*sal/o PV
*salo
- 1.
- Ordinara nomo de la natria klorido, uzata interalie kiel spico por gustigi manĝaĵojn: alportu al mi novan pladon, kaj metu tien salon [1]; ĉe via naskiĝo, kiam vi estis naskita, oni ne detranĉis vian umbilikon, oni ankaŭ […] ne frotis vin per salo, kaj ne vindis per vindaĵoj [2]; Behemoto fortranĉis pecon da ananaso, ĝin surŝutetis per salo kaj pipro, ĝin manĝis MkM ; marsalo; tro multe da salo malbonigas la manĝon PrV .
- 2.
- Kombinaĵo de acido kun bazo: la senvivecon de tiu ĉi maro oni klarigadis al si per tio, ke la supraj partoj de la akvo enhavas ĝis 25% da salo, tiel ke homo povas tie ĉi naĝi sen movado de la manoj kaj piedoj FK ; (figure) lia edzino ekrigardis malantaŭen, kaj ŝi fariĝis kolono el salo (vd ŝtoniĝi) [3]. tio estis kadavro tre malnova, sed tiel bone konservita, kiel niaj mumoj, dank' al la sekeco de la aero aŭ al iaj teraj saloj, nekonataj de mi [4]; pulvoreroj el arsenoza acido ankoraŭ algluitaj pruvis, ke tiu toksa salo estis plimalpli difektita de la malsekeco ChL .
- 3.
- (figure) Esprimo, kiu kaptas la atenton, ĝuigas aŭskulton, per spriteco, agaco: via parolo estu ĉiam kun graco, spicita per salo [5]; kiel en lia esperantismo mankis la interna ideo, tiel en lia stilo mankis tiu salo: la spirito de la lingvo VivZam .
- 4.
- Arbitra signoĉeno alpendigata al mallonga ĉifrota teksto (ekz-e pasvorto) por altigi la entropion: salo estas uzata kiam komputilo/retpaĝo konservas pasvorton, ĝi estas kunmetita kun la pasvorto por pli malfaciligi la deĉifradon [6].
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 2:20
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:4
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 19:26
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VIII
5. La Nova Testamento, Koloseanoj 4:6
6. La Nerompebla Ĉifro, Bitoj kaj Bitokoj, 2016/11/19
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 16:4
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 19:26
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VIII
5. La Nova Testamento, Koloseanoj 4:6
6. La Nerompebla Ĉifro, Bitoj kaj Bitokoj, 2016/11/19
- afrikanse:
- sout
- albane:
- kripë
- amhare:
- ጨው
- angle:
- salt
- arabe:
- ملح
- armene:
- աղ
- azerbajĝane:
- duz
- beloruse:
- соль mar~o: марская соль.
- bengale:
- লবণ
- birme:
- ဆား
- bosne:
- soli
- bulgare:
- сол
- ĉeĥe:
- kuchyňská sůl mar~o: mořská sůl.
- ĉine:
- 盐 [yán], 鹽 [yán], 咸盐 [xiányán], 鹹鹽 [xiányán], 盐巴 [yánbā], 鹽巴 [yánbā], 食盐 [shíyán], 食鹽 [shíyán]
- dane:
- salt
- estone:
- soola
- eŭske:
- gatza
- filipine:
- asin
- france:
- sel mar~o: sel de mer.
- galege:
- sal
- germane:
- Salz mar~o: Meersalz. 4. Salt
- guĝarate:
- મીઠું
- haitie:
- sèl
- haŭse:
- gishiri
- hebree:
- מלח mar~o: מלח ים.
- hinde:
- 1. नमक [namak]
- hispane:
- sal mar~o: sal marina.
- hungare:
- só mar~o: tengeri só.
- ide:
- salo
- igbe:
- nnu
- indonezie:
- garam mar~o: garam laut.
- irlande:
- salann
- islande:
- saltið
- itale:
- sale mar~o: sale marino.
- japane:
- 塩 [えん]
- jave:
- uyah
- jide:
- זאַלץ
- jorube:
- iyo
- kanare:
- ಉಪ್ಪು
- kartvele:
- მარილი
- katalune:
- sal mar~o: sal marina.
- kazaĥe:
- тұз
- kimre:
- halen
- kirgize:
- туз
- kmere:
- អំបិល
- koree:
- 소금
- korsike:
- sali
- kose:
- ityuwa
- kroate:
- sol
- kurde:
- xwê
- latine:
- sal
- latve:
- sāls
- laŭe:
- ເກືອ
- litove:
- druska
- makedone:
- сол
- malagase:
- sira
- malaje:
- garam
- malajalame:
- ഉപ്പ്
- malte:
- melħ
- maorie:
- tote
- marate:
- मीठ
- monge:
- ntsev
- mongole:
- давс
- nederlande:
- zout (zn.) mar~o: zeezout.
- nepale:
- नुन
- njanĝe:
- mchere
- okcidentfrise:
- sâlt
- panĝabe:
- ਲੂਣ
- paŝtue:
- د مالګې
- pole:
- sól mar~o: sól morska.
- portugale:
- sal
- ruande:
- umunyu
- rumane:
- sare
- ruse:
- соль mar~o: морская соль.
- samoe:
- māsima
- sinde:
- لوڻ
- sinhale:
- ලුණු
- skotgaele:
- salainn
- slovake:
- kuchynská soľ mar~o: morská soľ.
- slovene:
- sol
- somale:
- cusbo
- ŝone:
- munyu
- sote:
- letsoai
- sunde:
- uyah
- svahile:
- chumvi
- svede:
- salt mar~o: havssalt.
