1ideal/o, 3idealism/o
idealo
- 1.
- La plej alta perfekteco, kiun oni povas imagi sed neniam plene atingi: regis bruta gajeco, dum li kantis pri sia idealo [1]; amikeco de la viroj, amo de la virinoj estas ŝerco de la naturo, montranta al la homoj idealojn IK ; ŝi ne estis senkorpa anĝelo, ŝi ne estis supertera idealo, kiun ne tuŝas kaj ne renverŝas la blovoj de la teraj ventegoj, ĉar tia idealo ne ekzistas sur la tero Marta ; altrudante al ili per rajto de pugno siajn pure familiajn idealojn [2]; mia idealo estas lingvo neŭtrale-homa [3]; ĉiu esperantisto havas la rajton havi private ideojn kaj idealojn, kiajn li volas [4]; multaj el vi portas en sia koro la samajn idealojn, kiel mi [5]; samidealanoj [6].
- 2.
- [7] (de ringo `bb R`) Tia adicia subgrupo `bb I` de `bb R`, ke al ĝi apartenas ĉiuj produtoj `a xx b` (maldekstra idealo), `b xx a` (dekstra idealo), aŭ `a xx b` kaj `b xx a` (ambaŭflanka idealo) por ajna elemento `a` en `bb I` kaj `b` en `bb R`: en la ringo de entjeroj la obloj de `p` konsistigas ambaŭflankan idealon. subringo; Ecoj de idealo: ĉefa, maksimuma, prima.
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Malnova preĝeja sonorilo
2. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
3. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
4. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Nefermita letero al s-ro de Beaufront.
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
6. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Sesa Kongreso Esperantista en Washington en la 15a de aŭgusto 1910
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §165
2. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
3. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Dogmoj de Hilelismo
4. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Nefermita letero al s-ro de Beaufront.
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
6. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Sesa Kongreso Esperantista en Washington en la 15a de aŭgusto 1910
7. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §165
- angle:
- 1. ideal 2. ideal
- beloruse:
- ідэал
- ĉeĥe:
- ideál, vzor
- ĉine:
- 2. 理想 [lǐxiǎng], 志向 [zhìxiàng]
- france:
- 1. idéal (subst.) 2. idéal (subst., math.)
- germane:
- 1. Ideal 2. Ideal
- hispane:
- 1. ideal (subst.) 2. ideal (subst., mat.)
- hungare:
- 1. eszmény, idealál 2. ideál
- itale:
- ideale (sost.)
- japane:
- 理想主義 [りそうしゅぎ]
- nederlande:
- ideaal
- pole:
- 2. ideał
- portugale:
- 1. ideal (subst.)
- ruse:
- идеал
- slovake:
- ideál
- svede:
- 1. ideal
- ukraine:
- ідеалізм
ideala
- Konforma al la ideo, kiun ni havas pri perfekteco: idealaj formoj, virino, beleco, perfekteco; la plej ideala simpligita gramatiko FK ; vivi sen celo ideala VivZam ; la aktuala stato ŝajnas ideala [8]; marioneto, ne posedanta la idealajn mezurojn de manekeno [9]; la vetero estas ideala komunik-rimedo kun tute fremdaj homoj [10]. perfekta2, optimumadefinitiva
8.
Thomas Eccardt: Urbeto aŭ sendependa lando?, Monato, 2000/05, p. 8
9. Monato, Gilbert Ledon: Misa mondo, 2003
10. Monato, Stefan Maul: Varmego suferiga, 2003
9. Monato, Gilbert Ledon: Misa mondo, 2003
10. Monato, Stefan Maul: Varmego suferiga, 2003
- angle:
- ideal
- beloruse:
- ідэальны
- ĉeĥe:
- ideální, vzorný
- ĉine:
- 理想 [lǐxiǎng], 志向 [zhìxiàng], 天造地設 [tiānzàodìshè]
- france:
- idéal (adj.)
- germane:
- ideal
- hispane:
- ideal
- hungare:
- eszményi, idealális
- itale:
- ideale (agg.)
- nederlande:
- ideaal
- portugale:
- ideal (adj.)
- ruse:
- идеальный
- slovake:
- ideálny
- svede:
- ideal
idealigi
(tr)
- Doni al io aŭ iu idealan karakteron: ne estas bone tro idealigi la mondon kaj la homojn, ĉar tio preparas kruelajn elreviĝojn; la historio vidita de Josef Ŝemer estas ne malvera, sed tamen iomete idealigita [11]; la bona malnova tempo […] ― idilia nostalgia kaj idealiga esprimo [12].
11.
