*re- PV
-
re-
(prefikso)- 1.
- Denove venante al la loko, de kiu oni foriris aŭ al la stato, de kiu oni deiris, returne: la filo de la reĝo, kiu revenis de ĉaso, ŝin renkontis [1]; li donis al mi monon, sed mi ĝin tuj redonis al li [2]; la pilko resaltis de la tero [3]; spegulo reĵetas la radiojn, kiuj falas sur ĝin [4]; la lanco ne malutilos tiun, kiu scias ĝin rebati [5]; la konkludoj de l’ enketo tiel nevenkeble rebatis ĉiujn kontraŭdirojn [6]; ili rebonigu (riparu) la difektojn en la domo [7]; ĉio estis vidata luma rebrilo en la klara trankvila maro [8]; ira kaj reira bileto.
- 2.
-
Ripete,
denove:
„Nun ni rekomencu nian dancadon!“ diris la
feino
[9];
ili rediris (ripetis)
al li ĉiujn vortojn de Jozef, kiujn li diris al ili
[10];
revidi malnovajn amikojn
[11];
la letero[n…li] senĉese relegis
[12];
jam ne unu universala genio, kiu povus reformi
(doni alian pli bonan formon) la mondon, forputris
[13];
ĝis revido
[14];
remalsaniĝo
[15];
dancu plu, denove kaj refoje
[16]!
kiu okazon forŝovas, ĝin jam ne retrovas
PrV
.
-ad
Rim.: La Universala Vortaro enhavas jenajn kunmetaĵojn, kiujn multaj nunaj vortaroj, pro la aparta signifo de tiuj vortoj, preferas trakti kiel apartajn radikojn: re·prezent' („reprezenti“) kaj re·sum' („resumi“).1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §21.
2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §42.
3. L. de Beaufront, trad. W. Baile: Grammaire et exercices de la langue internationale Esperanto (el Lingvaj respondoj), p. 109
4. L. de Beaufront, trad. W. Baile: Grammaire et exercices de la langue internationale Esperanto (el Lingvaj respondoj), p. 109
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VIII
6. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Kvina
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 12:5
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo
10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 45:27
11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Najbaraj familioj
12. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvina
13. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
14. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉapitro II
15. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §42.
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado- angle:
- 2. re-
- beloruse:
- ĝis ~vido: да пабачэньня.
- germane:
- 1. re-, rück-, zurück- 2. re-, wieder-
- hispane:
- 2. re-
- hungare:
- 1. vissza- 2. viszont-, újra- ĝis ~vido: viszontlátásra.
- nederlande:
- 1. her- 2. her-
- pole:
- 1. przedrostek: powrotnie 2. przedrostek: powtórzenie ĝis ~vido: do widzenia.
- ruse:
- ĝis ~vido: до свиданья.
- taje:
- [อีกครั้ง] ĝis ~vido: ลาก่อน.
- volapuke:
- 1. ge-
-
Samsignifa memstara vortero.
re kaj re
(poezie)- Ripete; ree kaj ankoraŭfoje: mi flustris tiujn vortojn re kaj re al mi mem [17]; maro, zorga dommastrino, / faldas re kaj re, sen fino / susure silkajn ondojn [18].
17. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, Sonĝo Pri Maljuneco
18. G. Waringhien: Tri Impresoj de Maro- beloruse:
- зноў і зноў, безупынна
- france:
- inlassablement
- hispane:
- sin parar
- pole:
- znowu i znowu
ree
- Denove, remete aŭ ripete: post mallonga interspaco ili ree sondis, kaj trovis dek kvin klaftojn [19]; li ree ĝin metos en bonan staton [20]; la talpo ree ŝtopis la truon, tra kiu penetris la taga lumo [21]; mi jam ne povus al vi helpi, ĝis ree pasus jaro [22]; mi timas, ke ĝi jam neniam ricevos ree la prudenton [23]!
