*fingr/o PV
*fingro
- 1.
Ĉiu el la moveblaj ekstremaĵoj de la
manoj
(manfingroj)
kaj piedoj
(piedfingroj)
ĉe la homo kaj besto:
li faris ĉion per la dek fingroj de siaj manoj
[1];
la kvin fingroj de la mano:
dika fingro, montra fingro, longa
fingro, ringa fingro, malgranda fingro;
marŝi sur la fingroj de la piedoj;
fingropafo;
(figure)
meti la fingron sur ionZ
(serĉante trafi ion);
(figure)
tuŝi kvazaŭ per fingro
(vidi pruvojn de) la ekonomian faktoron;
(figure)
bruligi siajn fingrojn
(kompromiti sin, sperti malagrablaĵojn)
en ia afero.
- 2.
- Larĝo de fingro, rigardata kiel proksimuma mezurunuo: ĝia diko estis kvar fingroj [2]; (figure) ne estis eĉ duonfingro da simileco [3].
1.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 12
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 52:21
3. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, 5
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 52:21
3. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, 5
- afrikanse:
- vinger
- albane:
- gisht
- amhare:
- ጣት
- angle:
- finger
- arabe:
- إصبع
- armene:
- մատ
- azerbajĝane:
- barmaq
- beloruse:
- палец
- bengale:
- আঙুল
- birme:
- လက်ညှိုးထိုး
- bosne:
- prst
- bulgare:
- пръст
- ĉeĥe:
- prst
- ĉine:
- 手指 [shǒuzhǐ], 指头 [zhǐtou]
- dane:
- finger
- estone:
- sõrme
- eŭske:
- hatz
- filipine:
- daliri
- france:
- doigt marŝi sur la ~oj de la piedoj: marcher sur la pointe des pieds. tuŝi kvazaŭ per ~o: toucher du doigt. bruligi siajn ~ojn: se brûler les doigts.
- galege:
- dedo
- germane:
- Finger 1. Finger 2. Fingerbreite
- guĝarate:
- આંગળી
- haitie:
- dwèt
- haŭse:
- yatsa
- hinde:
- उंगली
- hispane:
- dedo (de la mano)
- hungare:
- 1. ujj marŝi sur la ~oj de la piedoj: lábujjhegyen jár. tuŝi kvazaŭ per ~o: rátapint a lényegre. bruligi siajn ~ojn: megégeti a kezét, megüti a bokáját. 2. ujjnyi
- igbe:
- aka
- indonezie:
- 1. jari
- irlande:
- mhéar
- islande:
- fingur
- itale:
- dito
- japane:
- 指 [さし]
- jave:
- driji
- jide:
- פינגער
- jorube:
- ika
- kanare:
- ಬೆರಳು
- kartvele:
- თითი
- katalune:
- dit
- kazaĥe:
- саусақ
- kimre:
- bys
- kirgize:
- манжа
- kmere:
- ម្រាមដៃ
- koree:
- 손가락
- korsike:
- iditu
- kose:
- umnwe
- kroate:
- prst
- kurde:
- tilî
- latine:
- digitus
- latve:
- pirksts
- laŭe:
- ນິ້ວມືຂອງ
- litove:
- pirštas
- makedone:
- прст
- malagase:
- rantsan-tànany
- malaje:
- jari
- malajalame:
- വിരല്
- maorie:
- maihao
- marate:
- हाताचे बोट
- monge:
- ntiv tes
- mongole:
- хуруу
- nederlande:
- 1. vinger marŝi sur la ~oj de la piedoj: op de tippen van je tenen lopen. bruligi siajn ~ojn: je vingers verbranden. 2. vinger (vingerbreedte), vingerbreedte
- nepale:
- औंला
- njanĝe:
- chala
- panĝabe:
- ਫਿੰਗਰ
- paŝtue:
- د ګوتې
- perse:
- انگشت
- pole:
- palec
- portugale:
- dedo
- ruande:
- urutoki
- rumane:
- deget
- ruse:
- палец
- samoe:
- tamatamai lima
- sinde:
- آڱر
- sinhale:
- ඇඟිල්ල
- skotgaele:
- mheur
- slovake:
- prst
- slovene:
- prstov
- somale:
- farta
- ŝone:
- chigunwe
- sote:
- monoana
- sunde:
- ramo
- svahile:
- kidole
- svede:
- finger
- taĝike:
- ангушт
- taje:
- ลายนิ้วมือ
- tamile:
- விரல்
- tatare:
- бармак
- telugue:
- వేలు
- tibete:
- མཛུག་གུ་
- turke:
- parmak
- ukraine:
- палець
- urdue:
- انگلی
- uzbeke:
- barmoq
- vjetname:
- ngón tay
- zulue:
- ngomunwe
fingra
- Rilata al fingro: malgranda knabo ĉe la preterveturado de la veturilo sendis al ĝi perfingran kison [4]; la kvarfingra prapatro ĉevalo Eohippus vivis antaŭ ĉirkaŭ 60 milionoj da jaroj [5].
