraŭstari: cent dudek mil homoj devas cedi antaŭ tricent mil [1]; ŝi cedis al lia peto IK ; al tiu ĉio cedas, kiu monon posedasPrV ; hakilo estas tranĉa, sed ne cedas la branĉoPrV ; la ŝipo estis kaptita kaj ne povis kontraŭstari al la vento, ni cedis kaj estis pelataj [2]; ŝi premis la rustiĝintan anson tiel longe, ĝis ĝi cedis kaj la pordo malfermiĝis [3]; [lia] rideto […] cedis al esprimo de sincera mirego [4]; ĉar li cedis la unuan fojon, li devas cedi ankaŭ nun [5]; la urso ektrotis en la kastelon kaj ĉiuj cedis al ĝi sur la vojo [6]; la kolero de la reĝo cedis al nenio [7]; ŝi cedis al la neretenebla eksplodo de virina fiereco Marta . VD:fleksiĝi, kliniĝi, obei, retrocedi
2.
(tr)
Lasi al iu ion, kion oni okupis, posedis aŭ pretendis; transcedi, forcedi: iu virino, de kompato, cedis al ŝi freŝan maton [8]; (figure) ŝia antaŭa paleco cedis la lokon al flama ruĝo Marta ; lia sankteco ne konsentis cedi Fenicion al Asirianoj [9]; la opozicio […] eksilentis kaj cedis la lokon al senlima humileco [10]; estas vera nenio el tiuj aferoj, pri kiuj ili min akuzas, neniu povas cedi min al ili [11]; [la] regantaj konservativuloj malrespektas la volon de la popolo kaj malemas cedi sian povon al reformistoj [12]. VD:allasi, malokupi, sin retiri, rezigni
angle:
cede, *yield, *give up
beloruse:
саступаць, паддавацца
ĉeĥe:
pokořit se, povolit (nevydržet), ustoupit, ustupovat
ĉine:
1. 退讓 [tuìràng], 耽溺 [dānnì], 低头 [dītóu]
france:
*céder, concéder
germane:
1. nachgeben, *weichen 2. *abtreten, abgeben, überlassen
hebree:
לוותר
hispane:
ceder
hungare:
1. enged 2. átenged
itale:
cedere
japane:
譲歩する [じょうほする], 屈服する [くっぷくする], 譲る [ゆずる], 譲渡する [じょうとする]
katalune:
cedir
nederlande:
1. toegeven, wijken, zwichten, het veld ruimen 2. afstaan, afstand doen van, opgeven
pole:
1. ustępować 2. cedować, oddawać, ustępować, zrzekać się
portugale:
ceder, conceder, *ustępować
ruse:
*уступать, уступить, поддаваться, поддаться
slovake:
poddať sa, upustiť, ustúpiť
ukraine:
уступати, відступати, поступатися, піддаватися, скорятися, упокорюватися, подаватися, відступати, передавати (майно, право і т.п.)

cedo

Ago de tiu, kiu cedas: li povas konsenti neniajn cedojn FK ; cedo de la malplimulto al la plimulto [13]; la sendanĝereco de la ŝtato iafoje postulas momentan cedon al la cirkonstancoj [14]; [li] ordonis al ili subskribi la akton pri la cedo [15].
beloruse:
саступка (дзеяньне)
ĉeĥe:
ustoupení, ústup, ústupek
ĉine:
轉讓 [zhuǎnràng], 投降书 [tóuxiángshū]
france:
concession (fait de céder)
germane:
Abtretung, Überlassung
hebree:
ויתור
hispane:
concesión
hungare:
engedés
itale:
concessione
japane:
譲歩 [じょうほ], 屈服 [くっぷく]
katalune:
cessió
nederlande:
afstand, toegeving
pole:
ustępstwo, zrzeczenie się
portugale:
concessão, cessão
ruse:
уступка
slovake:
postup, prenechanie
ukraine:
поступка

cedaĵo

Tio, kion oni cedas: la eksterlanda politiko de la sud-eŭropaj landoj resumiĝas nun je provo elŝiri cedaĵojn el Germanujo, je la nomo de la nacia intereso, de la „eŭropa solidareco“ [16]. VD:almozo, donaco, heredaĵo, prunto2
16. Dosiero: Germanujo, potenculo sen deziro, Le Monde diplomatique en Esperanto 2014-2016
beloruse:
саступка (нешта саступленае)
france:
cession, concession
germane:
Abgetretenes, Überlassenes, Zugeständnis
hebree:
ויתור
hungare:
engedmény
itale:
concessione
japane:
譲渡物 [じょうとぶつ]
katalune:
allò cedit
nederlande:
afgestane, iets wat afgestaan is
pole:
odstępne, ustępstwo
ruse:
уступка (то, что уступлено)

