*ĉes/i UV
*ĉesi
(ntr)
-
Ne esti plu, ne agi plu, ne daŭri plu, interrompiĝi:
la infano ne ĉesas petoli
[1];
la bruo ĉesis por unu momento
[2];
li ĉesis vivi izolita kaj aperis inter la homoj
[3];
li ĉesis sin razi kaj transloĝiĝis en la bienon de Sara
[4];
kiam la esperantistoj ĉesis paroli pri reformoj, komenciĝis por Esperanto
periodo ĉiam pli kaj pli brilanta
[5];
li ĉesis paroli kaj rigardis ŝin
[6];
li ĉesis fidi al sia stelo
[7];
tio estas superflua! ĉesu, mi petas vin
[8];
ĉesu honori min per tiu titolo
[9];
venos iam la tempo, kiam la homoj ĉesos esti lupoj unuj kontraŭ aliaj
[10];
konstante aperas novaj vortoj kaj formoj, unuj fortikiĝas, aliaj ĉesas esti
uzataj
[11];
vi ne ĉesas kun viaj malsaĝaj demandoj
[12]!
finiĝi,
haltiRim.: La verbo estas netransitiva, se la subjekto estas la afero, kiu finiĝas. Se la subjekto estas la persono, kiu haltigas ion, tiam eblus konsideri la verbon transitiva, sed ĝia objekto povas esti nur infinitivo. Oni ja diras „ĉesu labori“, sed ne ˣĉesu la laboronˣ. La ŝajna malkoheraĵo solviĝas, se oni konsideras, ke la verbo „ĉesi“ ĉiam interpretiĝas per „interrompiĝi“ kaj ke la komplementa infinitivo estas adjekto kun la senco „koncerne...“: „interrompiĝu koncerne la laboron“.
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 20
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 10
3. Internacia krestomatio, En Kvieta Vespero
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIV
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
6. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro II
7. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LX
8. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XX
9. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
10. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado en la Guildhall (Londono) en la 21a de aŭgusto 1907
11. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
12. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 10
3. Internacia krestomatio, En Kvieta Vespero
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIV
5. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
6. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro II
7. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LX
8. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XX
9. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
10. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado en la Guildhall (Londono) en la 21a de aŭgusto 1907
11. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
12. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
- angle:
- cease
- beloruse:
- спыніцца, перастаць
- ĉeĥe:
- přestat
- ĉine:
- 画下句點 [huàxiàjùdiǎn]
- france:
- cesser (intr.), s'interrompre, cesser (de)
- germane:
- aufhören, enden
- hebree:
- להפסיק
- hispane:
- cesar
- hungare:
- megszűnik, abbamarad, abbahagy, cesser (de)
- indonezie:
- berhenti, setop
- itale:
- cessare
- japane:
- やむ, ~しなくなる
- pole:
- przestać
- portugale:
- cessar, parar
- rumane:
- înceta
- ruse:
- перестать, прекратиться
- slovake:
- prestať
- svede:
- upphöra
- tibete:
- རྫོགས་
- ukraine:
- переставати, припинятися, зупинятися, відставати
ĉesigi
(tr)
-
Fari, ke io ĉesu, ke iu ĉesu agi;
interrompi,
fini:
ĉar mia lumo estingiĝis, kaj mi devis ĉesigi mian serĉadon
[13];
ĉesigi malpacon
[14];
la loto ĉesigas disputojn kaj decidas inter potenculoj
[15];
kiel longe vi ne ordonos al la popolo ĉesigi la atakadon de siaj fratoj
[16]?
ĉesigu Vian koleron kontraŭ ni
[17];
viaj amindumaĵoj tre malplaĉas al la juna virino, do, ĉesigu ilin
[18]!
naŭze mi ĉesigis la diskuton, pensante, ke mi jam ĉion komprenas
[19];
ĉesigu vian sarkasmon, kaj respondu al mia demando
[20];
li ĉesigis siajn ŝercojn kaj ne ridis plu
[21];
tiam la uzado de superflua „h“ estos absolute ĉesigita
[22].
aboli,
estingi,
haltigi,
lasi2.a,
nuligi1,
paŭzigi,
rompi,
sufokiRim.: Oni prefere uzas „fini“, se oni plenumis tute, laŭplane iun agon; dum „ĉesigi“ oni uzas, se oni haltigas agadon pro ia interrompo, manko de ebleco daŭrigi ks. [Wolfram Diestel]
13.
