*dron/i
*droni
(ntr)
- 1.
- Perei per sufokiĝo en akvo: kuraĝa maristo dronis en la maro [1]; liaj elektitaj militestroj dronis en la Ruĝa Maro [2]; oni supozis, ke li mortis, ke li dronis en la rivero [3]; la ŝipo iris al la fundo, la ŝipanaro dronis [4]; (figure) ili trovis la gigantojn dronantaj en la propra sango [5]; dronanto eĉ herbeton kaptas avide PrV .
- 2.
- Ŝipperei per subakviĝo, enabismiĝi: la vento pelis ilin al la tero, la ondoj ankaŭ helpis, sed tio ne sufiĉis, la ŝipo komencis droni [6]; la ŝipeto turniĝis tri aŭ kvar fojojn kaj pleniĝis de akvo ĝis la rando, ĝi devis droni [7]; la skatolo ne dronis, ĝi naĝis, kiel ŝipeto [8].
- 3.
- (figure) Enprofundiĝi kaj malaperi aŭ perdiĝi: lia sekvantaro dronis en la malluma aleo de arboj [9]; la piedoj de la ĉevaloj, sur ĉiu paŝo, dronis en la bruliganta sablo [10]; iafoje [aŭdiĝis] terura ĝemo, kiu tuj dronis en la ĝenerala tumulto [11]; lia torĉo lumigis apenaŭ parton de [la salono], la resto dronis en densa krepusko [12]; lia rigardo dronis en la ĉielo, kaj du pastroj subtenis liajn sanktajn manojn [13]; en azia lukso dronis la energio de l' faraonoj [14]; ŝi ne havis jam konsciencon, kiu dronis en la maro da maldolĉo Marta ; la apogseĝo kvazaŭ malfermis siajn brakojn kaj li dronis en la komforta profundo de la […] meblo LGA .
- 4.
- (figure) Embarasiĝi kaj implikiĝi, esti superŝutata kaj embarasata per io: la urbo ree dronis en la sveniganta varmego IKr ; dronanta en la larmoj PatrojFiloj ; lia tuta inteligenteco estus droninta en la frenezecon KPr ; depost tiu momento lia personeco komencis droni ChL ; la kortego kaj nobeluloj dronas en ŝuldoj [15]; la gepatroj dronis en sia laboro Metrop ; droni en detaloj PrV .
- 5.
- (figure) Enprofundiĝi kaj esti ekskluzive okupata per: droni en silenta melankolio PatrojFiloj ; li dronis en meditoj PatrojFiloj ; la tuta mondo dronas en demonadoraĉo Iŝtar ; la juna faraono tiel dronis en siaj pensoj, ke li preskaŭ ne rimarkis la sennombran amason [16]; serĉinte elirejon el la nuntempa malbono ili ambaŭ dronis en teorioj idealistaj Zam .
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 37
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 15:4
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
5. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La kuraĝa tajloreto
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana soldato
8. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Tri oraj haroj de la diablo
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro V
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIX
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVIII
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIV
13. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XVI
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉap. Antaŭparolo
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VII
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro IX
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 15:4
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
5. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La kuraĝa tajloreto
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Persista stana soldato
8. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Tri oraj haroj de la diablo
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro V
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIX
11. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVIII
12. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XIV
13. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro XVI
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉap. Antaŭparolo
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VII
16. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro IX
- angle:
- drown
- beloruse:
- тануць, патанаць
- ĉeĥe:
- tonout, topit se, utopit se
- ĉine:
- 创立者 [chuànglìzhě], 创办人 [chuàngbànrén], 淹死 [yānsǐ], 淊 [yān], 溺水 [nìshuǐ], 溺 [nì], 葬身魚腹 [zàngshēnyúfù], 淹 [yān], 滅 [miè], 沒 [mò], 沦 [lún]
- france:
- couler (sombrer), faire naufrage, se noyer, sombrer (couler)
- germane:
- ertrinken, untergehen
- hispane:
- ahogarse
- hungare:
- 1. vízbe fúl, belefullad 2. elsüllyed 3. elmerül 4. merül 5. elmélyed, elmerül
- japane:
- 溺れる [おぼれる], 沈没する [ちんぼつする], 没する [ぼっする], 沈む [しずむ]
- pole:
- 1. utonąć, utopić się 2. zatonąć 3. tonąć, utonąć 4. tonąć, utonąć 5. tonąć, utonąć, zatonąć, zatopić się
- portugale:
- 1. afogar-se 2. afundar, soçobrar, ir a pique, ir ao fundo 3. afundar, mergulhar 4. afundar, afogar-se, mergulhar 5. afundar, afogar-se, mergulhar
- ruse:
- тонуть, утонуть, утопать
- slovake:
- topiť sa
- svede:
- 1. drunkna 2. gå under 3. drunkna 4. drunkna 5. försjunka, drunkna
- ukraine:
- у різн, тонути
dronigi
- 1.
