*sav/i
savi
(tr)
- 1.
- Liberigi iun el morta aŭ grava danĝero: longa konsidero savas de sufero PrV ; kiu sin gardas, tiu sin savas PrV ; dronanto domon proponas, savito eĉ brikon ne donas PrV ; Li savu de morto ilian animon [1]; prudento vin gardos […] por savi vin de fremda […] edzino [2]; savu min de ĉia mizero [3]; [Li] savis vin el la manoj de la Egiptoj [4]; aliros la edzino […], por savi sian edzon el la mano de lia batanto [5]; savu nin kontraŭ liaj manoj [6]; [li] savis sin (forkurante) sur ĉevalo [7]; sur la monton savu vin (forkuru), por ke vi ne pereu [8].
- 2.
- Gardi ion de difekto aŭ pereo: ĉio, kio restis savita […] kontraŭ la hajlo [9]; dank' al tio la entrepreno povis esti savata el absoluta malsukceso; la manovro […] savis la situacion [10]; savi (konservi netuŝita) la dignon; savi sian animon (certigi al si postmortan feliĉon); savi la honoron de la familio [11]; telefona konsultado pri savi perditan leteron en la komputilo de mia avino [12]. konservi1, protekti2, gardi1.a
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 33:19
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 2:16
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 26:24
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 18:10
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 25:11
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 37:20
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 20:20
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 19:17
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 10:5
10. Monato, Marc Vanden Bempt kaj Paul Peeraerts: Savintoj ne savitaj, 2009
11. Gerrit Berveling: Kiam honoro fariĝas hororo, Monato, 2000/02, p. 11
12. E. Grimley Evans: Interreto: uniksulo ekspertas Unikodon, Monato, 2000/02, p. 20
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 2:16
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 26:24
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 18:10
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 25:11
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 37:20
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 20:20
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 19:17
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 10:5
10. Monato, Marc Vanden Bempt kaj Paul Peeraerts: Savintoj ne savitaj, 2009
11. Gerrit Berveling: Kiam honoro fariĝas hororo, Monato, 2000/02, p. 11
12. E. Grimley Evans: Interreto: uniksulo ekspertas Unikodon, Monato, 2000/02, p. 20
- afrikanse:
- red
- albane:
- ruani
- amhare:
- አስቀምጥ
- angle:
- save, rescue
- arabe:
- حفظ
- armene:
- պահել
- azerbajĝane:
- yadda saxla
- beloruse:
- ратаваць, выратаваць, захаваць
- bengale:
- সংরক্ষণ
- birme:
- ကယ်ဆယ်
- bosne:
- spasiti
- ĉeĥe:
- uchovat, uložit, vkládat, zapsat do paměti
- ĉine:
- 挽救 [wǎnjiù], 捄 [jiù], 營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù], 抢救 [qiǎngjiù], 搶救 [qiǎngjiù], 解救 [jiějiù], 救命 [jiùmìng]
- dane:
- spare
- estone:
- säästa
- eŭske:
- salbatu
- filipine:
- i-save ang
- france:
- sauver 2. préserver, sauvegarder
- galege:
- gardar
- germane:
- retten
- guĝarate:
- સેવ
- haitie:
- sove
- haŭse:
- ajiye
- hinde:
- बचा
- hispane:
- salvar
- hungare:
- megment
- igbe:
- azọpụta
- irlande:
- shábháil
- islande:
- vista
- itale:
- salvare
- japane:
- 保存 [ほぞん]
- jave:
- nyimpen
- jide:
- ראַטעווען
- jorube:
- fi
- kanare:
- ಉಳಿಸಲು
- kartvele:
- გადარჩენა
- katalune:
- salvar
- kazaĥe:
- құтқару
- kimre:
- arbed
- kirgize:
- куткаруу
- kmere:
- រក្សាទុក
- koree:
- 저장
- korsike:
- sarvari
- kose:
- gcina
- kroate:
- spasiti
- kurde:
- rizgarkirin
- latine:
- salvum
- latve:
- glābt
- laŭe:
- ຊ່ວຍປະຢັດ
- litove:
- išsaugoti
- makedone:
- спаси
- malagase:
- afa
- malaje:
- menyelamatkan
- malajalame:
- അല്ലാതെ
- malte:
- jiffranka
- maorie:
- whakaora
- marate:
- जतन
- monge:
- txuag
- mongole:
- хадгалах
- nederlande:
- redden
- nepale:
- बचत
- njanĝe:
- kupulumutsa
- okcidentfrise:
- rêde
- panĝabe:
- ਨੂੰ ਬਚਾ
- paŝtue:
- وژغوري
- pole:
- ratować 1. ratować, wybawiać, ocalać, zbawiać 2. ratować, ocalać
- portugale:
- salvar
- ruande:
- kuzigama
- ruse:
- спасать, спасти
- samoe:
- faʻaola
- sinde:
- محفوظ
- sinhale:
- බේරා
- skotgaele:
- sàbhail
- slovake:
- uložiť, zapísať do pamäte
- slovene:
- shranite
- somale:
- badbaadin
- ŝone:
- kunze
- sote:
- pholosa
- sunde:
- nyalametkeun
- svahile:
- kuokoa
- taĝike:
- наҷот
- taje:
- บันทึก
- tamile:
- காப்பாற்ற
- tatare:
- саклагыз
- telugue:
- సేవ్
- tibete:
- སྐྱོབ་པ་
- ukraine:
- економити
- urdue:
- کو بچانے کے
- uzbeke:
- saqlash
- vjetname:
- lưu
- volapuke:
- savön
- zulue:
- ukusindisa
savo
- 1.
