*glaci/o UV

*glacio

Akvo malfluidiĝinta, solidiĝinta pro malvarmo: en la printempo la glacio kaj la neĝo fluidiĝas [1]; [li] disbatis la glacion per sia ligna ŝuo, savis la anasidon [2]; ĉirkaŭe naĝis grandaj montoj de glacio [3]; la glacio krakis, […] la glitkurantoj svingiĝadis sur la brilantaj lagoj [4]; lia koro estis kvazaŭ bulo da glacio [5]; (figure) la direktoro disrompis la glacion de silento per facilanima rido [6]; konstrui kastelon sur glacio (aero) PrV ; al glacio printempa kaj al amiko tro nova ne fidu PrV ; (figure) mielo sur lango kaj glacio (indiferenteco) en koro PrV . VD:frosto
afrikanse:
ys
albane:
akull
amhare:
በረዶ
angle:
ice
arabe:
الجليد
armene:
սառույց
beloruse:
лёд
bengale:
বরফ
birme:
ရေခဲ
bulgare:
лед
ĉeĥe:
led v přírodě
ĉine:
[bīng]
dane:
is
estone:
jää
eŭske:
izotz
filipine:
yelo
france:
glace (eau gelée)
galege:
xeo
germane:
Eis
guĝarate:
બરફ
haitie:
glas
haŭse:
kankara
hinde:
बर्फ
hispane:
hielo
hungare:
jég konstrui kastelon sur ~o: levegőbe épít várat. mielo sur lango kaj ~o (indiferenteco) en koro: szava méz, szíve jég.
indonezie:
es
irlande:
oighear
islande:
ís
japane:
アイス [あいす]
jave:
Ès
jide:
ייַז
jorube:
yinyin
kanare:
ಐಸ್
kartvele:
ყინულზე
kazaĥe:
мұз
kimre:
kirgize:
муз
kmere:
ទឹកកក
koree:
얼음
kose:
umkhenkce
kroate:
led
kurde:
qeşa
latine:
glaciem
latve:
ledus
laŭe:
ກ້ອນ
litove:
ledas
makedone:
мраз
malagase:
ranomandry
malaje:
ais
malajalame:
മഞ്ഞ്
malte:
silġ
maorie:
te huka
marate:
बर्फ
mongole:
мөс
nederlande:
ijs
nepale:
बरफ
njanĝe:
ayezi
okcidentfrise:
iis
panĝabe:
ਆਈਸ
paŝtue:
یخ
perse:
یخ
pole:
lód
portugale:
gelo
ruande:
urubura
ruse:
лёд
samoe:
aisa
sinde:
برف
sinhale:
අයිස්
skotgaele:
deighe
slovake:
ľad
somale:
baraf
ŝone:
chando
sote:
leqhoa le
sunde:
es
svahile:
barafu
svede:
is
taĝike:
ях
taje:
น้ำแข็ง
tamile:
பனி
tatare:
боз
telugue:
మంచు
tibete:
འཁྱགས་པ་
turke:
buz
ukraine:
лід
urdue:
برف
uzbeke:
muz
vjetname:
băng
zulue:
iqhwa

glacia

1.
Karakterizata per glacio: la glacia kovro krakis [7]; glacia groto, kiun admiras ĉiuj vizitantoj [8]; glaciaj kristaloj poluritaj de frosto Marta ; la Hejdelbergulo vivis en la dua glacia periodo, antaŭ proksimume 450 mil jaroj [9].
2.
Malvarmega: la norda vento […] eniris kun vera glacia malvarmo [10]; mi ne longe eltenas ĉi tiun glacian karceron [11]! (figure) mieno tiel glacia kaj tiel malhumila [12]; (figure) la glacia tavolo da antaŭjuĝoj de la mondo estas rompita [13].
angle:
icy
beloruse:
лядовы, ледзяны, ледзяністы
ĉine:
凛凛 [lǐnlǐn], 霜 [shuāng]
france:
glacé (froid), glaciaire, glacial
germane:
1. Eis- 2. eisig
hungare:
1. jég-, jeges 2. jéghideg
indonezie:
1. beres 2. dingin
japane:
氷の [こおりの], 氷のような [こおりのような], 冷ややかな [ひややかな], よそよそしい
nederlande:
ijzig 1. ijs- 2. ijskoud
perse:
یخی، یخ‌پوشیده
portugale:
1. glacial 2. gélido
ruse:
1. ледяной, ледовый 2. ледяной
tibete:
འཁྱགས་པ་ཆགས་
ukraine:
льодовий, льодяний, крижаний, льодовиковий, льодовитий, льодистий, крижаний

