3profan/i
profani
(tr)
- 1.
Malsanktigi, malobservante la sanktecon de religiaĵoj: la pastroj en la templo profanas la sabaton [1]; ne tio, kio eniras en la buŝon, profanas la homon, sed kio eliras el la buŝo, tio profanas la homon [2]; nenio, kio, enirante en homon de ekstere, povas lin profani, sed kio eliras el homo, tio profanas la homon [3]; li kondukis Grekojn en la templon kaj profanis ĉi tiun sanktan lokon [4]; Ne profanu / Per furiozo kaj per mortigado / La templon de l’ diin’ Ifigenio .
sakrileg(i)i
herezi, malĉastigi, malsanktigi, peki1
- 2.
- (figure)
Malrespekte
misuzi:
[respekte al] tiu silenta, sed solena kaj profunda sento
[de interkompreniĝado] ni ne profanu ĝin per teoriaj klarigoj
[5];
mi estis jam preta iri al la magistrato kaj protesti, ke la kanajlo tiel
profanas mian nomon
[6];
la skunka ĉapelo kaj la falva aŭtomato retrois al la apuda ĉambro jam profanita
MMa
.
kompromiti, korupti2, makuli
Rim.:
La radiko aperas plurkaraktera: dum Zamenhof en MT enkondukis ĝin
kiel transitiva en la senco ‚malsanktigi, malrespekti‘, Kabe uzis ĝin en la senco
‚homo
neeklezia‘, fine malgraŭ la ambigueco de la tradukoj en Oficialaj Aldonoj 3 tiu
sugestas la signifon ‚ekstereklezia (afero)‘. Laŭ tiu la Z-an sencon oni devus vortigi
kiel
‚profanigi‘ kaj tiun de Kabe kiel ‚profanulo‘. Jen bela konfuzeto. Ni do sekvas
la originan prezenton de PV kun la Z-a uzo unue.
[WD]
1.
La Nova Testamento, Mateo 12:5
2. La Nova Testamento, Mateo 15:11
3. La Nova Testamento, Marko 7:15
4. La Nova Testamento, La agoj 21:28
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
6. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
2. La Nova Testamento, Mateo 15:11
3. La Nova Testamento, Marko 7:15
4. La Nova Testamento, La agoj 21:28
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
6. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
- angle:
- profane
- beloruse:
- 1. апаганьваць, спаганьваць 2. прафанаваць
- ĉeĥe:
- profanovat, znesvětit
- ĉine:
- 亵渎 [xièdú], 褻瀆 [xièdú], 亵黩 [xièdú], 褻黷 [xièdú]
- france:
- 1. profaner 2. profaner (fig.), violer (fig.)
- germane:
- 1. entweihen, brechen (rel. Vorschrift), missachten (rel. Vorschrift) 2. gering achten, despektieren, missachten
- hispane:
- profanar
- hungare:
- 1. megszencségtelenít 2. bemocskol, profanizál
- japane:
- 冒涜する [ぼうとくする], 汚す [よごす], 悪用する [あくようする], 踏みにじる [ふみにじる]
- katalune:
- 1. profanar 2. profanar
- nederlande:
- onteren
- pole:
- bezcześcić, kalać, profanować
- portugale:
- 2. profanar
- ruse:
- 1. осквернять 2. профанировать
- slovake:
- profanovať, znesväcovať, zneucťovať
- svede:
- vanhelga
- ukraine:
- профанувати, оскверняти
3profana
- 1.
-
Fremda al la sanktaĵoj kaj religiaj misteroj:
Sinjoro […], mi neniam manĝis ion profanan aŭ malpuran
[7];
evitu profanajn babiladojn, ĉar ili iros antaŭen al pli multe da malpieco
[8].
sekulara
Rim.: Oni ne konfuzu tion kun „laika“. Io aŭ iu profana estas tute fremda al kulto; laika povas esti ekleziano (ekz-e, baptita kristano), kvankam ne konsekrita por sakramenti. Tamen ankaŭ diakono ne rajtas memstare sakramenti. [Sergio Pokrovskij] - 2.
-
Malrespektanta sanktaĵojn:
kelkaj el liaj disĉiploj manĝas panon kun manoj profanaj, tio estas nelavitaj
[9];
la leĝo ekzistas […] por homoj senleĝaj kaj malobeemaj, malpiaj kaj
pekemaj, malsanktaj kaj profanaj
[10];
(figure)
[por] ampleksa antologio de plejparte malĉastaj anekdotoj
[…] la aŭtoro prunteprenas titolojn de konataj esperantaj
artverkoj originalaj kaj tradukaj, […] tiaj profanaĵoj ne povus
okazi sen literatura kulturo konata inter multaj legantoj
LPl
.
malpura, sakrilegia.
7.