4.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova domo
5. J.-Y. Santerre: Dombestoj: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
5. J.-Y. Santerre: Dombestoj: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
- beloruse:
- пальцавы
- france:
- digital
- germane:
- Finger-
- hispane:
- dactilar, digital
- japane:
- 指の [ゆびの]
fingraĉo
fingringo
- Ĉapeto, en kiun kudrante oni enmetas la ekstremaĵon de fingro por ĝin ŝirmi: „ĉu vi ne volas esti tiel afabla kaj sidiĝi en la fingringo de sinjorino via patrino?“ diris la malgranda muso [7]; [digitaloj] havas grandajn cilindrecajn florojn, en kiujn eblas ŝovi homan fingron [... iliaj] nomoj en aliaj lingvoj signifas „fingringo“, „fingringa herbo“ aŭ ion similan [8].
7.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo, ĵaŭdo.
8. Vikipedio, Digitalo
8. Vikipedio, Digitalo
- angle:
- thimble
- beloruse:
- напарстак
- bulgare:
- напръстник
- ĉeĥe:
- náprstek
- ĉine:
- 扺針 [dǐzhēn], 抵針 [dǐzhēn], 毛地黃 [máodehuáng]
- france:
- dé (à coudre)
- germane:
- Fingerhut
- hispane:
- dedal
- hungare:
- gyűszű
- indonezie:
- bidal, sarung jari, tudung jari
- itale:
- ditale
- japane:
- 指ぬき [ゆびぬき]
- katalune:
- didal
- nederlande:
- vingerhoed
- perse:
- انگشتانه
- pole:
- naparstek
- ruse:
- напёрсток
- slovake:
- náprstok
- svede:
- fingerborg
- ukraine:
- наперсток
fingrumi
manfingro
- beloruse:
- палец рукі
- bulgare:
- пръст на ръка
- ĉine:
- 手指 [shǒuzhǐ], 指头 [zhǐtou]
- france:
- doigt (de main)
- germane:
- Finger
- hispane:
- dedo de la mano
- hungare:
- kéz ujja
- indonezie:
- jari tangan
- itale:
- dito (della mano)
- katalune:
- dit de la mà
- nederlande:
- vinger
- perse:
- انگشت دست
- pole:
- palec u ręki
- ruse:
- палец руки
- svede:
- finger
piedfingro
- beloruse:
- палец нагі
- bulgare:
- пръст на крак
- ĉeĥe:
- prst na noze
- ĉine:
- 指头 [zhǐtou]
- france:
- orteil, doigt (de pied)
- germane:
- Zehe
- hispane:
- dedo (del pie)
- hungare:
- lábujja sur la piedfingroj: lábujjhegyen.
- indonezie:
- jari kaki
- itale:
- dito (del piede)
- japane:
- 足指 [あしゆび]
- katalune:
- dit del peu
- nederlande:
- teen
- perse:
- انگشت پا
- pole:
- palec u nogi
- ruse:
- палец ноги sur la piedfingroj: на цыпочки.
- slovake:
- prst na nohe
- svede:
- tå
- ukraine:
- палець на нозі
dika fingro, dikfingro
-
La pli dika el la ekstremaj
fingroj de homo
aŭ besto.
