*lac/a PV
*laca
- 1.
- Sentanta sin malvigla, bezonanta ripozon pro eluzo de siaj fortoj per troa penado: Esav venis de la kampo kaj estis laca [1]; vi estis laca kaj multelaborinta [2]; [ili] estis tro lacaj, por transiri la torenton [3]; ili estis lacaj de la nokta dancado [4]; la stomako estis malplena, la korpo estis laca [5]; li sentis sin tiel laca, lia kapo kliniĝis, liaj okuloj fermiĝis por ripozo [6]; laca pro longa vojaĝo [7]. dormema, konsumita, malfreŝa
- 2.
- (figure) Tedita de ia okupo kaj deziranta ĝin rezigni aŭ ĉesigi: mi estas laca pro viaj senĉesaj petoj; laca de la vanaj klarigoj [8]; laca de la plezuroj [9]; laca de la piaj okupoj en la templo [10]; lacaj de la sendanka laborado, ni kun malespero kaj apatio lasus fali la manojn [11]; se vi estos lacaj de ludado, atendos vin […] scenejo de intima teatro [12].
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 25:29
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 25:18
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 30:10
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
7. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 6a
8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXI
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
11. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, IV
12. La Ondo de Esperanto, 2000, No 11
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 25:18
3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 30:10
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
7. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, ĉapitro 6a
8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro II
9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XXI
10. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VII
11. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, IV
12. La Ondo de Esperanto, 2000, No 11
- angle:
- 1. tired, weary, fatigued 2. tired of, fed up with, jaded
- beloruse:
- стомлены
- bretone:
- skuizh
- bulgare:
- уморен, изморен
- ĉeĥe:
- unavený
- ĉine:
- 累 [lèi], 苶 [nié], 疲劳 [píláo], 疲勞 [píláo], 疲乏 [pífá], 困乏 [kùnfá], 疲 [pí], 乏 [fá]
- france:
- fatigué
- germane:
- müde 1. matt 2. überdrüssig
- greke:
- κουρασμένος
- hebree:
- עייף
- hispane:
- cansado
- hungare:
- fáradt
- indonezie:
- capai, capek, lelah, payah
- itale:
- stanco
- japane:
- 疲れた [つかれた], くたびれた, 飽き飽きした [あきあきした]
- katalune:
- cansat 1. fatigat, rendit, esgotat 2. fart, tip
- nederlande:
- moe
- pole:
- 1. zmęczony, zmordowany 2. znużony, wyczerpany
- portugale:
- cansado
- ruse:
- усталый, утомлённый
- slovake:
- unavený, ustatý
- svede:
- trött
- tibete:
- ཐང་འཆད་
- ukraine:
- утомлений, стомлений, змучений
lacega
- Tre laca: ekkaptitoj plorantaj, […] virinoj lacegaj kaj palaj [13]; fraŭlino de Prelongo ŝajnas pli lacega ol danĝere vundita [14]; lacega pro transfuzio [15]. elĉerpita2astenia
13.
Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
14. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Deka
15. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
14. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Deka
15. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Dua
- beloruse:
- вельмі стомлены, зьнясілены
- ĉine:
- 枯渴 [kūkě], 委頓 [wěidùn], 委顿 [wěidùn], 疲惫 [píbèi], 疲憊 [píbèi], 用完了 [yòngwánliǎo], 匮 [kuì], 匱 [kuì]
- germane:
- erschöpft
- hispane:
- exhausto, baldado
- indonezie:
- letih, penat
- japane:
- 疲れ切った [つかれきった], ぐったりした
laciga
- Kiu konsumas la fortojn, malvigligas: bone aranĝita lito atendas lin post la laciga taga vojaĝo [16]; komenciĝis […] vivo tre laciga, kian li tute ne atendis [17]; laboro enuiga, laciga, ne permesanta libere ekspiri Marta ; en siaj bienoj li facile trovos por vi oficon, malpli lacigan ol la via kaj pli profitan [18].
16.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
17. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
18. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉaptiro III
17. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
18. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉaptiro III
- beloruse:
- стамляльны, утомны
- ĉeĥe:
- úmorný, únavný
- ĉine:
- 辛苦 [xīnkǔ]
- france:
- fatiguant
- germane:
- ermüdend
- hispane:
- fatigador, fatigante
- indonezie:
- melelahkan, meletihkan, memayahkan, memenatkan
- japane:
- 疲れさせる [つかれさせる], くたびれる
- slovake:
- únavný
- ukraine:
- утомливий, стомливий, стомлюючий
*lacigi
(tr)
- Konsumi la fortojn, la viglon: la tro multa parolado lacigas lin [19]; ŝajnas, ke la unuaj tagoj de l' regado lacigis vin [20]; mi kuŝiĝos, la vizito lacigis min [21]; ŝia penegado sin mem konsumadis en la febro, lacigis la korpon kaj la spiriton Marta ; li bezonis marŝadi kaj lacigi siajn muskolojn [22]; laboro lacigas, sed akiro ĝojigas PrV . elĉerpi1
19.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 40
20. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
21. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉaptiro III
22. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Unua
20. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro XVIII
21. Eliza Orzeszko, trad. Kazimierz Bein: La Interrompita Kanto, Ĉaptiro III
22. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Unua
- beloruse:
- стамляць, утамляць
- bretone:
- skuizhañ (v.k.)
