*nutr/i PV
*nutri
(tr)
- 1.
-
Doni al vivulo la manĝaĵon necesan por subteni la forton
kaj daŭrigi la vivon:
nutri infanon, ĉevalon, fiŝojn;
estas sufiĉe da ... lakto por nutri vin
... kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj
[1];
la lando facile nutras sian loĝantaron;
la tero nutras la vegetaĵojn;
sin nutri per legomoj kaj fruktoj;
(figure)
nutri fajronZ
;
(figure)
malsaĝulo nutras sin per malsaĝecoZ
;
(figure)
nutri iun per promesoj
Z
.
asimili 1.a,
manĝi,
paŝti - 2.
- (figure)
Helpi al daŭro de iu sento, deziro aŭ intenco:
nutri la spiriton per altaj pensoj;
nutri sian amon per espero;
nutri esperonZ
;
tio nutris lian malamon, ĉagrenon;
tio povas herede nutri intergentan diseconZ
.
prizorgi
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 27:27
- afrikanse:
- voer
- albane:
- ushqim
- amhare:
- ምግብ
- angle:
- nourish, feed
- arabe:
- علف
- armene:
- Վարդեր
- azerbajĝane:
- yem
- beloruse:
- карміць, харчаваць
- bengale:
- ফিড
- birme:
- အစာ
- bosne:
- hraniti
- bretone:
- bouetañ, magañ
- ĉeĥe:
- krmit, vyživovat, zásobovat, živit
- ĉine:
- 喂食 [wèishí], 餵食 [wèishí], 啖 [dàn], 噉 [dàn], 哺 [bǔ], 哺育 [bǔyù], 喂 [wèi], 餵 [wèi], 供养 [gòngyǎng], 供養 [gòngyǎng]
- dane:
- foder
- eŭske:
- feed
- france:
- nourrir, alimenter
- galege:
- alimentación
- germane:
- 1. ernähren 2. nähren
- greke:
- τρέφω
- guĝarate:
- ફીડ
- haitie:
- manje
- hinde:
- फ़ीड
- hispane:
- nutrir, alimentar
- hungare:
- táplál (átv. is), etet ~i fajron: tüzet táplál. ~i iun per promesoj: ígéretekkel etet. ~i esperon: reményt táplál.
- igbe:
- ndepụta
- irlande:
- beatha
- islande:
- fæða
- japane:
- フィード
- jide:
- פּאַטשן
- jorube:
- kikọ sii
- kanare:
- ಫೀಡ್
- kartvele:
- არხი
- kazaĥe:
- жем
- kimre:
- porthiant
- kirgize:
- тамактануу
- kmere:
- មតិព័ត៌មាន
- koree:
- 먹이
- korsike:
- alimenti
- kose:
- ifidi
- kroate:
- hrane
- kurde:
- êm
- latine:
- pascuntur
- latve:
- barības
- laŭe:
- ອາຫານ
- litove:
- pašarai
- malagase:
- fahana
- malaje:
- makanan
- malajalame:
- തീറ്റ
- malte:
- għalf
- maorie:
- kai
- marate:
- फीड
- monge:
- pub
- mongole:
- малын тэжээл
- nederlande:
- voeden
- nepale:
- फिड
- njanĝe:
- chakudya
- panĝabe:
- | ਜੂਨ
- paŝtue:
- خواړه
- perse:
- غذا دادن (به)، تغذیه کردن
- pole:
- karmić, odżywiać, żywić
- portugale:
- nutrir, alimentar ~i fajron: alimentar o fogo.
- ruande:
- kugaburira
- rumane:
- hrănește, nutri
- ruse:
- кормить, питать
- samoe:
- fafaga
- sinde:
- فيڊ
- sinhale:
- ආහාර
- slovake:
- chovať, kŕmiť, živiť
- slovene:
- krma
- somale:
- cunto
- ŝone:
- chikafu
- sote:
- fepa ka
- sunde:
- kadaharan
- svahile:
- kulisha
- taĝike:
- хўроки
- taje:
- อาหารสัตว์
- tamile:
- ஜூன்
- tatare:
- туклану
- telugue:
- ఫీడ్
- ukraine:
- подача
- urdue:
- فیڈ
- uzbeke:
- yem
- vjetname:
- thức ăn chăn nuôi
- zulue:
- funga
*nutro
- Ago nutri aŭ sin nutri. Rezulto de la ago: kiu povis nur ĉe ŝia brusto serĉi ripozon, de ŝia buŝo postuli kareson, el ŝia mano atendi nutron Marta ; portu al ni donojn riĉajn, por ke nutron havu la homgento! [2].
