*mir/i
*miri
-
(x)
Senti impreson de surprizo pro io stranga, neatendita, nekutima, eksterordinara: la vortaro […] estas ne plena, kaj la leganto ne miru, se li multajn vortojn en ĝi ne trovas [1]; mi miras, kial la kapelestro ne ĵetis al vi la notojn en la vizaĝojn [2]; [se] rompadon de justeco kaj honesteco vi vidas en lando, ne miru, ĉar […] plej altaj ilin kontrolas [3]; la homamasoj miris, dirante: neniam tia afero estas vidita [4]; vi eble miros, ke mi parolas al vi ne ruse, sed esperante [5]; mi miris pri [lia] surprizita mieno [6]; la ŝuoj estis el pura oro, kiam ŝi venis tiel vestita, ĉiuj miris [7]. admiri, perpleksiĝi, surpriziĝi
1.
L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia
2. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 5:8
4. La Nova Testamento, Mateo 9:33
5. Ivo Lapenna: Retoriko, Aldono
6. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
7. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Cindrulino
2. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 5:8
4. La Nova Testamento, Mateo 9:33
5. Ivo Lapenna: Retoriko, Aldono
6. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
7. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Cindrulino
- angle:
- marvel, be amazed, be astonished
- beloruse:
- дзівіцца, зьдзіўляцца
- ĉeĥe:
- divit se
- ĉine:
- 訝異 [yàyì], 讶异 [yàyì], 詫 [chà], 诧 [chà], 奇怪 [qíguài], 惊奇 [jīngqí], 驚奇 [jīngqí], 令人吃惊 [lìngrénchījīng], 令人吃驚 [lìngrénchījīng]
- france:
- s'émerveiller, être surpris
- germane:
- sich wundern, staunen
- hispane:
- admirarse, asombrarse, maravillarse
- hungare:
- csodálkozik
- indonezie:
- kagum, takjub, heran, terkesima, tercengang
- japane:
- 不思議に思う [ふしぎにおもう], 驚く [おどろく], 驚嘆する [きょうたんする]
- nederlande:
- zich verwonderen
- pole:
- dziwić się, być zdziwionym
- ruse:
- удивляться, удивиться
- slovake:
- diviť sa, čudovať sa
- ukraine:
- дивуватися, виявляти подив, чудуватися, зуміватися
miro
- Impreso sentita de tiu, kiu miras: kion mi vidas! diris ŝia patrino kun grandega miro [8]; kun miro ili rigardas unu alian [9]; miro kaptis lin [10]; li ekvidis kun miro, ke la tombo estas ornamita [11]; ili kriegis de ĝojo kaj miro [12]; sur ŝia vizaĝo aperis miro kaj embaraso Marta ; senmovigita de miro kaj de admiro [13]. konfuzo3, konsterno, miraklo, sensacio, surprizo
8.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 17
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 13:8
10. La Nova Testamento, Luko 5:9
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIX
13. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvina
9. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 13:8
10. La Nova Testamento, Luko 5:9
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIX
13. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvina
- afrikanse:
- wonder
- albane:
- pyes veten
- amhare:
- ይገርማል
- angle:
- wonder, amazement, astonishment
- arabe:
- عجب
- armene:
- զարմանում
- azerbajĝane:
- görəsən
- beloruse:
- зьдзіўленьне
- bengale:
- আশ্চর্যের
- birme:
- အံ့ဘွယ်သောအမှု
- bosne:
- pitam
- ĉeĥe:
- div, mirabilium, podivnost
- ĉine:
- 神跡 [shénjì], 神迹 [shénjì]
- dane:
- spekulerer
- estone:
- huvitav
- eŭske:
- galdetzen
- france:
- émerveillement, surprise
- galege:
- pregunto
- germane:
- Verwunderung, Erstaunen