Daniel Defo, trad. Pastro A. Krafft: Robinsono Kruso, Parto III
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 20:3
15. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 18:18
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 2:26
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 85:4
18. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro IX
19. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dekkvara Ĉapitro
20. John Merchant: Tri Angloj Alilande, Ĉapitro IV.
21. Vasilij Eroŝenko: El vivo de ĉukĉoj, 2. Ligi-oravilli.
22. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto – Gramatiko
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 20:3
15. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 18:18
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 2:26
17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 85:4
18. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro IX
19. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dekkvara Ĉapitro
20. John Merchant: Tri Angloj Alilande, Ĉapitro IV.
21. Vasilij Eroŝenko: El vivo de ĉukĉoj, 2. Ligi-oravilli.
22. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto – Gramatiko
- beloruse:
- спыніць, перапыніць, скончыць, перарваць
- ĉine:
- 絕 [jué], 吊 [diào], 止 [zhǐ]
- france:
- cesser (tr.), interrompre, terminer
- germane:
- beenden, unterbrechen
- hebree:
- להפסיק
- hispane:
- cesar (tr.), interrumpir, terminar
- hungare:
- megszüntet, megszakít
- indonezie:
- membencat, menggencat, menghentikan, memberhentikan, menyetop
- itale:
- far cessare, fermare (far cessare), finire (far cessare)
- japane:
- やめる, 中断する [ちゅうだんする], やめさせる
- pole:
- wstrzymywać, zatrzymywać, przerywać
- portugale:
- cessar, interromper, parar, terminar
- rumane:
- împiedica, păstra, oprire
- ruse:
- прекратить, прервать, приостановить
- slovake:
- ukončiť
- svede:
- avbryta, avsluta
- ukraine:
- припиняти, призупиняти, переривати
ĉesiĝi
-
(io) Ne daŭri pro ia ekstera kaŭzo:
ĉesiĝis la pluvo
[23];
subite la stamfado de la maŝino ĉesiĝas
[24];
la denseco fariĝis ĉiam pli granda, la vojo ĉiam pli mallarĝa, kie la vojo fine
eĉ tute ĉesiĝis
[25];
kiam nia vivo ĉesiĝas, ni turniĝas en ŝaŭmon
[26].
finiĝi1Rim.: Oni ŝajnas preferi la formon kun aldona sufikso „-iĝ“ al simpla „ĉesi“, kiam tio, kio ne daŭras mem ne estas konscia aganto kaj do ne decidas la interrompon. [Wolfram Diestel]
23.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 8:2
24. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 33
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
24. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Ŝipo, Rakonto de usona maristo, Ĉapitro 33
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
- beloruse:
- спыніцца, перапыніцца, скончыцца, перарвацца
- france:
- s'arrêter, s'interrompre
- germane:
- allmählich aufhören, auslaufen (aufhören)
- hispane:
- interrumpirse
- hungare:
- szűnni kezd
- indonezie:
- terbencat, tergencat, terhenti, tersetop
- itale:
- smettere (iniziare a cessare)
- japane:
- 次第にやむ [しだいにやむ]
- pole:
- przestawać, zatrzymywać się
- rumane:
- înceta, opri
- slovake:
- skončiť
- ukraine:
- припинятися
senĉesa
- Daŭre, konstante, neinterrompita: mi havas grandan malĝojon kaj senĉesan doloron en la koro [27]; la ĝemado estis tiel senĉesa, ke ĉiuj ree leviĝis, por vidi, kiu tiel ĝemas [28]; senĉesaj aliformiĝoj prezentiĝadis antaŭ ŝiaj okuloj [29]; per la senĉesa rigardado vi eluzos ankoraŭ viajn okulojn [30]! nur en senĉesa laborego oni povas trovi forgeson [31]; ŝtupo kuŝanta en profundo, kie regas senĉesa mallumo Marta ; senĉesa guto eĉ ŝtonon traboras PrV .
27.
La Nova Testamento, Romanoj 9:2
28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana soldato
31. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana soldato
31. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
- beloruse:
- няспынны, безупынны, бесьперапынны
- ĉine:
- 不止 [bùzhǐ], 漫漫 [mànmàn], 不断 [bùduàn]
- france:
- ininterrompu
- germane:
- unaufhörlich, unendlich
- hispane:
- continuo, incesante
- hungare:
- szüntelen, folyamatos
- indonezie:
- nonstop, tanpa henti, terus-menerus
- itale:
- ininterrotto, continuo, incessante
- japane:
- 絶間ない [たえまない]
- pole:
- nieustanny, ustawiczny, nieprzerwany
- portugale:
- contínuo, ininterrupto
- rumane:
- neîncetat
- ruse:
- беспрестанный, беспрерывный, безостановочный
- slovake:
- neprestajný
- svede:
- oupphörlig
- ukraine:
- безперестанний, безупинний, невпинний
pafĉesigo KrDE
- Batalhaltigo, aranĝo per kiu intermilitantaj landoj aŭ interbatalantaj homoj haltigas interbataladon: ETA anoncis pafĉesigon en Katalunio [32].
32.
Monato, Hektor Alos I Font: Kronologio de kanajla mistifikado, 2004
- angle:
- ceasefire
- beloruse:
- замірэньне (у вайне)
- ĉine:
- 炮火間歇 [pàohuǒjiānxiē], 停火 [tínghuǒ]
- france:
- cessez-le-feu
- germane:
- Feuerpause, Waffenruhe
- hispane:
- alto al fuego, cese al fuego
- indonezie:
- gencatan senjata
- itale:
- cessate il fuoco
- pole:
- zawieszenie broni, wstrzymanie ostrzału, wstrzymanie ognia
- rumane:
- încetarea focului, oprirea incendiului, oprirea focului
- ruse:
- прекращение огня
- svede:
- eldupphör, vapenstillestånd, vapenvila