La Nova Testamento, La agoj 10:14
8. La Nova Testamento, II. Timoteo 2:16
9. La Nova Testamento, Marko 7:2
10. La Nova Testamento, I. Timoteo 1:9
8. La Nova Testamento, II. Timoteo 2:16
9. La Nova Testamento, Marko 7:2
10. La Nova Testamento, I. Timoteo 1:9
- angle:
- profane
- beloruse:
- паганы, прафанны
- ĉeĥe:
- nenáboženský, profánní, světský
- ĉine:
- 世俗 [shìsú]
- france:
- 1. profane
- germane:
- 1. weltlich, säkular, heidnisch, gottlos 2. unrein (Religion)
- hispane:
- profano
- hungare:
- 1. világi, profán 2. kegyeletsértő
- japane:
- 宗教と無関係の [しゅうきょうとむかんけいの], 世俗的な [せぞくてきな], 神聖を汚す [しんせいをけがす], 冒涜的な [ぼうとくてきな]
- katalune:
- 1. profà (adj.)
- nederlande:
- 1. profaan 2. onterend
- pole:
- bezbożny, świecki
- ruse:
- 1. профанный 2. нечестивый
- slovake:
- nenáboženský, profánny, svetský
- ukraine:
- неосвічений
profanado
- Ago profani: temas pri profanado al profeto, do ago puninda [11]; tio signifas kompletan neniigon de la tombejo […] kaj profanadon de la rajtoj de la mortintoj [12].
11.
Monato, Gilbert Ledon: Misa mondo, 2003
12. Jiři Patera: La mezepokaj judaj mortintoj fine trankvilaj, Monato, 2001/01, p. 14
12. Jiři Patera: La mezepokaj judaj mortintoj fine trankvilaj, Monato, 2001/01, p. 14
- angle:
- profanation
- beloruse:
- апаганьваньне, прафанаваньне, прафанацыя
- ĉeĥe:
- profanace, znesvěcení
- france:
- profanation
- germane:
- Entweihung, Missachtung
- hungare:
- megszentségtelenítés, kegyeletsértés, profanizálás
- japane:
- 神聖冒涜 [しんせいぼうとく], 不敬 [ふけい], 乱用 [らんよう], 悪用 [あくよう]
- katalune:
- profanació
- nederlande:
- onteren (zn.)
- pole:
- profanowanie, zbeszczeszczanie, znieważanie
- ruse:
- профанация
- slovake:
- profanácia, znesvätenie, zneuctenie
- ukraine:
- профанація, осквернення
profano
- 1.
- Ago profani: multaj […] rigardas ĉi tion kiel koleron de la dioj pro la profano de la imperiestra aŭtoritato QuV .
- 2.
-
Profanulo:
la rezultatoj de tia sperto estas […] tenataj en plej granda sekreto
antaŭ la profanoj
FK
;
la dioj ne permesas al la profanoj proksimiĝi al siaj altaroj
[13];
li promesos ne paroli kun profanoj pri tio
[14].
pagano
13.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro III
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XX
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XX
- angle:
- 1. profanation, desecration 2. layman
- beloruse:
- 1. апаганьваньне, прафанаваньне, прафанацыя 2. паганец, прафан
- ĉeĥe:
- 2. profanace, profanování, znesvěcení, zneuctění
- germane:
- 2. ein Weltlicher, Heide
- hungare:
- 2. hozzá nem értő, laikus
- japane:
- 未信者 [みしんじゃ], 俗人 [ぞくじん], 凡俗 [ぼんぞく], 門外漢 [もんがいかん], 素人 [しろうと]
- katalune:
- 1. profanació 2. profà (subst.)
- nederlande:
- 2. profaan persoon
- pole:
- 2. profan
- ruse:
- 2. профан
- slovake:
- 2. profanácia, znesvätenie, zneuctenie
- ukraine:
- профан, неук, невіглас
profanulo
- 1.
-
Homo, kiu ne estas instruita pri la sanktaĵoj:
estas malpermesite al ĉiu profanulo eniri en la templon;
niaj interrilatoj kun la dioj en la unua momento estas afero tro
sankta por sinentrudo de profanuloj
[15];
ekde la 18-a jarcento la Reĝa Biblioteko efektive pli kaj pli malfermiĝis al la
kleruloj kaj al la profanuloj
[16].
laiko.
- 2.
- (figure)
Homo, kiu ne estas kompetenta pri koncerna fako:
la pago al „kompetento“ teĥnikigas la problemojn kaj malpolitikigas ilin
–
inkluzive en la spiritoj de la profanuloj kiuj internigis la dividon de la
roloj kiel funkcian neceson
[17].
diletanto
fakulo
- 3.
- (evitinde)
sakrilegiulo
15.
H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉap. 19.
16. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2017-2019, Bonan dormeton en la biblioteko!
17. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2008-2010, Timo reveni al la profesia vivo
16. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2017-2019, Bonan dormeton en la biblioteko!
17. Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2008-2010, Timo reveni al la profesia vivo
- angle:
- layman
- beloruse:
- паганец, прафан
- ĉeĥe:
- laik, nezasvěcenec
- france:
- 1. profane (subst.) 2. profane (subst., fig.)
- germane:
- ein Weltlicher, Heide, Gottloser
- hungare:
- 1. világi személy, profán személy 2. hozzá nem értő, laikus
- japane:
- 冒涜者 [ぼうとくしゃ], 神聖を汚す人 [しんせいをけがすじん]
- katalune:
- profà (subst.)
- nederlande:
- profaan persoon
- pole:
- laik, osoba świecka
- ruse:
- нечестивец 1. профан 2. профан
- slovake:
- laik, nezasvätenec