^*apud^PV

I.

Prepozicio esprimanta:

^*apud

Proksimecon, pli-malpli grandan najbarecon: li staris tutan horon apud la fenestro [1]; apud propra domo ŝtelisto ne ŝtelas ^PrV ; la batalo apud Solferino.

Rim.: Pri uzo de apud kun akuzativo, vd al apud, apud ...-n.

1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26

angle:

next to, alongside, beside

beloruse:

ля, каля, побач з, паблізу з

ĉeĥe:

při, u, vedle

france:

près de, à côté de

germane:

neben, bei

hebree:

על יד

hispane:

junto a

hungare:

mellett

itale:

presso, vicino

latinece:

apud

nederlande:

bij, nabij

norvege:

ved, i nærheten av

pole:

przy, obok, u stał całą godzinę przy oknie. bitwa nad Solferino.

portugale:

ao lado de, próximo a

ruse:

около, возле, вблизи, близ, рядом с

slovake:

pri, vedľa

taje:

ข้าง, ข้าง ๆ, ถัดจาก

tibete:

&t_-a;ཁྲིས་

ukraine:

прийм. коло, біля, поряд, поруч, побіля, край

volapuke:

neb

malapud

(malofte)

En ioma distanco de; malproksime de: malapud mi, ne parolu [2].

2. J. Benavente, trad. V. Inglada: La servanto de Don Juan, en: Hispanaj dramoj, 1911

angle:

away from

beloruse:

воддаль, на адлегласьці

france:

à quelque distance de, loin de

nederlande:

ver van

norvege:

langt fra

al apud, apud ...-n

Al loko situanta apud: apud liajn ostojn metu miajn ostojn [3].

Rim.: Pri la prepoziciaj kunaĵoj kun al, vidu rimarkon sub al ĉe.

3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 13:31

angle:

to beside, to next to

beloruse:

каля, побач, блізка да

france:

près de (avec mouvement vers) , à côté de (avec mouvement vers)

nederlande:

bij (richting)

norvege:

ved (retning)

ruse:

возле (куда), около (куда), рядом с (куда)

de apud

De ¹,² loko situanta apud: eliris de apud li ĉiuj [4].

4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 3:19

angle:

from beside, from next to

II.

Memstara vortero kun tiu signifo:

apuda

1.

Estanta proksime: li loĝas en la apuda domo; la ĉapelo staras sur la tablo, kaj la gantoj kuŝas apude; li sidis ĉe apuda tablo [5]; ni iru en la apudan ĉambron [6].

2.

[7] (p.p. du anguloj) Samlateraj kaj suplementaj: se du kruciĝantaj rektoj difinas du egalajn apudajn angulojn, tiam ili estas ortaj.

Rim.: Kvankam tiu ĉi termino aperas jam ĉe Bricard, ĝia tiama senco estas nur „samlatera“. La saman sencon ni retrovas en [8], nerekte konfirmitan en la geometria plato [9], kiu tekstas „apudaj suplementaj“. Tamen la terminologio jam ŝanĝiĝis, kiel konfirmas ^MatVort kaj [10], kiujn ni sekvis por la difinoj de „samlatera“ kaj „apuda“.

5. Monato, Kota Akvo: Konstanten Krysakov
6. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, Sinjorino Ajuolo
7. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 27
8. Plena Ilustrita Vortaro, angulo
9. Plena Ilustrita Vortaro, plato: XVIII, 13-d
10. La Nova Plena Ilustrita Vortaro, angulo

angle:

adjacent, adjoining, abutting, alongside 1. next to, adjacent 2. adjacent supplementary (angle)

beloruse:

1. суседні, блізкі, сумежны 2. прылеглы (вугал)

ĉeĥe:

přidružený, přilehlý, sousední, stojící vedle, vedlejší

france:

1. tout proche, voisin (adj.) 2. (angle) adjacent supplémentaire

germane:

1. Nachbar..., benachbart, angrenzend 2. Neben-(winkel)

hebree:

סמוך

hispane:

1. contiguo

hungare:

1. mellette lévő, szomszédos

nederlande:

1. nabij, naburig

norvege:

1. like ved

pole:

1. przyległy, sąsiedni, bliski 2. (kąt) przyległy

ruse:

1. соседний, ближний, находящийся рядом , смежный ~a: соседний. ~e: рядом. 2. смежный (угол)

slovake:

priľahlý, vedľajší

ukraine:

той, що знаходиться поруч/поблизу, ближній, сусідній

apudi

(x)

Esti apud, apude, apuda: eble milfoje sentis ni sangbolon, dum en ardglua kuŝ' apudis ni [11]; Margarita sentis la proksimecon de akvo kaj komprenis, ke la celo apudas [12].

11. P. Peneter: Sekretaj Sonetoj, XLIX
12. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 21a, p. 212a

angle:

be beside

beloruse:

суседнічаць, знаходзіцца побач

ĉeĥe:

být v blízkosti, být v sousedství, sousedit

france:

être proche(s), être voisin(s), se toucher (être voisins)

germane:

angrenzen

hispane:

estar junto a

hungare:

mellette van

pole:

przylegać, sąsiadować, być blisko, być w pobliżu, być w sąsiedztwie

ruse:

соседствовать, быть рядом

slovake:

susediť

apudeco, apudo

Proksima ĉeesto: refoje li regustumis la tiklan plezuron de ŝia apudo [13].

13. J. Francis: Misio sen Alveno, 1982

beloruse:

блізкасьць, суседзтва

france:

proximité, voisinage (proximité)

germane:

Nähe, Beisein

hebree:

קִרבָה

nederlande:

nabijheid

apude de

(prepoziciaĵo)

Apud: la arbo staris tute apude de la rivereto [14].

14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la Saliko

angle:

next to, beside, alongside

beloruse:

ля, каля, побач з, паблізу з

france:

non loin de

ĉi-apuda

Tuj apude, tre proksime: la ĉi-apuda kurbo montras la variadon de la temperaturo dum provoj [15]. ĉi-malsupra, ĉi-supra

15. R. Bouchet: Lukto kontraŭ Fajro en Ŝtalkonstruado, La Domo, (40)

beloruse:

блізкі, суседні, наступны

france:

ci-contre (adj.)

germane:

nebenstehend

III.

Prefikso kun tiu signifo: li apudestas al sia patro; apudmeti; la apudmaraj marĉoj de Malsupra Egipto [16]; el la apudbordaj arbetaĵoj subite elnaĝis ŝipoj [17]; kvazaŭ la tago de la Sinjoro jam apudestus [18]. ĉe, en.

hungare:

 mellé-, mellette