- taĝike:
- намак
- taje:
- เกลือ
- tamile:
- உப்பு,
- tatare:
- тоз
- telugue:
- ఉప్పు
- tibete:
- ཚྭ་
- ukraine:
- сіль
- urdue:
- نمک
- uzbeke:
- tuz
- vjetname:
- muối
- volapuke:
- sal
- zulue:
- usawoti
sala
- Salgusta: gustumi salan akvon [7]; li sidiĝis manĝeti sur la bordo de ia rivero, kaj lavetante salan fiŝon en la akvo de la rivero, li eksentis tre agrablan odoron FK ; Li ŝanĝas […] fontojn de akvo en sekaĵon, fruktoportan teron en salan dezerton [8]; ĉiuj ĉi tiuj kunvenis en la valo Sidim, kiu nun estas la Sala Maro [9]; la sala aero estas freŝa kaj agrabla Metrop ; Larmoj la plej salaj, // Bruligu al mi tute la okulojn Hamlet !
7.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 107:34
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 14:3
8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 107:34
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 14:3
- angle:
- salty
- beloruse:
- салёны
- ĉeĥe:
- osolený, slaný
- ĉine:
- 咸 [xián], 鹹 [xián]
- france:
- salé
- germane:
- salzig
- hebree:
- מלוח
- hispane:
- salado
- hungare:
- sós
- indonezie:
- asin
- interlingvae:
- salate
- islande:
- saltur
- itale:
- salato
- japane:
- 塩の [しおの], 塩味の [しおあじの], 塩辛い [しおからい], 塩を含んだ [しおをふくんだ]
- katalune:
- salat
- kmere:
- ប្រៃ
- nederlande:
- zout (bn.)
- pole:
- słony
- portugale:
- salgado
- rumane:
- sărat
- ruse:
- солёный
- slovake:
- slaný, soľný
- svede:
- salt (adj.)
- telugue:
- ఉప్పు
- tibete:
- ཚ་ཁུ་
- ukraine:
- соляний, солоний
- volapuke:
- salöfik
sali
(tr)
- Aldoni salon: ĉiun vian farunoferon salu [10]; la rozoj taŭgas nur por […] flari ilin, […] la vilaĝanino ilin salas, ili ricevas francan nomon [kaj] oni metas ilin sur ardantan feran tabulon [11]; la fiŝon oni tuj salas, sekigas en la sunbrilo, fumaĵas super fajro Ĉukĉoj ; pli bone ne sali ol sali tro multe (ne troigu) PrV .
10.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 2:13
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Najbaraj familioj
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Najbaraj familioj
- beloruse:
- саліць
- ĉeĥe:
- solit
- ĉine:
- 加盐 [jiāyán], 加鹽 [jiāyán], 加盐了 [jiāyánliǎo], 加鹽了 [jiāyánliǎo], 放盐 [fàngyán], 放鹽 [fàngyán], 盐渍 [yánzì], 鹽漬 [yánzì], 盐腌 [yányān], 鹽醃 [yányān]
- france:
- saler
- germane:
- salzen
- hebree:
- להמליח
- hispane:
- salar, sazonar
- hungare:
- sóz
- ide:
- salizar
- indonezie:
- menggarami
- itale:
- salare
- japane:
- 塩を加える [しおをくわえる], 塩漬けにする [しおづけにする]
- katalune:
- salar
- nederlande:
- zouten
- pole:
- solić
- ruse:
- солить
- slovake:
- posoliť, soliť
- svede:
- salta
- ukraine:
- солити
nesala, sensala
- Kiu ne estas sala, ne salgusta: la maro prezentis konstantajn ŝanĝiĝojn, en la daŭro de kelke da horoj pli multe, ol la sensalaj lagoj povas prezenti en la daŭro de tuta jaro [12]; piranjoj vivas en nesala akvo (vidu marakvo) ; la jaro 2003a estas deklarita de UNO kiel la Jaro de nesala akvo [13] (fakte, ĉi-okaze pli konvenus paroli pri trinkakvo); la maljunulo gustumis unu ĝiaŭzi-on, kies nesala farĉo malplaĉis al li [14]; se la salo fariĝis nesala, kiel vi rebonigos ĝin [15]?
12.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
13. Radio Polonia
14. Chi Zijian: Avo kaj nepo, 1999
15. La Nova Testamento, S. Marko 12:17
13. Radio Polonia
14. Chi Zijian: Avo kaj nepo, 1999
15. La Nova Testamento, S. Marko 12:17
- angle:
- ne~a akvo: fresh water, sweet water.
- beloruse:
- нясолены, прэсны
- france:
- insipide, sans sel
- germane:
- ne~a akvo: Süßwasser.
- indonezie:
- hambar ne~a akvo: air tawar.
- itale:
- insipido
- japane:
- 塩気のない [しおけのない], ぴりっとしない, 機知のない [きちのない]
- katalune:
- insípid ne~a akvo: aigua dolça.
- nederlande:
- zoutloos, zoet (zoutloos)
- pole:
- ne~a akvo: słodka woda.
- ruse:
- несолёный, пресный ne~a akvo: пресная вода .
- svede:
- ne~a akvo: sötvatten.
- ukraine:
- без солі, прісний
ŝtonsalo, minsalo, roksalo
- beloruse:
- каменная соль
- ĉine:
- 石盐 [shíyán], 石鹽 [shíyán], 岩盐 [yányán], 岩鹽 [yányán], 矿盐 [kuàngyán], 礦鹽 [kuàngyán]
- france:
- sel gemme
- germane:
- Steinsalz
- itale:
- salgemma
- japane:
- 岩塩 [がんえん]
- katalune:
- sal gemma
- nederlande:
- steenzout, mijnzout
- pole:
- sól kamienna, sól kopalna
- ukraine:
- кам’яна сіль