noci/o
nocio
-
Unuo de pensado, kutime esprimata per vorto,
termino aŭ simbolo:
kaj se estas permesite korektadi la nociojn laŭ la
objektoj mem, kial ne estu permesite adapti la lingvon,
por ke ĝi esprimu pli bone la korektitajn nociojn?
[1];
enhavo de nocio
[2]
(sumo de la karakterizaj trajtoj konsistigantaj
nocion);
amplekso de nocio estas aro, klaso de
ĉiuj objektoj, al kiuj la nocio rilatas
[3];
termino estas nomo de nocio difinita kaj lokita en
la nocisistemo de koncerna scienca fako.
komprenaĵo,
koncepto
1.
El la saĝo de Komenio, kompilis
kaj tradukis Miroslav Malovec.
2. Jan Werner: Terminologia Kurso, Roudnice nad Labem, 1986.. §2.6.
3. Jan Werner: Terminologia Kurso, Roudnice nad Labem, 1986. §2.7.
2. Jan Werner: Terminologia Kurso, Roudnice nad Labem, 1986.. §2.6.
3. Jan Werner: Terminologia Kurso, Roudnice nad Labem, 1986. §2.7.
- beloruse:
- паняцьце
- ĉeĥe:
- pojem, ponětí
- ĉine:
- 概念 [gàiniàn]
- france:
- notion
- germane:
- Notion, Begriff, klar definierte Idee
- hungare:
- fogalom enhavo de ~o: fogalom tartalma. amplekso de ~o: fogalom terjedelme.
- japane:
- 概念 [がいねん], 観念 [かんねん], 知識 [ちしき]
- nederlande:
- begrip
- pole:
- pojęcie (filozof.), koncept
- portugale:
- noção
- rumane:
- concept (filosof.), noțiune
- ruse:
- понятие enhavo de ~o: содержание понятия. amplekso de ~o: объём понятия.
- slovake:
- pojem
- ukraine:
- поняття
nociaro
-
Sistemo da nocioj de iu fako, teorio, verko ktp:
la Ĉina Anarĥi[i]sma tradicio ... parto de [kies] nociaro estis la
elimino de etna, rasa, kaj nacia identecoj favore al internaciisma identeco
[4].
klasifiko,
terminologio1
- beloruse:
- сыстэма паняцьцяў
- germane:
- Begriffssystem
- hungare:
- fogalomrendszer
- pole:
- siatka pojęciowa
- rumane:
- rețeaua conceptuală
- ruse:
- система понятий
subnocio
-
En hierarkia sistemo da nocioj, nocio kies enhavo
konsistas el ĉiuj karakterizaj trajtoj de alia nocio
(ties supernocio),
plus iuj kromaj trajtoj:
„robo“ kaj „pantalono“ estas subnocioj
rilate al la nocio „vesto“;
kompreneble ne necesas ke ĉiu nocio estu dividata ekzakte en
dek subnociojn
[5].
subspeco
supernocio
5.
Rudolf Haferkorn: La Dekuma Klasado, Scienca Revuo. vol. 1, №1
- angle:
- subnotion
- beloruse:
- падпаняцьце
- germane:
- Unterbegriff
- hungare:
- alárendelt fogalom
- nederlande:
- hyponiem
- pole:
- hiponim, wyraz podrzędny, podpojęcie
- rumane:
- hiponimă, expresia subordonată, conexiunea
- ruse:
- подпонятие, гипоним
supernocio
-
En hierarkia sistemo da nocioj, nocio kies enhavo
konsistas el karakterizaj trajtoj komunaj al ĉiuj ĝiaj
subnocioj:
„vesto“ estas supernocio rilate al la nocioj
„robo“ kaj „pantalono“.
kategorio,
superspeco
- angle:
- supernotion
- beloruse:
- надпаняцьце, родавае паняцьце
- ĉine:
- 术语 [shùyǔ], 術語 [shùyǔ]
- germane:
- Oberbegriff
- hungare:
- fölérendelt fogalom
- nederlande:
- hyperoniem
- pole:
- hiperonim, wyraz nadrzędny, superpomysł
- rumane:
- hiperonimă, termen generic, expresia supremă, superidee
- ruse:
- накрывающее понятие, гипероним, надпонятие, родовое понятие