*glaciaĵo

KUI Frandaĵo farita el sukero kaj glaciigita kremo kun bongustaj aldonaĵoj: glaciaĵo estas dolĉa glaciigita frandaĵo [14]; ŝi estis laca de la bala muziko kaj vanila glaciaĵo [15]; [en] vendejo „Veganista“ […] oni ricevas nur veganajn glaciaĵo-specojn [16].
angle:
ice cream
beloruse:
марозіва
bulgare:
сладолед
ĉine:
冰糕 [bīnggāo], 冰淇淋 [bīngqílín], 冰激凌 [bīngjīlíng], 雪糕 [xuěgāo]
france:
glace (aliment)
germane:
Eiskrem, Speiseeis
hebree:
גלידה
hispane:
helado
hungare:
fagylalt
indonezie:
es krim
japane:
アイスクリーム, 氷菓 [ひょうか]
nederlande:
ijsroom
perse:
بستنی
pole:
lody
portugale:
sorvete
ruse:
мороженое
svede:
glass
turke:
dondurma
ukraine:
морозиво

glaciaro

(malofte) GEOG=glaciejo1
angle:
glacier
beloruse:
ляднік, ледавік
bulgare:
глетчер, ледник
ĉeĥe:
ledovec
ĉine:
冰川 [bīngchuān]
france:
glacier (géog.)
germane:
Gletscher
hispane:
glaciar
hungare:
jégtakaró, jégmező, gleccser
indonezie:
gletser
nederlande:
gletsjer
perse:
یخچال طبیعی
portugale:
geleira
ruse:
ледник (в горах), глетчер
slovake:
glečer, ľadovec

glaciejo

GEOG Surtera, precipe surmonta, amasego da glacio el neĝo dum jarcentoj transformiĝinta en glacion: la korpo de prahistoria homo, trovita antaŭ dek jaroj en glaciejo en la Alpoj, estos malfrostigita [17]; la natura pejzaĝo […] estas varia rezulte de erozio de la antikvaj glaciejoj, hodiaŭ ne plu ekzistantaj [18]; vi falis en grandan fendegon, kiu trairas la tutan glaciejon tra ĝia tuta dikeco [19]
17. E. Georgiev: Paŝtisto de la pasintecoMonato
18. J. de N. Marques: Vojaĝo al UshuaiaMonato
19. H. Vallienne: Ĉu li?, Ĉap. 6a.
angle:
glacier
beloruse:
ляднік, ледавік
bulgare:
глетчер, ледник
ĉeĥe:
ledovec
ĉine:
冰川 [bīngchuān]
france:
glacier (géog.)
germane:
Gletscher
hispane:
glaciar
hungare:
jégtakaró, jégmező, gleccser
indonezie:
gletser
japane:
氷河 [ひょうが]
nederlande:
gletsjer
perse:
یخچال طبیعی
portugale:
geleira
ruse:
ледник (в горах), глетчер
slovake:
ľadovec
ukraine:
льодовик

