*te/o PV
*teo
- 1.
- Sekigitaj folioj de tearbo: mi ankaŭ donacos al vi du plenajn poŝojn da teo, tute verda kaj freŝa, kiun mi mem ŝirkolektis [1]; la ofica salajro ne sufiĉas eĉ por teo kaj sukero [2].
- 2.
- Trinkaĵo infuze preparita el folioj de tearbo: anstataŭ kafo li donis al mi teon kun sukero, sed sen kremo [3]; ŝi baldaŭ pretigos por ili teon, por ke ili denove fariĝu bonfartaj [4]; vi devas veni dimanĉe […] al teo [5]; ne malhelpas, se oni trinkas superfluan glason da teo [6].
- 3.
- (komune) Tizano el iu alia vegetaĵo ol teo1: ŝi enportigis la temaŝinon, por kuiri por li bonan tason da sambuka teo, ĉar ĉi tiu varmigas [7]; ŝian teon el milfolio kun pistita sovaĝa rozo kaj fragaj folioj tie ne eblis servi [8].
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo
2. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto dua
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
6. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
8. S. Ŝtimec: Morto en Melburna tramo, Monato, 1997:8, p. 24a
2. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto dua
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 26
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro
6. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
8. S. Ŝtimec: Morto en Melburna tramo, Monato, 1997:8, p. 24a
- angle:
- tea
- beloruse:
- гарбата
- bulgare:
- чай
- ĉeĥe:
- čaj, čajovník čínský
- ĉine:
- 茶 [chá] 1. 茶叶 [cháyè]
- france:
- thé
- germane:
- Tee 1. Teeblätter 2. Tee [ankaŭ aliaj plantoj ol Camellia sinensis] 3. Aufguss [aliaj plantoj ol Camellia sinensis], Kräutertee [aliaj plantoj ol Camellia sinensis], teeähnliches Erzeugnis [ISO3720, aliaj plantoj ol Camellia sinensis]
- hinde:
- 2. चाय [cāy]
- hispane:
- té
- hungare:
- tea
- indonezie:
- teh
- japane:
- 茶 [ちゃ], 紅茶 [こうちゃ], チャ
- katalune:
- te
- nederlande:
- thee
- pole:
- herbata
- portugale:
- chá
- ruse:
- чай
- slovake:
- čajovník čínsky
- svede:
- te
- tibete:
- ཇ་
- turke:
- çay
- ukraine:
- чай
blanka teo
- Delikata, ordinare multekosta teo1 precipe el burĝonoj, malmulte oksidigita, kaj trinkaĵo per ĝi preparita: trinku multe da akvo, kelke da tasoj da verda aŭ blanka teo kaj almenaŭ unu glason da freŝe elpremita frukt- aŭ legom-suko kun fibroj tage [9].
9.
L. Van De Velde:
Sablohorloĝo forŝovas piramidon, Monato, 2013:07, p. 19a
- beloruse:
- белая гарбата
- france:
- thé blanc
- pole:
- herbata biała
nigra teo, ruĝa teo
- Longe konservebla teo1 kies folioj estis krom sekigitaj ankaŭ oksidigitaj, kaj trinkaĵo per ĝi preparita: tiu juna niĝerano alvenis antaŭ 8 jaroj ... konanta nur nigran teon... ne verdan [10]; la bonodoro de ruĝa teo kaj la buljono el grandaj ostoj miksiĝas [11].
Rim.:
„Ruĝa teo“ estas la ordinara ĉina nomo de tiuspecaj teoj,
kaj en tiu nomsistemo la nigraj teoj estas nur postfermentintaj specoj.
Tial en internacia uzo „nigra teo“ povas esti malklara.
[ĵv]
10.
T. Coloma. trad. J.-M. Cash:
La neverŝajna epopeo de la Afrikanoj en Ĉinujo, Le Monde diplomatique, 2010-05
11. Li Lu: Dek pladoj el te-festeno, Ĉina Radio Internacia, 2013
11. Li Lu: Dek pladoj el te-festeno, Ĉina Radio Internacia, 2013
- beloruse:
- чорная гарбата
- ĉine:
- 紅茶 [hóngchá], 红茶 [hóngchá]
- france:
- thé noir
- pole:
- herbata czarna, herbata czerwona
verda teo
- Teo1 kies folioj estis sekigitaj kun apenaŭa oksidigo, kaj trinkaĵo per ĝi preparita: verda teo laŭdire kontribuas al resaniĝo [12].
12.
A. Oberndorfer:
Verda teo - la miraklaĵo, Esperanta Retradio, 2012-12-18
- beloruse:
- зялёная гарбата
- ĉine:
- 清茶 [qīngchá]
- france:
- thé vert
- pole:
- herbata zielona
tearbo
- 1.
- Specio de kamelio (Camellia sinensis), azia arbedo uzata por produktado de la teo: iun tagon, kiam li ripozis sub tearbo, folio falis en lian tason [13].
- 2.
- Arboj kaj arbustoj el la genroj Baeckea, Kunzea, Leptospermum kaj Melaleuca, el familio mirtacoj, el kies folioj oni preparis en aŭstraliaj regionoj teon en la 18a jc., sed nuntempe uzataj por produkti odorantajn oleojn: la plej multaj el la pli grandaj specioj [de la genro melaleŭko] ankaŭ estas konataj kiel „tearboj“ [15].
13.
Vikipedio, Teo
14. Armin Kübelbeck, propra verko: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Camellia_sinensis_01.jpg
15. Vikipedio, Melaleŭko
16. Geoff Derrin, propra verko: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Melaleuca_alternifolia_fruits.jpg
14. Armin Kübelbeck, propra verko: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Camellia_sinensis_01.jpg
15. Vikipedio, Melaleŭko
16. Geoff Derrin, propra verko: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Melaleuca_alternifolia_fruits.jpg
- angle:
- 1. tea tree
- beloruse:
- чайнае дрэва, чайны куст
- ĉine:
- 1. 茶树 [cháshù], 茶樹 [cháshù], 檟 [jiǎ] 2. 千层树 [qiāncéngshù], 千層樹 [qiāncéngshù]
- france:
- 1. théier
- germane:
- 1. Teestrauch 2. Teebaum
- hungare:
- 1. kínai teacserje
- japane:
- チャ, 茶の木 [ちゃのき]
- katalune:
- 1. te
- latinece:
- 1. Camellia sinensis 2. Baeckea 2. Kunzea 2. Leptospermum 2. Melaleuca
- nederlande:
- 1. theestruik
- pole:
- 1. krzew herbaciany 2. drzewo herbaciane, melaleuka skrętolistna
- portugale:
- 1. chá
- ruse:
- 1. чай (растение)
- turke:
- 1. çay
- ukraine:
- чайний кущ
administraj notoj
~arbo:
Mankas verkindiko en fonto.