prim/o Z

primo

MAT
1.
[1] Natura entjero, dividebla nur per si mem kaj per la nombro unu: sep, dek tri,... estas primoj.
2.
Tia neinversigebla elemento p de komuteca, unuhava ringo, ke ĝi naskas priman idealon; alidire p estas tia, ke se ĝi estas divizoro de la produto x×y, tiam ĝi nepre estas divizoro de x aŭ de y: en integra ringo, primo ne havas proprajn divizorojn. VD:nereduktebla.
1. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 10
angle:
1. prime number 2. prime (element)
beloruse:
1. лік просты 2. элемэнт просты
ĉeĥe:
nedělitelné číslo, prvočíselný element, prvočíslo
ĉine:
1. 素数 [sùshù], 素數 [sùshù], 質數 [zhìshù], 质数 [zhìshù], 素数 [sùshǔ], 素數 [sùshǔ], 質數 [zhíshù], 质数 [zhíshù]
france:
1. nombre premier 2. élément premier
germane:
1. Primzahl 2. Primelement
hungare:
1. törzsszám, prímszám 2. prímelem
itale:
1. numero primo 2. (elemento) primo
japane:
素数 [そすう], 一時課 [ひとじか]
nederlande:
1. priemgetal
pole:
1. liczba pierwsza 2. element pierwszy
portugale:
1. primo, número primo
ruse:
1. простое число 2. простой элемент
slovake:
nedeliteľné číslo, prvočíslo
ukraine:
простий елемент, просте число, перший час

prima

MAT
1.
[2] Estanta primo: prima faktoro.
2.
(p.p. idealo) Tia, ke se produto apartenas al ĝi, tiam nepre apartenas al ĝi almenaŭ unu el la faktoroj: la idealo de ĉiuj obloj de 4 ne estas prima, ĉar 6×10 apartenas al ĝi, sed nek 6, nek 10 estas obloj de 4.
3.
[3] (aldonante „inter si“ aŭ „relative“, p.p. entjeroj aŭ elementoj de komuteca unuhava ringo) Tiaj, ke ĉiuj iliaj komunaj divizoroj estas inversigeblaj; alidire, p.p. entjeroj: ilia plej granda komuna divizoro estas la nombro unu: dek kaj dudek unu ne estas primaj, sed ili estas primaj inter si.
Rim.: Por ĉi tiu nocio Bricard [4] enkondukis la vorton „interprimumaj“, kiu ne enradikiĝis.
2. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 10
3. Plena Ilustrita Vortaro, primo, ekz.
4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 11
angle:
1. prime (element) 2. prime (ideal) 3. relatively prime (elements)
beloruse:
просты, узаемна просты
ĉeĥe:
prima
france:
1. (élément) premier 2. (idéal) premier 3. (éléments) premiers entre eux
germane:
1. Prim-(element) 2. Prim-(ideal) 3. relativ prim (-e Elemente)
hungare:
1. prím(elem) 2. prím(ideál) 3. relatív prím (-szám)
itale:
1. (elemento) primo 2. (ideale) primo 3. coprimo
pole:
1. (element) pierwszy 2. (ideał) pierwszy 3. (elementy) względnie pierwsze
ruse:
1. простой (элемент) 2. простой (идеал) 3. взаимно простые (элементы)
slovake:
prima

administraj notoj

pri ~a 3.: 
    Cxu ununombra uzo de la tipo "10 estas ~a (relative) kun 21" eblas?
    Se oni uzas "inter si", cxu foje oni devas diri "inter ili"? Ekz-e:
    "por cxiu paro de nombroj primaj inter si(?) validas, ke..." aux
    "trovu du nombrojn primajn inter si(?)...". [MB]