^*ŝir/i ^PV

(tr)

1.

Rompi ion, forte tirante: ŝiri fadenon^B ; ŝiri paperon^B ; ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estos ^PrV ; ŝiru vin en du partojn, la mondo trian postulos ^PrV ; spesmilo superflua poŝon ne ŝiras ^PrV ; la akvoj ŝiras la bordojn^B ; (figure) neatendita morto ŝiris (rabis) lin el nia rondo; (figure) ni ŝiris (rompis) ĉiujn rilatojn kun ili.

2.

Malfacile tiri: sin ŝiri el la manoj de iu^B ; el mia buŝ' la panon ili ŝiras.

3.

(figure) Kaŭzi akran doloron: ŝiranta, korŝiranta krio.

Rompiĝi, disiĝi pro forta tirado: muslino ŝiriĝas facile.

Kiu facile ŝiriĝas, ne firme rezistas eltiradon: araneaĵ' ... ŝiriĝema [1].

(tr)

Ŝire depreni, disigi de tuto: deŝiri por si la florojn de la plezuro^Z ; deŝiri felon de bovo^Z ; (figure) mi ne povis deŝiri min, deŝiri miajn okulojn de tiu grandioza spektaklo.

(tr)

Disrompi, difekti per multaj ŝiroj: mi disŝiris la leteron kaj disĵetis ĝiajn pecetojn en ĉiujn angulojn de la ĉambro [2]; la uragano disŝiradis la ĝardenon[3]. taŭzi ^1.a

(tr)

Ŝire eligi, elpreni: li elŝiris el ŝia mano la arĝentan pelvon^Z ; elŝiri al iu la okulojn; elŝiri iun el la manoj de iu^B ; elŝiri (elradikigi) la herbaĉojn el ĝardeno; mi elŝiros ilin el ilia lando^Z ; (figure) subita bruego elŝiris lin el liaj meditoj^B ; (figure) elŝiri iun el la dormo^Z ; (figure) li elŝiriĝis el ŝiaj brakoj; (figure) terura krio elŝiriĝas el mil brustoj^B . ekradikigi

(tr)

Perforte, rabe, ŝire preni de iu aŭ io: li forŝiris ĝin el miaj manoj kaj forkuris [4]; (figure) oni forŝiris homojn de ilia laboro^B ; (figure) la romianoj forŝiris de la kartaganoj la komercon de la Mediteraneo.

(frazaĵo)

Laŭtega, surdiga: nun en la arbustar' orelŝire ĉirpas cikadoj [5].