- a)
- Speciale, tia manfingro de la homo: la plej ekstrema el ili, la dika fingro [...] ne staris en unu vico kun ĉiuj, sed antaŭ la vico, kaj krom tio ĝi havis nur unu artikon [12]; ili postkuris lin kaj kaptis lin kaj dehakis la dikfingrojn de liaj manoj kaj piedoj [13].
- b)
- Speciale, tia piedfingro de la homo: li [...] metis iom el la sango [...] sur la dikan fingron de ilia dekstra mano kaj sur la dikan fingron de ilia dekstra piedo [14]; loku la piedajn dikfingrojn laŭ linio kun la brustpintoj [15].
12.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Flikilo
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 1:6
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 8:24
15. Ŝunrju Suzuki, trad. D. Gibbons: Zena Menso, Komencanta Menso, [vidita en 2006]
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Juĝistoj 1:6
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 8:24
15. Ŝunrju Suzuki, trad. D. Gibbons: Zena Menso, Komencanta Menso, [vidita en 2006]
- angle:
- thumb
- beloruse:
- вялікі палец, адзінец
- bulgare:
- палец
- ĉeĥe:
- palec
- ĉine:
- 大指 [dàzhǐ]
- france:
- pouce
- germane:
- 1.a Daumen 1.b großer Zeh
- hebree:
- אֲגוּדָל
- hispane:
- pulgar, dedo gordo
- hungare:
- hüvelykujj
- indonezie:
- 1.a ibu jari, jempol
- itale:
- 1.a pollice 1.b alluce
- japane:
- 親指 [おやゆび]
- katalune:
- dit gros 1.a polze 1.b hàl·lux
- latinece:
- 1.a pollex 1.b hallux
- nederlande:
- 1.a duim 1.b dikke teen
- perse:
- انگشت شست
- pole:
- 1.a kciuk 1.b paluch, duży palec u nogi
- ruse:
- большой палец
- slovake:
- palec
- svede:
- 1.a tumme 1.b stortå
- tibete:
- མཐེ་མོ་
- ukraine:
- великий палець
longa fingro, mezfingro PIV2 , meza fingro
- 1.
- (nur pri longa fingro) Fingro neordinare longa: ŝi spiris sur min kaj gratis mian vizaĝon per siaj longaj fingroj [16].
- 2.
-
Plej longa, tria fingro:
la mezfingro aŭ longa fingro estas [...] la meza el
la kvin fingroj kaj troviĝas inter la montrofingro kaj la
ringofingro
[17];
la nuna ĉevalo marŝas per meza fingro de siaj piedoj pro
adaptiĝo al siaj aktualaj vivkondiĉoj
[18].
16.
Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La bremenaj muzikistoj
17. Vikipedio, Mezfingro
18. J.-Y. Santerre: Dombestoj: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
17. Vikipedio, Mezfingro
18. J.-Y. Santerre: Dombestoj: Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
- beloruse:
- сярэдні палец, сярэднік
- bulgare:
- среден пръст
- ĉeĥe:
- prostředníček
- ĉine:
- 中指 [zhōngzhǐ], 中指 [zhōngzhǐ]
- france:
- majeur (doigt), médius
- germane:
- Mittelfinger
- hispane:
- dedo medio
- hungare:
- középujj, középső ujj
- indonezie:
- jari tengah
- itale:
- medio (dito)
- japane:
- 中指 [なかゆび]
- katalune:
- dit del mig, dit llarg
- nederlande:
- middenvinger
- perse:
- انگشت وسط
- pole:
- palec środkowy
- ruse:
- средний палец
- slovake:
- prostredník
- svede:
- långfinger
- ukraine:
- середній палець
malgranda fingro, etfingro
-
Plej eta fingro, kvina
nombrante de la dika fingro:
tiele diru al ili: mia malgranda fingro estas pli dika, ol la
lumboj de mia patro
[19];
la plej malgranda nano ne pli alta ol mia malgranda fingro
[20];
Jaguarpiedul, indiano, sidadis antaŭ sia vigvamo kaj
observante siajn piedfingrojn pensadis pri tio: kial li ne
povas movi la etfingron tiel, kiel la ceterajn fingrojn?