*glaciigi

(tr)
1.
Malfluecigi, solidigi fluaĵon per malvarmo: la frosto glaciigis la lagon. en la sulkoj de la maljuna vizaĝo nesentitajn larmogutojn glaciigas la frosto [20]; (figure) bruego […] glaciigis pro teruro la animojn de ĉeestantoj [21]; (figure) la penso, ke iu volus […] pereigi la dolĉan infanon por tia malica celo preskaŭ glaciigis (kp frostigi3, ŝtonigi2) al ŝi la koron [22]; (figure) terura suspekto statuigis min, glaciigis min [23].
2.
Meti en malvarmegan staton: neĝo glaciigas liajn piedojn, sovaĝa hajlo flugas kontraŭ liajn tempiojn [24]. VD:frostigi2
angle:
freeze
beloruse:
замарозіць
ĉeĥe:
mrazit, nechat zmrznout, zmrazit
france:
glacer (transformer en glace), geler (tr.)
germane:
vereisen
hispane:
congelar
hungare:
1. fagyaszt 2. dermeszt
indonezie:
membekukan
japane:
凍らせる [こおらせる], 氷結させる [ひょうけつさせる]
nederlande:
(doen) bevriezen
perse:
منجمد کردن
portugale:
1. congelar 2. congelar
ruse:
1. сковать льдом 2. заморозить
slovake:
mraziť
turke:
1. dondurmak
ukraine:
заморожувати, сковувати льодом/кригою

glaciiĝi

(ntr)
1.
Malflueciĝi pro malvarmo: fariĝis vintro, kaj la akvoj glaciiĝis [25]; miaj ŝipoj englaciiĝis [26]; ĉi tie estas tiel malvarme, ke la nuboj glaciiĝas en bulojn kaj falas malsupren en formo de malgrandaj blankaj ĉifonetoj [27]; alvenis la tempo, kiam la maro glaciiĝis kaj oni povis piediri sur la glacio [28]. VD:frostiĝi
2.
(figure) Subite rigidiĝi, senemociiĝi pro konsterno ks: la rideto glaciiĝis sur la duone malfermitaj lipoj [29]; kiam mi pensas pri la malfeliĉo, […] mia koro glaciiĝas [30]; Vasilij Ivanoviĉ ektremis kaj glaciiĝis pro teruro [31]. VD:konsterniĝi, ŝtoniĝi2, stupori
angle:
freeze
beloruse:
заледзянець, замёрзнуць
france:
se glacer, geler (intr.)
germane:
vereisen
hispane:
congelarse
hungare:
1. eljegesedik, jéggé fagy 2. megdermed
indonezie:
membeku
japane:
凍る [こおる], 氷結する [ひょうけつする]
nederlande:
bevriezen
perse:
یخ بستن، منجمد شدن
portugale:
congelar-se
ruse:
заледенеть, застыть
turke:
1. donmak
ukraine:
замерзати, крижаніти, братися кригою/льодом

glaciujo

1.
Malvarmujo, t.e. fridujofrostujo, (precipe tia malnova, en kiun oni metis glaciblokon kiel malvarmigilo): da biero paron da boteloj el glaciujo [32]; konservi […] nutraĵojn en glaciujo [33]. VD:frostofako, glaciŝranko, glacitenejo
2.
Vazo, en kiun oni starigas botelon kune kun glacio por teni la trinkaĵon malvarma: la tablo estis primetita, staris floroj, kaj en glaciujo kelkaj boteloj da Heidsieck (ŝaŭmvino) [34].
32. Vladimir Bogomolov, trad. Jurij Finkel: La momento de vero, ĉap. 28. Kaj jen la dua!
33. Jan Graubner: Kristanaj Valoroj
34. Louis Couperus, trad. Gerrit Berveling: Pri Maljunuloj, la aĵoj kiuj pasas...
angle:
1. ice box, ice chest, ice cellar, cold store, freezer 2. champagne bucket
beloruse:
1. лядоўня 2. вядзерца зь лёдам (для віна)
bulgare:
1. хладилник
ĉeĥe:
1. chladírna, ledárna
france:
1. glacière 2. le seau à glace
germane:
1. Eisschrank 2. Flaschenkühler, Sektkühler
hispane:
1. hielera
hungare:
1. jégszekrény, jégverem, hűtőláda
indonezie:
1. kotak es, peti es, pendingin
japane:
1. 冷蔵庫 [れいぞうこ]
nederlande:
1. ijskast
perse:
1. یخچال، یخدان
portugale:
1. geladeira
ruse:
1. ледник (ящик со льдом)
slovake:
1. ľadovňa (na úschovu ľadu)
turke:
1. buz dolabı
ukraine:
1. морозильна камера, льодовник, льодовня