2.
-, trad. K. Kalocsay: Rig-Veda, Himno, Nica Literatura Revuo, 3/6, p. 218
- angle:
- nourishment
- beloruse:
- кармленьне, харчаваньне
- ĉeĥe:
- pokrm, potrava, potravina, strava, výživa
- ĉine:
- 營養 [yíngyǎng], 营养 [yíngyǎng]
- france:
- nutrition, alimentation
- hispane:
- nutrición, alimentación
- pole:
- karmienie, zasilanie, żywienie
- rumane:
- hrănirea, electricitate, nutriție
- slovake:
- jedlo, krmovina, pokrm, potrava, strava
- ukraine:
- їжа, корм, харч(і)
*nutra
- Povanta nutri: lakto estas pli nutra, ol vino [3].
3.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 10
- angle:
- nutritious
- beloruse:
- пажыўны
- bretone:
- magus
- ĉeĥe:
- potravinový, výživný
- ĉine:
- 營養 [yíngyǎng], 营养 [yíngyǎng], 滋补 [zībǔ], 滋補 [zībǔ], 有營養 [yǒuyíngyǎng], 有营养 [yǒuyíngyǎng]
- france:
- nourrissant, nutritif
- germane:
- nahrhaft
- hungare:
- tápláló
- japane:
- 滋養の [じようの], 栄養のある [えいようのある]
- nederlande:
- voedzaam
- perse:
- مغذی
- pole:
- odżywczy, żywnościowy
- portugale:
- nutritivo
- rumane:
- aliment, nutritivă
- ruse:
- питательный
- slovake:
- výživný, záživný, živný
- ukraine:
- кормовий, харчовий, поживний, живильний
nutraĵo
- Tio, kio servas por nutri: Li donas al la bruto ĝian nutraĵon [4].
4.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 147:9
- angle:
- food
- beloruse:
- харч, харчаваньне, спажыва, спажытак
- bretone:
- boued, magadur
- ĉine:
- 食 [shí], 饌 [zhuàn], 馔 [zhuàn], 伙食 [huǒshí], 粻 [zhāng], 粮 [liáng], 糧 [liáng], 食物 [shíwù], 养料 [yǎngliào], 養料 [yǎngliào], 膳食 [shànshí]
- france:
- nourriture, aliment
- germane:
- Nahrung
- hungare:
- táplálék, étel
- japane:
- 食物 [くいもの], 栄養物 [えいようぶつ], 養分 [ようぶん], 栄養素 [えいようそ]
- nederlande:
- voedsel
- perse:
- غذا، خوراک
- pole:
- pokarm, pastwa, pożywienie, żywność, strawa
- portugale:
- alimento
- rumane:
- alimente, mâncare, pradă, hrănirea
- ruse:
- пища, питание
- ukraine:
- їжа, корм, харч(і)
nutrejo
Loko por nutrado:
provizejoj kaj nutrejoj estas apartigitaj
[5].
5.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, la loĝejoj de la termitoj
- beloruse:
- сталовая, ядальня, пункт харчаваньня
- bretone:
- magerezh (lec'h)
- ĉeĥe:
- stravovna
- hungare:
- etetőhely
- nederlande:
- voedplaats
- pole:
- stołówka, jadłodajnia
- portugale:
- local de nutrição
- rumane:
- cantină, scaunul, mâncare
- ruse:
- место питания
- slovake:
- stravovňa
nutristino
- Vartistino, kiu mamnutras aŭ prizorgas bebojn: kial vi ne prenas oficon de nutristino? [6].
