*kav/o UV
*kavo
- Malplenaĵo en solida materio aŭ en organo: kavoj en tero, en arbo, en pano, en fromaĝo; iu malfermos kavon, aŭ elfosos kavon, kaj ne kovros ĝin, kaj falos tien bovo [1]; sur la muroj de la domo [estas] kavetoj verdetaj [2]; la homoj kaŝis sin en kavernoj, en arbustoj, en rokoj, en kavoj, kaj en putoj [3]; li fosis kavon kaj profundigis ĝin, kaj li falis en la kavon, kiun li pretigis [4]; pelis pavon, falis kavon PrV (malsukcesi); al kavo senfunda ŝtopado ne helpas PrV ; en la valo Sidim estis multe da bitumaj kavoj [5]; kavvojo (profunde fosita en tero); kotkavaĵo; la ĉarmaj kavetoj de fraŭlinaj vangoj; korkavetoj (vd kamero). kaverno
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 21:33
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 14:37
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 13:6
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 7:15
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 14:10
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 14:37
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 13:6
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 7:15
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 14:10
- angle:
- cavity, hollow, depression, pit, indentation, recess, hole, void
- beloruse:
- яма, роў, упадзіна, западзіна, перахлябіна, пячора, ніша
- ĉeĥe:
- výmol na cestě
- ĉine:
- 窿 [lóng], 堀 [kū], 屇 [tián], 坎 [kǎn], 窟窿 [kūlong], 硐 [dòng], 空洞 [kōngdòng], 凹洞 [āodòng], 窟 [kū], 腔 [qiāng], 凼 [dàng], 坈 [kēng], 坳 [ào], 岫 [xiù]
- france:
- cavité, creux (subst., cavité), dépression (cavité), fosse (cavité), renfoncement (cavité), retrait (cavité), trou (cavité), vide (subst., cavité) ~vojo: chemin creux. ~eto: petit creux, fossette. kor~eto: cavité du cœur.
- germane:
- Höhle, Höhlung, Hohlraum, Grube, Senke, Mulde, Vertiefung
- hispane:
- cavidad
- hungare:
- üreg, gödör ~vojo: mélyút. ~eto: gödröcske. kor~eto: szívüreg.
- japane:
- 穴 [めど], 空洞 [くうどう], くぼみ, へこみ, 腔 [こう], 窩 [か], 谷 [たに]
- nederlande:
- holte, kuil
- pole:
- dół, jama, zagłębienie, fosa, jaskinia
- portugale:
- cava, cavidade, fosso, buraco
- rumane:
- bârlog, cavitate , depresie , fund, groapă, peștera, șanț
- ruse:
- яма, впадина, углубление ~eto: ямочка (на щеке).
- slovake:
- výmoľ na ceste
- ukraine:
- яма, рів, западина, заглиблення, заглибина, вибоїна, дупло, порожнина, ямка
kava
- Kavoforma aŭ enhavanta kavojn: kava vojo, relo, dento; kavaj okuloj, vangoj; kaveca (kaverna) voĉo; lago kun kurbaj bordoj kaj kava fundo [6]; en tiu loko estis kava dezerto, ĉirkaŭita de amfiteatro de nudaj montoj [7]; la kava brusto ektremis sub la antikvamoda manteleto Marta ; ŝi […] alportis akvon en sia mano, kiu kaŭze de sia naĝmembrano fariĝis pli granda kaj pli kava [8]; alta saliko, [kiu] en la mezo ĝi estas disfendita, kaj el la kavaĵo elkreskas herbo [9]; dum la pontokonstruado la lignaĵisto elfosis rondan kavaĵon je la suda fosaĵlimo [10].
6.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 17a
7. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 7a
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Poligono
10. Máire NicAoidh: Ĝardenumi, Monato, 2000/04, p. 20
7. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 7a
8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Poligono
10. Máire NicAoidh: Ĝardenumi, Monato, 2000/04, p. 20
- angle:
- hollow
- beloruse:
- запалы
- ĉeĥe:
- dutý
- ĉine:
- 空心 [kōngxīn], 中空 [zhōngkōng], 虚空 [xūkōng], 空洞 [kōngdòng], 芤 [kōu], 浮 [fú]
- france:
- creux (adj.), creusé (adj.), cave (creusé), encaissé (creux)
- germane:
- hohl, ausgehöhlt
- hungare:
- üreges, gödrös, odvas, kátyús
- japane:
- 中空の [ちゅうくうの], 空洞の [くうどうの], くぼんだ
- nederlande:
- hol, concaaf
- pole:
- pusty, wklęsły, zagłębiony
- portugale:
- vazio, oco, cavo, cavado, côncavo
- rumane:
- concav, gol
- ruse:
- впалый
- slovake:
- dutý
- ukraine:
- запалий, порожнистий, дуплистий, вибоїстий, впалий
kavi
(ntr)
- Esti kava: nigrajn rokojn ondoj lavas, || nur mallaŭte, lulmurmure; || ĉar belego ilin ravas: || sonĝas, kie rokoj kavas, || blond-harara Ŝuna pure [11].
11.
