^*rid/i ^UV

1.

(ntr)
Montri subitan gajecon per karakteriza streĉo de la buŝo kaj esprimo de la vizaĝo, ofte akompanataj de ĝoja voĉbruo: mi ridas je lia naiveco [1]; mi ridas pro lia naiveco [2]; oni ridis pri ili kaj mokis ilin [3]; ŝi ridis kaj ploris de ĝojo [4]; li ridis tiel, ke la ventro al li skuiĝis [5]; ili ridis pri ni kaj rigardis nin malestime [6]; ŝi estis pala, kiel la morto, sed ŝi ridis pri la malbona vetero, kiu ŝajnis al ŝi ankoraŭ ne sufiĉe sovaĝa kaj ventega [7]; la malbona frato kliniĝis super ŝin kaj ridis malice, kiel nur diablo povas ridi [8]; ŝi ridis mallaŭte kaj gaje [9]; la virino ridis laŭte kaj elkore [10]; plej bone ridas, kiu laste ridas ^PrV .

2.

(ntr)
(figure) Montri agrablan, bonstatan, feliĉan aspekton: ĉiuj okuloj ridis [11]; ridanta pejzaĝo; bone tiu sidas, al kiu la sorto ridas ^PrV .

3.

(tr)
(malofte) Priridi: mi ridas lian naivecon [12]; ili ridis lin pro lia peto [13]; ĉu ni ne ridis la punitan sangavidan beston, ripetante ĝiajn plendojn [14]; la knaboj ridis ŝin, ke ŝi sidas supre kiel kokineto [15].

Voĉa, senparola esprimo de subita gajo: eksonis en la ĉambro sonora infana rido [16]; oni ekkonas bovon per la vido kaj malsaĝulon per lia rido ^PrV ; rido matene ‐ ploro vespere ^PrV ; venas rido post minaco, kaj paciĝo post malpaco ^PrV ; ŝi respondis kun gaja rido ^BdV ; fariĝis nokto kaj silento, interrompata nur de la nerva rido de l' virinoj [17]; li ordonis, oni ne obeis lin, lian koleron oni respondis per rido [18]; eksplodi per rido ^{Marta Hamlet} .

Malice, triviale, malkonvene ridi: ili tro brue interparolis […] kaj tro laŭte ridaĉis [19]; iu […] ridaĉis responde ^Metrop .

Malĝentila, malagrabla rido: sarkasma ridaĉo [20]; vomiga ridaĉo [21]; [li] abrupte turnis la dorson al la delegito kun moka ridaĉo [22].

(ntr)

Brue, forte ridi: subite dum du longaj minutoj li ridegis, provante sensukcese halti por klarigi, kial li tiom laŭte ridas [23]; la knabo denove ridas, ridegas senbride [24].

Tre laŭta rida voĉado: en la salono eksonis laŭta ridego [25]; kiam li komencas ludi sian improvizitan kompozicion, ĉiuj kun ridego diskuras ^EE ; ĉe la tabloj kun bruego, ektondris laŭte nun ridego ^FK .

Facile ridanta, ema al amuzo kaj gajeco: ili ambaŭ havis mienojn de petolantaj infanoj, tiel ili estis gajaj kaj ridemaj ^IK ; [li] montris sin amikeca kaj ridema [26]; koketa, ridema virin' [27]. bonhumora, gaja, ŝercema

(ntr)

1.

Senbrue montri sian afablecon kaj favoron per delikata streĉo de la buŝo kaj bonvola esprimo de la okuloj: ŝi […] ridetis kontente [28]; ŝi faris al ili signojn, ridetis kaj volis rakonti, ke ĉio iras bone kaj feliĉe [29]; li ridetis interne (nevideble) [30]; ŝi ridetis en la dormo [31]; ŝi ridetis sub larmoj (ĉe adiaŭo) [32]; ŝi afable ridetis kaj dankis kaj ne povis kaŝi sian emocion [33]; ili denove komencis rideti, sed nun pro embaraso [34].

2.

(figure) Agrable, favore aspekti: la bela naturo ridetas al la vizitanto; ridetis al ni la aŭroro, la mateno; arĝente ridetas la luno; la sorto ridetas al li.

