^*ŝancel/i

(tr)

1.

Forte puŝi starantan objekton tien kaj reen tiamaniere, ke ĝi povas renversiĝi aŭ fali, aŭ ke ĝi almenaŭ ne plu firme staras: la rivero sin ĵetis kontraŭ tiun domon, kaj ne povis ĝin ŝanceli; ĉar ĝi estis bone konstruita [1]; la vento ekŝancelis la kristalan akvon kaj enkovris la belegan lilion per blanka ŝaŭmo ^FK ; (figure) inter du pensoj ŝancelis la koro en brusto ^FK . balanci, malstabiligi, skui, svingi¹, tremigi

2.

(figure) Malfortikigi, malfirmigi, endanĝerigi ion: neniu estu ŝancelita de tiuj afliktoj [2]; subite ŝi […] ŝancelis la kapon, faris geston kvazaŭ ŝi volas salti [3]; la plena de saĝo pastra partio ekŝancelis la aŭtoritaton de l’ faraono [4]; Al dolĉa lud' de l' amo / Mi timas korŝancelojn [5]; ĉu la moralaj ekscitiĝoj […] ekŝancelis ŝian fizikan forton ^Marta ? la lasta [mondmilito] ŝancelis la fundamentojn de la kapitalismo en Eŭropo [6].

3.

(figure) Hezitigi, dubigi iun: tiu akcidento ŝancelis la kuraĝojn; ili ne vortobatalu […] kun risko de ŝancelo por la aŭdantoj [7].

(ntr)

1.

Esti forte skuata kaj fariĝi facile falonta: [li] tiel ŝanceliĝis sur siaj piedoj, ke la sinjoro permesis al li sidiĝi [8]; liaj piedoj ŝanceliĝis, li sentis kapturnon [9]; ŝanceliĝas la tero kiel ebriulo kaj balanciĝas kiel hamako [10]; ŝi ne iras rekte laŭ la vojo, ŝiaj paŝoj ŝanceliĝas [11]; ne ŝanceliĝu dekstren nek maldekstren [12]; la ŝipo glitis facile kaj sen forta ŝanceliĝado sur la glata maro [13].

2.

(figure) Esti malfortigita, malfirmigita, endanĝerigita: lia sano ekŝanceliĝis ^Marta ; la enspezoj de la ŝtato […] ekŝanceliĝos, se la popolaĉo komencos festi ĉiun sepan tagon [14].

3.

(figure) Heziti: vi nun komencas dubeme ŝanceliĝi ^Ifigenio ; Marta videble ŝanceliĝis momenton ^Marta . dubi

Tiom firma, konstanta, ke ĝin oni ne povas ŝanceli: ŝia volo estis tiel same neŝancelebla, kiel ŝia fido je la Eternulo [15]; Zminska ĉi tiun fojon estis neŝancelebla, malvarma kaj oficiala ^Marta ; kiel ajn timema ŝia agado estis, ĝi tamen montris firman kaj neŝanceleblan decidon, al kiu Clemency ne povis kontraŭstari ^BdV .

Firma kaj senhezita en sia ago: senŝanceliĝa estas lia koro, li ne timas [16]; ŝi ne mallevis la okulojn kaj per senŝanceliĝaj paŝoj aliris al la tablo ^Marta ; jes, sinjoro ― ŝi respondis senŝanceliĝe, mi venas ĉi tien ĉiutage, se la vetero estas bela ^IK . rezolutamaltima, rigida, obstina, persistema, spitema, suverena