J. Francis: Hebridea Romanco, La Nica literatura revuo, numero 4:4
- angle:
- to be hollow
- beloruse:
- зеўраць, адкрывацца, быць раскрытым
- ĉeĥe:
- být dutý, zet
- france:
- être creux, être cave, être encaissé, béer
- hispane:
- estar cavado
- hungare:
- üreges, gödrös
- japane:
- 空洞である [くうどうである], くぼんでいる
- nederlande:
- hol zijn
- pole:
- kopać, drążyć
- portugale:
- ser cavado
- rumane:
- săpa, găuri
- ruse:
- зиять
- slovake:
- byť dutý
- ukraine:
- бути запалим, бути порожнистим, бути дуплистим і т.п.
kavigi
(tr)
- Igi kava aŭ estigi kavojn en: li […] fosis kaj profunde kavigis, kaj metis fundamenton sur la roko [12]; ŝi […] trinkis el sia kavigita mano [13]; kavigita peco da fromaĝo [14]; guto da pluvo […] kavigas la malmolan ŝtonon [15]; seĝoj kun pajla reto, parte disŝirita kaj kavigita Marta .
12.
La Nova Testamento, S. Luko 6:48
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo
- angle:
- hollow out
- beloruse:
- рабіць парожнім, паглыбляць
- ĉeĥe:
- hloubit, prohloubit
- ĉine:
- 掏空 [tāokōng], 打洞 [dǎdòng], 空心 [kōngxīn], 凹陷 [āoxiàn], 挖 [wā]
- france:
- creuser
- germane:
- aushöhlen
- hispane:
- cavar
- hungare:
- kiváj, homorít
- japane:
- 空洞にする [くうどうにする], くぼませる
- nederlande:
- hol maken, uithollen
- pole:
- drążyć, wydrążyć, wyżłabiać
- portugale:
- cavar
- rumane:
- foraj, trânti, săpa
- ruse:
- втянуть, углубить
- slovake:
- vyhĺbiť (dutinu)
enkava
- Prezentanta kvazaŭ enfalintan parton, kavon en surfaco: liaj okuloj, kvankam malgrandaj kaj enkavaj, ne estis kulpaj [16].
16.
H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 6a, nokta aventuro de Lemuel
- angle:
- depressed, sunken
- beloruse:
- запалы
- ĉine:
- 凹 [āo], 洼 [wā]
- france:
- creusé, cave (creusé), déprimé (formant un creux), enfoncé (formant un creux)
- germane:
- eingefallen (Augen), tiefliegend
- hungare:
- mélyen ülő, beesett (átv.)
- nederlande:
- uitgehold
- pole:
- zagłębiony, wklęsły
- portugale:
- cavado, fundo (olhos, bochechas)
- rumane:
- încastrate, concav
- ruse:
- запавший, впалый, глубоко посаженный
enkaviĝi
(ntr)
- Enfali, iĝi kava el antaŭe plena formo: liaj okuloj estis profunde enkaviĝintaj [17]; la homo kun enkaviĝinta frunto ekteruris [18].
17.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, La vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
18. Sinjoro Vanek en Parizo...
18. Sinjoro Vanek en Parizo...
- angle:
- collapse, cave in
- beloruse:
- правальвацца, заглыбляцца
- france:
- se creuser, s'effondrer
- hungare:
- behorpad, kátyúba jut
- nederlande:
- hol worden
- pole:
- zagłębiać się
- portugale:
- tornar-se côncavo, tornar-se esburacado
- rumane:
- pătrunde
- ruse:
- запасть, впасть
foskavo
- Arta, fosita kavo, precipe en tero: la knabo […] sidadis en sunlumo sur rando de foskavo kaj pritranĉadis pecon da ligno [19]; [la] ĉevalo ordinare paŝtiĝadis ĉe la foskavoj apud la landvojo [20]; nun li mem vidis la kastelon kun ĝiaj duoblaj foskavoj [21]. fosaĵo
19.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Anneto
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kion la patro faras, estas ĉiam ĝusta
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kion la patro faras, estas ĉiam ĝusta
21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
- angle:
- ditch, moat
- beloruse:
- роў, трашэя, капаніца
- ĉeĥe:
- drenážní rýha, příkop, zemní rýha
- ĉine:
- 堑 [qiàn], 壑沟 [hègōu], 壕 [háo], 凼 [dàng]
- france:
- douve, fossé
- germane:
- Graben, Grube
- hungare:
- ásott gödör
- japane:
- 堀 [ほり], 掘割 [ほりわり]
- nederlande:
- greppel, sloot
- pole:
- fosa
- portugale:
- fosso, fossa
- rumane:
- șanț
- ruse:
- ров
- slovake:
- drenážna ryha, priekopa
- ukraine:
- рів, траншея
genukavo
malkava
- angle:
- convex
- beloruse:
- выпуклы
- ĉeĥe:
- vypouklý
- ĉine:
- 凸起 [tūqǐ]
- france:
- bombé, convexe
- germane:
- hervorstehend
- hungare:
- domború, konvex
- japane:
- 凸型の [とつかたの]
- nederlande:
- bol, convex
- pole:
- wypukły
- portugale:
- convexo
- rumane:
- convex
- ruse:
- выпуклый
- slovake:
- vypuklý
mankavo
- Interna flanko de mano kave tenata: [li] mezuris per sia mankavo la akvon [24]; (figure) kiu kolektis la venton en siajn mankavojn [25]? la aktorino, ricevinta la ĉefpremion, postlasas signon de sia mankavo sur la Ponto de la gloro [26].
