2koncept/o

koncepto

FIL
1.
Abstrakta kaj ĝenerala ideo, mensa bildo pri io: la koncepto pri tempo, pri spaco; en la animo de l' princo, la unuan fojon en lia vivo, aperis malklara, sed potenca koncepto pri la ŝtato [1]; la sennaciisma koncepto estas ja tro nova, ne sufiĉe klarigita, por ke ĝi povu esti ĝuste komprenata kaj mense alcelata [2]; mi havis neniun klaran koncepton pri mia individuo [3]. VD:komprenaĵo, nocio
Rim.: Oni nepre ne uzu la vorton „koncepto“ en la senco de malneto.
Rim.: La radiko aperas en VdE kun verba karaktero kaj eble tial ankoraŭ troveblas ekzemploj de uzo kun senco pli proksima al „konceptado“: temas nun difini la pozicion de „Liberiga Stelo“ rilate al la diversaj organizoj, kiuj havas similan koncepton kaj batalas por renversi la kapitalistan ordon [4].
2.
TEK Plano laŭ kiu teĥnika sistemo estas konstruota: en pli novaj konceptoj de nuklea energio eblos produkti elektron kun multe malpli da rubaĵoj, tiel ke nuklea centralo ne emisios tervarmigajn gasojn [5].
angle:
concept
beloruse:
канцэпцыя
ĉeĥe:
koncepce, názor, představa
ĉine:
概念 [gàiniàn], 构想 [gòuxiǎng], 理念 [lǐniàn], 觀念 [guānniàn], 意境 [yìjìng], 設計方案 [shèjìfāngàn], 构思 [gòusī], 基本概念 [jīběngàiniàn]
france:
concept, conception (idée), idée, notion
germane:
Konzept
hispane:
concepto
japane:
概念 [がいねん]
katalune:
concepte
nederlande:
opvatting, concept, begrip
pole:
pojęcie, koncepcja, pogląd, pomysł, wyobrażenie
portugale:
conceito, idéia
rumane:
concept
ruse:
концепция
slovake:
pojem, všeobecná predstava

koncepti

(tr)
1.
Formi koncepton, akiri pri io mensan bildon, komprenon, konscion: la homo bezonas percepti antaŭ ol koncepti; nur tion oni povas esprimi klare, kion oni klare konceptas; urĝas ankaŭ eldoni literaturon konceptitan laŭ sennacieca, vere humana spirito [6]; mi konis homojn, kiuj sen koncepti la kvinan dimension aŭ ion ajn faris perfektajn miraklojn koncerne la plivastigon de sia loĝejo [7]. VD:bildigi (al si)
2.
TEK(evitinde) Projekti 2: la firmao IDT, fabrikanto de enaparataj MIPS-arkitekturaj procesoroj, konceptis x86-kongruan blaton „WinChip“ [8].
ĉeĥe:
chápat, pochopit, tvořit koncepci
ĉine:
1. 构思 [gòusī], 設計 [shèjì], 构想 [gòuxiǎng], 拟具 [nǐjù]
france:
1. concevoir (par l'esprit), appréhender (par l'esprit), créer (concevoir), échafauder (concevoir), élaborer (concevoir), former (par l'esprit), imaginer (se représenter), se représenter (concevoir), se figurer (concevoir), voir (par l'esprit)
germane:
1. konzipieren
hispane:
1. concebir
japane:
~の概念を形成する [のがいねんをけいせいする]
nederlande:
1. een begrip vormen, concipiëren 2. ontwerpen
pole:
począć
rumane:
concepe
ruse:
1. постигать, представлять себе
slovake:
predstavu, tvoriť si pojem

koncepta

Rilata al koncepto(j), al konceptado: ankaŭ ĉi-terene liaj lingva kreopovo kaj koncepta originaleco estas grandiozaj [9]; koncepta mapo estas metodo por reprezenti informojn vide [10].
beloruse:
канцэптуальны
france:
conceptuel, de concept
hispane:
conceptual, de concepto
nederlande:
vormend, conceptueel
pole:
poglądowy
rumane:
comp
ruse:
концептуальный