- ĉeĥe:
- namáhat, unavit, unavovat
- ĉine:
- 累 [lèi]
- france:
- fatiguer
- germane:
- müde machen
- hispane:
- fatigar
- indonezie:
- melelahkan, meletihkan, memayahkan, memenatkan
- japane:
- 疲れさせる [つかれさせる], うんざりさせる
- katalune:
- cansar, fatigar, esgotar, extenuar
- nederlande:
- moe maken
- okcitane:
- alassar
- pole:
- męczyć, nużyć, wyczerpywać
- ruse:
- утомить
- slovake:
- unaviť
- ukraine:
- томити, утомлювати, стомлювати, змучувати
laciĝi
(ntr)
- Eksenti mankon de forto, bezonon de ripozo: ĉar ŝi tedadis lin per siaj vortoj ĉiutage kaj turmentadis lin, lia animo morte laciĝis [23]; mi ne volas forsendi ilin fastantaj, por ke ili ne laciĝu sur la vojo [24]; fratoj, ne laciĝu en bonfarado [25]; tridek-tri fojojn ĝi kantis tiun saman pecon kaj tamen ne laciĝis [26]; Kandid ne laciĝis admiri la motivon de sia liberiĝo [27]; vi laciĝis irante al ni Marta ; volanta kruro ne laciĝas de kuro PrV .
23.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 16:16
24. La Nova Testamento, Mateo 15:32
25. La Nova Testamento, II. Tesalonikanoj 3:13
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
27. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XVI
24. La Nova Testamento, Mateo 15:32
25. La Nova Testamento, II. Tesalonikanoj 3:13
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo
27. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XVI
- beloruse:
- стамляцца, утамляцца
- bretone:
- skuizhañ (v.g.)
- france:
- se fatiguer
- germane:
- müde werden
- hispane:
- fatigarse
- japane:
- 疲れる [つかれる], くたびれる, うんざりする
- katalune:
- cansar-se, esgotar-se
- nederlande:
- moe worden
- okcitane:
- s'alassar
- pole:
- męczyć się, nużyć się
- ruse:
- устать, утомиться
- ukraine:
- утомлюватися, стомлюватися, змучуватися
senlaca, nelacigebla
- Ne sentanta laciĝon; ne ĉesiganta sian aktivecon: senlaca laborado [28]; en sia profesio ŝi estis diligenta kaj senlaca [29]; la senlaca sibletado de cikadoj [30]; ŝi komencis labori kun sama nelacigebla energio kiel iam Kajsa [31]; [li] estis nelacigebla en la rakontado kaj […] komencis ankaŭ elmontradi al li certan sindonemon [32].
28.
L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista
en Boulogne sur Mer en la 5a de aŭgusto 1905
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, la vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
30. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LVII
31. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Disaj vojoj
32. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XXVII
29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, la vento rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj filinoj
30. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro LVII
31. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Disaj vojoj
32. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XXVII
- angle:
- tireless, indefatigable, untiring
- beloruse:
- нястомны
- bretone:
- diskuizhus (tud)
- ĉine:
- 不倦 [bùjuàn], 不懈 [bùxiè], 不知疲倦 [bùzhīpíjuàn], 不厌倦 [bùyànjuàn], 不厭倦 [bùyànjuàn], 不懈怠 [bùxièdài], 不松懈 [bùsōngxiè], 不鬆懈 [bùsōngxiè], 娓娓 [wěiwěi]
- france:
- infatigable
- germane:
- unermüdlich
- greke:
- ακούραστος
- hebree:
- בלתי-נלאה
- hispane:
- incansable
- hungare:
- fáradhatatlan
- indonezie:
- tak kenal lelah, tanpa lelah
- japane:
- 疲れを知らない [つかれをしらない]
- katalune:
- infatigable, incansable, resistent
- nederlande:
- onvermoeid
- pole:
- niezmordowany
- portugale:
- incansável
- ruse:
- неустанный, неутомимый
- ukraine:
- невтомний, нестомлений, бадьорий