- guĝarate:
- આશ્ચર્ય
- haitie:
- mande
- haŭse:
- mamaki
- hinde:
- आश्चर्य
- hispane:
- maravilla
- hungare:
- csodálkozás
- igbe:
- na-eche
- indonezie:
- kekaguman, ketakjuban, keheranan
- islande:
- furða
- japane:
- 不思議 [ふしぎ]
- jide:
- ווונדער
- jorube:
- iyanu
- kanare:
- ಆಶ್ಚರ್ಯ
- kartvele:
- გასაკვირი არ არის
- kazaĥe:
- керемет
- kimre:
- tybed
- kirgize:
- таң калуу
- kmere:
- ឆ្ងល់
- koree:
- 궁금
- korsike:
- c’avissi
- kose:
- ukumangaliswa
- kroate:
- pitam
- kurde:
- mûcîze
- latine:
- admiramini
- latve:
- brīnums
- laŭe:
- ສິ່ງມະຫັດ
- litove:
- nenuostabu
- makedone:
- се прашувам
- malagase:
- manontany tena
- malaje:
- tertanya-tanya
- malajalame:
- വിസ്മയം
- maorie:
- uiui nei
- marate:
- आश्चर्य
- monge:
- xav paub
- mongole:
- гайхдаг
- nederlande:
- verwondering
- nepale:
- आश्चर्य
- njanĝe:
- ndikudabwa
- okcidentfrise:
- wûnder
- panĝabe:
- ਹੈਰਾਨ
- paŝtue:
- حيران
- pole:
- zdziwienie
- ruande:
- igitangaza
- ruse:
- удивление
- samoe:
- ofo
- sinde:
- عجب
- sinhale:
- පුදුමයක්
- skotgaele:
- saoil
- slovake:
- div, podivuhodnosť
- slovene:
- sprašujem se,
- somale:
- layaabeen
- ŝone:
- shamisika
- sote:
- ipotsa
- sunde:
- kaajaiban
- svahile:
- ajabu
- taĝike:
- ҳайрат
- taje:
- ไม่น่าแปลกใจ
- tamile:
- தெரியவில்லை
- tatare:
- гаҗәпләнү
- telugue:
- ఆశ్చర్యానికి
- ukraine:
- цікаво
- urdue:
- حیرت ہے
- uzbeke:
- hayron
- vjetname:
- tự hỏi
- zulue:
- bayazibuza
mirebla
- Tre surpriza, pri kiu oni povas miri: ne estas mireble, ke sur malbone flegita trunketo nepre aperis kreaĵo parazita [14].
14.
Leono Zamenhof, trad. L. Dreher: Troabundo de Inteligentularo, Pola Esperantisto, 1934, p. 151a
- beloruse:
- дзіўны
- ĉine:
- 令人惊讶 [lìngrénjīngyà], 令人驚訝 [lìngrénjīngyà]
- france:
- étonnant
- germane:
- erstaunlich, verwunderlich
- hispane:
- sorprendente
miregi
- Forte miri, senti daŭran surpriziĝon: ĉiuj, kiuj aŭdis lin, miregis pro lia kompreno kaj liaj respondoj [15]; pri ĉi tiu domo, kiu estas tre alta, ĉiu preteriranto miregos kaj fajfos [16]; li povis […] rakonti al ŝi tiajn aferojn, ke ŝi forte miregis [17]; la infanoj miregis, vidante ĥemiajn eksperimentojn, kiuj ŝajnis al ili tiel nekompreneblaj [18]. frapi3
15.
La Nova Testamento, S. Luko 2:47
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 9:8
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro
18. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 9:8
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro
18. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
- angle:
- be stupefied
- beloruse:
- дзівавацца (моцна)
- ĉeĥe:
- velmi se divit, žasnout
- ĉine:
- 吃惊 [chījīng], 吃驚 [chījīng], 訝異 [yàyì], 讶异 [yàyì]
- france:
- s'étonner
- hispane:
- quedar asombrado
- indonezie:
- terpesona
- japane:
- びっくり仰天する [びっくりぎょうてんする], 唖然とする [あぜんとする]
- pole:
- być zdumionym
- ruse:
- изумиться
- slovake:
- veľmi obdivovať niečo, vytreštiť oči, žasnúť nad niečím
mirego
- Tre forta miro: ili sentis grandan miregon, ĉar ili ne komprenis pri […] [19]; kun granda mirego li ekvidis, ke li troviĝas jam alte super la nuboj [20]; ĉio tio ĉi por ok dolaroj semajne! mi esprimis mian miregon [21]; Dagon ŝtoniĝis de mirego kaj rigardis ŝin per larĝe malfermitaj okuloj [22]; en la cirko ekregis mirego, neniu kuraĝis krii aŭ aplaŭdi [23].
19.