Emocia aŭ mimika mieno, manifestata per la okuloj kaj precipe per la distiriĝo de la buŝanguloj, ofte kun nudigo de la dentoj, esprimanta:

a)

Afablon, bonvolemon, amuziĝon: sur lia vizaĝo mi vidis ĝojan rideton [35]; virina rideto pli kaptas ol reto ^PrV ; rideto aperis sur ŝia buŝo kaj la sango revenis en ŝiajn vangojn [36]; malgranda knabino kun ruĝaj vangoj, kun rideto ĉirkaŭ la buŝo [37]; rideto ludis ĉirkaŭ ŝia buŝo [38]; bonkora rideto ornamis ŝiajn dikajn lipojn ^IK ; melankolia rideto sur la lipoj [39]; kun rideto de kompato ^EE ; la rideto glaciiĝis sur la duone malfermitaj lipoj [40]; la ŝerca rideto malaperis de la buŝo kaj okuloj de la nekonato ^IK . malrideto

b)

Mokon, ironion, sarkasmon: Pri tiuj ĉi ideoj „estas modo“ paroli ne alie, ol kun ironia kaj malestima rideto [41]. rikano

Kiu kaŭzas ridon, subite gajigas: eksterordinare saĝa spritaĵo kaj tre ridiga [42]; li estas aminda ĉarlatano: li amas trompi, kaj ĝenerale, liaj trompoj estas ne tre gravaj, efektive ridigaj [43]; lia […] slango faris la ŝercojn duoble ridigaj [44]. amuza, komedia, komika, kurioza

(tr)

Vole aŭ nevole kaŭzi ies ridon: lia malgaja vizaĝo ridigis lian amikon [45]; la reagoj de Švejk ridigas pro la ŝajna manko de logika ligo inter burokrataj demandoj kaj liaj respondoj [46]; pri la x-sistemo li verdiktas: „tiu Esperanto-karikaturaĵo […] forte ridigas niajn kontraŭulojn kaj decidigas ilin neniam lerni lingvon tiagrade barbaran [47]. amuzi, gajigi

Tiom mokinda, ke ĝi ridigas: de majesta ĝis ridinda estas nur unu paŝo ^PrV ; sen povo kolero estas ridinda afero ^PrV ; ridindaĵon faris al mi Dio, ĉiu, kiu aŭdos, ridos pri mi [48]; ridinda, fireligieca spirito […] antaŭmilite ĉiam prezidis en esperantaj manifestacioj [49]; ili ekkantis alian kanton tiel ridindan kiel tiun, kiun mi ĵus plene transskribis [50].

(tr)

Igi ridinda, konduki al situacio kiu kaŭzas mokojn: profitante la sennoman aperigon de l' broŝuro pri homaranismo, li ĝin ridindigis unue ^VivZam ; ŝi ridindigas la svatiĝantojn [51]; ĉar oni ne simpatias kun liaj politikaj ideoj […], oni deziras ofte eĉ ridindigi lian profesian laboron [52].

(ntr)

Iĝi ridinda, malrespektinda: ne ridindiĝu ĉeeste de via hundo, mi petas [53].

(tr)

Intence, signife rideti al...: ili alridetis ilin infane [54].

(tr)

Moke priridi iun aŭ ion: kaj ili mokridis lin [55]; la simieto mokridis [56].

(tr)

Ridi pro amuziĝo aŭ pro moko pri...; ridi ³: li ŝajnis mensogulo, kaj la parencoj priridis lin [57]; reĝido Hiacinto […] ne komprenis, ke la homoj laŭdantaj lian nazon priridas lin [58]; anstataŭ debati kaj priridi aliajn pensmanierojn […] oni trovu solvon taŭgan por ĉiuj [59].

Ridi ĝis la stato en kiu oni ne plu deziras ridi: satridis la loĝantaro, sed poste ili bedaŭris sinjoron paroĥestron [60]; vi satridos, – flustris la du junuloj, transpasante la ĉambron [61].

Kaŝe ridi, subpremi sian ridon: Ilu-ittia subridis [62].

Mieni malaprobe, malkontente, kuntirante la brovojn: Unu el ili malridetis al mi, kaj mi kuris for [63].

1.

Mieno esprimanta malkontenton, malplezuron, malparobon ktp, manifestata ekz‑e per kuntiritaj brovoj, mallevitaj buŝanguloj: Li rigardis ŝin eliri kun rideto, kiu malrapide velkis kaj iĝis malrideto kiam fermiĝis la pordo malantaŭ ŝi [64]. rideto^1.a

2.

En la interretaj forumoj, ve-mieno, la mienvinjeto esprimanta malkontenton: ☹ aŭ :–(

Sin devigi al rideto: „perfekte tiel“ trudridetis Ĉan [65].