^*konus/o ^UV

1.

a)

[1] Surfaco, naskita de ĉiuj rektoj (ĝiaj naskantoj), kiuj havas unu komunan punkton (la verticon de la konuso), kaj sekcas fiksan linion (ĝian direktanton): cirkla, elipsa, kvadrata ks konuso (kies direktanto estas cirklo, elipso, kvadrato ks, orta al ĝia akso); se ebeno sekcas konuson nur en ĝia vertico, ĝi apartigas du duonojn de la surfaco, kiujn oni nomas ankaŭ konusoj aŭ duonkonusoj. koniko, rektara

b)

^VdE Solido, kiun limas duono de konuso ^1.a (ĝia flanko) kaj unu ebena surfaco (ĝia bazo), kiu sekcas la konusan surfacon laŭ fermita linio.

Rim.: Pro la komunuza senco de „konuso“ la vortaroj emas difini ĝin fake kiel solidon (vd PIV1). Ŝajnas al ni, ke tio estas tro pedanta, ĉar la naciaj lingvoj kutime akceptas ambaŭ fakajn sencojn. Oni uzu „konusa surfaco“ aŭ „konusa solido“ en dubaj okazoj.

2.

Objekto, havanta formon de konuso: konusoj da sukero [2]; konuso el lumradioj; konusformaj funeloj; per siaj ridinde malgrandaj manetoj [ŝi] formis konuson el opio ^FdO ; maro sabla, sur kiu tie ĉi kaj tie oni vidas pintajn konusojn, kiuj leviĝas iafoje ĝis unuetaĝa alto [3]; vulkanmontoj plej ofte havas la formon de plataj konusoj [4].

3.

Strobilo: maljuna gnomo [kun] abiaj konusoj sur la kapo [5]; sub la arboj ili kolektis piceajn konusojn [6].

Ĉelo³ de la retino laŭ sia speco pli sensema al iu koloro, tiel nomata pro sia formo: en la homa okulo troviĝas tri specoj de kolor-perceptiloj, nomataj konusetoj, kaj nekoloraj perceptiloj, nomataj bastonetoj [7]. bastoneto