^*kadr/o ^PV

1.

Borderaĵo, ordinare kvadrata, sed ankaŭ diversforma, el iu ajn materialo, per kiu oni ĉirkaŭigas pentraĵon, spegulon, fenestron ktp: la orita kadro mirinde reliefigis la nigran figuron de la maljunulino; malgranda insekto estas sub vitro kaj en kadro ^FK ; la pentraĵoj sur la muro estis bone koloritaj litografaĵoj […] ili povis kosti po tri ĝis kvin ŝilingoj kaj la kadroj po unu dolaro ^FK ; fenestro, kiu havis nigran ebonan kadron [1].

2.

Vidaĵo, kiu ĉirkaŭas ion: la urbo kuŝis en kadro el freŝa verdaĵo; la palaco liveris bonegan kadron al nia kongreso fono.

3.

(figure) Ĉio, kio ĉirkaŭas ian okazaĵon: cirkonstancoj, kutimoj, reguloj, organizo, doktrino: la disdonado de la diplomoj okazis samtage, en la kadro de adiaŭa vespero; la historia kadro de tiu citaĵo estas sufiĉe konata; establi novan organizon en la kadro de nia asocio; tiu agado okazas ekster la kadro de nia ofico; Ili ŝatis nur la kadron eklezian ^VivZam ; ili nur profitas ĝian kadron eksteran ^VivZam ; nenia nova vorto en tiu ĉi lingvo devas esti kreata el sonoj, kiuj sin ne trovas en la kadro de ĝia alfabeto [2]; ni proponas nur krei neŭtralan eksteran kadron, kiu povus unuigi inter si ĉiujn memstare pensantajn homojn ^VivZam ; aŭtonoma instituto en kadro de UN [3]; subvencioj en la kadro de apogprogramoj [4]; krevis la malnovaj kadroj de la sciencoj. kunteksto, cirkonstancaro

(prepoziciaĵo)

En la donitaj cirkonstancoj, laŭ la koncerna organizo: ili trovus trafan esprimon, kadre de la kutima lingvo [5]; La interkonsento estis farita enkadre de la laborgrupo [6].

(tr)

1.

(iu) Enkadrigi¹: [ve al tiu, kiu] trahakas al si fenestrojn kaj kadras ilin per cedro kaj kolorigas per cinabro [7]; ŝi havis sur si neĝoblankan kolumon, butonumitan per granda ore kadrita kameo (ĉirkaŭigita per ora kadro) ^Marta ; li plu konservis sur la vizaĝo kadrita per malgrandaj vangoharoj rideton de ravo kaj sindonemo [8].

2.

(io) Enkadrigi²: el ŝiaj profundiĝintaj kaj blue kadritaj okuloj (okuloj, ĉirkaŭitaj de bluaĵo) fluis silenta, sed korpenetra plendo ^Marta ; malaperis la cipresoj kadrantaj la supran terason [9].

Rim.: Ĉi tiu senco ne estas agnoskita de PIV2, kiu citas la zamenhofan ekzemplon kadre de senco ¹, kio estas allasebla interpreto pro la pasiva formo de la verbo kaj la adverba formo de la adjekto.

Aranĝi tekston tiel, ke ambaŭ randoj estas glataj. rektigiremburi

Kadro fermebla ĉirkaŭ la randoj de kanvaso, kiu tiel restas streĉata dum prilaboro: juna fraŭlino ... sidis kun sia brodkadro apud fenestro [10].

(tr)

1.

(iu) Ĉirkaŭigi per kadro: enkadrigi fotografaĵon; ili faris la oniksajn ŝtonojn, ĉirkaŭe enkadrigitajn per oro [11].

2.

(io) Servi kiel kadro: fosoj, enkadrigitaj de tuta vico da salikoj [12].

Rim.: Ĉi tiu senco ne estas agnoskita de PIV2, kiu citas la zamenhofan ekzemplon kadre de senco ¹, kio estas neebla interpreto, ĉar de vico da salikoj evidente ne montras instrumenton, sed aganton.