- Liberigo el grava danĝero: al sklavo mon' ne estas savo ‐ li ĉiam restas sklavo PrV ; ne ekzistas savo kontraŭ malbona virino PrV ; la savo de judaj tombejoj en Eŭropo [13]; la savo de konkuranto [14]; savokuracisto [15]; savboato [16]; ĉiu banejo devas nepre disponi pri savringo kaj ĵetebla savŝnurego [17].
- 2.
- Postmorta eterna feliĉo: proklamu de tago al tago Lian savon [18]; la universala savo farita de Kristo [19]. tabulo, savarmeo.
13.
Jiři Patera: La mezepokaj judaj mortintoj fine
trankvilaj, Monato, 2001/01, p. 14
14. Roland Rotsaert: Vindozo kaj Linukso interproksimiĝas, Monato, 2000/12, p. 17
15. Stefan Maul: Trompitaj dizertintoj, Monato, 2000/12, p. 9
16. Monato, Christian Bertin: Reĝino de la maroj, 2004
17. Monato, Saliko: Vintra banado, 2009
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Kroniko 16:23
19. Antonio Capello: Antisemitismo kaj antijudismo, Monato, 2001/02, p. 4
14. Roland Rotsaert: Vindozo kaj Linukso interproksimiĝas, Monato, 2000/12, p. 17
15. Stefan Maul: Trompitaj dizertintoj, Monato, 2000/12, p. 9
16. Monato, Christian Bertin: Reĝino de la maroj, 2004
17. Monato, Saliko: Vintra banado, 2009
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Kroniko 16:23
19. Antonio Capello: Antisemitismo kaj antijudismo, Monato, 2001/02, p. 4
- beloruse:
- ратунак, паратунак
- ĉeĥe:
- osvobození, spása, záchrana
- ĉine:
- 救援队 [jiùyuánduì], 救援隊 [jiùyuánduì], 救援力量 [jiùyuánlìliang], 援救 [yuánjiù], 營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù]
- france:
- salut
- germane:
- Rettung 1. Rettung ~okuracisto: Notarzt. ~ringo: Rettungsring. 2. Heil
- hispane:
- salvación
- hungare:
- 1. megmentés 2. üdvözülés
- itale:
- 1. salute (salvezza), salvezza 2. salvezza
- japane:
- 救い [すくい], 救助 [きゅうじょ], 救済 [くさい], 済度 [さいど]
- katalune:
- 1. rescat, salvament 2. salvació
- nederlande:
- redding, heil
- pole:
- 1. ratunek, wybawienie, ocalenie 2. zbawienie
- ruse:
- спасение
- slovake:
- oslobodenie, spása, záchrana
- ukraine:
- рятунок, порятунок
- volapuke:
- 1. sav 2. san
savado
- Ago savi: la savado de sia domo [20]; la franca societo de savado de dronantoj FK ; li […] laŭdis la savadon de la Komodo-varanoj [21].
20.
La Nova Testamento, Hebreoj 11:7
21. Wim de Smet: La „drakoj” de Komodo: Gigantaj bestoj sur izola insulo, Monato, 2000/06, p. 18
21. Wim de Smet: La „drakoj” de Komodo: Gigantaj bestoj sur izola insulo, Monato, 2000/06, p. 18
- beloruse:
- ратаваньне
- ĉine:
- 營救 [yíngjiù], 营救 [yíngjiù]
- france:
- sauvetage
- germane:
- Rettung
- japane:
- 救助 [きゅうじょ]
- pole:
- ratowanie, ochranianie
- ukraine:
- рятування
saviĝi
(ntr)
- Esti savita (eventuale per sia propra ago), eskapi el danĝero: David foriris de tie, kaj saviĝis en la kaverno [22]; oni […] ne konstruis tiun centralon, kaj saviĝis valora apudrivera naturprotektita arbaro [23]; la ĝusta vojo al saviĝo [24].
