^*eduk/i

(tr)

1.

Direkti la elvolviĝon de fizikaj, moralaj kaj intelektaj kapabloj de infano aŭ junulo: oni edukis lin kiel idealiston; el ĉiuj filoj, kiujn ŝi edukis, neniu tenis ŝin je la mano [1]. disciplini, guverni, instrui, kulturi, varti, zorgi.

2.

Instrui iun kadre de ĉiuspecaj lernejoj kc pri aferoj bezonataj por sukcese vivi en la socio, t.e. pri profesiaj kapabloj, scienco, socia konduto ktp: li ordonis eduki ilin dum tri jaroj, post kies finiĝo ili estis komencontaj la servadon antaŭ la reĝo [2]; ili eduku la junulinojn ami siajn edzojn, ami siajn infanojn [3]; ŝi estis edukata […] en unu sankta monaĥejo, kie ŝi lernadis ĉiujn reĝajn virtojn [4]; edukito de la plej altaj pastraj lernejoj [5]. klerigi

3.

Dresi beston: eduki tigron, hundon, papagon. instrui, malsovaĝigi.

4.

Flegi², kreskigi³ vegetaĵon: vi domaĝas la hederon, pri kiu vi ne laboris kaj kiun vi ne edukis [6].

Ago eduki kaj ties rezulto: li mortos pro manko de eduko [7]; donadi manĝon kaj edukon ^Marta ; vi ne ricevis la saman edukon, kiel li [8]; mia avino […] ricevis bonan lernejan edukon [9]; ili, sendube, estas homoj instruitaj kaj ricevis edukon en diversaj kolegioj [10]; tiuj apartenoj dependas de eduko [11]; oni montru bonedukon [12]. edukado

Ago eduki; eduko: sin dediĉi al edukado de junuloj; edukado de bestoj kaj kreskaĵoj [13]; li povos faciligi la edukadon de ĉi tiu juna knabo kaj zorgi pri lia estonteco ^IK ; vi devus scii iom pli pri la problemo de edukado kaj de laboro de virinoj ^Marta ; per ĉiutaga senripoza penado sukcesis la gepatroj havigi al siaj infanoj plenan edukadon en gimnazio kaj universitato ^VivZam .

Homo, kiu profesie edukas infanojn aŭ junulojn aŭ bestojn: filedukisto [14]; brutedukisto [15]; mankis edukistoj por prizorgi la knabon [16]; edukistoj argumentas, ke la antikva [metodo] ne plu taŭgas por instrui matematikon en komputila epoko [17]. dresisto, instruisto, mentoro, pedagogo.

Kiun oni edukis kaj kiu per sia aspekto, per sia sinteno konformas al tiu eduko: ŝia parolado montris bone edukitan knabinon, al kiu ne mankas spiritĉeesto ^IK ; sovaĝa kaj malbone edukita filino [18]; timu lupon edukitan kaj malamikon repacigitan ^PrV ; vegetaĵoj, kies trunketoj, edukitaj en oranĝerioj, ne havas la forton, por kontraŭstari al ventoj ^Marta .

Kiu ne ricevis edukon, restis en spontanea, sovaĝa, kruda stato: neniam antaŭe li estis en tia maldelikata kaj needukita kompanio [19].

Kvalito de tiu, kiu ricevis bonan edukon: konfuceanismo donas atenton al bonedukiteco de homoj kaj emfazas la gravecon de harmoniaj rilatoj inter homoj [20]; la filino diplomitiĝis kaj pro ŝia bonedukiteco kaj saĝeco facile trovis kontentigan laboron ĉe granda kompanio [21].