*kri/i PV
*krii
-
Tre laŭte voĉi:
- a)
-
(ntr)
iu admonis nun lamente, ke ni ne tiel laŭte kriu [1]; krianta korniko [2]; (figure) kriantaj maljustaĵoj (evidentega kaj protestinda) [3]; la duan fojon koko kriis [4]; koko krias fiere, sed ne danĝere PrV ; inter lupoj kriu (bleku) lupe PrV . - b)
-
(x)
Diri ion per laŭta akra voĉo: blovu per korno […] kaj kriu alarmon [5]; se vi volos rajdi rapide, klaku per la lango kaj kriu ‚hop hop‘ [6]! la popolo sur la stratoj krias ‚hura‘ [7]; Jesuo kriis per laŭta voĉo: […] mia Dio, kial Vi forlasis min [8]? oni kriis antaŭ li: genuiĝu [9]! famo laŭte krias, ĉiuj ekscias PrV .
lamenti,
voki
1.
Raymond Schwartz: La Stranga Butiko, Antaŭsignoj
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
4. La Nova Testamento, Marko 14:72
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Joel 2:1
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Feliĉa Joĉjo
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
8. La Nova Testamento, Marko 15:34
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 41:43
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
3. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
4. La Nova Testamento, Marko 14:72
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Joel 2:1
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Feliĉa Joĉjo
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
8. La Nova Testamento, Marko 15:34
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 41:43
- afrikanse:
- skree
- albane:
- bërtas
- amhare:
- እልል በል
- angle:
- shout
- arabe:
- صيحة
- armene:
- բղավել
- azerbajĝane:
- bağırmaq
- beloruse:
- крычаць
- bengale:
- চিত্কার
- birme:
- အော်
- ĉeĥe:
- křičet, křiknout, rozkřiknout se, vykřiknout, zvolat
- ĉine:
- 大喊 [dàhǎn], 吶喊 [nàhǎn], 呐喊 [nàhǎn], 喊叫 [hǎnjiào], 叫喊 [jiàohǎn], 咻 [xiū], 叫道 [jiàodào], 呼喊 [hūhǎn], 叫嚷 [jiàorǎng], 喝 [hè], 乱叫 [luànjiào], 亂叫 [luànjiào], 高呼 [gāohū]
- dane:
- råbe
- eŭske:
- oihu
- filipine:
- sigaw
- france:
- crier
- galege:
- berro
- germane:
- schreien 1.a schreien 1.b rufen
- guĝarate:
- પાડો
- haitie:
- sèl rèl byen
- haŭse:
- ihu
- hinde:
- चिल्लाओ
- hispane:
- gritar
- hungare:
- inter lupoj ~u (bleku) lupe: aki farkasok közé kerül, velük kell üvöltenie.
- igbe:
- tie mkpu
- indonezie:
- berteriak, bersorak
- irlande:
- caoin
- islande:
- óp
- itale:
- gridare
- japane:
- シャウト
- jave:
- bengok
- jide:
- שרייַען
- jorube:
- kigbe
- kanare:
- ಕೂಗು
- kartvele:
- შეძახილი
- kazaĥe:
- айқайлау
- kimre:
- gweiddi
- kirgize:
- кыйкыруу
- kmere:
- ការស្រែក
- koree:
- 소리
- korsike:
- chianciti
- kose:
- amayeyeye
- kroate:
- povik
- kurde:
- qîrîn
- latine:
- jubila
- latve:
- kliegt
- laŭe:
- ສຽງໂຮ່ຮ້ອງ
- litove:
- šaukti
- makedone:
- извик
- malagase:
- manaova feo fifaliana
- malaje:
- jeritan
- malajalame:
- അലറുക
- maorie:
- hamama
- marate:
- ओरडणे
- monge:
- qw
- mongole:
- орө
- nederlande:
- schreeuwen, roepen
- njanĝe:
- mfuu
- okcidentfrise:
- roppe
- panĝabe:
- ਦੇਵੇਤੇ
- paŝtue:
- اوږه
- pole:
- krzyczeć, wrzeszczeć, drzeć się, wydzierać się 1.a wołać inter lupoj ~u (bleku) lupe: kiedy wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one.