La Nova Testamento, Marko 6:51
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo
21. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, la hejmo de la metiisto
22. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIII
23. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VIII
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo
21. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, la hejmo de la metiisto
22. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XIII
23. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VIII
- angle:
- stupefaction
- beloruse:
- зьдзіўленьне (моцнае)
- ĉeĥe:
- údiv, úžas
- france:
- étonnement
- hispane:
- estupefacción, asombro
- indonezie:
- pesona
- japane:
- びっくり仰天 [びっくりぎょうてん], 驚愕 [きょうがく], 茫然自失 [ぼうぜんじしつ]
- pole:
- zdumienie
- ruse:
- изумление
- slovake:
- úžas
mirigi
(tr)
- Kaŭzi miron al iu: ĉiuj estis senfine mirigitaj, la instruitulo eĉ eksaltis [24]; mirigis ilin, […] ke ili facile komprenis la lingvon [25]; ili ne komprenis liajn vortojn, sed la tono mirigis ilin [26]; mirigas min via indiferenteco interrompis la plej alta juĝisto [27]; la reguloj de la konveneco estis plenumitaj, sed la sciigo iom mirigis ŝin [28]; la neatendita demando iom mirigis Marta . konsterni, surprizi
24.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 3, anekdotoj
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
26. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro II
27. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIV
28. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro I
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
26. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro II
27. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIV
28. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro I
- angle:
- amaze, astonish
- beloruse:
- дзівіць, зьдзіўляць
- ĉeĥe:
- budit podiv, udivit, udivovat
- ĉine:
- 惊怪 [jīngguài], 驚怪 [jīngguài], 令人吃惊 [lìngrénchījīng], 令人吃驚 [lìngrénchījīng]
- france:
- émerveiller
- germane:
- verwundern, verblüffen
- hispane:
- maravillar
- hungare:
- csodálkozásra késztet, ámulatba ejt
- indonezie:
- mencengankan, mengherankan, mengagumkan, menakjubkan
- japane:
- 驚かせる [おどろかせる], 不思議がらせる [ふしぎがらせる]
- nederlande:
- verwonderen
- pole:
- zadziwiać
- ruse:
- удивлять, удивить
- slovake:
- prekvapiť, udiviť
- ukraine:
- дивувати, викликати подив, здивовувати, чудувати
mirinda
- Meritanta miron: tie kreskas la plej mirindaj arboj kaj kreskaĵoj [29]; la sonorilo havas ja mirindan, belegan sonon [30]; la akvo […] havas tre mirindajn fortojn [31]; pluraj amatoraj lingvistoj posedas en siaj tirkestoj mirindajn projektojn [32]. konsterna, mirakla, neatendita, sensacia
29.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sonorilo
31. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro
32. E. Lanti: Vortoj de k-do Lanti, nia pozicio
30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sonorilo
31. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro
32. E. Lanti: Vortoj de k-do Lanti, nia pozicio
- angle:
- wonderful, amazing, astonishing
- beloruse:
- дзіўны, дзівосны, цудоўны
- ĉeĥe:
- obdivuhodný, podivuhodný, úžasný
- ĉine:
- 美妙 [měimiào], 奇妙 [qímiào], 不平凡 [bùpíngfán], 妙 [miào], 神妙 [shénmiào], 奇蹟般 [qíjībān], 奇迹般 [qíjībān], 真棒 [zhēnbàng], 传奇式 [chuánqíshì], 傳奇式 [chuánqíshì]
- france:
- merveilleux
- germane:
- wundersam, wunderbar, bestaunenswert
- hispane:
- maravilloso
- hungare:
- csodálatos
- indonezie:
- luar biasa, mencengankan, mengherankan, mengagumkan, menakjubkan
- japane:
- 不思議な [ふしぎな], 驚くべき [おどろくべき], すばらしい
- malaje:
- menakjubkan
- nederlande:
- wonderlijk
- pole:
- dziwny
- ruse:
- удивительный
- slovake:
- úžasný
- tibete:
- ཧ་ལས་པ་
- ukraine:
- дивний, дивовижний, чудесний
mirindaĵo
- Io mirinda: la mirindaĵojn de Dio [33]; la mirindaĵoj de la universo [34]; tiuj, kiuj iam vidadis Ligian […], rakontis nun mirindaĵojn pri ŝia belegeco [35]; la vizitantoj trovas okazon [vidi…] ĉevalon kun kvin piedoj kaj aliajn mirindaĵojn [36]; miraklo
33.
La Nova Testamento, La agoj 2:11
34. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro X
35. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LXVI
36. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Dua Parto
34. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro X
35. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LXVI
36. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Dua Parto
- beloruse:
- цуд, дзівосы
- ĉine:
- 奇事 [qíshì], 奇景 [qíjǐng], 奇聞 [qíwén], 奇闻 [qíwén], 罕見的例子 [hǎnjiàndelìzi], 罕见的例子 [hǎnjiàndelìzi], 奇觀 [qíguān], 奇观 [qíguān], 奇跡 [qíjì], 奇迹 [qíjì], 鬼斧神工 [guǐfǔshéngōng]
- germane:
- Wunder
- indonezie:
- keajaiban
- japane:
- 驚異 [きょうい], 不思議なもの [ふしぎなもの]
administraj notoj
~ebla:
Mankas dua fontindiko.