glaciumi

(tr)
=glaceigi
beloruse:
глянцаваць
ĉeĥe:
leštit do hladkosti ledu, vyleštit do hladkosti ledu
france:
glacer (recouvrir d'un enduit brillant)
germane:
glacieren
hungare:
fényez, mázzal bevon
indonezie:
mengglasir
japane:
冷凍する [れいとうする]
nederlande:
glaceren
perse:
لعاب دادن، براق کردن، مُهره کشیدن
ruse:
глянцевать
slovake:
vyleštiť do hladkosti ľadu
ukraine:
заморожувати

glacipluvo

MET Pluvo, kiu glitige glaciiĝas tuŝante la teron: ni ne rajtas en Erfurto disĵeti degeligan salon sur la irejojn por piedirantoj, nur sub la danĝeraj kondiĉoj de glacipluvo kaj sur deklivaj glacikovritaj ŝtuparoj kaj vojeroj ekzistas escepto [35]. VD:hajlo, neĝo, glitvetero
35. Noca salo sur trotuaroj, 14a elsendo, Turingio Internacia, 3a Februaro 2013
angle:
sleet
beloruse:
ледзяны дождж
ĉeĥe:
mrznoucí déšť
ĉine:
霰雪子雨凇 [xiànxuězǐyǔsōng]
france:
pluie verglaçante
germane:
Eisregen
hispane:
granizo
hungare:
jégeső
indonezie:
hujan es
japane:
氷雨 [ひさめ]
perse:
باران منجمد
portugale:
chuva de gelo
slovake:
mrznúci dážď
ukraine:
ожеледь, ожеледиця

glacirivero

GEOG Parto de glaciejo1 forrampanta de supro de monto kaj pleniganta la fundon de ties valo: kaj ŝi ridis, tiel sonorante, kiel la glacio de la glacirivero krakante disiĝas je eroj, kiam la sunbrilo varmigas ĝin [36].
36. J. Rejtő, trad. L. Balázs: Fred la malpura intervenas
ĉeĥe:
údolní ledovec
germane:
Gletscherzunge
indonezie:
ujung gletser
japane:
氷河 [ひょうが]
perse:
یخ‌رود
slovake:
údolný ľadovec
svede:
dalglaciär
ukraine:
долинний льодовик

glacirompilo

1.
SHI Ŝipo speciale ekipita por rompi glacion: antaŭ la revolucio (1917) Ivan Iljiĉ Burkov estis kapitano de glacirompilo en Murmansk [37]; Finnlando havas naŭ glacirompilojn, kiuj laŭbezone helpas ŝipojn aliri 23 havenojn [38].
2.
SPO(figure) Ludo por interkonatigi homojn en nova grupo.
37. La Ondo de Esperanto, 2001, №7
38. Monato, Saliko: Krozi en glacio, 2007
angle:
icebreaker
beloruse:
ледакол
bulgare:
ледоразбивач
ĉeĥe:
ledolam (před mostem)
ĉine:
破冰船 [pòbīngchuán]
france:
brise-glace
germane:
Eisbrecher
hispane:
rompehielos
hungare:
1. jégtörő
indonezie:
1. pemecah es, kapal pemecah es 2. pencair suasana, icebreaker
japane:
砕氷船 [さいひょうせん]
nederlande:
ijsbreker
perse:
یخ‌شکن (کشتی)
pole:
lodołamacz
portugale:
quebra-gelo
ruse:
ледокол
slovake:
ľadolam
svede:
isbrytare
ukraine:
криголам

administraj notoj

pri ~pluvo:
    La Portugala traduko versxajne estas erara. [LP]
  
~aro: Mankas dua fontindiko.
~aro: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
~umi: Mankas dua fontindiko.
~umi: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.