^*martel/o

Batilo konsistanta el peza peco kun ligna tenilo kaj servanta por enigi najlojn, forĝi feron ktp: [ŝi] prenis najlon de la tendo kaj metis martelon en sian manon kaj […] enbatis la najlon […] ke ĝi enpenetris en la teron [1]; nun ĉiujn ĝiajn skulptaĵojn Ili dishakas per hakilo kaj marteloj [2]; jen ni estas antaŭ la forĝejo, kie […] la duonnudaj viroj frapas per la marteloj tiel, ke la fajreroj saltas [3]; per la mano [ŝi] premis la brulantan tempion, en kiu, kvazaŭ martelo, batis timo, doloro kaj malespero ^IKr ; la pordo estis ŝlosfermita, la pordan martelon (frapilon) li ne povis atingi [4]; esti inter martelo kaj amboso ^PrV . maleoadzo, toporo

(tr)

1.

Batadi per martelo: la folioj aspektis kiel martelitaj kupraj lamenoj [5]; [li] enis en forĝejon, metis la tornistron […] sur la amboson kaj petis la majstron kaj liajn helpantojn, ke ili martelu [6]; ili ĉiuj […] marteladis per la tranĉilo aŭ per osto sur la tabulo de la tablo, tiel ke regis terura bruo [7]; (figure) la koro de Omar ankoraŭ ne estas sufiĉe martelita ^Iŝtar ;

2.

(figure) Aparte kaj forte akcenti: ni estas sanaj kaj kontentaj servistoj de lia sankteco respondis la ĥoro, martelante ĉiun vorton [8]; lia voĉo akriĝis kaj martelis la koncesian teorion ^Metrop ; la voĉo povas soni martele bate, tranĉile akre, torente potence, sed oni povas ankaŭ mildigi ĝin al preskaŭ veluraj susuroj ^Ret .

3.

(figure) Forte, dolore sentigi en la kapo: ili malrapide forglitis sur la glacio, samtempe li sentis ion marteli la memoron ^HsT ; la kapon martelanta doloro turmentis ^VRA .

(figure) Turmenti kvazaŭ per martelo: (figure) ŝia cerbo martelumita de la terurego ne povis […] kontraŭstari ^KPr ; ŝian kompatindan cerbon […] konstante martelumis premegantaj impresoj sin seninterrompe sekvantaj ^ChL .

Aparato, kiu martelbatas per impulso de la premita aero tra piŝto, reguligita per ventilo: ili ne hezitas uzi verajn „industriajn“ sonefektojn kiel betonmiksilo, drilo, aŭ pneŭmata martelo [9].