*ŝtup/o
*ŝtupo
- 1.
- Ĉiu el sinsekvaj tabuloj aŭ bastonoj servantaj por supren aŭ malsupren iri: supreniru per ŝtupoj [1]; ses ŝtupojn havis la trono [2]; ili devis iri multe da ŝtupoj malsupren kaj multe da ŝtupoj supren [3]; ŝi puŝiĝis je kruta ŝtupo, ne vidante ĝin en la komenciĝanta krepusko Marta ; de ŝtupo al ŝtupo [4].
- 2.
- (figure) Grado1: la unua ŝtupo estas transpaŝita (la unuaj malfacilaĵoj estas venkitaj); transira ŝtupo [5]; la dioj en la temploj sendas al la homoj timon, kaj […] ĝi estas la unua ŝtupo al la saĝo [6]; ŝtup’ post ŝtupo li enfalis / en la frenezon, kiu nun lin premas Hamlet ; kiam ŝin tuŝis la malmola mano de la sorto, ŝi en la socia hierarĥio […] stariĝis sur tiu plej malalta ŝtupo, sur kiu opinieble devis stari nur la plej malfeliĉaj Marta ; ŝi staras unu aŭ du ŝtupojn malpli alte en la sciado Marta ; ili de pli malalta ŝtupo de la vivo levis sin al pli alta FK ; nia animo […] puriĝante iom post iom, suriras pli kaj pli altajn ŝtupojn [7]; parolante pri infano, vi uzas „li“ anstataŭ „ĝi“, ĉar vi ne aprobas „la anglan kutimon starigi infanojn sur unu ŝtupon kun bestoj kaj objektoj“ [8]. etaĝo, etapo, fazo, stadio
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 20:26
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 10:19
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
5. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 1. Alfabeto
6. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro I
7. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro IV
8. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 8. Personaj pronomoj
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 10:19
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
5. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 1. Alfabeto
6. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro I
7. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro IV
8. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 8. Personaj pronomoj
- angle:
- step
- beloruse:
- 1. прыступка 2. ступень
- bulgare:
- стъпало (на стълба)
- ĉine:
- 程度 [chéngdù], 等級 [děngjí], 等级 [děngjí], 級 [jí], 级 [jí] 1. 台阶 [táijiē], 台階 [táijiē], 梯級 [tījí], 梯级 [tījí]
- france:
- degré (niveau), marche (d'escalier)
- germane:
- Stufe 1. Treppenstufe, Tritt 1. Tritt 2. Niveau
- greke:
- σκαλοπάτι
- hispane:
- escalón
- hungare:
- 1. lépcsőfok 2. fokozat
- indonezie:
- anak tangga
- itale:
- gradino
- japane:
- 段 [だん], ステップ, 段階 [きざはし]
- nederlande:
- trede, treeplank
- pole:
- 1. stopień, schodek, szczebel (drabiny) 2. stopień
- portugale:
- degrau
- ruse:
- ступень, ступенька
- svede:
- trappsteg
- ukraine:
- ступінь, сходинка, підніжка (вагона), ешелон
*ŝtuparo [9]
- Vico da plataj tabuloj pli kaj pli altaj, sur kiujn oni metas la piedojn por supren aŭ malsupren iri: sur kruta ŝtuparo li levis sin [10]; li sonĝis: jen ŝtuparo staras sur la tero, kaj ĝia supro atingas la ĉielon [11]; per ŝtuparo oni povis supreniri en la mezan galerion kaj el la meza en la trian [12]; li aliris al la pordego, kiu estis turnita orienten, kaj supreniris sur ĝia ŝtuparo [13]; de tie kondukis ŝtuparo sur la korton [14]; la reĝido […] supreniris sur la belega marmora ŝtuparo [15]; mi kuros supren laŭ la ŝtuparo [16]; li venas laŭ la ŝtuparo mallaŭte, ĉar li havas sur la piedoj nur ŝtrumpojn [17]; mia amatino konas malgrandan malantaŭan ŝtuparon, kiu kondukas al la dormoĉambro [18]; la turo havas kvin nivelojn, kiujn kunligas du ŝraŭbformaj ŝtuparoj [19]; ŝi rapide ŝtuparis ĝis la kvina [etaĝo] [20].
9.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, -ar'
10. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 34
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 28:12
12. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 6:8
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 40:6
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
19. Monato, Elisabeth Le Dru: Vizito al Vannes
20. C. Piron: Dankon, amiko!, Pro Esperanto, 1990
10. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 34
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 28:12
12. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Reĝoj 6:8
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 40:6
14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino
19. Monato, Elisabeth Le Dru: Vizito al Vannes
20. C. Piron: Dankon, amiko!, Pro Esperanto, 1990
- angle:
- staircase ~ari: to take the stairs.
- beloruse:
- лесьвіца
- bulgare:
- стълба
- ĉine:
- 楼梯 [lóutī], 樓梯 [lóutī], 阶 [jiē], 階 [jiē], 楼梯间 [lóutījiān], 樓梯間 [lóutījiān]
- france:
- escalier ~ari: grimper un escalier.
- germane:
- Treppe ~ari: die Treppe nehmen, hinaufsteigen (Treppe).
- hispane:
- escalera ~ari: ir por las escaleras.
- hungare:
- lépcső
- indonezie:
- tangga ~ari: naik tangga.
- itale:
- scala (scalinata), scalinata ~ari: salire le scale, scenderele scale.
- japane:
- 階段 [かいだん]
- nederlande:
- trap ~ari: de trap opgaan.