24.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 40:12
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 30:4
26. Monato, Julius Hauser: Moderna banloko, 2015
25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 30:4
26. Monato, Julius Hauser: Moderna banloko, 2015
- angle:
- cupped palm
- beloruse:
- жменя
- ĉeĥe:
- dlaň
- france:
- creux de la main
- germane:
- hohle Hand
- hungare:
- marok
- japane:
- 手のひらのくぼみ [てのひらのくぼみ]
- nederlande:
- handpalm, palm (v.d.hand)
- pole:
- dłoń
- portugale:
- côncavo (das mãos), concavidade (das mãos)
- rumane:
- mână
- ruse:
- горсть
- slovake:
- dlaň
- ukraine:
- пригорща
nazkavo, nazkavaĵo
- 1.
- Iu el la du kavoj, kiuj konsistigas la enkapan parton de la nazo: la internaj nazkavaĵoj estas tegitaj per tre angioza mukozo [27]; en ŝiaj naza kavo, faŭko kaj traĥeo oni trovis ŝlimon [28]; ĉe la ekstera parieto de ĉiu nazkavo troviĝas tri volviĝintaj ostlamenoj […] supra, meza kaj suba [29].
- 2.
- (komune) Naztruo: mia dekstra orelo ĉifone balanciĝas super miaj mukecaj nazkavoj [30].
27.
H. Schicke:
Malsanoj de la spira aparato, naturkuracado.info, [2007]
28. Monato, Walter Klag: Glaciaj mumioj sorĉas Aŭstrion, 2015
29. Vikipedio, Nazo (organo), 2012-01-04
30. J. Ribillard: Vagado sub Palmoj, 1956
28. Monato, Walter Klag: Glaciaj mumioj sorĉas Aŭstrion, 2015
29. Vikipedio, Nazo (organo), 2012-01-04
30. J. Ribillard: Vagado sub Palmoj, 1956
- angle:
- 1. nasal cavity 2. nostril
- beloruse:
- 1. поласьць носа 2. наздра, ноздра
- ĉine:
- 1. 鼻腔 [bíqiāng]
- france:
- 1. cavité nasale, fosse nasale
- germane:
- 1. Nasenhöhle
- japane:
- 鼻腔 [びこう]
- pole:
- jama nosowa
- rumane:
- cavitate nazală
oferkavo
- Kavo, en kiun oni metas oferojn: komuna teamo de arkeologoj […] efektivigis la elfosadon de ses oferkavoj en ĉi tiu loko ekde 2020. [31].
31.
Lucia: Novaj malkovroj ĉe
Sanxingdui, 2022-06-23
- beloruse:
- пячора для ахвяраваньняў
- france:
- fosse sacrificielle
okulkavo
- Iu el la kavaĵoj en kapo, en kiu estas okulglobo: la morto daŭrigis rigardi lin per siaj grandaj malplenaj okulkavoj [32]; okuloj profundiĝintaj en la okulkavoj [33].
32.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
33. V. Garŝin, trad. M.. Povorin: La ruĝa floro, La Ondo de Esperanto, 2006:12 (146)
33. V. Garŝin, trad. M.. Povorin: La ruĝa floro, La Ondo de Esperanto, 2006:12 (146)
- angle:
- cavity of the eye
- beloruse:
- вачніца, ваковіца
- bulgare:
- очна кухина
- ĉeĥe:
- očnice
- ĉine:
- 眼眶 [yǎnkuàng], 眶 [kuàng]
- france:
- orbite (de l'œil)
- germane:
- Augenhöhle
- hungare:
- szemgödör
- japane:
- 眼窩 [がんか]
- nederlande:
- oogkas
- pole:
- jama oczna
- portugale:
- órbita (ocular)
- rumane:
- cavitatea oculară
- ruse:
- глазница, глазная впадина
- slovake:
- očnica, očná jamka
- ukraine:
- очна ямка, очна западина, орбіта
radokavo, radkavaĵo
- Duopa sulko, kavo farita de veturilradoj en tera vojo; vojsulko, trako1.b: blovis akra sudorienta vento, kiu kvazaŭ duobligis la froston; la rapidaj piedbatoj de la ĉevaloj disrompis la glacion en la profundaj radokavoj [34]; (figure) Mario Viktorovna ankaŭ tute eniris en la antaŭan radkavaĵon (vivrutinon) [35].
- angle:
- rut
- beloruse:
- каляіна
- ĉine:
- 轍 [chè], 轍 [zhé], 航道 [hángdào]
- france:
- ornière
- germane:
- Fahrrinne
- hungare:
- kátyú
- japane:
- わだち
- nederlande:
- karrenspoor
- pole:
- koleina
- portugale:
- carril, rodeira
- rumane:
- brazdă
- ruse:
- колея