- Igi dronanta 1 kaj 2: kvietiĝis la ventego kaj haltis la ondo, preta dronigi la ŝipon [17]; la linon […] oni metis […] en akvon, kvazaŭ oni volus ĝin dronigi [18]; (figure) la pluvo preskaŭ dronigis (estingis) la torĉon IKr ; por hundon dronigi, oni nomas ĝin rabia PrV ; ne maro dronigas ŝipon sed la ventoj PrV . subakvigi, mergi, alfundigi, enabismigi.
- 2.
- (figure) Enprofundigi: ŝi levis [siajn manojn] al la kapo, dronigis en la haroj IK ; la soldatoj nur atendas okazon, por dronigi en mia brusto la lancojn [19]; tia […] terura novaĵo […] dronigus ilin en granda malĝojo Iŝtar ; [li] dronigis sin en la ofica laboro Metrop ; la elĉerpiĝo de mia forto min dronigis en dormon VaK ; lin timigas la ekzalteco, en kiun lin dronigis la okazaĵoj KKr .
- 3.
- (figure) Malaperigi, ĉesigi: la cezaro deziris dronigi la memoron pri la brulo en sango QuV ; mi trinkas por dronigi la zorgojn KrM ; mia stando estas tro proksime apud la orkestro: aŭ la bruo dronigos mian voĉon, aŭ mi dronigos la muzikon KrM . estingi
17.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Lino
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIV
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Lino
19. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIV
- angle:
- 1. to drown, sink 2. to submerge, immerse, to drown in 3. to drown out
- beloruse:
- тапіць, утапіць
- ĉeĥe:
- topit, utopit
- ĉine:
- 沐浴 [mùyù], 泅 [qiú]
- france:
- couler (faire sombrer), faire sombrer, noyer, plonger (qc dans qc)
- germane:
- ertränken, tauchen, tunken, untertunken, eintunken
- hebree:
- לְהַטבִּיעַ, להעלים
- hispane:
- ahogar a
- hungare:
- 1. vízbe fojt 2. süllyeszt, belemélyeszt 3. elfojt, megfojt
- japane:
- 溺れさせる [おぼれさせる], 沈没させる [ちんぼつさせる], 沈める [しずめる]
- pole:
- 1. topić, zatapiać 2. topić, zatapiać 3. topić
- ruse:
- топить, утопить
- slovake:
- utopiť
- svede:
- dränka
- ukraine:
- топити, занурювати (у рідину)
sin dronigi
- Sin mortigi per subakviĝo: kamparano mortigis la edzinon kaj tri infanojn kaj li mem dronigis sin en sankta lageto [20]; ĉion bonan, messire, ― ŝi diris voĉe kaj pensis: „for, iel ajn for de ĉi tie, ekstere mi iros al la rivero kaj min dronigos“ [21].
- angle:
- to drown oneself
- beloruse:
- тапіцца, утапіцца
- france:
- se noyer (se tuer par noyade)
- germane:
- sich ertränken
- hungare:
- vízbe öli magát
- pole:
- topić się, utopić się
- ruse:
- топиться, утопиться
droninto
- Homo, kiu dronis: li ekzamenis la droninton, kiun ĉiuj rekonis, certigante, ke li estas unu el la du turistoj ChL ; dume la dronintoj multiĝas en Mediteraneo: […] 3740 migrantoj mortis aŭ malaperis inter januaro kaj oktobro [22].
22.
Diversaj aŭtoroj: Le Monde diplomatique en Esperanto 2017-2019, Inter Germanujo kaj Turkujo, la demando pri rifuĝintoj
- angle:
- drowned one
- beloruse:
- тапелец
- ĉeĥe:
- utopenec
- france:
- noyé (subst.)
- germane:
- Ertrunkener
- japane:
- 溺死者 [できししゃ]
- pole:
- topielec
- slovake:
- utopenec
- ukraine:
- утопленик