konceptado

Ago koncepti, maniero koncepti: feliĉe, laŭ mia konceptado, ne estas problemo, ĉar [Esperanto] iras, kien ĝi iru, nome: al la fina venko [11]; ĝi estas unu el tiuj studoj kiujn ni serĉas por instigi la kreskon de konceptado [12]; (evitinde) per pli bona konceptado (projektado) de fasadoj oni povus plibonigi: (A) la elekton de materialoj, kaj (B) la formon de la fasado rilate al la distribuo de la akvo kaj la malpuraĵoj sur kaj en la fasado [13]. VD:intelekto, imago.
11. C. Piron: Kien Esperanto?, http://www.helsinki.fi/~jslindst/piron_raumo.html
12. Platono trad. D. Broadribb: La Respubliko, Parto 7
13. F. van Mook: Pluvo sur fasadoj de konstruaĵoj, La Domo 1997-10
ĉeĥe:
chápání, vytváření koncepce
ĉine:
立意 [lìyì]
france:
conception (fait de concevoir par l'esprit), élaboration, création, représentation (conception), vision
germane:
Konzeption
hispane:
concepción
japane:
概念形成 [がいねんけいせい]
katalune:
concepció
nederlande:
conceptie, het concipiëren, visie
pole:
uogólnienie, koncepcja
rumane:
generalizare, concept
ruse:
восприятие, представление
slovake:
predstavu, schopnosť stvárňovať pojem

konceptaro

FIL
Aro de interrilatantaj konceptoj: [Zamenhof,] deksesjara knabo-ateisto, revante pri la bono de la homaro kaj ne havante ĝustan ideon pri la vojoj de homara evoluo, devis por savi sian idealisman konceptaron, reveni al dio kaj religio [14]; nun vi povas kompreni min kiam mi parolas pri tiu parto de la konceptaro kiun oni povas kompreni nur se oni uzas dialektikan argumentadon [15].
14. E. Drezen: Zamenhof, Religiaj konceptoj de Zamenhof
15. Platono trad. D. Broadribb: La Respubliko, Parto 6
france:
système conceptuel, ensemble des concepts
nederlande:
het geheel van opvattingen
pole:
system pojęciowy, zestaw pojęć
rumane:
sistem conceptual, un set de concepte
ruse:
система концепций, система представлений
slovake:
náhľad, názor

konceptebla

Kiun eblas koncepti: [la ago de la romano] disvolviĝas en nun apenaŭ koncepteblaj foroj de la kosmo [16]; la bezono krei mondskale alian fortrilaton ebligis ĝis nun krei aliancojn antaŭe nekoncepteblajn [17]. VD:imagebla, kredebla
16. I. Ertl: Terra, Originala literaturo Esperanta
17. trad. V. Lutermano: Le Monde Diplomatique en Esperanto, 2003-11
france:
concevable, envisageable, imaginable, pensable ne~ebla: inconcevable, inenvisageable, inimaginable, impensable.
hispane:
concebible ne~ebla: inconcebible.
nederlande:
begrijpelijk, voorstelbaar, denkbaar ne~ebla: onbegrijpelijk, onvoorstelbaar, ondenkbaar.
pole:
wyobrażalne, możliwe do pomyślenia
rumane:
imaginabile
ruse:
мыслимый, вообразимый, представимый

mondkoncepto

Mensa bildo pri la mondo, kia ĝi estas aŭ devus esti: Vitalij opiniis necesa trudi al Olga sian mondkoncepton [18]; eble la plej grava profito, kiun mi ricevis el mia uzado de Esperanto, estas drasta ŝanĝo de mia mondkoncepto [19].
18. V. Varankin: Metropoliteno, ĉap. 6
19. Boris Kolker: Vojaĝo en Esperanto-lando, J. Brozovsky: Kial Usonano uzas Esperanton, leciono 24a
beloruse:
сьветапогляд
ĉeĥe:
světový názor
ĉine:
世界觀 [shìjièguān]
france:
conception du monde, vision du monde
japane:
世界観 [せかいかん]
nederlande:
wereldbeeld
pole:
światopogląd
rumane:
weltanschauung
ruse:
картина мира, мировосприятие
slovake:
svetonáhľad, svetonázor
ukraine:
світогляд

administraj notoj