cedema

Inklina cedi, akordiĝema: leĝo estas cedema: kien vi deziras, ĝi iras PrV ; la saĝeco […] estas unue ĉasta, poste pacema, milda, cedema, plena de kompatemo [17]; [kiam li] eltiris el la poŝo plenmanon da oro, la mastro fariĝis pli cedema kaj donis al li ĉambron [18].
beloruse:
згодлівы, памяркоўны, падатлівы
ĉeĥe:
poddajný, ústupný
ĉine:
下陷 [xiàxiàn], 松軟 [sōngruǎn], 迁就 [qiānjiù]
france:
conciliant, docile
germane:
nachgiebig
hebree:
ותרן
hungare:
engedékeny
itale:
cedevole, accondiscendente
japane:
妥協的な [だきょうてきな], 協調的な [きょうちょうてきな]
katalune:
condescendent, dòcil, permissiu
nederlande:
toegeeflijk, onstandvastig
pole:
ustępliwy
ruse:
уступчивый, податливый
slovake:
ústupčivý
ukraine:
поступливий, податливий

cedemo

Nerezistemo, emo al facila cedado, al obeo al ekstera premo: lin kolerigis ŝia cedemo al la mondo, al homoj malsuperaj al ŝi [19]; multaj irlandanoj akuzas la registaron pri hipokriteco kaj sklaveca cedemo al [Usono] [20].
19. J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978
20. Garbhan MacAoidh: Virina protest-tendaro, Monato, 2003/03, p. 11
beloruse:
уступчывасьць, падатлівасьць, лагоднасьць
ĉine:
弹力 [tánlì], 縱容 [zòngróng], 柔順 [róushùn], 柔和 [róuhé]
france:
docilité
germane:
Nachgiebigkeit
hebree:
ויתור

forcedi

(tr)
Senreziste fordoni; cedi2: la aŭtoro por ĉiam forcedas ĉiujn personajn rajtojn [21]. SIN:lasi1.c
21. L. L. Zamenhof: Unua Libro, 1887
beloruse:
саступаць, адмаўляцца (ад чагосьці)
ĉeĥe:
postoupit
ĉine:
[xùn], 迁就 [qiānjiù]
france:
concéder, aliéner
germane:
abtreten
japane:
あきらめる, 放棄する [ほうきする]
nederlande:
afstaan, afstand doen van
slovake:
postúpiť
ukraine:
відступати, відмовлятися

malcedi

Rifuze kontraŭstari, rezisti, reteni: se germano malcedas al la instancoj eĉ nur cendon ŝuldatan, la ulon oni konsiderinde punas [22]; ĝuste nia volo estas tio, kio ĝin faras tiel malceda [23].
22. Franz-Georg Rössler: Ĉu savi la kristanan okcidenton?, Monato, 2015/02, p. 6
23. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La tri Magiaj Pordegoj
beloruse:
быць няўступлівым, супраціўляцца, упарціцца
ĉeĥe:
neustoupit, odolat, protivit se, vzepřít se
ĉine:
抗拒 [kàngjù]
france:
s'obstiner, rester ferme, résister
germane:
widerstehen, sich behaupten
hungare:
dacol, makacskodik, ellenáll
itale:
resistere, reggere
japane:
逆らう [さからう]
katalune:
entestar-se, enderiar-se
nederlande:
weerstaan, weerstand bieden, het hoofd bieden, niet toegeven, niet wijken, pal staan
pole:
przeciwstawiać się, oponować, być nieustępliwym, okazywać nieustępliwość, być nieugiętym, okazywać nieugiętość, trwać, wytrzymywać
ruse:
проявлять неуступчивость, противиться
slovake:
neustúpiť, odolať
ukraine:
виявляти непоступливість, упиратися, противитися

malcedema

Esti kontraŭstaranta, rezistema: Dio obstinigis lian spiriton kaj malcedemigis lian koron [24]; la obstinkapa, la malcedema homo [25]; religia malcedemo [26]. SIN:obstina, spitema
24. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 2:30
25. Centro pri Biblia Studado G. Vannucci: Ili forlasis ĉion kaj sekvis lin, 2010-02-07
26. Garvan Makaj: Astrobiologio kaj religio, Monato, 2013/12, p. 12
beloruse:
нязгодлівы, няўступлівы
ĉeĥe:
neústupný
ĉine:
坚毅 [jiānyì], 不动摇 [bùdòngyáo]
france:
buté (entêté), entêté
germane:
standhaft, unbeugsam
itale:
resistente, intransigente
japane:
頑固な [がんこな], 強情な [ごうじょうな]
katalune:
testarrut, obstinat, acerat
nederlande:
standvastig, onverzettelijk, onbuigzaam, halsstarrig, star, volhoudend, weerbarstig
pole:
nieustępliwy, nieugięty
ruse:
неуступчивый
slovake:
nepoddajný, neústupný
ukraine:
непоступливий, упертий

transcedi

(tr)
Doni, konfidi al iu la posedon, rajton, respondecon pri io; cedi2: sed la loĝantaron de Ĥatuso, kiun li transcedis, mi prenis kaj ĉiujn mi ree loĝigis [27].
27. trad. C. Brosch: La Apologio de Ĥatusilio III, [vidita en 2015]
beloruse:
саступаць (штосьці камусьці)
ĉine:
[tuī]
france:
céder (qqch)
germane:
überlassen

administraj notoj