Monato, Jean-Marc Leclercq: Israelo 60-jara (9), 2008
12. Monato, Petro De Smedt: Socia dokumento pri nia larmovalo, 2011
12. Monato, Petro De Smedt: Socia dokumento pri nia larmovalo, 2011
- beloruse:
- ідэалізаваць
- ĉeĥe:
- idealizovat
- france:
- idéaliser
- germane:
- idealisieren, verklären
- hispane:
- idealizar
- hungare:
- eszményít, idealalizál
- itale:
- idealizzare
- nederlande:
- idealiseren
- portugale:
- idealizar
- ruse:
- идеализировать
- slovake:
- idealizovať
- svede:
- idealisera
3idealismo
- 1.
- Celado al idealo, al perfekteco; senzorgo pri la reala vulgara vivo: 27-jara junulo […] enhavanta la tutan aromon de la tiuaĝa idealismo [13]; idealisma sinteno [14]; danke al […] ilia idealisma agado entute, la movado daŭras malgraŭ ĉiuj persekutoj [15]. spiritualismo
- 2.
- (evitinde) Ideismo.
- 3.
- Koncepto pri arto kiel tradukanto de ia idealo, ne kiel imitanto de la realo. realismo.
Rim.:
La 3a OA registras idealism/o kun propra radiko, sed ni konsideras
ĝin laŭregula derivaĵo de ideal/o.
13.
Monato, Sen Rodin (Filippo Franceschi): Tri diskoj kun ses paroladoj de Ivo
Lapenna, 2007
14. Michel Duc Goninaz: Eks-Jugoslavio: kiu kiun mistifikas?, Monato, 2000/06, p. 8
15. Monato, Zofia Banet-Fornalowa: Memore je la pereintoj, 2006
14. Michel Duc Goninaz: Eks-Jugoslavio: kiu kiun mistifikas?, Monato, 2000/06, p. 8
15. Monato, Zofia Banet-Fornalowa: Memore je la pereintoj, 2006
- beloruse:
- ідэалізм
- ĉine:
- 唯心主义 [wéixīnzhǔyì], 理念論 [lǐniànlùn], 理想主义 [lǐxiǎngzhǔyì], 唯心論 [wéixīnlùn]
- france:
- idéalisme
- germane:
- Idealismus
- hispane:
- idealismo
- hungare:
- idealizmus
- itale:
- idealismo
- nederlande:
- idealisme
- portugale:
- idealismo
- ruse:
- идеализм
- svede:
- idealism
idealisto
- 1.
- Homo, kiu celas al idealo, eventuale ne zorgante pri la krudaj faktoj de la vivo: li estas plej pura idealisto [16]; Zamenhof admiris la homecon de britaj idealistoj VivZam ; idealistoj el la generacio de Lidia kredis ke la Ligo de Nacioj povus gardi pacon kaj solvi internaciajn konfliktojn [17]. materialisto, realisto.
- 2.
- (evitinde) Ideisto.
16.
L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Sesa Kongreso Esperantista en Washington en la 15a de aŭgusto
1910
17. W. Heller, trad. B. Westerhoff: Lidia, la Vivo de Lidia Zamenhof, Filino de Esperanto, 2007
17. W. Heller, trad. B. Westerhoff: Lidia, la Vivo de Lidia Zamenhof, Filino de Esperanto, 2007
- beloruse:
- ідэаліст
- ĉeĥe:
- idealista
- france:
- idéaliste
- germane:
- Idealist
- hispane:
- idealista
- hungare:
- idealista
- itale:
- idealista
- nederlande:
- idealist
- portugale:
- idealista
- ruse:
- идеалист
- slovake:
- idealista
- svede:
- idealist
ĉefideala
- angle:
- principal ideal (ring)
- beloruse:
- (колца) галоўных ідэалаў
- france:
- (anneau) principal
- germane:
- Hauptideal-(ring)
- hispane:
- ideal principal (anillo)
- hungare:
- főideális (gyűrű)
- itale:
- ideale principale (mat.)
- pole:
- (pierścień) ideałów głównych
- ruse:
- (кольцо) главных идеалов
senideala
- Ne zorganta pri idealo, atenta nur pri la materia flanko de la mondo: eĉ en la nuna tre konsumisma kaj senideala mondo tio vere esperigas: la allogo de Esperanto kaj ĝia idealo daŭre vivas [18]; senideala senpartieco [19].
18.
Esperanta
Retradio 2014, Apreze al brazilaj esperantistoj
19. Frank Muenzner: Fino de unu kulturo
19. Frank Muenzner: Fino de unu kulturo
- beloruse:
- безыдэйны
- ĉeĥe:
- bez ideálů
- france:
- terre-à-terre
- hungare:
- eszmények nélküli, anyagias
- itale:
- realista (concreto/pratico)
- nederlande:
- materialistisch
- ruse:
- безыдейный
- slovake:
- bez ideálov