- pole:
- schody ~ari: chodzić po schodach, chodzić po drabinie.
- portugale:
- escada
- ruse:
- лестница
- svede:
- trappa
- tibete:
- སྐས་འཛེགས་
- ukraine:
- сходи
ŝtuparejo
- angle:
- stairway, stairwell
- beloruse:
- лесьвічная клетка
- ĉine:
- 楼梯 [lóutī], 樓梯 [lóutī], 阶 [jiē], 階 [jiē]
- france:
- cage d'escalier
- germane:
- Treppenhaus
- pole:
- klatka schodowa
- ukraine:
- сходова клітка
ŝtupetaro
-
Ilo el unu, du longaj stangoj kunigitaj per transversaj
bastonoj, sur kiujn oni metas la piedojn por supren aŭ
malsupren iri:
li staris tie kun sia ŝtupetaro
[23];
li starigis ŝtupetaron, supreniris
[24];
li […] renversas ŝtupetaron, / Kiu falas kun pentristo / En butikon de spicisto
[25].
eskalo1Rim.: Ekzistas ankaŭ dupartaj kunfiksitaj supre, tiel ke ili staras senapoge.
23.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Paŝtistino kaj kamentubisto
24. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fabelo pri iu, kiu migris por ekkoni timon
25. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko
24. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fabelo pri iu, kiu migris por ekkoni timon
25. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko
- angle:
- ladder
- beloruse:
- драбіны
- bulgare:
- стълба
- ĉine:
- 梯子 [tīzi], 扶梯 [fútī]
- france:
- échelle (matérielle)
- germane:
- Leiter
- hispane:
- escalerilla
- hungare:
- létra
- indonezie:
- tangga
- itale:
- scala (portatile, scaletta), scaletta
- japane:
- はしご, タラップ
- nederlande:
- ladder
- pole:
- drabina
- ruse:
- лестница (приставная), стремянка
- svede:
- stege
- ukraine:
- драбина
akvoŝtupo
- Muro aŭ digo ĉe rivero aŭ elfluejo de lago, retenanta akvon en supra baseno ĉe troa deklivo, sed superfluata, i.a. por sendanĝerigi ŝipveturadon, produkti elektron, reguligi akvigon de la pejzaĝo: plivastigo de la rivero per baraĵa akvoŝtupo kaj kanalo detruus la lastan libere fluantan danuban sektoron en Germanio, kun gravaj sekvoj por la biologia varieco [26]. kluzo1, valbaraĵo
26.
Monato, Evgeni Georgiev: Priatenti la
naturprotekton, 2010
- angle:
- weir
- beloruse:
- плаціна, гаць, гаціна, грэбля, застаўка, дамба
- ĉine:
- 堰 [yàn]
- france:
- seuil
- germane:
- Stauwehr
- indonezie:
- bendung, tebat
- pole:
- próg wodny
manŝtupo
- Kunigo de la manoj kun interplektitaj fingroj, servante kiel ŝtupo: la pli juna […] stariĝinte sur la proponita manŝtupo, kun lerteco se sciuro kaj kun ties gracio, facile povis tuŝi la statueton [27].
- angle:
- interlocked fingers for a boost
- beloruse:
- замок з рук (у якасьці прыступкі)
- france:
- courte-échelle
- germane:
- Räuberleiter
- itale:
- scaletta (con le mani)
- nederlande:
- opzetje
- pole:
- siodełko (z dłoni)
rulŝtuparo
- angle:
- escalator
- beloruse:
- эскалятар
- ĉine:
- 自动扶梯 [zìdòngfútī], 自動扶梯 [zìdòngfútī], 自动楼梯 [zìdònglóutī], 自動樓梯 [zìdònglóutī], 电动扶梯 [diàndòngfútī], 電動扶梯 [diàndòngfútī], 自动电梯 [zìdòngdiàntī], 自動電梯 [zìdòngdiàntī]
- france:
- escalator, escalier mécanique
- germane:
- Fahrtreppe
- hispane:
- escalera eléctrica, escalera mecánica
- indonezie:
- eskalator, tangga berjalan
- itale:
- scala mobile
- japane:
- エスカレーター
- nederlande:
- roltrap
- pole:
- schody ruchome
- ruse:
- эскалатор
- svede:
- rulltrappa
ŝraŭba ŝtuparo, helica ŝtuparo, helika ŝtuparo
- Ŝtuparo, kiu volviĝas ĉirkaŭ centra akso: trans muro estis ŝraŭba ŝtuparo, markita per linio de rondaj lumaperturoj [30]; tra helica ŝtuparo ni atingas la supron de la defenda muro [31]; oni supreniras per helika ŝtuparo [32].
30.
A. Grin, trad. J. Finkel:
La ora ĉeno, 2009
31. B. Schumann: fotoj de IIK 2006, 2006
32. Vikipedio, artikolo „Higuera (Cáceres)“, 2009-08-15
31. B. Schumann: fotoj de IIK 2006, 2006
32. Vikipedio, artikolo „Higuera (Cáceres)“, 2009-08-15
- angle:
- spiral staircase
- beloruse:
- шрубавая лесьвіца
- ĉine:
- 盘梯 [pántī], 盤梯 [pántī], 旋梯 [xuántī]
- france:
- escalier en colimaçon, escalier à vis
- germane:
- Wendeltreppe
- hispane:
- escalera de caracol
- indonezie:
- tangga spiral
- japane:
- らせん階段 [らせんかいだん]
- pole:
- schody kręcone, schody spiralne