- angle:
- wet nurse
- beloruse:
- карміцелька, мамка
- bretone:
- magerez
- ĉeĥe:
- živitelka
- ĉine:
- 乳母 [rǔmǔ], 奶妈 [nǎimā], 奶媽 [nǎimā], 奶母 [nǎimǔ]
- france:
- nourrice (assistante maternelle), assistante maternelle
- germane:
- Amme
- hungare:
- dajka
- japane:
- 乳母 [うば]
- nederlande:
- voedster, min
- perse:
- دایه
- pole:
- mamka
- portugale:
- ama-de-leite
- rumane:
- doică
- ruse:
- кормилица
- slovake:
- živiteľka
- ukraine:
- годувальниця (чужої дитини)
mamnutri
- angle:
- nurse, suckle, breastfeed
- beloruse:
- карміць грудзьмі
- bretone:
- bronnañ
- ĉeĥe:
- kojit
- ĉine:
- 哺乳 [bǔrǔ], 喂奶 [wèinǎi], 餵奶 [wèinǎi], 哺 [bǔ]
- france:
- allaiter
- germane:
- säugen, stillen
- hebree:
- להיניק
- hungare:
- szoptat
- japane:
- 授乳する [じゅにゅうする], 母乳で育てる [ぼにゅうでそだてる]
- katalune:
- alletar
- nederlande:
- zogen, de borst geven
- perse:
- شیر دادن
- pole:
- karmić piersią
- portugale:
- amamentar
- rumane:
- alăpta
- ruse:
- кормить грудью
- slovake:
- dojčiť, nadájať
- turke:
- emzirmek
- ukraine:
- годувати грудьми
mamnutro
- Ago mamnutri, rezulto de la ago.
- angle:
- breastfeeding
- beloruse:
- грудное выкормліваньне, натуральнае выкормліваньне
- ĉeĥe:
- kojení
- ĉine:
- 哺乳 [bǔrǔ], 哺母乳 [bǔmǔrǔ], 母乳喂养 [mǔrǔwèiyǎng], 母乳餵養 [mǔrǔwèiyǎng], 喂母乳 [wèimǔrǔ], 餵母乳 [wèimǔrǔ], 授乳 [shòurǔ]
- france:
- allaitement
- pole:
- karmienie piersią
- rumane:
- alăptare
- slovake:
- kojenie
mamnutristino
-
Virino regule mamnutranta fremdan bebon (precipe pro
dungo aŭ alia komisio):
Lina konas lin de ĉiam: ŝi estis lia mamnutristino
[7];
(figure)
Aŭskultu do, Azio, mamnutristino nia,
Afriko sfinkse muta, tribar' Oceania ...
[8].
nutristino
- angle:
- wet nurse
- beloruse:
- карміцелька, мамка
- ĉeĥe:
- kojná
- ĉine:
- 奶母 [nǎimǔ], 奶娘 [nǎiniáng], 乳母 [rǔmǔ], 奶妈 [nǎimā], 奶媽 [nǎimā]
- france:
- nourrice (qui allaite)
- hungare:
- szoptató dajka
- nederlande:
- voedster, min
- perse:
- دایه
- pole:
- mamka
- portugale:
- ama-de-leite
- rumane:
- doică
- ruse:
- кормилица
- slovake:
- dojka
misnutrado
-
Stato de tiu, kies dieto malhavas
iujn necesajn
dieterojn:
kvarono el la malpli ol 5jaraj infanoj en Senegalio suferas
misnutradon
[9].
subnutrado
9.
D. Durand: Malsata ventro ne havas orelojn,
Monda Solidareco, 2008-07 (97)
- angle:
- malnutrition
- beloruse:
- хібнае харчаваньне
- ĉine:
- 營養不良 [yíngyǎngbùliáng], 营养不良 [yíngyǎngbùliáng]
- france:
- malnutrition
- pole:
- niedożywienie
- rumane:
- malnutriție, nesănătoșirea
subnutrado
-
Stato de tiu, kiu ne ricevadas sufiĉajn manĝaĵojn:
subnutrado estas la sorto de milionoj, kaj leviĝas
la demando, ĉu la terglobo povos nutri sian
plinombriĝantan loĝantaron
[10].
misnutrado
10.
W. F. Rolt: El la Polvo de la Tero, 1967
- angle:
- undernourishment
- beloruse:
- недаяданьне, недастатковае харчаваньне
- ĉeĥe:
- hypoalimentace, podvýživa
- ĉine:
- 營養不良 [yíngyǎngbùliáng], 营养不良 [yíngyǎngbùliáng]
- france:
- sous-nutrition, sous-alimentation
- pole:
- niedożywianie
- rumane:
- subnutriție
- slovake:
- podvýživa