19. La Nova Testamento, La agoj 27:28
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto
22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
23. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro- angle:
- again
- beloruse:
- зноў, ізноў
- ĉeĥe:
- opět, opět, opětovně, zas, znovu
- ĉine:
- 又一次 [yòuyīcì], 再三 [zàisān], 再一次 [zàiyīcì], 再次 [zàicì]
- germane:
- wiederum, nochmals, noch einmal, zurück
- hispane:
- de nuevo
- hungare:
- ismét, újra, újból, megint
- japane:
- 再び [ふたたび], また
- nederlande:
- opnieuw
- pole:
- od nowa, ponownie, znowu
- ruse:
- снова, опять
- slovake:
- opäť, zasa, znova
- taje:
- อีกครั้ง
- tibete:
- རྒྱབ་
- ukraine:
- знову
reen
- 1.
- Returnire: trairu tien kaj reen de pordego ĝis pordego tra la tendaro [24]; turniĝu reen […] tiuj, kiuj intencas malbonon [25]; la pendolo iradis tien kaj reen [26].
- 2.
-
Posteniĝante, dorsire.
retro.
Rim.: Atentu, ke en vortkunmetaĵoj reen iafoje povus esti miskomprenata kiel la prefikso re- plus la rolvorteto -en: „reeniri“ = „iri reen“ aŭ „denove eniri“. Ordinare la kunteksto tamen malebligas miskomprenon PMEG.24. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 32:27
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 35:4
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova domo- afrikanse:
- terug
- albane:
- mbrapa
- amhare:
- ተመለስ
- angle:
- 1. back (returning), returning
- arabe:
- ظهر
- armene:
- Վերադառնալ
- azerbajĝane:
- geri
- beloruse:
- 1. назад, зваротна 2. назад, адваротна
- bengale:
- ফিরে
- birme:
- ပြန်.
- bosne:
- natrag
- ĉeĥe:
- dozadu, zpátky, zpět
- ĉine:
- 回过来 [huíguòlái], 回過來 [huíguòlái], 返 [fǎn], 退回前面 [tuìhuíqiánmiàn], 上一步 [shàngyībù]
- dane:
- tilbage
- estone:
- tagasi
- eŭske:
- atzera
- filipine:
- likod
- galege:
- de volta
- germane:
- 1. zurück 2. dahinter
- guĝarate:
- પાછા
- haitie:
- tounen
- haŭse:
- baya
- hinde:
- वापस
- hispane:
- 1. de vuelta 2. por detrás, hacia atrás
- hungare:
- 1. vissza, visszafelé 2. hátra, hátrafelé
- igbe:
- azụ
- irlande:
- ar ais
- islande:
- aftur
- japane:
- バック
- jave:
- bali
- jide:
- צוריק
- jorube:
- pada
- kanare:
- ಮತ್ತೆ
- kartvele:
- უკან
- kazaĥe:
- артқа
- kimre:
- yn ôl
- kirgize:
- кайра
- kmere:
- ត្រឡប់មកវិញ
- koree:
- 다시
- korsike:
- ritornu
- kose:
- umva
- kroate:
- natrag
- kurde:
- paş
- latine:
- rursus
- latve:
- atpakaļ
- laŭe:
- ກັບຄືນໄປບ່ອນ
- litove:
- atgal
- makedone:
- назад
- malagase:
- indray
- malaje:
- kembali
- malajalame:
- തിരികെ
- maorie:
- hoki
- marate:
- परत
- monge:
- rov qab
- mongole:
- буцааж
- nederlande:
- terug
- nepale:
- फिर्ता
- njanĝe:
- mmbuyo
- okcidentfrise:
- efter
- panĝabe:
- ਵਾਪਸ
- paŝtue:
- بېرته
- pole:
- 1. do tyłu, wstecz, z powrotem
- ruande:
- inyuma
- ruse:
- 1. назад, обратно 2. назад, задом наперёд
- samoe:
- tua
- sinde:
- واپس
- sinhale:
- ආපසු
- skotgaele:
- air ais
- slovake:
- dozadu, späť
- slovene:
- nazaj
- ŝone:
- shure
- sote:
- khutlela
- sunde:
- balik deui
- svahile:
- nyuma
- taĝike:
- бозгашт
- taje:
- กลับมา
- tamile:
- மீண்டும்
- tatare:
- кире
- telugue:
- తిరిగి
- ukraine:
- назад
- urdue:
- واپس
- uzbeke:
- orqa
- vjetname:
- trở lại