- portugale:
- gritar, bradar, berrar, clamar, bramar, uivar
- ruande:
- induru
- ruse:
- кричать
- samoe:
- alaga
- sinde:
- ھڪل
- sinhale:
- ඝෝෂා කරනවා
- skotgaele:
- iolaich
- slovake:
- hulákať, kričať, revať
- slovene:
- vzklik
- somale:
- qaylo
- ŝone:
- kwama
- sote:
- mohoo
- sunde:
- ngagorowok
- svahile:
- kelele
- taĝike:
- бонги
- taje:
- ตะโกน
- tamile:
- கத்தி
- tatare:
- кычкыр
- telugue:
- ఇబ్బంది
- tibete:
- སྐད་རྒྱག
- ukraine:
- крик
- urdue:
- چللاو
- uzbeke:
- baqirmoq qichqirmoq
- vjetname:
- hét lên
- zulue:
- memeza
krio
- Forta voĉado: ŝi levis sian voĉon per laŭta krio, kaj diris... [10]; li ekkriis per tre granda kaj maldolĉa krio [11]; la ŝipanoj salutis lin per entuziasmaj krioj FK ; komuna rida krio ruliĝis eĥe FK ; la anseroj revenis hejmen kaj kriis sian raŭkan krion [12]; mevoj kun longa krio sin levis super mi FdO ; ne atingos krio ĝis la trono de Dio PrV .
krio (indiano)10.
La Nova Testamento, S. Luko 1:42
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 27:34
12. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, paŝtistino de anseroj apud puto
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 27:34
12. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, paŝtistino de anseroj apud puto
- beloruse:
- крык
- ĉeĥe:
- křik, volání
- ĉine:
- 呼喊 [hūhǎn], 叫喊 [jiàohǎn], 吆喝 [yāohe]
- france:
- cri
- germane:
- Schrei
- hispane:
- grito
- indonezie:
- teriakan, sorak
- itale:
- grido
- japane:
- 叫び [さけび], 叫び声 [さけびごえ]
- nederlande:
- schreeuw, kreet
- pole:
- krzyk, wrzask
- slovake:
- krik
- telugue:
- అరవడం
- ukraine:
- крик
kria
*kriema
-
Tia, kiu kutime krias:
lia edzino estas tre laborema kaj ŝparema, sed ŝi estas ankaŭ
tre babilema kaj kriema
[14];
li pie turnis la okulojn kaj la manojn al la ĉielo kaj per mallaŭta kaj
kriema voĉo preĝis
[15];
kriema memlaŭdulo
[16];
la publiko […] iras kiel anaro da ŝafoj post la kriemuloj
EE
.
afektema,
agresema,
kverelema,
lamenti,
laŭta,
plendi
14.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 41
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro X
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro X
- beloruse:
- крыклівы (які многа крычыць)
- france:
- criard
- germane:
- streitsüchtig, schrill, oft laut werdend ~emulo: Schreihals.
- japane:
- 騒々しい [そうぞうしい], 口やかましい [くちやかましい]
- pole:
- krzykliwy, wrzaskliwy
- ukraine:
- крикливий
ĉirkaŭkrii
*ekkrii [18]
- Eligi iom subitan kaj emocian krion, pro surprizo, teruro, ĝojo, veo, protesto...: kiam li aŭdis, ke mi ekkriis per laŭta voĉo, li […] forkuris [19]; „mi ĝojas, ke vi estas kontenta,“ ekkriis lia edzino BdV ; „ho, kia malfeliĉo!“ ekkriis la mastro kaj interfrapis la manojn super la kapo [20].
18.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, ek'
19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 39:15
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 39:15
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
- angle:
- exclaim, cry out, shout out
- beloruse:
- усклікнуць
- ĉeĥe:
- křiknout, rozkřiknout se, vykřiknout, zvolat
- ĉine:
- 大叫 [dàjiào], 咻 [xiū], 叫唤 [jiàohuan], 叫喚 [jiàohuan]
- france:
- s'écrier, s'exclamer
- germane:
- ausrufen, hinausschreien, losschreien
- hispane:
- exclamar
- hungare:
- felkiált
- indonezie:
- berseru
- itale:
- proclamare, esclamare
- japane:
- 大声を上げる [おおごえをあげる], 叫び声を上げる [さけびごえをあげる]
- nederlande:
- uitroepen
- pole:
- krzyknąć, wrzasnąć, wydrzeć się
- ruse:
- воскликнуть
- slovake:
- skríknuť, vykríknuť
- ukraine:
- закричати, крикнути, скрикнути, викрикнути, вигукнути
ekkrio
- 1.
