*haladz/o UV
*haladzo
-
Malbonodora, pli-malpli venena
gaso,
eliĝanta el brulanta korpo aŭ el putraĵo:
mortiga, naŭza, sufoka haladzo;
marĉa, strata haladzo;
memmortigo per haladzo
(per karbona oksido el hejtaparato aŭ motoro)
[1];
la pikanta fumhaladzo de la brulintaĵo
[2];
restos nur fumo, vaporo, haladzo kaj cindro
[3];
se ŝi malfermos la fenestron, ŝi ne plu sentos la mucidan haladzon de la
apartamento
[4];
el la najbara loĝejo fluis neeltenebla haladzo, kaj pendis en la aero dum horoj
[5];
vivi tie kvazaŭ en komforta stalo, senĝene en propraj haladzoj, […]
kiel memkontentaj porkoj
[6].
emanaĵo,
fetoro,
fumo,
miasmo,
stinko,
vaporo
1.
Kazimierz Bein: Vortaro de Esperanto,
2. Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 19
3. Andersen, trad. Zamenhof: Fabeloj, La vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
4. Monato, Saliko: En fremda lando
5. Monato, Lena Karpunina: En granda urbo
6. Monato, Franz-Georg Rössler: Verda muro kaŝis grizajn sekretojn
2. Deck Dorval: Urd Hadda murdita!, p. 19
3. Andersen, trad. Zamenhof: Fabeloj, La vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
4. Monato, Saliko: En fremda lando
5. Monato, Lena Karpunina: En granda urbo
6. Monato, Franz-Georg Rössler: Verda muro kaŝis grizajn sekretojn
- angle:
- stench, stink, fume
- beloruse:
- чад
- ĉine:
- 汗 [hàn], 氛 [fēn]
- france:
- émanation (toxique, méphitique) , exhalaison (toxique, méphitique) , infection (puanteur), pestilence, puanteur, oxyde de carbone (émanation toxique)
- germane:
- Ausdünstung, Qualm, schlechte Luft, Mief
- hungare:
- bűzös kipárolgás, bűzös kigőzölgés , miazma
- japane:
- 毒気 [どっき], 悪臭 [あくしゅう], 有毒ガス [ゆうどくガス]
- katalune:
- tuf, ferum, fetor, pesta
- nederlande:
- uitwaseming
- pole:
- opar, wyziew, czad, zaduch
- portugale:
- fedor, vapor pestilento
- ruse:
- чад
- ukraine:
- чад
haladza
- Malbonodora, naŭza, putra: haladzaj vaporoj de sulfuro; venenaj muŝoj putrigas kaj haladzigas la oleon de parfumisto [7]; en la malluma, haladza jurto la tempo pasis monotone kiel malgaja, griza, malbonodora rivero [8].
- angle:
- reeking, stinking, fetid
- beloruse:
- чадны
- france:
- méphitique, puant, pestilentiel, infecte (puant)
- germane:
- verräuchert, miefig, muffig
- hungare:
- bűzt lehelő
- japane:
- 腐臭を放つ [くさしゅうをはなつ], ひどい悪臭の [ひどいあくしゅうの]
- katalune:
- fètid, infecte, fetorós, pestilent
- nederlande:
- stinkend
- pole:
- duszny, wydzielający opary, wydzielający wyziewy, czadzący, duszący
- portugale:
- fedorento, pestilento
- ruse:
- угарный, удушливый
- ukraine:
- чадний
haladzi
(ntr)
-
Eligi haladzon:
urboj haladze fetoraj
[9];
subite enkuris kiel haladziĝinta katino
[10].
elspiri,
fetori,
stinki,
ŝviti
9.
Monato, Alejandro Cossavella: Poemoj de Alejandro Cossavella
10. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara
10. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara
- angle:
- reek, stink
- beloruse:
- чадзіць
- germane:
- ausdünsten, qualmen, miefen
- hungare:
- bűzt lehel, bűzt párologtat
- japane:
- 毒気を出す [どっけをだす], 腐敗臭を放つ [ふはいしゅうをはなつ]
- katalune:
- tufejar, ferumejar
- nederlande:
- uitwasemen
- pole:
- wydzielać opary, wydzielać wyziewy, czadzić, zaczadzać
- portugale:
- feder, exalar mau cheiro
- ruse:
- чадить
- ukraine:
- чадити, чадіти, виділяти чад
administraj notoj
pri
~o
:
Sxajnas, ke "~o" estas foje uzata kun la senco de "karbona
oksido", kiel evidentigxas en pluraj PIVaj ekz-oj. Tamen
tiu gaso estas tute senodora kaj la nuna difino insistas pri
la malbonodoreco.
Mi opinias, ke eblas distingi tri sencojn:
* venena gaso el brulanta korpo (CO, aux ecx CO2, kvankam
per si mem netoksa)
* malbona odoro el brulanta/-inta korpo
* malbona odoro el putrajxo
[MB]