22.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel, 22:1
23. Walter Klag: Friedensreich Hundertwasser 1928 - 2000, Monato, 2000/07, p. 12
24. Jiří Patera: Johano Hus – ĉu ne plu herezulo?, Monato, 2000/08, p. 19
23. Walter Klag: Friedensreich Hundertwasser 1928 - 2000, Monato, 2000/07, p. 12
24. Jiří Patera: Johano Hus – ĉu ne plu herezulo?, Monato, 2000/08, p. 19
- beloruse:
- ратавацца
- france:
- se sauver
- japane:
- 助かる [たすかる], 救われる [すくわれる]
- pole:
- uratować się, zbawić się
savisto
- 1.
- Iu okupata pri savado de homoj el danĝero: pro la du grandaj [tertremoj] estis vunditaj 46, venis savistoj el multaj landoj por helpi la lokajn skipojn [25]; naĝanto transpasis la linion […], la savisto observis siajn du helpantojn, kiuj tenis nigrajn flagojn kaj surhavis nigrajn naĝkostumojn [26]. sukuristo
- 2.
- (figure) Mesio2: ekde lia elektiĝo, mi avertis ke tiu ulo ne estos la savisto kiun oni atendis el la tria mondo [27].
25.
Monato, D. E. Rogers: Tremoj teraj, financaj, politikaj, 2011
26. Amir Naor: Sunfrapo
27. Togolanda ultimato plu sen respondo, HeKo 432 8-A, 12 apr 10
26. Amir Naor: Sunfrapo
27. Togolanda ultimato plu sen respondo, HeKo 432 8-A, 12 apr 10
- angle:
- 1. lifeguard 2. messiah
- beloruse:
- 1. ратавальнік, ратаўнік 2. збаўца
- ĉine:
- 救援力量 [jiùyuánlìliang], 救援队 [jiùyuánduì], 救援隊 [jiùyuánduì], 救星 [jiùxīng], 救生员 [jiùshēngyuán], 救生員 [jiùshēngyuán], 救援人员 [jiùyuánrényuán], 救援人員 [jiùyuánrényuán], 救护员 [jiùhùyuán], 救護員 [jiùhùyuán], 救災 [jiùzāi], 救灾 [jiùzāi], 援助者 [yuánzhùzhě], 救主 [jiùzhǔ], 救援者 [jiùyuánzhě], 救贖者 [jiùshúzhě], 救赎者 [jiùshúzhě]
- france:
- 1. sauveteur 2. messie
- germane:
- 1. Retter, Rettungssanitäter, Katastrophenhelfer, Rettungsschwimmer 2. Messias
- japane:
- 救助者 [きゅうじょしゃ], 救助隊員 [きゅうじょたいいん]
- pole:
- 1. ratownik 2. mesjasz
antaŭsavi
- Anticipe savi de eventuala danĝero: mi tion faros kun plena nekaŝemeco pro tio, ke mi antaŭsavu vin de novaj trompiĝoj kaj disreviĝoj Marta ; en la kadro de miaj funkcioj mi antaŭsavis la vivon de multegaj personoj [28]. protekti2antaŭgardi
28.
Claude Piron: communication, langues,
espéranto
- beloruse:
- засьцерагаць, засьцерагчы
- ĉine:
- 保 [bǎo], 保住 [bǎozhù], 維護 [wéihù], 维护 [wéihù], 維護阿 [wéihùā], 维护阿 [wéihùā]
- france:
- préserver
- germane:
- der Gefahr zuvorkommen, schützen
- itale:
- preservare (salvezza)
- katalune:
- prevenir, preservar, premunir
- pole:
- ratować wcześniej, uratować naprzód
- ruse:
- предостеречь, предохранить
- ukraine:
- охороняти, оберігати
forsavi
- Fuĝi el danĝero: Jotam forkuris kaj forsavis sin [29]; ili forsavis sin en la urbojn [30]; mi alvenis kun la soldataro kaj forsavis lin, sciiĝinte, ke li estas Romano [31]; eble li trovos truon ie, tra kiu li povos sin forsavi Iŝtar ; la kompatinda virino fariĝis strange maltrankvile en la animo kaj ŝi penis forsavi sin de la malagrabla parolado RBa . evakui, rifuĝi
29.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 9:21
30. La Nova Testamento, La agoj 14:6
31. La Nova Testamento, La agoj 23:27
30. La Nova Testamento, La agoj 14:6
31. La Nova Testamento, La agoj 23:27
- beloruse:
- выратаваць
- germane:
- in Sicherheit bringen
- pole:
- ratować ucieczką
- ukraine:
- вирятовувати
homsava
- Helpanta al homoj savi sian vivon el danĝeraj kaj katastrofaj situacioj (malsatoj, ŝippereoj, akcidentoj, milito kc): la homsavan aktivadon de Langlet […] volas forgesigi organizitaj grupoj [32]; ŝtatsekretario pri homsava agado [33]. filantropia, homama, humana, kari(ta)ta
- angle:
- humanitarian
- beloruse:
- ратуючы жыцьцё, гуманітарны
- ĉine:
- 人道主义 [réndàozhǔyì], 人道主義 [réndàozhǔyì]
- france:
- humanitaire
- germane:
- humanitär
- pole:
- ratujący życie