- Ago ekkrii: je la noktomezo estis ekkrio: jen la fianĉo! [21]; gaja ekkrio koncernis grupon da personoj, kiuj plenumis tre originalan taskon [22].
- 2.
Senfleksia vorteto esprimanta subitan ekmovon
de la animo, emocion, senton; interjekcio:
la tuta letero de la komenco ĝis la fine estis plenigita […] de
signoj de demando kaj ekkrio (krisigno)
FK
;
adiaŭ, bis, fi, ha, he, ho, hura, nu, ve estas konsiderataj kiel oficialaj
esperantaj ekkrioj;
„bis“ estas laŭda ekkrio,
per kiu oni petas aktoron aŭ artiston
ripeti ion bonan
PMEG
.
21.
La Nova Testamento, Mateo 25:6
22. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XII
22. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XII
- angle:
- 2. interjection
- beloruse:
- 1. выкрык, вокліч 2. выклічнік
- ĉeĥe:
- 2. výkřik
- ĉine:
- 1. 叫喊 [jiàohǎn], 喊叫声 [hǎnjiàoshēng], 喊叫聲 [hǎnjiàoshēng], 尖叫 [jiānjiào], 惊呼 [jīnghū], 驚呼 [jīnghū]
- france:
- 2. interjection
- germane:
- 1. Aufschrei 2. Empfindungswort, Ausrufewort, Interjektion
- hispane:
- 2. interjección
- hungare:
- 2. indulatszó
- indonezie:
- 2. interjeksi, kata seru
- itale:
- esclamazione
- nederlande:
- 2. tussenwerpsel
- pole:
- 1. okrzyk 2. wykrzyknik (część mowy)
- portugale:
- 2. interjeição
- ruse:
- 2. междометие
- slovake:
- 2. výkrik, zvýsknutie
- ukraine:
- вигук
prikrii
(tr)
23.
Lao She, trad. Wang Chongfang:
Kamelo Ŝjangzi, 1988
- beloruse:
- выкрыкваць (напр. аб’яву)
- france:
- crier (sa marchandise)
- hispane:
- gritar (su mercancía)
- japane:
- 呼び売りする [よびうりする]
- pole:
- reklamować wołaniem
- ukraine:
- викрикувати, покрикувати (назви газет, товарів)
postkrii
- beloruse:
- крычаць наўздагон, крычаць у сьпіну
- france:
- héler (de derrière)
- germane:
- nachrufen, nachschreien, hinterher schreien
- hispane:
- llamar (de detrás)
- hungare:
- utánaszól, utánakiált
- nederlande:
- naroepen
- pole:
- wołać (za kimś)
- ruse:
- кричать вслед, кричать вдогонку
- ukraine:
- кричати вслід, кричати/гукати за ким-н.
batalkrio
Militista aŭ sportista krio por kuraĝigi sin kaj
malkuraĝigi la kontraŭulojn:
kun batalkriego li forte batis kaj rekte trafis la celon
[26];
armbruo kaj batalkriado ĉirkaŭis lin
[27];
ŝajnas, ke ĝia batalkrio kontraŭ fumado ja trafis la orelojn
[28].
devizo,
frapfrazo,
slogano
26.
Arono kaj Karlina:
Radio Verda, rv171, 2010-09-04
27. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Batalo je la Ebura Turo
28. Roberto Pigro: Freŝa leĝo, freŝa aero, Monato, 2010/12, p. 17
27. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Batalo je la Ebura Turo
28. Roberto Pigro: Freŝa leĝo, freŝa aero, Monato, 2010/12, p. 17
- angle:
- battle cry
- beloruse:
- баявы покліч, баявы кліч
- ĉeĥe:
- válečný pokřik
- ĉine:
- 吶 [nà], 呐 [nà]
- france:
- cri de guerre
- germane:
- Schlachtruf
- hispane:
- grito de guerra
- indonezie:
- seruan (perang)
- japane:
- ときの声 [ときのこえ]
- pole:
- okrzyk bojowy
- slovake:
- bojový pokrik
- ukraine:
- бойовий клич, клич/поклик до бою/битви