[21].
19.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 12:10
20. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fiŝkaptisto kaj lia edzino
21. S. Szathmári: La guarbo
20. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fiŝkaptisto kaj lia edzino
21. S. Szathmári: La guarbo
- beloruse:
- малы палец, мезянец
- bulgare:
- кутре, малък пръст
- ĉeĥe:
- malík, malíček
- ĉine:
- 小拇指 [xiǎomuzhǐ], 小手指 [xiǎoshǒuzhǐ], 小指 [xiǎozhǐ], 小拇指 [xiǎomuzhǐ], 小手指 [xiǎoshǒuzhǐ], 小指 [xiǎozhǐ]
- france:
- auriculaire (doigt), petit doigt
- germane:
- kleiner Finger
- hispane:
- meñique
- hungare:
- kisujj
- indonezie:
- kelingking
- itale:
- mignolo
- japane:
- 小指 [こゆび]
- katalune:
- menovell, dit petit
- nederlande:
- pink
- perse:
- انگشت کوچک
- pole:
- mały palec
- ruse:
- мизинец
- slovake:
- malíček
- svede:
- lillfinger
- ukraine:
- мізинець
montra fingro, montrofingro
- beloruse:
- паказьнік (палец), паказальнік (палец)
- bulgare:
- показалец
- ĉeĥe:
- ukazovák, ukazováček
- ĉine:
- 食指 [shízhǐ], 食指 [shízhǐ]
- france:
- index (doigt)
- germane:
- Zeigefinger
- hispane:
- dedo índice
- hungare:
- mutatóujj
- indonezie:
- jari telunjuk
- itale:
- indice (dito)
- japane:
- 人差指 [ひとさしゆび]
- katalune:
- índex
- nederlande:
- wijsvinger
- perse:
- انگشت اشاره، انگشت سبّابه
- pole:
- palec wskazujący
- ruse:
- указательный палец
- slovake:
- ukazovák
- svede:
- pekfinger
- tibete:
- མཛུབ་མོ་
- ukraine:
- вказівний палець
ringa fingro, ringofingro
-
Kvara fingro,
nombrante de la dika fingro:
tri fingroj simile al niaj montra, meza kaj ringa fingroj, dum
la kvara kreskis malantaŭe kaj eble utilis kiel nia dikfingro
[24];
ŝi atingis la ringofingron, kiu […]
ornamis sin per ora ringo
[25].
24.
J.-Y. Santerre: Dombestoj:
Ĉevalrasoj, Monato, 2000/05, p. 18
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
- beloruse:
- безыменны палец, персьцянец
- bulgare:
- безимен пръст, безименен пръст
- ĉeĥe:
- prsteník
- france:
- annulaire (doigt)
- hispane:
- anular, dedo anular
- hungare:
- gyűrűsujj
- indonezie:
- jari manis
- itale:
- anulare (dito)
- japane:
- 薬指 [くすりゆび]
- katalune:
- dit anular
- nederlande:
- ringvinger
- perse:
- انگشت حلقه، انگشت بِنصَر
- pole:
- palec serdeczny
- ruse:
- безымянный палец
- slovake:
- prstenník
- svede:
- ringfinger
- ukraine:
- безіменний палець
interfingrigi la manojn
- Intermeti la fingrojn de unu mano alterne inter la fingrojn de la alia: la juna homo faris sopiran ĝemon, interfingrigis la manojn kaj klinis la kapon sur la bruston Marta .
- beloruse:
- сашчэпліваць пальцы, пераплятаць пальцы
- bulgare:
- сплитам пръсти
- france:
- croiser les mains
- germane:
- Hände falten
- hungare:
- összekulcsolja a kezét
- indonezie:
- menjalin jari-jemari
- itale:
- giungere le mani
- katalune:
- encreuar les mans
- nederlande:
- de handen vouwen
- pole:
- spleść dłonie, spleść palce
- ruse:
- сцепить руки